Drzewo jest rośliną, natomiast drewno jest surowcem, materiałem powstałym po ścięciu drzewa. W Polsce drewno jest najstarszym znanym materiałem budowlanym. Dawniej drewno używane było do budowy i wyposażenia budynków, mostów, jazów, dziś stosowane jest w coraz to mniejszym stopniu.
Normalnie wyrośnięte drzewo składa się z następujących głównych części: korzeni, pnia czyli strzały, gałęzi i liści lub igieł. Korzenie wraz z przyziemną zgrubiałą częścią pnia, zwaną odziomkiem, tworzą karpinę. Górna część pnia od odziomka do miejsca, w którym grubość strzały wynosi , nazywa się grubizną pnia. Wierzchołek pnia natomiast łącznie z gałęziami określany jest mianem korony. Poszczególne części drzewa stanowią różną wartość użytkową. Najwartościowszym materiałem jest drewno pochodzące z dolnej, bezsęcznej części pnia. Kształt grubizny pnia jest zbliżony do stożka ściętego. Najlepszy materiał uzyskuje się ze starzał pełnych, tj. takich, których kształt zbliżony jest do walca. Budowa pnia jest warstwowa – włóknista. Przekrój pnia posiada wyraźne usłojenie współśrodkowe, w którym można wyróżnić (od środka): rdzeń, drewno składające się z twardzieli i bieli, łyka (przewodzi substancje pokarmowe) oraz kory (stanowi ochronę drewna). Twardziel – (nie zawiera wody, nasycony jest barwnikami i posiada większą odporność na korozję), ma większą wytrzymałość mechaniczną od bieli – (zawiera dużo wody i jest odporny na korozję biologiczną). Drewno stosowane w budownictwie dzieli się na dwie podstawowe grupy: drewno liściaste i iglaste. Praktycznie największe zastosowanie w budownictwie ma drewno: sosnowe, świerkowe, dębowe i bukowe.
Drewno składa się z węgla około 50 %, tlenu około 44%, wodoru 6% i znikomych ilości azotu i związków mineralnych. Węgiel, tlen i wodór tworzą w drewnie złożone związki organiczne, przede wszystkim celulozę, hemicelulozę i ligninę.
Jest to ilość wody zawarta w drewnie w stosunku do ciężaru drewna. Wilgotność ma duży wpływ na inne właściwości techniczne drewna. Po ścięciu drewno z biegiem czasu traci zawartą w sobie wilgotność. Drewno iglaste wysycha szybciej od liściastego, miękkie prędzej od twardego. Drewno po ścięciu posiada wilgotność około 35%, drewno w stanie powietrzno – suchym ma wilgotność 15 – 20 %, a przechowywane w suchych pomieszczeniach 8 – 13 %. Właściwości techniczne podaje się przeważnie dla wilgotności 15%. Duża wilgotność lub nadmierne przesuszenie często bywa powodem paczenia się wyrobów.
Barwa drewna jest od białej - jasno żółtej do brązowej - brunatnej. Po ścięciu ciemnieje.
Drewno wchłania wilgoć z powietrza tak długo, aż jego wilgotność nie zrównoważy się z wilgotności otoczenia. Z powodu dużej higroskopijności drewna, trzeba je niekiedy impregnować.
Zależy od jego rodzaju wilgotności. Ciężar właściwy niewiele różni się przy poszczególnych gatunkach i wynosi około 1550 kg/m3.
Drewno wilgotne kurczy się w czasie suszenia, natomiast drewno suche, wchłaniając wilgoć, pęcznieje. Powoduje to pękanie lub paczenie się drewna.
Zależy od rodzaju drewna i wilgotności. Waha się w granicach 0,12 – 0,18 Kcal/m ⋅ h˚C.
Właściwości mechaniczne drewna zależą przede wszystkim od: rodzaju drewna, jego wilgotności, ilości i rodzaju wad, kierunku działania siły.
Wytrzymałość na ściskanie i rozciąganie – zależy od kierunku działania siły w stosunku do włókien. Drewno wykazuje większą wytrzymałość w przypadku siły działającej równolegle do włókien, najmniejszą zaś przy nacisku działającym w kierunku promienia. Wytrzymałość drewna na ściskanie wynosi 40 – 66 MPa, na rozciąganie 84 – 135 MPa.
Wytrzymałość na zginanie – odgrywa ona dużą rolę przy większości elementów konstrukcyjnych i deskowań. Bada się ja zginając próbkę prostopadle do włókien. wytrzymałość na zginanie wynosi 60 – 105 MPa.
najszerzej stosowana w budownictwie,
rośnie na wszystkich terenach lecz z terenów piaszczystych i suchych posiada lepsze właściwości techniczne,
w lesie zwartym pień jest w formie strzały, na terenie otwartym w postaci kłody,
bile ma kolor jasny a twardziel czerwonawy,
posiada wyraźne słoje roczne,
jest łatwa w obróbce,
stosunkowo trwała,
sprężysta,
ze względu na duże zażywiczenie jest odporna na działanie wody,
biel łatwo nasącza się impregnatami,
lubi gleby wilgotne,
rośnie około 80 – 100 lat,
biel ma kolor żółtawy a twardziel czerwonawy,
posiada dużo sęków,
ma wyraźny zapach żywicy,
drewno miękkie i sprężyste,
wadą jest, że łatwo pęka i paczy się,
posiada wyraźne słoje roczne,
drewno z lasów wysokogórskich ma wąskie słoje, a z terenów nizinnych szerokie,
ma tendencję do powstawania pęcherzów żywicznych,
wytrzymuje około 50 lat,
rośnie do wysokości .n.p.m.,
rośnie około 100 lat,
kolor żółtawo biały,
widoczne kanały żywiczne,
skłonne do wypaczania się,
łupliwe,
sęki mają tendencje do wypadania,
trudniejsze w obróbce,
twardsze,
rośnie około 100 – 120 lat,
biel wąska jasno żółta,
twardziel czerwony,
po obróbce posiada gładką powierzchnię z trwałym połyskiem,
wytrzymuje około 90 lat w stanie powietrzno - suchym,
może być w formie strzały i w formie kłody,
cięcie po około 180 latach lub dłużej,
biel wąski jasno żółty,
twardziel brunatny,
widoczne promienie rdzeniowe,
ciężkie, łupliwe, bardzo twarde: Rc = 78 MPa,
wytrzymuje około 120 lat,
łatwo ulega zniszczeniu prze owady,
przewodność cieplna 0,20 – 0,22 W/m2 ⋅ K
kolor żółtawy,
beztwardzielowe,
ciężkie i twarde,
ma duża kruchość,
tendencja do paczenia i pękania,
mało ścieralne,
ma zastosowanie na wszelkiego rodzaju złącza,
drewno o dużej urodzie,
rośnie na wilgotnych i żyznych glebach,
ma zielonkawy kolor,
ma zastosowanie w meblarstwie na okleiny i okładziny,
wytrzymałość Rc = 99 MPa,
dobrze zachowuje się w wodzie,
drzewa o szerokich słojach posiadają lepsze właściwości techniczne,
rośnie na glebach żyznych i wilgotnych około 100 lat,
szybko rośnie,
ma jasno – zielony kolor,
beztwardzielowe,
promienie rdzeniowe jaśniejsze,
ciężkie, łupliwe, mało trwałe, łatwo nasycalne impregnatami,
podatne na owady,
dobrze znosi trwałe zanurzenie w wodzie,
stosowane na sklejkę,
zbieżność pnia,
zgrubienie odziomkowe,
rakowatość,
obrzęki,
krzywizna pnia,
spłaszczenie,
sęki,
falistość włókien,
falistość słojów,
skręt włókien,
rdzeń mimośrodowy,
wielordzenność,
twardzica,
pęcherze żywiczne,
zaszarzenie,
sinizna,
rdzeniowe,
okrężne,
mrozowe,
martwica,
zakorki,
na drzewie żyjącym: huba i wrośniak (niezbyt szkodliwe),
na drzewie ściętym: stroczek łzawy (zabarwienie szarawo beżowe), grzyb piwniczny (ciemny – gnilica mózgowata), grzyb domowy biały (porzyca inspektowa), bardzo groźne dla drewna; grzyb kopalniowy, grzyb podkładowy, grzyb słupowy (niezbyt szkodliwe),
na drewnie żywym: mrówka gmachówka, kornik (drukarz) żeruje w warstwie łyka,
na drewnie:
spuszczel – otwory 7- (dąb, duże elementy),
trzpiennik olbrzym – otwory 4 – (przeważnie w świeżym drewnie),
rydel pospolity – otwory 2 – (każdy gatunek drewna),
kołatek domowy – otwory ,
dłużyca (drzewo iglaste powyżej ),
kłody 2,5 – drewno iglaste, 2,5 – 6 drewno liściaste,
wyżynki i żerdzie,
pale i słupy,
drewno tartaczne, przeznaczone do przetarcia w tartakach,
nieobrzynana,
obrzynana: na ostro, pryzmatycznie, odzyskuje się obrzynki,
okleiny 1 – ,
obłogi 1,5 – ,
forniry 3 – ,
deski podłogowe o krawędziach: prostokątnych, na złącza zakładkowe,
progi,
prefabrykaty podłogowe,
deski posadzkowe 3 warstwowe,
deszczułki posadzkowe,
posadzki mozaikowe o grubościach (8, 10, ), naklejane na papier lub materiał sztuczny,
płyty stolarskie 3 warstwowe o grubościach 15 - ,
wodoodporne lub nie,
zastosowanie w meblarstwie i na okleiny,
elementy w parowozowniach,
podkłady kolejowe,
są otrzymywane przez rozwłóknienie masy drzewnej, otrzymanej z gałęzi i odpadów, a w dalszej kolejności przez sprasowanie i sklejenie w podgrzewanych prasach pod ciśnieniem,
porowate,
twarde,
bardzo twarde,
laminowane i lakierowane,
stosowane do: budowy lekkich ścian, na podłogi, w meblarstwie,
grubości 10 – ,
z dodatkiem impregnatu są wodoodporne,
złożone z dużych wiórów jodłowych, świerkowych i topolowych, następnie nasycanych substancjami mineralnymi, formowanymi a na końcu dodaje się cement, suszy się prze około 3 miesiące,
mogą być stosowane jako ściany lub do ociepleń,
niepalne i odporne na wilgoć,