Napięcie czynne naczyń krwionośnych= napięcie czynne ścian naczyń oporowych
Napięcie czynne ścian=napięcie neurogenne+ napięcie podstawowe
Napięcie neutrogenn – adrenergiczne działanie pozazwojowych włókien współczulnych
Napięcie podstawowe- miogienny automatyzm mięsni gładkich ścian naczyn
Przystosowanie serca do pełnionych funkcji i do ciągłej pracy bez zmeczenia
Automatyzm
Skurcz bez stymulacji nerwowej. Dopóki ma dostarczony tlen i substancje energetyczne, może pracować nawet poza organizmem
Pobudzane i regulowane przez komórki rozrusznikowe
Działanie na zasadzie „wszystko albo nic” – potencjał progowy jest jednocześnie potencjałem maksymalnym, nawet w przypadku choroby, osłabienia
Zmienne napięcie skurczowe
Regulowany przez układ nerwowy
Przedłużony czas skurczu
Ochrona przed sumowaniem bodźców i skurczem tężcowym
Przystosowanie do ciągłej pracy bez zmęczenia
Regulacja zgodnie z prawem (Franka) Starlinga. Prawo Starlinga mówi, że zdrowe fizjologicznie serce, wypełniając się krwią, automatycznie krwi się pozbywa, robi wszystko, aby wyrzucić krew do naczyń. Im więcej krwi napływa do serca, tym silniej serce się kurczy. Ilość krwi jest zatem czynnikiem modulującym (np. w przypadku wysiłku
Oś regulacji mózg-jelito
wydzielanie soku jelitowego najsilniej jest pobudzane przez mechaniczne drażnienie błony śluzowej przez przesuwającą się miazgę pokarmową oraz nastepuje pod wpływem stymulującego działania czynników humoralnych (hormony żołądkowo –jelitowe
Jakie hormony wydzielane są przez przedni płat przysadki mózgowej?
PRZEDNI PŁAT PRZYSADKI
GH (hormon wzrostu, somatotropina)
Pobudza syntezę białek, metabolizm tłuszczów i węglowodanów oraz wpływa na gospodarkę mineralną organizmu.
Działa na wątrobę, mięśnie, tkankę tłuszczową.
Działanie GH na metabolizm białkowy i na wzrost odbywa się za pomocą syntetyzowanych w wątrobie czynników wzrostu (IGF), które pobudzają chondrogenezę i wzrost kości, transport aminokwasów i syntezę białem w mięśniach i pozostałych tkankach.
Zmniejszenie wydzielania GH powodują m.in. niedożywienie, estrogeny.
Nadczynność przysadki (np. w wyniku przerostu gruczolakowego lub innego nowotworu) = w organizmach rosnących gigantyzm, u dorosłych – akromegalia (powiększenie stóp, dłoni, żuchwy, nosa, języka, pogrubienie skóry)
Niedobór GH – karłowatość przysadkowa.
Brak IGF – karłowatość typu Larona
PRL (prolaktyna)
Jego wydzielanie kontrolują hormony podwzgórza (PRH pobudza, PIH hamuje).
Pobudza produkcję i wydzielanie mleka.
Regulacja toniczna – PRL wpływa hamująco na podwzgórze i własne wydzielanie, zapobiegając mlekotokowi.
Hormony tropowe:
TSH (tyreotropina)
stymuluję wydzielanie tyroksyny i trójjodo tyroniny w tarczycy
ACTH (adrenokortykotropina)
stymuluje produkcję i wydzielanie hormonów kory nadnerczy
gonadotropiny
FSH (folikulotropina) – dojrzewaniepęcherzyka Graafa u kobiet, spermatogeneza u mężczyzn
LH (hormon luteinizujący) – wydzielanie hormonów płciowych u obu płci, u kobiet wpływają na endometrium macicy.
Opisz co się dzieje w okresie jajnikowym i macicznym (jakie hormony).
W pierwszej fazie cyku płciowego, w czasie krwawienia miesiączkowego dochodzi do złuszczania się warstw powierzchniowych błony śluzowej macicy i ich wydalenia na zewnątrz wraz z krwią.
W drugiej fazie cyklu miesiaczkowego, zwanej również fazą folikularną lub proliferacyjną, następuje odnowa błony śluzowej macicy. W końcu tej fazy trwającej przeciętnie około 9 dni, błona śluzowa macicy osiąga taką grubość, jaką miała bezpośrednio przed złuszczaniem się. Odnowa dotyczy również gruczołów błony śluzowej macicy, które w drugiej fazie mają przebieg prosty: od powierzchni błony śluzowej aż do mięśnia macicznego. Na początku tej fazy szereg pęcherzyków jajnikowych pierwotnych (folliculi ovarici primarii) zaczyna się w obu jajnikach przekształcać się w pęcherzyki jajnikowe wzrastające (folliculi ovarici crescendi). Następnie zazwyczaj jeden pęcherzyk, a czasmi dwa, dojrzewa osiągając średnicę co najmniej 10 mm. Pęcherzyk jajnikowy dojrzały (folliculus ovaricus maturus) zajmuje całą szerokość kory jajnika i uwypukla się na jego powierzchni. Pozostałe pęcherzyki zmniejaszają swoje rozmiary i uwsteczniają się. Proces ten nosi nazwę artrezji.
Dnia 14, w trzeciej fazie cyklu miesiączkowego, następuje pęknięcie pęcherzyka jajnikowego dojrzałego pod wpływem hormonu luteinizującego (LH) i komórka komórka jajowa, owocyt II rzędu, zostaje wydalona przez jajnik. W czasie jednego cyklu miesiączkowego statdium pęcherzyka jajnikowego dojrzałego osiąga osiąga w obu jajnikach jedej lub dwa pęcherzyki jajnikowe wzrastające. Tym samym z obu jajników zostaje wydalona jedna lub rzadziej dwie komórki jajowe. Po owulacji w mięśniu macicy zmniejsza się liczba receptorów wiążących oksytocynę i zmniejsza się jego wrażliwość na ten hormon.
Komórka jajowa w postaci owocytu II rzędu trafia do bańki jajowodu. W jajowodzie nie zapłodniona komórka jajowa pozostaje przez około 4 dni, a następnie jest wydalana do jamy macicy, gdzie podlega cytolizie.
Po owulacji rozpoczyna się czwarta faza cyklu miesiączkowego, nazywana również fazą lutealną lub sekrecyjną. W końcu pierwszej połowy tej fazy błona śluzowa macicy osiąga swojąmaksymalną grubość około 6 mm. W tej fazie gruczoły błony śluzowej macicy mają mają przebieg kręty i wydzialają duże ilości śluzu.
Jama pęcherzyka jajnikowego dojrzałego po wydaleniu komórki jajowej pocztkowo jest wypełniona krwią. Następnie zapełniają ją komórki luteinowe (luteocyti) i pęcherzyk zamienia się w ciałko żółte miesiączkowe (corpus luteum menstruationis), które wytwarza żeńskie hormony płciowe: estrogeny i progesteron oraz oksytocynę.
W końcu trzeciej fazy lutealnej, jeżeli nie nastąpiło zapłodnienie, ciałko żółte miesiączkowe przestaje wydzielać progesteron, natomiast w dalszym ciągu wydziela oksytocynę. Wzrasta jednocześnie liczba receptorów wiążącch oksytocynę i mięsień macicy staje się na nią bardziej wrażliwy. Pod wpływem oksytocyny tworzą się w macicy substancje luteolityczne, głównie prostaglandyny PGF2alfa, i ciałko żółte miesiączkowe przekształciło się w ciałko białawe miesiączkowe (corpus albicans menstruationis). Po upływie 14 dni od dnia owulacji pojawia się krwawienie miesiączkowe i rozpoczyna się nowy cykl płciowy.
Pod wpływem hormonów płciowych wydzielanych przez jajnik w różnych fazach cyklu miesiączkowego dochodzi do zmian w ilości konsystencji śluzu wypełniającego szyjkę macicy. W fazie lutealnej powiększają się sutki, w końcu tej fazy zaś, przed wystąpieniem krwawienia miesiączkowego, następuje zatrzymanie wody w organizmie.
-FSH (folikulotropina) – dojrzewaniepęcherzyka Graafa u kobiet, spermatogeneza u mężczyzn
-LH (hormon luteinizujący) – wydzielanie hormonów płciowych u obu płci, u kobiet wpływają na endometrium macicy.
-Kobiece hormony płciowe to estrogeny i progesteron.
Poziom estrogenów osiąga swój pik przed owulacją, kiedy rozbudowywane jest endometrium macicy.
Poziom progesteronu osiąga swój pik po owulacji, przygotowuje macicę do przyjęcia ewentualnej ciąży.
-Oksytocyna
Uwalniana okresowo.
W okresie laktacji wydzielanie OXY ułatwia wypływ mleka, które wydziela gruczoł mlekowy pod wpływem prolaktyny.
Powoduje skurcz macicy ciężarnej, więc pod koniec ciąży, gdy zmniejsza się poziom progesteronu, powoduje gwałtowne skurcze macicy, wpływając na akcję porodową.
Wydzielanie oksytocyny nasila się w miarę rozciągania macicy przez przesuwający się płód, w czasie porodu co kilka-kilkanaście minut kolejno porcje hormonu są wyrzucane do krwi, co zapewnia sprawny poród.
Oksytocyna wydzielana jest odruchowo w wyniku podrażnienie mechanoreceptorów sutków na drodze ssania lub receptorów szyjki macicy w czasie porodu.
Estrogeny wzmacniają syntezę OXY, progesteron ją hamuje (jego wysoki poziom w czasie ciąży zapobiega poronieniu, gdyż oksytocyna stymuluje skurcze macicy, które mogłyby wydalić płód).
Oksytocyna ma swoją rolę również w akcie płciowym i zapłodnieniu (skurcze macicy ułatwiają plemnikom dostanie się do komórki jajowej)
-Prolaktyna
Jego wydzielanie kontrolują hormony podwzgórza (PRH pobudza, PIH hamuje).
Pobudza produkcję i wydzielanie mleka.
Regulacja toniczna – PRL wpływa hamująco na podwzgórze i własne wydzielanie, zapobiegając mlekotokowi.
przewodzenie w synapsie chemiczne i elektryczne
Zjawiska zachodzące w synapsie chemicznej:
synteza neurotransmitera i transport aksomalny
depolaryzacja elementu presynaptycznego przy udziale jonów Ca2+
uwolnienie neurotransmitera do szczeliny synaptycznej (sprzężenie elektro-wydzielnicze)
dyfuzja transmitera przez szczelinę synaptyczną
połączenie neurotransmitera z receptorem w błonie postsynaptycznej (sprzężenie chemiczno-wydzielnicze)
depolaryzacja błony postsynaptycznej
rozkład enzymatyczny/ wychwyt zwrotny neurotransmitera
Synapsa elektryczna:
dużo kanałów jonowo-metabolicznych – 2 układy po 6 koneksyn (12 kopii pojedynczych białek)
przekaźnictwo dwukierunkowe, mała wrażliwość na działanie środków farmakologicznych
K+, Na+, Ca2+, cAMP, cGMP
bardzo szybkie przewodzenie impulsu
przepływ kanałów regulowana ilością H+ i Ca2+
budowa i funkcje nefronu
Budowa:
dendryty (strefa wejścia)
ciało komórki (perikarion – strefa inicjacji impulsów)
akson (strefa przewodzenia)
końcowe odcinki aksonu – kolby synaptyczne strefa wyjścia)
Właściwości:
błona kom. jest spolaryzowana
potencjał spoczynkowy: różnica potencjału między wewnętrzną (naładowaną ujemnie) i zewnętrzną (naład +) powierzchnią błony kom. wynosi -70mV
utrzymywany aktywnością ATP-zależnej pompy Na-K
Rodzaje neuronów:
wielobiegunowy- liczne dendryty np. unerwiaja mięśnie szkieletowe
dwubiegunowy- 2 wypustki z ciałka np. neuron środkowy w siatkówce, zwojowy
jednobiegunowy- 1 wypustka z ciałka komórkowego np. czuciowe
)
7) komórki budujące pęcherzyki płucne i ich funkcje
Komórki ściany pęcherzyka
Pneumocyty I (95%) (przez nie zachodzi dyfuzja gazów pomiędzy światłem pęcherzyków płucnych a krwią naczyń włosowatych)
Pneumocyty II (5%) (komórki posiadające cechy komórek wydzielniczych rozproszone pomiędzy pneumocytami typu I, zawierają ciałka blaszkowate wydzielające składniki surfaktantu- czynnik zmniejszajacy napięcie powierzchniowe, nie dopuszcza do sklejenia się pęcherzyków płucnych podczas głebokich wdechów, wytwarza się w końcowych fazach życia płodowego)
Makrofagi (makrofagi płucne gromadzą pył naniesiony z powietrzem)
Elementy łącznotkankowe