Jakie parametry opisują właściwości reologiczne?
Miary (parametry) właściwości reologicznych:
Wartość lepkości w 40°C, 100°C i 150°C
Wskaźnik lepkości (WL, VI)
Temperatura płynięcia (krzepnięcia)
Lepkość w temperaturach ujemnych – CCS
Graniczna temperatura pompowalności (ujemna) – MRV
Lepkość HT/HS
Wskaźnik (indeks) żelowania
Odporność na ścinanie
Wpływ temperatury na lepkość.
Lepkość zmniejsza się wraz ze wzrostem temperatury. Zależność lepkości od temperatury ν=f(T) ma charakter wykładniczy, ale przebieg tej zależności zależy od właściwości cieczy węglowodorowej.
1.
2.
Charakter zmienności lepkości od temperatury 1 – olej o małej zmienności lepkości od temp. 2 – olej o dużej zmienności lepkości od temp.
Zdefiniować WL.
Wskaźnik lepkości (WL) – zwany też indeksem lepkości (VI) – powszechnie stosowany parametr charakteryzujący zmiany lepkości olejów w funkcji temperatury. Został określony na podstawie pomiarów lepkości dwóch serii olejów wzorcowych, oznaczonych literami H i L. Seria L charakteryzowała się intensywną zależnością lepkości od temperatury, a seria H – mało intensywną. Olejom serii L przypisano wartość wskaźnika lepkości WL=0, a olejom serii H – WL=100. Odcinek 0-100 został podzielony na 100 części. Punkty przecięcia krzywych lepkości badanych olejów rzeczywistych, mających w temperaturze 210°F taką samą lepkość jak oleje wzorcowe, z odcinkiem 0-100 wyznaczają dla tych olejów wartość wskaźnika lepkości.
Tak zdefiniowany wskaźnik lepkości jest opisany wzorem:
$$WL = 100 \times \frac{L - U}{L - H}$$
gdzie:
L – lepkość oleju wzorcowego serii L w temperaturze 100°F
H – lepkość oleju wzorcowego serii H w temperaturze 100°F
U – lepkość oleju badanego w temperaturze 100°F
Co to jest pompowalność?
Pompowalność – możliwość utrzymania ciągłego przepływu oleju w niskiej temperaturze. Jest określana też jako zdolność do równomiernego dopływania do wlotu pompy oleju i zapewnienia odpowiedniego ciśnienia oleju w przewodach doprowadzających olej do smarowanych węzłów tarcia podczas początkowej fazy pracy silnika. Pompowalność zależy od właściwości reologicznych oleju, a także od prędkości ścinania i wartości naprężeń ścinających, które działają na olej.
Pompowalność oleju ocenia się na podstawie:
- granicznej temperatury pompowalności BPT – jest to temperatura, w której występują graniczne wartości naprężenia ścinającego
- lepkości strukturalnej MRV, przy której odbywa się jeszcze przepływ oleju w układzie smarowania
Co oznacza SAE 5W/40?