Spawanie acetylenowo-tlenowe
Inna nazwa-spawanie gazowe
Sposób pracy-ręczny
Źródło ciepła-płomień gazowy
Osłona jeziorka -produkty spalania; topnik w przypadku innych metali niż stal.
Zasada działania - u wylotu końcówki o specjalnej budowie, zamocowanej do korpusu palnika, spala się mieszanina tlenu z acetylenem. Za pomocą tego płomienia spawacz stapia metal rodzimy uzyskując jeziorko spoiny. W miarę potrzeby doprowadza ręcznie spoiwo w postaci drutu do przedniego brzegu jeziorka. W celu uzyskania jednolitego postępującego stapiania spawacz powinien przesuwać palnik wzdłuż brzegów złącza. Zastosowanie-wyroby lekkie, takie jak przewody wentylacyjne; rurociągi o małych średnicach.
Płomień acetylenowo - tlenowy
Spalając mieszaninę tlenu z gazem palnym u wylotu dyszy palnika można otrzymać dość wysokie temperatury.
Niestety przy spalaniu większości mieszanin gazowych płomień ma zbyt niskie temperatury niewystarczające do spawania wielu metali z wyjątkiem kilku o niskiej temperaturze topnienia. Jedynym wyjątkiem jest acetylen. Zmieszany z tlenem we właściwym stosunku tworzy płomień o temperaturze ok. 3100°C co jest wystarczające w licznych zastosowaniach spawalniczych.
Ciepło w spawaniu acetylenowo - tlenowym
W metodzie spawania acetylenowo-tlenowego analiza jest stosunkowo prosta. Ciepło wykorzystywane do stapiania jest wytworzone przez spalanie acetylenu u wylotu otworu dyszy. Im więcej acetylenu dostarczamy, tym więcej będzie ciepła, czyli należy sterować dopływem acetylenu. Jeżeli płomień acetylenowo-tlenowy jest używany do spawania, to dopływ ciepła do złącza zależy też od sprawności spalania. Maksimum ciepła uzyskuje się wtedy, gdy następuje całkowite spalenie acetylenu w utleniającym płomieniu, tj. w płomieniu zawierającym więcej tlenu niż jest to niezbędne do związania z acetylenem. Jednak takie spalanie nie jest zalecane, gdyż nie tworzy płomienia o najwyższej temperaturze a może spowodować utlenianie się spoiny. Zwykle wybiera się taki stosunek acetylenu do tlenu, aby otrzymany płomień był neutralny tj. bez nadmiaru żadnego z gazów. Odpowiednie ilości acetylenu i tlenu nastawia się za pomocą zaworów wbudowanych w palnik. Wskutek tego gaz dochodzący do dyszy jest kontrolowaną mieszaniną tlenu i acetylenu
Metody spawania gazowego
Rozróżniamy trzy zasadnicze metody spawania gazowego:
Spawanie w lewo-do materiałów o grubości poniżej 3mm.
Spawanie w prawo-do materiałów o grubości powyżej 3mm.
Spawanie w górę-do materiałów wszystkich grubości.
Spawanie metodą w lewo-polega na prowadzeniu palnika od strony prawej do lewej, przy pochyleniu palnika pod kątem od 60°(przy materiałach grubszych), do 10°(przy materiałach cieńszych). Spoiwo podczas spawania prowadzi się pod kątem około 45°. Przy spawaniu metodą w lewo spoiwo jest prowadzone przed palnikiem. Płomień palnika roztapia brzegi metalu, tworząc otworek w dolnej części spawanego materiału. Spawacz prowadzi palnik prawą ręką, postępowym ruchem w lewo nie czyniąc nim żadnych ruchów bocznych. Bardzo ważne jest aby spoiwo cały czas było w obrębie płomienia, gdyż rozgrzany jego koniec w zetknięciu z powietrzem szybko się utlenia i spawacz wprowadza do spoiny tlenki.
Spawanie metodą w prawo-stosuje się przeważnie do grubszych materiałów(ponad 3mm) wymagających ukosowania brzegów. Przy spawaniu w prawo palnik prowadzi się pod kątem 55°,a spoiwo pod kątem 45°. Spoiwo posuwa się za palnikiem od strony lewej do prawej. Palnikiem nie wykonuje się żadnych ruchów poprzecznych, lecz prowadzi się go równomiernie ruchem prostoliniowym wzdłuż brzegów spawanych. Spoiwem trzymanym w jeziorku stopionego metalu wykonuje się ruch(w kształcie półksiężyca lub elipsy) w kierunku poprzecznym do spoiny. Metodę spawania w prawo stosuje się do robót odpowiedzialnych, zwłaszcza rurociągów przeznaczonych do pracy na wysokie ciśnienie i trudne warunki eksploatacyjne (częste zmiany temperatury i ciśnienia)
Metodę spawania w górę -stosujemy do wszystkich grubości materiału, przy czym materiał o grubości powyżej 4mm powinien być spawany przez dwóch spawaczy jednocześnie. Palnik należy prowadzić pod kątem 30° do osi pionowej, a drut pod kątem około 20°. Palnik prowadzi się równomiernym ruchem prostoliniowym, a spoiwo ruchem skokowym. Metoda ta pozwala na łatwiejsze utrzymanie oczka oraz mniejsze zużycie gazów.
spawanie elektryczne - BHP
Wytwarzanie dymów i pyłów
W temperaturach występujących w łuku jest wytwarzany dym i są emitowane cząstki pyłu, które mogą znaleźć się w otoczeniu twarzy spawacza. Stopień zagrożenia zdrowia przez te cząstki zależy od ich składu chemicznego. Dlatego musi być określone maksymalne stężenie każdego składnika chemicznego wytwarzanego w procesie spawania, na które może być narażony spawacz. Należy pamiętać, że nie wszystkie zanieczyszczenia są widoczne, więc środki ochronne należy stosować bez względu na to czy zadymienie widać czy nie.
Zanieczyszczenia gazowe
Zwykle gazy powstają w łuku podczas rozkładu topnika lub w wyniku oddziaływania promieni ultrafioletowych i podczerwonych na powietrze. W wyniku tego powstaje ozon, który wywołuje podrażnienie płuc. Kolejnymi gazami, które reagują pod wpływem ciepła i promieniowania ultrafioletowego są tlen i azot. Tworzą się wtedy tlenki azotu powodujące podrażnienie płuc, a w dużym stężeniu sinicę, która z kolei powoduje śmierć. Trzecim gazem toksycznym jest tlenek węgla, który jest trujący, jeśli będzie wdychany w dużych ilościach. Inne gazy są mało toksyczne , ale gazy ochronne powodują wypieranie powietrza z otoczenia mogąc doprowadzić do uduszenia. Należy więc w pomieszczeniach zamkniętych uzupełniać powietrze. środki ostrożności przedsięwzięte w celu zmniejszenia zagrożenia, które powodują gazy muszą zapewnić usunięcie również gazów wytworzonych przez łuk.