Klucz odpowiedzi a/b

Obraz Ziemi

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź	Kryterium punktowania
	wersja a	wersja b
1.	Eratostenes z Cyreny	Arystoteles
2.	• wszystkie mają taką samą długość • mają kształt półokręgów, przebiegających od jednego bieguna do drugiego • jest ich nieskończenie wiele	• są różnej długości • mają kształt okręgów zmniejszających się wraz z odległością od równika • jest ich nieskończenie wiele
3.	a) A – powyżej 880 m n.p.m B – 580 m n.p.m b) zbocze	a) A – 580 m n.p.m B – 600 m n.p.m b) dolina
4.	Nairobi – d; Lagos – b	Asuan – a; Johannesburg – c
5.	a) 1:50 000 000 b) 1:2 000	a) 1:7 000 000 b) 1:500 000
6.	odl. na mapie 1,6 cm; 1,6 · 5 km = 8 km Odpowiedź: 8 km	odl. na mapie 2 cm; 2 · 5 km = 10 km Odpowiedź: 10 km
7.	1 cm – 260 m; 520 : 260 = 2 Odpowiedź: 2 cm	1 cm – 260 m; 1040 : 260 = 4 Odpowiedź: 4 cm
8.	d	b
9.	8848 – 5360 = 3488 m Odpowiedź: 3488 m	8091 – 4100 = 3991 m Odpowiedź: 3991 m
10.	np. • brak siatki kartograficznej, • większa skala	np. • obecność siatki kartograficznej, • mniejsza skala
11.	b	a

Ziemia we wszechświecie

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź	Kryterium punktowania
	wersja a	wersja b
1.	b	d
2.	b	c
3.	np. • występowanie astronomicznych pór roku • zmiana długości dnia i nocy • zmiana miejsca wschodu i zachodu Słońca na widnokręgu	np. • występowanie dnia i nocy • pozorna wędrówka Słońca nad widnokręgiem • spłaszczenie Ziemi przy biegunach
4.	a) zwrotnik Raka b) dłuższy c) północnym	a) zwrotnik Koziorożca b) krótszy c) południowym
5.	strefa międzyzwrotnikowa	strefa podbiegunowa
6.	h = 90° – 57° + 23°27' Odpowiedź: 56°27'	h = 90° – 57° – 23°27' Odpowiedź: 9°33'
7.	Z – K – S lub S – K – Z	K – Z – S lub S – Z – K
8.	a	d
9.	z zachodu na wschód; grot z prawej strony	ze wschodu na zachód; grot z lewej strony
10.	b	c
11.	Odpowiedź: 13.56	Odpowiedź: 11.16
12.	brakująca wartość południka: 4°; brakujący czas słoneczny: 7.44, 8.24	brakująca wartość południka: 8°; brakujący czas słoneczny: 8.52, 9.32
13.	1600, 2004	2000, 2012

Klucz odpowiedzi a/b

Atmosfera

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź	Kryterium punktowania
	wersja a	wersja b
1.	b	d
2.	c	c
3.	a, d, e	b, d, e
4.	a) lokalny, w górach b) południowego wschodu, północny zachód	a) okresowo zmienny, nad morzem b) północnego wschodu, południowy zachód
5.	strzałki od morza w kierunku lądu	strzałki od lądu w kierunku morza
6.	klimat	pogoda
7.	pierzaste – Mają wygląd... deszczowo-warstwowe – Ciemne, niskie...	pierzasto-warstwowe – Przesłaniają niebo... kłębiaste – Mają bardzo...
8.	front zimny	front ciepły
9.	d	c
10.	a) A – strefa klimatów zwrotnikowych B – strefa klimatów okołobiegunowych b) A: 16,6°C; B: 42,1°C	a) A – strefa klimatów umiarkowanych B – strefa klimatów równikowych b) A: 18,7°C; B: 1,6°C

Wody Ziemi

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź	Kryterium punktowania
	wersja a	wersja b
1.	Rzeka – Tamiza, Tygrys Zatoka – Fundy, Botnicka Jezioro – Czad, Tanganika Morze – Śródziemne, Bałtyckie	Rzeka – Parana, Bug Zatoka – Fińska, Gdańska Jezioro – Bajkał, Keli Mutu Morze – Czerwone, Północne
2.	Prąd Peruwiański, Prąd Benguelski	Prąd Zatokowy, Prąd Brazylijski
3.	a) F b) P c) F	a) F b) P c) F
4.	1. parowanie, 2. skraplanie, 4. topnienie, 6. resublimacja	1. parowanie, 3. krystalizacja, 4. topnienie, 6. resublimacja
5.	dorzecze	zlewisko
6.	b	c
7.	np. zasilanie śnieżne, deszczowe	np. transport, hydroelektrownie
8.	a) jezioro przybrzeżne b) jezioro cyrkowe (karowe)	a) tektoniczne, b) krasowe
9.	jezioro odpływowe	jezioro przepływowe
10.	np. przeciwpowodziowa, rekreacyjna, rezerwuar wody pitnej	np. hodowla ryb, rekreacja
11.	warstwa wodonośna; warstwa nieprzepuszczalna	warstwa przepuszczalna; zwierciadło wód podziemnych
12.	a) wód artezyjskich, b) wody mineralne	a) gejzery, b) w Australii
13.	np. budowa sztucznych zbiorników wodnych, budowa wałów przeciwpowodziowych, ograniczenie zabudowy terenów położonych wzdłuż rzek	np. funkcja przeciwpowodziowa, źródło wody pitnej, rekreacja
14.	wody artezyjskie – Australia, Kotlina Warszawska; cieplice – Cieplice, Podhale; gejzery – Islandia, Kamczatka, Nowa Zelandia	gejzery – Islandia, Kamczatka, Nowa Zelandia; wody termalne – Cieplice, Podhale; wody mineralne – Krynica-Zdrój, Iwonicz- -Zdrój, Kudowa-Zdrój

Klucz odpowiedzi a/b

Wnętrze Ziemi

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź	Kryterium punktowania
	wersja a	wersja b
1.	b	c
2.	gnejs, marmur	piaskowiec, gips
3.	a) F b) P c) F	a) P b) F c) F
4.	mika, kwarc	mika, skaleń
5.	orogeneza alpejska – Himalaje orogeneza hercyńska – Harz	orogeneza alpejska – Kordyliery orogeneza kaledońska – Góry Skandynawskie
6.	a) czwartorzęd b) era paleozoiczna c) jura	a) trias b) era paleozoiczna c) karbon
7.	amonitu, mezozoicznej	trylobitu, paleozoicznej
8.	hipocentrum	epicentrum
9.	a) Od góry: rów oceaniczny, wulkan, ognisko magmy b) strefa subdukcji	a) Od góry: grzbiet śródoceaniczny, płyta oceaniczna, prądy konwekcyjne b) strefa ryftowa
10.	a) Afryka b) Europa	a) Europa b) Azja
11.	1 – depresja, np. Nizina Nadkaspijska 2 – rów oceaniczny, np. Rów Mariański	1 – wyżyna, np. Wyżyna Brazylijska 2 – grzbiet śródoceaniczny, np. Grzbiet Północnoatlantycki

Rzeźbiarze powierzchni Ziemi

Nr zad.	Oczekiwana odpowiedź	Kryterium punktowania
	wersja a	wersja b
1.	b	a
2.	Od góry: lejek krasowy, polje, korytarz, stalaktyt.	Od góry: mogot, komin, żłobki krasowe, stalagmit.
3.	np. Jaskinia Mamucia, Jaskinia Śnieżna, Jaskinia Raj	np. Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Pieniny, Tatry
4.	Wisła, Dunaj	Sekwana, Jangcy
5.	a) dolina V-kształtna b) erozja wgłębna c) górny odcinek	a) meander b) erozja boczna c) środkowy odcinek
6.	wydma	granica wiecznego śniegu
7.	Od lewej: dolina U–kształtna, jezioro rynnowe, stożek sandrowy.	Od lewej: cyrk lodowcowy, pradolina, oz.
8.	a) F b) P c) F	a) P b) F c) F
9.	a) Afryka b) Azja	a) Australia b) Ameryka Południowa
10.	a) riasowe b) fiordowe	a) dalmatyńskie b) szkierowe
11.	B–A–C	C–A–B
12.	Od lewej: meander, morze, krasowienie.	Od góry: mierzeja, rzeka, korazja.