Wskazówki do egzaminu praktycznego w zawodzie terapeuta zajęciowy

 

1.  Tytuł pracy egzaminacyjnej

W tytule nie może zabraknąć dla kogo (np. inicjały , nazwa placówki ) i na podstawie jakiej dokumentacji został sporządzony projekt

2. Dane niezbędne do opracowania projektu realizacji działań terapeuty wypisane tylko z załączonej dokumentacji opisu przypadku. Wypisujemy:

-dane osobowe

- rozpoznanie choroby, występujące objawy chorobowe

- informacje o sytuacji rodzinnej

- informacje o sytuacji zawodowej i społecznej podopiecznego

- stan psychiczny chorego, zachowania i reakcje emocjonalne, wrażliwość,

- zachowania nietypowe

-zainteresowania

- komunikacja werbalna i nie werbalna

3. Diagnoza

 Powinna zawierać główne problemy i potrzeby podopiecznego. Jeżeli w poleceniu mamy przedstawić diagnozę funkcjonalną to dodatkowo przedstawiamy słabe i mocne strony podopiecznego ( możliwości podopiecznego)

2. Potrzeby fizjologiczne

   • Potrzeba odżywiania i przyjmowania płynów

   • potrzeba snu i odpoczynku,

   • potrzeba ruchu,

   • potrzeba czystości

   • potrzeba oddychania

   • potrzeba przyjemnych doznań zmysłowych,

   • potrzeby seksualne.

1. Potrzeby bezpieczeństwa wyrażają się unikaniem tego, co może przynieść śmierć lub cierpienie

   • potrzeba zależności,

   • potrzeba opieki i oparcia,

   • potrzeba braku lęku,

   • potrzeba ładu i porządku

   • potrzeba unikania bólu fizycznego i psychicznego

II. Potrzeby psycho-społeczne:

• Potrzeby afiliacji (przynależności i miłości, akceptacji, afirmacji); ich zaspokojenie rzutuje na sposób widzenia świata, występują w dążeniach przezwyciężenia osamotnienia, alienacji (wyobcowania z grupy)

• Potrzeby szacunku i uznania

  • potrzeba potęgi,

  • potrzeba wyczynu,

  • potrzeba wolności,

  • potrzeba respektu i uznania innych,

  • potrzeba dobrego statusu społecznego,

  • potrzeba sławy,

  • potrzeba dominacji

• Potrzeby samorealizacji

  • dążenie do rozwoju możliwości

  • dążenie do realizacji celu

Maslow wyróżnia także potrzeby: poznawczą i estetyczną

4.Wykaz celów terapeutycznych wynikających z diagnozy:

Cel główny:

Usprawnianie ( aktywizacja) fizyczna, psychiczna, społeczna i zawodowa,

Cele szczegółowe:

Motywowanie do podjęcia działań terapeutycznych,

Aktywizacja zawodowa, rozwijanie zainteresowań, edukacja zdrowotna

5. Plan zajęć terapeutycznych ( najlepiej w postaci tabelki) musi zawierać:

- metody, formy, techniki terapii zajęciowej

-. Cel pracy ogólne i szczegółowe wynikające z diagnozy

- częstotliwość zajęć

- materiały i narzędzia

- Uwagi dotyczące bhp,

- przewidywane efekty

-. Monitorowanie efektów pracy ( obserwacja, nagrania video, analiza wytworów pracy, testy

czynności codziennych)

6. Harmonogram to rozkład, rozplanowanie czynności w czasie. Zawiera listę czynności i kolejność tych czynności.

Harmonogram zajęć terapeutycznych  powinien zawierać:

• Wyodrębnione dni tygodnia i działania terapeutyczne w poszczególnych dniach.

• Cele działań ( w każdym dniu) zgodne z wykazem celów terapii. Zaplanowane działania muszą być zgodne z wcześniej ustalonymi  celami terapii zajęciowej.

Celem terapii zajęciowej jest:

• usprawnianie (aktywizowanie): fizyczne, psychiczne, społeczne i zawodowe

• oraz np motywowanie do zajęć, edukacja zdrowotna, edukacja zawodowa , rozwijanie zainteresowań itp.

• Różnorodne metody i techniki terapeutyczne.

• Materiały i środki do prowadzenia zajęć dopasowane do każdego z celów

• częstotliwość zajęć np. 3 razy w tygodniu, 1 raz w tygodniu

• Zaplanowane przynajmniej jedne zajęcia z zakresu aktywizacji fizycznej, psychicznej, społecznej z uwzględnieniem zainteresowań podopiecznego.

• formy terapii (indywidualna i grupowa, czynna, bierna, dyrektywna, niedyrektywna).

• wskazówki dotyczące bhp.

• działania długoterminowe np. edukacja zdrowotna, nauka czynności samoobsługowych, uspołecznienie, usamodzielnienie 

• przewidywane efekty zajęć terapeutycznych

7. Scenariusz jednych zajęć wynikających z planu i harmonogramu.

Scenariusz zajęć powinien zawierać:

1. temat zajęć

2. cel ogólny zajęć

3. cele szczegółowe zajęć

4. miejsce przeprowadzenia zajęć

5. środki i materiały od przeprowadzenia zajęć

6. etapy zajęć i czas przewidywany na poszczególne etapy zajęć

7. przewidywane czynności do wykonania przez uczestnika zajęć

8. przewidywane czynności do wykonania przez terapeutę

9. przewidywane efekty zajęć

Przykładowy scenariusz ZAJĘĆ TERAPEUTYCZNYCH DLA PACJENTÓW PO UDARZE MÓZGOWYCH

MIEJSCE: ŚRODOWISKOWY DOM DZIENNEGO POBYTU. DOM SAMOPOMOCY, SALA TERAPEUTYCZNA

TEMAT: „WIOSENNE KANAPKI”

FORMA: indywidualna

CELE OGÓLNE: usprawnianie psychiczne, fizyczne i społeczne

CELE SZCZEGÓŁOWE:

• nauka zdrowotnego i higienicznego żywienia

• usprawnianie motoryki małej(chwyt pensetowy)

• usprawnianie koordynacji wzrokowo-ruchowej

• nauka samodzielności

• nauka posługiwania się nożem

• aktywizacja

RODZAJ TERAPII:

• socjoterapia

• ergoterapia

METODY TERAPII:

• terapie ruchem

• trening umiejętności społecznych

TECHNIKA TERAPII:

• trening kulinarny

• zasady zachowania się przy stole

• estetyczne i higieniczne przygotowanie posiłków (kanapek)

• nauka czynności życia codziennego – aktywne słuchanie

• trening nawiązywania relacji międzyludzkich

CZAS TRWANIA: 1,5 h

ŚRODKI:

• chleb krojony, masło, ser, ogórek, ugotowanie jajka, wędlina, sałata

• sprzęt kuchenny: deski do krojenia, sztućce z pogrubionymi i przedłużonymi rączkami, ściereczka, fartuszki, serwetki, obrus

PRZEBIEG ZAJĘĆ

ETAP ZAJĘĆ	CZYNNOŚCI TERAPEUTY	CZYNNOŚCI PODOPIECZNYCH	UWAGI BHP
część I wstępna 10 min	- zapoznanie się z grupą - terapeuta wita uczestników - przedstawia temat zajęć - wstępny instruktaż - wzbudzenie motywacji do zajęć	- podopieczni witają się z terapeutą i między sobą - zapoznają się z tematem zajęć	- terapeuta przedstawia zasady higienicznego przygotowania kanapek - prawidłowo dobiera stanowiska pracy (wysokość krzeseł) - przedstawia zasady bezpieczeństwa i posługiwania się nożem
część II zasadnicza 50 min	- terapeuta informuje i pokazuje jakie czynności muszą wykonać podopieczni, jakie środki można użyć - udziela wskazówek - odpowiada na zadawane pytania - w razie potrzeby pomaga wykonywać zadania - instruktaż bieżący	- podopieczni myją ręce - zakładają fartuszki - zapoznają się ze składnikami do przygotowania kanapek - w razie wystąpienia problemów proszą o pomoc terapeutę, pytają - kroją składniki na kanapki - wykonują swoje zadanie - nakrywają stół dokonują i ustawiają kanapki	- zapewnienie poczucia bezpieczeństwa - zachować odpowiednie odległości od siebie - monitorowanie by nie doszło do skaleczenia - wspierać w razie potrzeby
część III końcowa 0,5 h	- terapeuta dziękuje za zajęcia - podsumowuje przebieg zajęć - zaznacza dobre strony wykonanej pracy - rozmawia z podopiecznymi na temat emocji, trudności jakie towarzyszyły podczas zajęć - udziela pochwał - z podopiecznymi porządkuje miejsce pracy	- dziękuje za przeprowadzone zajęcia - głośno wyrażają stroje emocje - wspólne posiłek - porządkuje miejsce pracy - dziękują za pochwały	sprzątanie miejsca

8. Przewidywane efekty oddziaływań terapeutycznych ( EFEKTY ZASTOSOWANYCH METOD I FORM) w sferze psychicznej, fizycznej, społecznej, motywacji, zawodowej.

SOCJOTERPARIA:

Podczas zajęć podopieczni współpracują w grupie nawiązują kontakty. Uczą się samodzielności, posługiwania się nożem. Podczas wykonywanie zajęć przekraczają linie ciała, trenują koordynacje wzrokowo-ruchową. Poprzez ruch i trzymanie noża oraz nakładania składników na kanapki ćwiczą motorykę małą (chwyt pesetowy). Podczas zajęć podopieczni integrują się z grupą. Zastosowanie tej metody usprawnia sferę psychiczną, fizyczną i społeczną.

ERGOTERAPIA:

Poprzez wykonywanie pracy pozwala poczuć się potrzebnym. Zwiększa motywację działania. Usprawnia również układ ruchowy.

Podczas zajęć podopieczni usprawniają się, uczestniczą w procesie rehabilitacji co wpływa na zdrowienie.