EKOLOGIA cwiczenia 08.11.2013
Ekologia krajobrazu
Krajobraz- oblicze powierzchni Ziemi = suma wszystkich elementow przyrodniczych oraz elementow dzialalnosci ludzkiej, ktore pozostaja we wzajemnym stosunku i oddzialywaniu jako UKLAD EKOLOGICZNY
*przestrzen, ktora mozna objac wzrokiem
*rzeczywisty istniejacy fragment przestrzeni, skladajacy sie z: rzezby, atmosfery, gleby, zasobow wodnych, organizmow zywych..
Cechy krajobrazu:
1. Zajmuje wycinek przestrzeni i mozna go przedstawic na mapie
2. Charakteryzuje sie okreslona fizjonomia, ktora mozna przedstawic na rysunku i fotografii
3. Jest systemem dynamicznym = zmienia sie!
4. Podlega ewolucji, czyli ma swoja historie
5. Jest zasobem nieodnawialnym
6. Ma wartosci estetyczne, wychowawcze, zdrowotne, rekreacyjne - trudne do ekonomicznego wymierzenia, ale o olbrzymiej wartosci spolecznej
7. PODLEGA ANTROPOPRESJI (dzialania czlowieka na srodowisko przyrodnicze i krajobraz)
Klasy naturalnosci krajobrazu
KLASA NATURALNOSCI
1. NATURALNE
*?pierwotny?
- nie ma sladow dzialalnosci ludzi
- nie docieraja zanieczyszczenia
- nie naruszona biorownowaga
*naturalny
- fauna i flora o charakterze spontanicznym
- brak antropopresji na zasoby glebowe i roslinnosc
- np. partie szczytowe najwyzsze
*subnaturalny
- flora i fauna w duzym stopniu spontaniczna
- roslinnosc i gleby poddane slabej antropopresji
- np. chronione partie lesne
2. KULTUROWE
*seminaturalne
- silny nacisk antropogeniczny na roslinnosc i gleby
- flora i fauna w duzej czesci spontaniczna
- np. krajobrazy wrzosowisk, zarosli, obszarow lesnych
*rolnicze
- flora i fauna w znacznym stopniu zmieniona
- silna antropopresja (nawozenie)
- np. lasy gospodarcze, prawy rolne, laki
*zurbanizowane (urbanizacja - proces tworzenia miast)
- zubozala flora i fauna
- roslinnosc zaplanowana i pielegnowana przez czlowieka
- np. miasta przemyslowe
*zdewastowane
- dalekie przeobrazenia swiata roslinnego i zwierzecego
- znieksztalcenie ilosciowe, jakosciowe krajobrazu
- np. wysypiska smieci, skazone zbiorniki wodne, haldy bez rekultywacji
Kazda dzialalnosc antropogeniczna, w ktorej nie uwzglednia sie wymogow srodowiska powoduje w nim zmiany i wyzwala konflikty!
Urbanizacja -> miasto -> aglomeracja -> konurbacja
1. Zmiany w strukturze i sposobie uzytkowania gleb (gleb brak - zalane betonem, ubozeja one)
2. Przeksztalcanie rzezby terenu = geomechaniczne (wysypiska smieci, haldy, zapadanie terenu)
3. Przeksztalcenia typu hydrologicznego (zapory, tamy, regulowanie koryta rzek)
4. Przeksztalcenia typu chemicznego (zmiana skladu chemicznego roznych sfer)
5. Modyfikacja klimatu miejskiego
6. Powstanie spefyficznych zoocenoz i fitocenoz (zmienione, przystosowane do zycia z czlowiekiem gatunki synantropijne)
* nacisk na szate roslinna (SYNANTROPIZACJA roslin: osobnicza - sklad chemiczny tkanek; populacyjna - struktura wiekowa; fitocentryczna - sklad florystyczny; krajobrazowa - powstanie i dominacja srodowisk zastepczych -> zarastanie hald)
7. Promieniowanie (nie)jonizujace
8. Uzaleznienie od terenow przyleglow (zasobow miasto potrzebuje i terenow rekreacyjnych; w zamian miasto daje zanieczyszczenie)
Degradacja - obnizenie sprawnosci procesow zachodzacych miedzy elementami krajobrazu, nie musi wiazac sie ze zmiana skladu lub typow powiazan w systemie, nie oznacza zupelnego zniszczenia ale zubozenie ekosystemow czy obnizenie walorow
Dewastacja - obszar calkowicie przemodelowany przez czlowieka, praktycznie nie odwracalne skutki, np. zdarcie pokrywy glebowej przez ekslopatacje lub zalanie gleby nieprzepuszczalnym betonem