Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona w Legnicy
Wydział Nauk Technicznych i Ekonomicznych
Studia stacjonarne/niestacjonarne
Grupa 1(1)
Zespół .............
Analiza i ocena ryzyka zawodowego
Na stanowisku pracownik stacji paliw STATOIL Fuel & Retail
(dokładna nazwa stanowiska pracy i zakładu)
Praca projektowa
z przedmiotu „Zarządzanie bezpieczeństwem”
Prowadzący pracę:
dr inż. Wiesław Ładoński
Legnica 2016
Spis treści
Wprowadzenie 3
Charakterystyka badanego stanowiska pracy 6
2.1. Charakterystyka czynnościowa procesu pracy na wybranym stanowisku 6
2.2. Charakterystyka wymagań ogólnych dla stanowiska pracy i pracownika 7
Sporzadzenie karty pomiaru ryzyka zawodowego 8
Oszacowanie ryzyka zawodowego metodą RISK SCORE 10
Propozycje zmniejszenia ryzyka zawodowego na analizowanym stanowisku 12
Wnioski końcowe 15
Spis tabel 16
Literatura i netografia 17
Załączniki 18
Wprowadzenie
Praca ma na celu przeprowadzenie analizy i oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracownika stacji paliw STATOIL Fuel & Retail. Ryzyko zawodowe jest prawdopodobieństwem wystąpienia zdarzeń niepożądanych w związku z wykonywaną pracą, które to zdarzenia powodują straty poprzez wystąpienie u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych
w wyniku zagrożeń występujących w środowisku pracy.
Metoda oceny ryzyka zawodowego, zastosowana w pracy projektowej to metoda stosująca wskażnik ryzyka – RISK SCORE. Metoda RISK – SCORE służy do szacowania ryzyka strat ludzkich i materialnych, jakie mogą zaistnieć przy wykonywaniu określonej czynności, w ustalonym jednostkowym czasie. Jest to metoda wskaźnikowa, ponieważ poziom zawodności i poziom zagrożenia – wartości biorace udział w obliczaniu ryzyka sa wyrażone nie w sposób ścisły, lecz za pomocą umownych skali liczbowych. Oszacowanie ryzyka uzyskuje się jako wynik mnożenia wartości wskaźników uzyskanych w tabeli 1,2 i 3. Tak oszacowany poziom ryzyka jest następnie oceniany przez porównanie z przyjętą umowną skalą poziomu ryzyka ukazaną w tabeli 4. Zawiera ona kategorie ryzyka i ich wartości zawarte w przedziałach liczbowych. Przyjmuje się, że ryzyko zaistnienia pierwotnego zdarzenia niebezpiecznego i wystąpienia strat, dla jednokrotnego wykonania czynności jest znikome, a działania profilaktyczne ograniczają się do kontroli w czasie wykonywania tej czynności.
Zgodnie z tą metodą poziom ryzyka określa się jako iloczyn trzech parametrów:
S – możliwych skutków (następstw) zagrożenia
E – ekspozycji (narażenia) na zagrożenie
P – prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia
Parametry te szacują się następująco:
Tabela 1. Wartości parametru S – możliwe skutki (następstwa) zagrożenia
S – możliwe skutki (następstwa) zagrożenia |
---|
Wartość |
100 |
40 |
15 |
7 |
3 |
1 |
Źródło: Opracowanie własne
Źródło opracowania:
http://www.ryzykozawodoweonline.pl/risk-score-id20.html
Tabela 2. Wartości parametru E – ekspozycja
(narażenie) na zagrożenie
E – ekspozycji (narażenia) na zagrożenie |
---|
Wartość |
10 |
6 |
3 |
2 |
1 |
0,5 |
Źródło: Opracowanie własne
Źródło opracowania:
http://www.ryzykozawodoweonline.pl/risk-score-id20.html
Tabela 3. Wartości parametru P – prawdopodobieństwo
wystąpienia zdarzenia
P – prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia |
---|
Wartość |
10 |
6 |
3 |
1 |
0,5 |
0,2 |
0,1 |
Źródło: Opracwanie własne
Źródło opracowania:
http://www.ryzykozawodoweonline.pl/risk-score-id20.html
Po oszacowaniu wartości poszczególnych parametrów ryzyka, korzystając ze wzoru :
R = S × E × P
obliczamy wartość ryzyka (R). Po obliczeniu wartości sprawdzamy, w jakim przedziale znajduje się otrzymany wynik i odczytujemy, do jakiej kategorii ryzyka należy dane zagrożenie zgodnie z tabela poniżej.
Tabela 4. Wartości R– ryzyko zawodowe
R - ryzyko |
---|
Wartość |
R ≤ 20 |
20 < R ≤ 70 |
70 < R ≤ 200 |
200 < R ≤ 400 |
R > 400 |
Źródło: Opracwanie własne
Źródło opracowania:
http://www.ryzykozawodoweonline.pl/risk-score-id20.html
Charakterystyka badanego stanowiska pracy
Miejscem zatrudnienia pracownika jest stacja paliw płynnych. Stacja paliw to obiekt budowlany, w skład którego wchodzi budynek, podziemne zbiorniki magazynowe paliw płynnych, naziemne zbiorniki gazu płynnego, odmierzacze paliw płynnych i gazu płunnego, instalacje technologiczne, w tym urządzenia do magazynowania i załadunku paliw płynnych oraz gazu płynnego, instalacje wodno-kanalizacyjne i energetyczne, podjazdy i zadaszenia oraz inne urządzenia usługowe, a także pomieszczenia pomocnicze.
Podstawowym stanowiskiem spedytora jest pomieszczenie magazynu wraz z rampą załadowczo-rozładowcza. Pomieszczenie magazynu wyposaąone jest w:
ręczny wózek do przewozu paczek,
drabinkę przystawną,
stanowisko komputerowe.
Wysokość regałów magazynowych to 2 m.
Pomieszczenie jest ponadto wyposazone w :
oświetlenie naturalne i sztuczne,
wentylację grawitacyjną,
centralne ogrzewanie.
Jednostkowa waga przenoszonych, dźwiganych materiałów dochodzi do 50 kg.
Charakterystyka czynnościowa procesu pracy na wybranym stanowisku
Na stacji paliw odbywa się:
- tankowanie pojazdów benzyną i olejem napędowym;
- sprzedaz produktów w opakowaniach stałych;
- tankowanie gazem płynnym pojazdów samochodowych, przystosowanych technicznie do
zasilania tym paliwem;
- wymiana butli opróżnionych z gazu płynnego na butle napełnione gazem o masie do 11 kg,
- pompowanie opon oraz czyszczenie pojazdów pompą powietrzną i odkurzaczem;
- mycie pojazdów w myjni automatycznej.
Czas pracy pracownika wynosi średnio 8 godzin na dobę (praca zmianowa)
Stacja paliw, krórą obsługuje pracownik, jest przeznaczona zarówno do dystrybucji silnikowych paliw płynnych, jak i olejów oraz gazu płynnego. Pracownik jest odpowiedzialny m.in. za:
- przyjęcie dostaw produktów sprzedawanych na stacji;
- sprzedaż tych produktów, w tym także produktów spożywczych i potraw m.in.
typu „fast food”
- wypisywanie faktur na komputerze;
- kontrolę i konserwację urządzeń stacji;
- pomoc klientom, o ile zachodzi taka potrzeba;
- obsługę urzadzeń technicznych, stosowanych na stacji paliw, takich jak m.in. dystrybutor paliwa, kompresor, myjnia;
- wykonywanie prac porządkowych na terenie stacji paliw.
Zatrudnienie: pełny etat, praca zmianowa.
Charakterystyka wymagań ogólnych dla stanowiska pracy i pracownika
Na stacjach paliw musza być wydzielone strefy zagrożenia wybuchem. W strefach tych nie powinny być usytuowane budynki telemetrii, wypusty uliczne, niezasyfonowane studzienki kanalizacyjne, ciepłownicze, telekomunikacyjne i tym podobne. Minimalne wymiary stref zagrożenia wybuchem podaje załącznik do wymienionego roporządznie z dnia 21 listopada 2005 r. Odległość odmierzacza paliw, studzienki spustowej, rury pomiarowej i przewodu oddechowego stałej stacji paliw, jeżeli nie stosuje się ściany oddzielania przeciwpożarowego, powinna wynosić co najmniej:
- 1 m więcej, niż wynosi zasięg strefy zagrożenia wybuchem od pawilonu stacji przeznaczonej
do równoznacznego przebywania w nim nie więcej niż 50 osób, bez prowadzenia usług
hotelarskich;
- 10 m od innych obiektów budowlanych o konstrukcji nie palnej;
- 20 m od innych obiektów budowlanych i lasu.
Stacje paliw należy wyposazyć w następujący sprzęt przeciwpożarowy:
- 2 agregaty proszkowe lub śniegowe 25 kg;
- 1 gaśnicę proszkową lub śniegową 6 kg dla stacji z jednym odmierzaczem paliw;
- 2 gaśnice proszkowe lub śniegowe 6 kg dla stacji z więcej niż jednym odmierzaczem paliw;
- 3 koce gasnicze, w tym jeden koc dla stanowiska wydawania gazu płynnego;
- 2 gaśnice proszkowe lub śniegowe 6 kg na każde stanowisko wydawania gazu płynnego.
Teren stacji paliw należy wyposażyć w odpowiednie znaki drogowe i informacyjno-ostrzegawcze. Stacje paliw oferują także swoim klientom szereg atrybutów, poza paliwami,
w tym posiłki typu „fast food” – zapiekanki i hot-dogi. Poszerzenie działalności o tego typu usługinakłada dodatkowy obowiązek zgłoszenia punktu stacji paliw do Powiatowej Inspekcji Sanitarnej (tzw. „Sanepidu”). Z kolei pracownicy PIS wymagają od właściciela stacji przestrzegania szeregu procedur związanych z bezpieczeństwem zdrowotnym żywności,
w tym wprowadzenie system HACCP i prowadzenie odpowiedniej dokumentacji
Sporzadzenie karty pomiaru ryzyka zawodowego
Tabela 5. Karta pomiaru ryzyka zawodowego – zagrożenia, żródła i skutki
Lp | Zagrożenie (zdarzenie) | Możliwe źródła zagrożeń | Możliwe skutki zagrożenia |
---|---|---|---|
1 | Powierzchnie, na których możliwy jest upadek (upadek na tym samym poziomie) | Śliskie i nierówne powierzchnie, zastawione przejścia | Potłuczenia, złamania kończyn, zwichnięcia, urazy wewnętrzne |
2 | Poruszające się maszyny i mechanizmy (uderzenie przez ruchome obiekty) | Środki transportu zaopatrujące się na stacji w potrzebne produkty, środki transportu przywożące towar do dalszej dyztrybucji | Śmierć, kalectwo, urazy |
3 | Czynniki chemiczne: - toksyczne, |
Spaliny, benzyna, olej napędowy,pary produktów naftowych | Zatrucia, choroby ukłądu oddechowego, alergie |
4 | Czynniki biologiczne: - głównie bakterie beztlenowe (laseczka tężca i laseczka zgorzeli gazowej). Mikroorganizmy przenoszone drogą kropelkowo-powietrzną |
Dostanie się ziemi lub brudu do głębokich zranień. Kontakty służbowe z licznym gronem osób | Ciężka choroba, śmierć |
5 | Pożar i wybuch | Nieostrożność klientów w czasie pobierania paliwa, nieostrożność obsługi, niesprawność lub brak odpowiednich systemów zabezpieczających, elektryczność statyczna, wyładowania atmosferyczne | Śmierć, oparzenia ciała |
6 | Hałas | Pojazdy zaopatrujące się w potrzebne produkty, ruch uliczny obok stacji | Nerwice, choroby narządu słuchu |
7 | Zmienne warunki atmosferyczne | Niskie temperatury, wiatr, deszcz, śnieg | Przeziębienia |
8 | Prąd elektryczny (porażenie prądem) | Przetarte przewody elektryczne, uszkodzony osprzęt (gniazdka, wtyczki), przebicie elektryczne do obudowy stosowanych urzadzeń | Śmierć |
9 | Wysoka temperatura. Rozgrzane powierzchnie | Obsługa urzadzeń służących do podgrzewania i pieczenia – w tym obsługa rożna elektrycznego. | Rany oparzeniowe |
10 | Nieodpowiednie oświetlenie – niskie natężenie, olśnienie, migotanie obrazu na ekranie monitora (przeciążenie narządu wzroku) | Źle zorganizowane stanowisko pracy przy komputerze, słabe oświetlenie | Osłabienie wzroku, bóle oczu, łzawienie |
11 | Obciązenie fizyczne- statyczne | Żle zorganizowane stanowisko pracy przy komputerze | Bóle mięśniowe, zwyrodnienia kręgosłupa i stawów |
12 | Obciążenie fizyczne- dynamiczne | Przenoszenie zbyt dużych ciężarów | Uszkodzenia układu kostno-stawowego. Wystapienie przepukliny |
13 | Agresja osów (napad rabunkowy) | Przestępcy | Śmierć, kalectwo, ciężkie urazy ciała |
14 | Obciążenie emocjonalne (stres zawodowy) | Obawa o własne zdrowie izycie w przypadku wystąpienia sytuacji awaryjnej, praca zmianowa, nerwowość i pospiech przy wykonywaniu zadań, konflikty międzyludzkie, kumulacja zagrożeń | Choroby ukłądu nerwowego i choroby ogólnoustrojowej |
Źródło: Opracowanie własne
Źródło opracowania:
Czasopismo „Przyjaciel przy pracy” gru 17,2015 Artykuł z 12/2015,
Ryszard Bryła Bezpieczne stanowisko pracy, Ocen ryzyka instrukcje stanowiskowe listy kontrolne, wyd. ELAMED, Bydgoszcz 2007.