1. Zaznacz zdanie prawdziwe: prawidłowa odp:
IgM i IgA posiadaja łańcuch J

2. Definicja swoistości allotypowej –
zależna od obecności w łańcuchach ciężkich i lekkich różnych aminokwasów w określonej pozycji łańcucha polipeptydowego. Wykrywane u osobników tego samego gatunku.

3. Rola determinanty antygenowej –
=Epitopy- (fragmenty antygenu) miejsce wiązania przez przeciwciało albo receptory limfocytów T.

4. Wymienić receptory z którymi się łączą neutrofile podczas immunofagocytozy
FcγRI, FcγRII, FcγRIII, FcγRIV (IV tylko na neutrofilach)

5. Komórki M... prawidłowa odpowiedź-
występują w kępkach Peyera – nabłonek kopuł , gdzie brak kosmków = nabłonek towarzyszący grudkom = FAE

6. Fenotyp NK:
CD16, CD56, CD161 (cecha charakterystyczna NK – brak CD3 !!)

7. Cechy narządów, w których zachodzą procesy immunologiczne: czyli śledziony, węzłów chłonnych, grasicy, szpik kostny
Obecność tkanki limfatycznej, obecność stref grasiczozależnych i grasiczoniezależnych??

8. Definicja endocytozy
jeden ze sposobów transportowania większych cząsteczek do wnętrza komórki. Cząsteczki te są zbyt duże, żeby mogły być transportowane za pomocą przenośników białkowych. Dlatego przenikają do komórki w wyniku tworzenia się wakuol. Przedostają się do komórki wraz z fragmentami błony komórkowej. Przez endocytozę odbywa się transport cieczy i cząsteczek. Endocytoza dzieli się na pinocytozę, fagocytozę, potocytozę oraz transcytozę (transcytoza jest także zaliczana do egzocytoz).

9. Najważniejszą rolę w zwalczaniu pasożytów spełnia:
tlenek azotu – wg forum
IgE- pobudzienie rec FcεRI i aktywacja kom tucznych i eozynofilów

10. wymienić hemokiny
- odp: wszystkie ww.:- fragmenty C5a i C3a dopełniacza, - formylowane peptydy (FMLP) uwalniane przez bakterie, -defensyny, - IL-1, TNF, TGF-β, IL-8  dla makrofagów, - LTB4, PAF, - Tuftsyna, białko C-reaktywne, alfa-trombina, kalikreina, fragmenty włóknika

11. które strefy narzadow obowdowych limfatycznych sa grasiczozależne
-strefa przykorowa węzła limfatycznego
- skupiska limfocytów wokół tętniczek pozabeleczkowych śledziony

12. śledziona nie bierze udziału w:...
Bierze udział w: wytwarzaniu limfocytów, w odpowiedzi immunologicznej, fagocytozie i niszczeniu RBC, WBC, PLT, bakterii, wytwarzaniu bilirubiny, filtrowaniu i magazynowaniu krwi

13. Receptory Treg
TCR, TLR?

14. Białko B-Jonesa
to łańcuchy lekkie immunoglobulin patologicznie występujące w moczu. Służy do diagnostyki szpiczaka mnogiego, makroglobulinemii Waldenströma

15. Czy odpornosc nieswoista jest selektywna ? tak !

16. limfocyty śródnabłonkowe – rola
Pełnią miejscowo funkcje immunoregulacyjne, głównie supresyjne, zapobiegają ogólnoustrojowej odpowiedzi immunologicznej na Ag pokarmowe.
Stymulują odnowę kom nabłonka jelit
Część wykazuje aktywność naturalnych kom cytotoksycznych - eliminacja mikroorg

17. czesc zmienna łancucha lekkiego zawiera:
3 regiony hiperzmienne (CDR), 4 regiony zawiasowe (FR)

18. odporność przeciwgrzybicza
- najważniejsza rola neutrofili, makrofagów, limf Tc
- dominuje odpowiedź typu komórkowego
- rola IFN-γ (pobudzenie migracji, adhezji i fagocytozy neutrofilów i makrofagów, nasilenie skuteczności leków p/grzybiczych

20. mechanizmy beztlenowe wykorzystywane przez neutrofile
-białkami z ziaren azurofilnych, swoistych, żelatynowych i wydzielniczych :
BPI (czynnik bakteriobójczy zwiększający przepuszczalność),KATEPSYNA G, DEFENSYNY, LIZOZYM, LAKTOFERYNA, AZUROCYDYNA, KATELINY, KALPROTEKTYNA, Nramp1, GŁÓWNE BIAŁKO ZASADOWE (MBP),BIAŁKO Kationowe EOZYNOFILÓW (ECP), NEUROTOKSYNA (EDN)

21. Strefa grasicozależna w węźle chłonnym
parakortykalna

22. geny kodujące łańcuch lekki i ciężki Ig
Łańcuch lekki – V J
Ciężki – V D J
Część stała – gen C

23. Które Ig nie maja fragmentu zawiasowego
IgM

24. Gdzie występują TLR-4
Na pow komórek nabłonka jelit, dróg oddechowych, komórek tucznych, kom śródblonka

25. Cechy odporności nieswoistej
-Selektywność,
-bardzo szybka odpowiedź, nie wymaga wstępnej aktywacji
-Receptory rozpoznające drobnoustroje są niezmienne – dziedziczone
-Nie pozostawia trwałej pamięci imm
-Rozwija się niezależnie od swoistej

26. Przez co jest aktywowana odporność nieswoista
-LPS i manoza – czynniki pochodzenia bakteryjnego aktywujące PRR
-Przez czynniki uwalniane przez pobudzone komórki tuczne i limfocyty T - cytokiny

27. Gdzie zachodzi indukcja odpowiedzi w przewodzie pokarmowym
Kępki Peyera

28. Opisać odpowiedz przeciw pasożytom:
- rodzaj odpowiedzi uzależniony jest od miejsca bytowania pasożyta w organizmie i od jego stadium rozwojowego
- najpierw odp nieswoista
- rozpoznanie struktur PAMP
- charakt – obwodowa i tkankowa eozynofilia
- robaki jelitowe – wytw IgE  spłaszczają pasożyta , pobudzają rec FcεRI  pob kom tucznych i eozynofilów

29. bakterie wewnatrzkomorkowe
Listeria monocytogenes, Legionella, Mycobacterium, Salmonella

30. antygen to:
Cząsteczka, która pobudza wytwarzanie przeciwciał i receptorów i swoiście się z nimi wiąże

31. na co podzieli sie Ig po zadzialaniu papainy
Fc- fragment stały - krystalizujący
Fab- fragment wiążący Ag

32. Kompleks immunologiczny to
a)antygen- przeciwciało

33. antygen swoisty –
Dla nowotworów – występujące tylko na komórkach nowotworowych – np. CDK-4, MUM-1, KASPAZA 8

34. laktoferryna - działa bakteriostatycznie wiążąc Fe3+ niezbędne do życia bakterii
a)wiąże Fe2+
b)jest w ślinie łzach nasieniu
c)w cytoplaźmie i ziarnach azurofilnych
d)podobna do transferyny

35. superantygen co nie jest
a) białko M paciorkowców
b)enterotoksyna gronkowcowa
c)LPS
d)antygen HIV
superantygenami są też – gronkowcowa toksyna wstrząsu toksycznego, gronkowcowa toksyna złuszczająca, egzotoksyna paciorkowcowa,

36. tolerancja pokarmowa –
aktywna supresja (gdy mała dawka Ag), delecja klonalna, anergia klonalna

37. A i B krwi to Aloantygeny
a)hapten
b)antygen syngeniczny
c)izoantygen
d)kryptoantygen

38. epitop konformacyjny
Glikoproteina o strukturze 3-, 4-rzędowej, podatna na procesy denaturacji termicznej lub hydrolizy enzymatycznej.
Głównie wiążące IgE, a ich zdolność wiązania jest ograniczona przez N-końcowe i C-końcowe regiony.

39. epitop
a)3-5 aminokwasów , 4-8
b)specjalnie skonformowane białko
c)łączy się z przeciwciałem i limfocytem T
d)występuje na pow..
białka, polisacharydy, sekwencja AA(determinanta liniowa), determinanta konfirmacyjna, rozpoznawane przez kom B i Ig

40. Powstanie tlenku azotu kojarzę z
– tlenowe zabijanie ??

41. limfocyty cytotoksyczne ich aktywność zależy od –
bialko TIA-1

42. receptory uczestniczące w fagocytozie
FcR, CR1, CR3

43. co nie jest opsoniną
a)adresyna
b)kolektyny
c)bialka ostrej fazy
d)składniki dopełniacza – C3b i C5b

44. IgG, które przechodzą przez łożysko
Najbardziej IgG1

45. keratynocyty (tu z 3 pytania były, jedno o to co wydzielają, drugie co właściwie robią)
- wydzielają cytokiny – immunosymulujące : IL-1, 3, 6, 8, 12, GM-CSF, TNF-a
I immunosupresyjne : TNF-a, naskórkowy inhibitor IL-1, Sil-1ra, TGF-b, IL-10, a-MSH
- reagują na pobudzenie wyraźnym wzrostem ekspresji na nich Ag i cząsteczek adhezyjnych
- ekspresja receptorów dla wielu cytokin
- wytwarzają czynniki przeciwmokrobowe

46. który z enzymów nie bierze udziału w reakcjach z RFT (odp. laktoferryna)
- bierze – mieloperoksydaza, oksydaza NADPH, dysmutaza ponadtlenkowa, peroksydaza

47. który element odpowiedzi jako pierwszy w mleku matki
- IgA w siarze
- też neutrofile, limfocyty, lizozym, laktoferyna, IFN-y, TNF, IL-1, 6, TGF-b

48. coś o IL-10 (?)
Hamuje syntezę cytokin Th1, głównie IFN-y,
Pobudza komórki B do syntezy przeciwciał

49. co się łączy z PAMP:
PRR – receptory rozpoznające wzorce –
-wydzielane (MBP, białko A i D surfaktantu..),
-powierzchniowe (pektynowe, zmiatacze, integryny, TLR) i
-wewnątrzkomórkowe (NLR, helikazy)

50. najsilniejszą odpowiedź na makrofagi –
IFNgamma

51. Właściwości Ag (co wpływa na jego działanie –
ilość/ sposób podania/ czas etc.

52. IgG:
są opsoninami, mają 4 klasy

53. Jak działają PGE2 w skórze
Immunosupresja, wytwarzane w wyniku ekspozycji na UV

54. Defensyny
=peptydowe antybiotyki
α ( białka neutrofilowe  HNP-1, -2, -3, -4, HD-5 i HD-6) i β (HBD)
uwrażliwiają bakterie na antybiotyki, neutralizują toksyny bakteryjne
- działanie przeciwbakteryjne , p/grzybicze, p/pasożytnicze,
- działanie chemotaktyczne
- indukcja wytw. Chemokin
- regulacja aktywności dopełniacza
- hamuje wytw GKS,
- wiązanie i neutralizacja LPS,
- hamowanie fibrynolizy
- pobudzenie gojenia ran
- degranulacja komórek tucznych
- przeciwnowotworowo

55. S-IgA –
Wytwarzane miejscowo, 2 podklasy : A1, A2

56. IgA-
wszystkie: oskrzela, jelita, łzy, ślina

57. co nie powoduje chemotaksji
IL-1, IL-2, LTB4, C5a

58. najlepsza opsonina –
Składniki dopełniacza C3b i C4b

59. jakich limfocytow najwiecej w watrobie
Limf T

60. ilosc nk i nkt we krwi
- NK – stanowią kilkanaście % limfocytów , 0,20–0,40 x 109/

61, zdanie prawda falsz o KL,
migruja do węzłow i aktywowane po kontakcie z antygenem

62. prawda falsz o SC IgA –
umozliwia transport przez nablonek i chroni polimery Iga -prawda

Wskaż nieprawidłowe zdanie o przeciwciałach:
- IgG4 nie aktywuje dopełniacza na drodze klasycznej
- IgG przechodzi przez łożysko
- IgM i IgA są polimerami
- łańcuch ciężki kodowany jest przez geny na ramieniu krótkim chromosomu 14

Wpływ alfa-MSH na skórę:
Pobudza komórki skóry do tworzenia brunatnego barwnika – melaniny przez aktywację procesu melanogenezy

Skład komórkowy grasicy:
- komórki nabłonkowe podtorebkowe i okołonaczyniowe
- komórki nabłonkowe korowe
- kom. nabłonkowe rdzeniowe
-kom. Dendrytyczne
- makrofagi grasicze
- ciałka grasicze
- tymocyty
Albo: bezpośrednie prekursory tymocytów i wspólne komórki progenitorowe limfopoezy (CLP)

Komórki dendrytyczne skóry:
In. kom. Langerhansa:
• 3-8 % komórek naskórka, w preparatach jasne komórki w dolnych warstwach naskórka, o płatowym jądrze, z charakterystycznymi ziarnistościami Birbecka biorącymi udział w procesie endocytozy,
• z ekspresją CD45. antygenu wczesnej aktywacji CD69, receptorów FcγR, FcεRl i II, C3R, cząsteczki adhezyjne (gł. integryny β2), receptory dla cytokin IL-1 i -2, GMCSF i TNF/. niewielką ekspresją CD4 ("wytrych" dla wirusa HIV),
• przetwarzanie (endocytoza. proteoliza wewnątrzkomórkowa, egzocytoza z udziałem hydrolaz błonowych ATPazy i ADPazy) i prezentacja antygenów (bakteryjnych, grzybiczych, wirusowych, alergenów chemicznych, nowotworowych i innych) zmodyfikowanych antygenów tkankowych),
• udział w indukowaniu reakcji nadwrażliwości typu IV (allergic contact dermatitis),
• uruchamianie kaskady układu dopełniacza.
• zapoczątkowanie reakcji na alloantygeny w przypadku odrzucania przeszczepów skóry.
Komórki Langerhansa po kontakcie z antygenem, wędrują do regionalnego węzła chłonnego, gdzie dochodzi do odczynu blastycznego oraz tworzenia swoistych klonów limfocytów T efektorowych. Po drodze zmieniają morfologię na:
• komórki nieokreślone (indeterminate),
• komórki welonowate (w naczyniach chłonnych),
• komórki dendrytyczne splatające się (interdigitating).
W chorobach skóry, w których istotną rolę odgrywa odczynowość komórkowa (łuszczyca, trąd, alergie) może dochodzić miejscowo w skórze do prezentacji antygenów i aktywacji limfocytów T, podobnie jak to ma miejsce w regionalnym węźle chłonnym.

Czynnik stymulujący dojrzewanie limfocytów w grasicy:
- IL-7, IL-15, SCF

Skład kompleksu MAC :
C5b6789 (C5b-9)

Co to jest wartościowość Ig:
Liczba determinant antygenowych jakie może związać cząsteczka przeciwciała. IgG, IgD mają dwa miejsca wiązania antygenu, są więc dwuwartościowe.

Antygeny grasiczozależne:
Antygeny grasiczozależne to takie antygeny, które do indukcji odpowiedzi immunologicznej wymagają pomocy limfocytów Th(albo w niektórych przypadkach odpowiednich, wydzielanych przez nie cytokin). Cechuje je to, że:
- aktywują dopełniacz na drodze klasycznej,
- indukują pamięć immunologiczną i proces przełączenia klas,
- mają małą masę i są w miarę dobrze metabolizowane,
- większość antygenów jest grasiczozależna
Odpowiedź na antygeny grasiczozależne:
Przebiega w ten sposób, że antygen przechwycony przez komórkę APC(antigen presenting cell) jest przez nią prezentowany komórce Th, a ona wydzielając odpowiednie substancje aktywuje komórki Tc (aktywowane przez Th1), lub B (aktywowane przez Th2).

Antygeny grasiczoNIEzależne:
Antygeny grasiczoniezależne to takie antygeny, które nie wymagają komórek Th do indukcji odpowiedzi immunologicznej. Możemy je podzielić na 2 grupy:
- antygeny które mają zdolność bezpośredniego aktywowania limfocytów B( tzw. cecha poliklonalnych aktywatorów limfocytów B) i stymulacji odpowiedzi immunologicznej. Indukują odpowiedź immunologiczną u noworodków mysich. Określa się je mianem antygenów TI-1(thymus independent – grasiczoniezależne) i należą do nich m.in.: LPS i Dekstran.
- antygeny nieposiadające cechy poliklonalnych aktywatorów limfocytów B i niezdolne do indukowania odpowiedzi immunologicznej u noworodków mysich. Są to antygeny wielowartościowe, które oddziałują nie tylko na limfocyty B, ale też przez wytwarzanie przez limfocyty B cytokiny na komórki np.: NK. Określa się je mianem antygenów TI-2 i należa do nich np.: Ficoll i polisacharyd pneumokoków
Antygeny grasiczoniezależne cechuje to, że:
- aktywują dopełniacz na drodze alternatywnej,
- są słabo metabolizowane i zazwyczaj mają duża masę,
- słabo indukują pamięć immunologiczną i proces przełączania klas,
- wzbudzają wytwarzanie IgM i IgG3
- zawierają liczne powtarzające się epitopy.
Odpowiedź na antygeny grasiczoniezalezne:
Jest uzależniona od tego, z jakim antygenem mamy do czynienia(TI-1, TI-2), ale ogólnie polega na tym, że antygen grasiczoniezależny bezpośrednio oddziałuje na limfocyt B co prowadzi do jego aktywacji.

Jakie komórki produkują w wątrobie Il-1 i IL-6: \
Makrofagi wątrobowe (kom. Kupffera)

Funkcje układu dopełniacza:
- opsonizacja
-chemotaksja i aktywacja limfocytów
- zabijanie komórek bakteryjnych i zakażonych komórek jądrzastych
- wzmaganie odpowiedzi humoralnej
- rozwój pamięci immunologicznej
- usuwanie kompleksów immunologicznych
- usuwanie komórek apoptotycznych

Gdzie produkowane jest S-IgA w jelitach:
- kępki Peyera (nie wiem czy coś jeszcze)

Limfocyty śródnabłonkowe jelit:
- Tγδ , - T CD4+ , - T CD8+

Do kolektyn należą:
-białko wiążące mannozę (MBL)
-białka surfaktantu płucnego A i D

Komórki NK
a) IL-2 pobudza (a także IL-4, INF-a i INF-b)
b) PGE2 hamuje (TGF-b też)

Fenotyp limfocyta B :
BCR, CD 19, 20, 21, 22, 35, 40, 72, 80, 86, 45, 5

Na limfocycie B, który nie miał kontaktu z antygenem BCR stanowi :
IgD

Nieotorbione grudki limfatyczne:
w ukł. oddechowym, pokarmowym, moczowo-płciowym, w migdałkach, w kępkach Peyera, w ścianie wyrostka robaczkowego

Limfocyt Th1 :
wydziela IL-2 - Prawda
wzmacnia odpowiedź humoralną - Fałsz

Opsoniny:
- składnik dopełniacza C3b
- przeciwciała
- fibronektyna
- leukotrieny B4
- tuftsyna( produkt rozszczepienia leukokininy obecny w śledzionie)

Mechanizm tlenowoNIEzależny:
- Enzymy hydrolityczne - katepsyna, fosfataza, fosfolipaza, sulfataza arylowa
- Defensyny
- Lizozym - mukopeptydaza
- Laktoferyna
- aktywność syntezy tlenku azotu

Mechanizm tlenowozależny:
- jest ubocznym skutkiem wybuchu oddechowego towarzyszący fagocytozie
- wytwarzanie nadtlenku wodoru
- tworzenie anionu nadtlenkowego
- tworzenie tlenu atomowego
- tworzenie się rodników wodorotlenkowy
- kwas podchlorawy, chloraminy, rodnik wodorotlenowy, tlen singletowy

Wewnątrzkomórkowe bakterie:
- Chlamydie
- Riketsje
- Coxiella
- Niektóre gatunki Mycobacterium np. Mycobacterium leprae

Zdanie fałszywe o Ig:
IgE wystepuje w 2 odmianach izotypowych

Tolerancja pokarmowa nie zachodzi w mechanizmie:
sekwestracji (a zachodzi w mechanizmie delecji klonalnej, anergii klonalnej i aktywnej supresji)

Kom. NK:
zdolne do zabicia komórek zainfekowanych wirusem i nowotworowych

Defensyny beta:
wytwarzane przez keratynocyty

Wpływ UV:
- immunosupresja
- pośredni wpływ mutagenny (fałsz-> powinno być BEZPOŚREDNI)

UV B działa na:
- kom. Langerhansa,
- keratynocyty-
- limfocyty gamma - delta

Gdzie jest S-IgA:
łzy, pot, sok żołądkowy, płyn M-R, mleko, syntetyzowane w szpiku

Fałszywe zdanie dotyczące skóry:
Limfocyty B wnikają w głąb zdrowej skóry.

Ekspresja tych cząsteczek na powierzchni keratynocytów ma miejsce w przypadku różnych chorób, w których dominuje odporność komórkowa:
CD36.

Przeciwciało naturalne to:
IgM.

Prawdziwe zdanie dotyczące przeciwciał:
aktywują dopełniacz tylko drogą alternatywną.

Komórki dendrytyczne skóry w warunkach zdrowia prezentują antygeny w:
lokalnych węzłach chłonnych (tylko, bo w chorobie także miejscowo w skórze – łuszczyca, trąd, alergie)

Fenotyp NKT:
TCRαβ, CD3, CD16, CD56, CD94, CD57

Hamująco na cytotoksyczność komórki NK działa:
PGE2,

Najważniejszy receptor uczestniczący w ADCC:
FcγRIII.

Która z wymienionych substancji nie uczestniczy w mechanizmie pozatlenowym zabijania drobnoustrojów?
Mieloperoksydaza.

W którym miejscu działają reaktywne formy tlenu?
W fagolizosomach.

Przy współudziale których receptorów zachodzi immunofagocytoza:
PRR (receptory rozpoznające wzorce)

Il-4 pobudza:
lim B, T, kom tuczne, eozynofile, fibroblasty, monocyty i makrofagi, krwiotworzenie

Coś z Th2 i odpowiedzią komórkową/humoralną.
(Th2 wspomaga głównie odpowiedź humoralną, natomiast Th1 - komórkową).

Makrofagi tkankowe to->
histiocyty, kk. kupffera

Potrójnie ujemne tymocyty->
TCR/CD3-,CD4-,CD8-

Antygen CD2->
na erytrocytach owcy, coś z LFA-3, nie bierze udzialu w aktywacji limf T, na komórkach B znajduje się (ale jest na tymocytach, lim T i NK, jego funkcja to adhezja T do APC)

Limfocyty B1:
B1a mają CD5, B1b nie mają CD5, uczestniczą w odpowiedzi na limfocyty grasiczoNIEzależne, ich poziom zwiększa się w RZS i zespole Sjorgena, wytwarzają IgM

Co to jest FLMP?
-> N-formylometionyloleucynofenyloalanina, czyli formylowany peptyd, który jest chemoatraktantem

Prawda/Fałsz:
IgE jest cytofilne, igM najstarsze filogenetycznie - oba P

Monomeryczne S-IgA znajduje się:
w płynie m-r

FcRn:
bierze udział w przenoszeniu IgG od matki do płdu i jest rec. dla fragmentu Fc IgG

Co łączy sięz PRR:
antygen wirusowy

Katepsyna G prawda/fałsz:
jest elastaza i działa bakteriostatycznie - oba fałszywe
Ale prawdą jest, że: to proteaza powodująca depolimeryzację włókien kolagenowych i degradację proteoglikanów.

Receptory dla fagocytozy
Fc γR, CR1 i CR3

Co pobudza keratynocyty:
IL-1, IL-3, IL-6, IL-8, IL-12, gM-CSF, TNFa

Najwazniejszy czynnik dojrzewania limfocytów w grasicy-
IL-7

Fałsz-
uklad dopełniacza zabija zdrowe kom. jadrzaste( zakażone zabija)

Wpływ a-MSH na skórę-
Immunosupresja

Co jest w mleku matki?
S-IgA

Które IgG przechodzą przez lożysko?
p. Pokoca mówił, że wszystkie, ale głównie IgG1

Recyrkulacja leukocytów:
Po zadaniu śmiertelnego ciosu limfocyt oddziela się i wyrusza na poszukiwanie następnej ofiary; dotyczy T i B, zależy od chemokin i czynników adhezji, odbywa się przez obwodowe narządy limfatyczne lub HEV

Co najsilniej działa na makrofagi:
interferon gamma

Gdzie występują komórki M:
blaszka właściwa, grudki limfatyczne, nabłonek towarzyszący grudkom limfatycznym (FAE)

Wpływ UV na odpowiedz immunologiczna:
zmniejsza odporność - immunosupresja

Co jest/nie jest chemokiną:
C3a - jest, LPS – nie jest

Co wpływa na działanie antygenu:
masa białka, droga podania, czas od podania, dawka, częstość ekspozycji na Ag

Co nie bierze udziału w tlenowej fagocytozie:
laktoferyna