systemy eksploatacji[1]

Eksploatancją górniczą azywamy zespół czynności mających na celu wydobywanie kopaliny użytecznej , z miejsca jej wydobywania. Rozróżniamy eksploatacje odkrywkową i podziemną.

System eksploatacji powinien spełniać następujące warunki:

Dobór systemu eksploatacyjnego.

Na dobór wpływ mają:

Elementy eksploatacji górniczej.

System eksploatacji to sposób w jaki wydobywamy kopaliny ze złoża.

W skład każdego systemu chodzą:

Każdy sys. eksp. powinien być dostosowany do warunków złożowych i powinien być rozpatrywany z uwzględnieniem następujących czynności:

Roboty przygotowawcze polegają na wykonywaniu wyrobisk chodnikowych mających na celu rozpoznanie złoża i przygotowanie go do eksploatacji.

Rozpoznanie polega na określeniu parametrów złożowych tj. : tektonika , mineralizacja. Dopiero znając te parametry mamy podstawy do planowania szczegółowych robót przygotowawczych oraz samej eksploatacji.

Robotami przygotowawczymi nazywamy wyrobiska korytarzowe prowadzone w złożu , przygotowujące złoże do wybierania.

Zadaniem, tych wyrobisk jest:

Prowadzenie wyrobisk przygotowawczych w zależności od miąższości złoża.

Złoże cienkie:

Złoże średnie:

Złoże grube:

Podział złoża pod względem nachylenia:

Podział ze względu na miąższość złoża:

Każdy system może być prowadzony jako:

System eksploatacji może być prowadzony:

Podział systemów eksploatacji dla złóż typu pokładowego ze względu na sposób wybierania:

  1. system ubierkowy – polega na tym, że przodek eksploatacji zajmuje całą szerokość przygotowanego bloku i posuwa się w kierunku jego długości. W ślad za posuwającym się przodkiem wybraną przestrzeń likwiduje się.

  2. System zabierkowy polega na wybieraniu przygotowanej części złoża węższymi przodkami o szerokości 4 – 8 m. Do wybierania następnej zabierki przystępuje się po zlikwidowaniu poprzedniej.

  3. System pośredni – jest to połączenie systemu ubierkowego i zabierkowego. Przykład , system Jankowicki.

Do systemów ubierkowych należą systemy:

Do systemów pośrednich należą:

Do systemów zabierkowych należą systemy:

Systemy eksploatacji węgla.

  1. Sys. ścianowe do eksplo. złoża średniej miąższości

  1. Sys. ścianowe do eksplo. złoża grubego na warstwy

  1. Systemy pośrednie

Systemy ścianowe do eksploatacji złóż średniej miąższości

  1. z zawałem stropu

  1. zpodsadzką hydrauliczną

- miąższość 1,8 – 3,5 m

Każda ściana musi być udostępniana dwoma chodnikami , stanowiącymi dwa niezależne do niej dojścia .

Chodnik transportowy - dolny chodnik podścianowy służy do dojścia załogi , odstawy urobku oraz doprowadzenia świeżego powietrza .

Chodnik wentylacyjny – górny chodnik służy do odprowadzania zużytego powietrza , dostawę materiałów na ścianę oraz wszelkich urządzeń i maszyn.

Zalety systemu ścianowego :

Wady systemu ścianowego :

Systemy ścianowe dla eksploatacji złoża grubego na warstwy.

  1. wybieranie na warstwy systemem ścianowym z zawałem stropu

miąższość – 3,5 powyżej

nachylenie złoża – do 15°

liczba warstw – 2,3,.. dowolnie

grubość warstw – 1,8 – 2,2

długość ścian – 60 – 150

wyprowadzenie między ścianami w warstwie - 15 – 30

obudowa - stojaki stalowe lub obudowa osłonowa

likwidacja pustki - samoczynny zawał stropu

wybieranie - z góry na dół , syst. podłużnym lub poprzecznym , równolegle do uławicenia

  1. wybieranie dwuwarstwowe kombinowane

miąższość – 3,8 – 5,7

nachylenie złoża – do 15°

liczba warstw – 2

grubość warstw – 1,8 – 2,7 , 2 –3,5

długość ścian – 60 – 100

wyprowadzenie między ścianami w warstwie - powyżej 10 , 15 – 30

obudowa - podporowa

likwidacja pustki - podsadzka i zawał stropu

wybieranie - z dołu do góry , syst. podłużnym w warstwie górnej a poprzecznym w warstwie dolnej , równolegle do uławicenia

  1. wybieranie na warstwy równolegle do uławicenia z podsadzką hydrauliczną

miąższość – 4,0 powyżej

nachylenie złoża – do 15°

liczba warstw – 2,3,.. dowolnie

grubość warstw – 2 – 3,5

długość ścian – 60 – 120

wyprowadzenie między ścianami w warstwie - powyżej 10

obudowa - podporowa

likwidacja pustki - podsadzka

wybieranie - z dołu do góry , syst. poprzecznym równolegle do uławicenia i syst. podłużnym ukośnie do uławicenia

4) wybieranie warstwami poziomymi ukośnie do uławicenia ( syst. kazimierzowski)

miąższość – 1,4 –2,0

nachylenie złoża – 15°- 35°

liczba warstw – dowolnie

grubość warstw – 1,8 – 2,2 , 2,5 – 3,0

długość ścian – 40 – 60

Systemy eksploatacji rudy miedzi.

Dla złoża cienkiego.

  1. syst. ścianowy podłużny z zawałem stropu (Ub)

  2. syst. ścianowy poprzeczny z podsadzką hydrauliczną (Spp)

  3. syst. zabierkowy poprzeczny i podłużny z zawałem stropu (Zab)

  4. syst. komo. – filarowy jednoetapowy z ograniczonym zawałem stropu (J-Z)

  5. syst. filarowo – zabierkowy z ugięciem stropu (S-2/1)

  6. syst. komo. – filarowy dwuwarstwowy z utwierdzeniem filarów resztkową skałą płoną (J-Du)

  7. syst. komo. – filarowy z aktywnym wykorzystaniem skały płonej (J-ZK)

  8. syst. komo. – filarowy (S-4)

  9. syst. komo. – filarowy z ugięciem stropu i filarem ruchomym zamykającym (K-F/frz)

Dla złoża średniego

  1. syst. komo. – filarowy jednoetapowy z zawałem stropu i filarami 5 – 7m na 5 – 7m ( J-2)

  2. syst. komo. – filarowy jednoetapowy z zawałem stropu i filarami 5 – 7m na 16m ( J-3)

  3. syst. komo. – filarowy jednoetapowy z zawałem stropu i filarami 7 – 10m na 16m ( J-3S)

  4. syst. komo. – filarowy jednoetapowy z zawałem stropu i filarami 12 – 16m na 16 – 18m ( J-S)

  5. syst. komo. – filarowy jednoetapowy z zawałem stropu i filarami 7 – 10m na 7 – 10m ( JG-2)

  6. syst. komo. – filarowy jednoetapowy z zawałem stropu i szerokim otwarciem frontu (J-0)

  7. syst. filarowo – zabierkowy z zawałem stropu (S-2)

  8. syst. komo. – filarowy jednoetapowy z zawałem stropu i dodatkowym pasem ubierkowym (J-P)

  9. syst. komo. – filarowy z zawałem stropu z możliwością lokowania skały płonej w zrobach (RG-11)

  10. syst. komo. – filarowy dwuetapowy z podsadzką hydrauliczną (D-P)

  11. syst. komo. – filarowy jednoetapowy z zawałem stropu z rozdzielczym wybieraniem złoża (J-R)

Dla złoża grubego.

  1. syst. komo. – filarowy jednoetapowy z zawałem stropu i zmodyfikowanym usytuowaniem filarów podporowych (J-Sp)

  2. syst. komo. – filarowy jednoetapowy dwuwarstwowy z zawałem stropu (J-G3)

  3. syst. komo. – filarowy dwuwarstwowy z podsadzką hydrauliczną (L-1)

  4. syst. komo. – filarowy dwuwarstwowy z zawałem stropu (R-10z)

  5. syst. komo. – filarowy z upodatnieniem złoża i dodatkową ochroną stropu (R-U0)

  6. syst. komo. – filarowy dwuwarstwowy , dwuetapowy z podsadzką hydrauliczną (R-1)

  7. syst. komo. – filarowy dwuwarstwowy , dwuetapowy z podsadzką hydrauliczną (RG-4)

  8. syst. komo. – filarowy dwuwarstwowy z podsadzką hydrauliczną (RG-5)

  9. sys. ubierkowo – zabierkowy dwuetapowy , dwuwarstwowy z podsadzką hydrauliczną (UZG)

Parametry sys. eks. r. miedzi dla złoża cienkiego .

Ub – miąższość złoża - 1,4 – 2,5

Śpp - miąższość złoża - do 3

Zab - miąższość złoża - do 3

J-Z – miąższość złoża - do 3,5

S-2/1- miąższość złoża - do 3,5

J-Du- miąższość złoża - do 2,5

J-ZK- miąższość złoża - do 3,5

S-4 - miąższość złoża - do 3,5

K-F/frz - miąższość złoża - do 3,0

Parametry sys. eks. r. miedzi dla złoża średniego .

J-2 - miąższość złoża - do 5,0

J-3- miąższość złoża - do 5,0

J-3S - miąższość złoża - do 5,0

J-S - miąższość złoża - do 5,0

JG-2 - miąższość złoża - do 5,0

J-O - miąższość złoża - do 5,0

S-2 - miąższość złoża - do 5,0

J-P - miąższość złoża - do 5,0

RG-11 - miąższość złoża - do 5,0

D-P - miąższość złoża - do 5,0

J-R - miąższość złoża - do 5,0

Parametry sys. eks. r. miedzi dla złoża grubego .

J-Sp - miąższość złoża - do 6,0

- sposób likwidacji - zawał

J-G3- miąższość złoża - do 7,0

- sposób likwidacji - zawał

L-1 - miąższość złoża - do 16,0

- sposób likwidacji - podsadzka

R-10z - miąższość złoża - do 7,0

- sposób likwidacji - zawał

R-UO - miąższość złoża - do 7,0

- sposób likwidacji - ucięcie stropu

R-I - miąższość złoża - do 10,0

- sposób likwidacji - podsadzka

RG-4 - miąższość złoża - 10-15

- sposób likwidacji - podsadzka

RG-5 - miąższość złoża - 10-15

- sposób likwidacji - podsadzka

UZG - miąższość złoża - 5-10

Systemy eksploatacji rud cynku i ołowiu.

Systemy ubierkowe:

  1. System ubierkoy z posadzką płynną (SUpp)

  2. System ścianowy z zawałem stropu (SSz)

  3. System ścianowy podłużny lub poprzeczny z podsadzką hydrauliczną (SŚwpp)

  4. System podłużny dwuwarstwowy z podsadzką hydrauliczną (SŚwpp)

Systemy zabierkowe.

  1. a) system zabierkowy jednostronny z zawałem (SZjz/j)

b) system zabierkowy jednostronny z zawałem (SZjz/d)

  1. a) system zabierkowy dwustronny z zawałem (SZdz/j)

b) system zabierkowy dwustronny z zawałem (SZdz/d)

3. a) system zabierkowy jednostronny z podsadzką płynną (SZjpp/j)

b) system zabierkowy dwustronny z podsadzką płynną (SZdpp/j)

4. system zabierkowy dwustronny z podsadzką płynną i częściowym pozostawieniem złoża (ZSdppf/j)

5. a) system zabierkowy jednostronny z podsadzką betonową i płynną (ZZjpu/j)

b) system zabierkowy jednostronny z podsadzką betonową i płynną (SZjpu/jg)

6. System filarowo – zabierkowy jednostronny z długimi zabierkami z zawałem (SFZjz/j)

Systemy komorowe.

  1. system komorowy z podsadzką hydrauliczną (SKpp)

  2. System komorowy z wypuszczeniem rudy , z zawałem stropu (SKz)

  3. System komorowo – ubierkowy na warstwy (SKUwpp)

Systemy komorowo – filarowe

  1. a) system komorowo – filarowy dwustronny z zawałem w wersji długich , podwójnych zabierek , z likwidowanymi słupami podporowymi (SKFdz/j)

  1. b) system komorowo – filarowy dwustronny z zawałem w wersji długich , podwójnych zabierek w układzie skośnym z likwidowanymi słupami podporowymi (SKFdz/j)

  2. System komorowo – filarowy , wieloprzodkowy z zawałem stropu (SKFz/j)

  3. System komorowo – filarowy jednostronny z zawałem z pozostawieniem słupów podporowych (SKFjzf/j)

  4. System komorowo – podporowy jednostronny z zawałem w układzie skośnym z pozostawieniem słupów podporowych (SKFjzf/j)

  5. System komorowo – filarowy z pozostawieniem filarów (SKFf)

  6. System komorowo – filarowy na warstwy z pozostawieniem filarów (SKFwf)

  7. System komorowo – filarowy wieloprzodkowy z podsadzką płynną (SKFpp/j)

  8. System komorowo – filarowy na warstwy z pozostawieniem filarów z podsadzką płynną (SKFwppf/j)

  9. System chodnikowo – podpółkowy z zawałem (SCHPwz/j)

SYMBOLE

S – system eksploatacji

U – system ubierkowy

Ś – system ścianowy

Z – system zabierkowy

FZ – system filarowo – zabierkowy

KF – system komorowo – filarowy

K – system komorowy

KU – system komorowo – ubierkowy

ChP – system chodnikowo - podpółkowy

z – zawał

pp – podsadzka płynna

pu – podsadzka ubierkowa

f – pozostawienie filarów

j – wybieranie jednowarstwowe

d- wybieranie dwuwarstwowe

w – wybieranie na warstwy

/j – wybieranie jednoskrzydłowe

/d – wybieranie dwuskrzydłowe

Parametry systemów eksp. dla rud cynku i ołowiu

Systemy ubierkowe

SUpp miąższość 4 –5

wymiar chodn. 2,5/3 , 3,5- 4

wyprzedzenie 5-8

krok zawału 4 , 8

SŚZ - miąższość 3

wymiar chodn. 3/3,5 , 2,5/4

wyprzedzenie 10-15

krok zawału 1,6 , 6,6

SŚPpp - miąższość 2-4

wymiar chodn. 2,5/3,5

wyprzedzenie 5-8

krok zawału 3,6 , 5 , 8

SŚwpp - miąższość 4 –7

wymiar chodn. 3-3,5 , 2,5-3

wyprzedzenie 5-8

krok zawału 3,6 , 5,0

Systemy komorowe

SKpp – miąższość 3-5

wymi. chodn. 3/4

szerokość filara 5-8

krok zawału 11-14

SKZ - miąższość powyżej 8

wymi. chodn. 2-2,5/2,7-3,4

szerokość filara 7-9

krok zawału 70/1,6

SKUwpp - miąższość 3-9

wymi. chodn. 3/3 , 2,5/3

szerokość filara 3

krok zawału 12

Systemy zabierkowe

SZjz/j - miąższość 2-4,5 , 6,5

wymi. chodn. 5,0

szerokość filara 15,0

szerokość zabierki 4,0

krok zawału 8,0 , 12,0

SZjz/d - miąższość 4,5

wymi. chodn. 5,2/3,5

szerokość filara 12,0

szerokość zabierki 3,5

krok zawału 7,0 , 10,5

SZdz/j- miąższość 4,5 , 6,5

wymi. chodn. 3,0/4,5

szerokość filara 30,0

szerokość zabierki 4,0

krok zawału 8,0 , 12,0

SZdz/d - miąższość 4,5

wymi. chodn. 5,0

szerokość filara 30,0

szerokość zabierki 3,0-6,0

krok zawału 7,0-10,5

SZjpp/j - miąższość 3,5 , 6,5

wymi. chodn. 3,5/3,5

szerokość filara 35

szerokość zabierki 3,0-6,0

krok zawału 3,0-6,0

SZdpp/j - miąższość 5,5

wymi. chodn. 5,0/5,5

szerokość filara 100

szerokość zabierki 3,5-4,0

krok zawału 7,0-8,0

SZdppf/j - miąższość 5,5

wymi. chodn. 5,0/5,5

szerokość filara 50

szerokość zabierki 3,5

krok zawału 7,0

SZjpu/j - miąższość 5,5

wymi. chodn. 5,0/5,5

szerokość filara 50

szerokość zabierki 3,5 , 4,0

krok zawału 3,5

SZjpu/g - miąższość 4,5 , 5,5

wymi. chodn. 5,0/5,5

szerokość filara 50

szerokość zabierki 4,0 , 3,5

krok zawału 3,5 , 7,0

SFZjz/j - miąższość 5,5 , 6,5

wymi. chodn. 5,0/5,5

szerokość filara 15,0/30,0

szerokość zabierki 5,0

krok zawału 5,0-10 , 10-15

Systemy komorowo – filarowe .

SKFdz/j – miąższość 4,5

wymiary chod. 4,5-5

wym. kom. pasów 3-3,5/4

wym. filarów 3/3

długość kom. 30

SKFdz/j - miąższość 4,5

wymiary chod. 5,0

wym. kom. pasów 4,5

wym . filarów 4/3

długość kom. 35

SKFz/j - miąższość 4,5

wymiary chod. 4,5

wym. kom. pasów 4/4

wym . filarów 3/3

długość kom. 10

SKFjzf/j - miąższość 4,5-6,5

wymiary chod. 4-6 , 3-4

wym. kom. pasów 4,5-5 , 5-6

wym . filarów 3/3

długość kom. 27-30

SKFjzf/j - miąższość 4-8

wymiary chod. 5/4

wym. kom. pasów 5,5 , 6,0

wym . filarów 3-3/3-4

długość kom. 12-16

SKFf - miąższość 2-4

wymiary chod. 3/3 , 3-5,5

wym. kom. pasów 6/2-4

wym . filarów 5/5

długość kom. 45

SKFwf - miąższość 4-8

wymiary chod. 3/3 , 3-5,5

wym. kom. pasów 6/2-4

wym . filarów 4/4

długość kom. 45

SKFpp/f - miąższość do 6

wymiary chod. 4 -5/6

wym. kom. pasów 5/6

wym . filarów 5/5

długość kom. 20

SKFwpp/j - miąższość 3-9

wymiary chod. 3/3 , 2,5/3

wym. kom. pasów 6/2,5/3

wym . filarów 3

długość kom. 9

SCHPwz/j


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Systemy Eksploatacji Złóż Wykłady 2 wersja
podzia systemˇw eksploatacji, wybˇr systemu eksploatacyjnego, sposˇb rozciŕcia z o¬a materialy dl
podział systemów eksploatacji, wybór systemu eksploatac yjnego, sposób rozcięcia złoża materialy d
Projekt-UPROSZCZONY PROJEKT SYSTEMU EKSPLOATACJI ZŁOŻA, Moje
UPROSZCZONY PROJEKT SYSTEMU EKSPLOATACJI, AGH, projekt RAK
systemy eksploatacji, Eksploatacja podz. III
system eksplo
Eksploatacja techniczna środków transportu, T2 Podejście systemowe w eksploatacji
311[15] Z4 02 Klasyfikowanie systemów eksploatacji złóż
SYSTEMY EKSPLOATACJI, Górnictwo
System eksploatacji w KWB
Systemy Eksploatacji Złóż Wykłady
4 0 Określenie podstawowych parametrów systemu eksploatacji złoża

więcej podobnych podstron