1)Scharakteryzować materiały stosowane w układach izolacyjnych: -Kabli Elektroenergetycznych: Polietylen Np. Polietylen LDPE, Polietylen HDPE, Polietylen XLPE. Charakteryzuje się bardzo dobrymi własnościami elektrycznymi - ma niewielką stałą dielektryczną, praktycznie niezmienną wraz z częstotliwością, niewielką stratność i wysoką rezystywność. Twardość i elastyczność polietylenu zależy od jego ciężaru cząsteczkowego i gęstości.  Polietylen jest łatwopalny i kapie gdy się pali, a przy tym rozprzestrzenia płomień. 1	Zalety: • odporność na obciążenia cieplne;  • odporność na oddziaływanie jonów metali (np. miedzi);  • odporność na działanie chloru;  • odporność na zwiększone ciśnienia, wytłumienia hałasu i uderzeń;  • nie rozprzestrzenianie przypadkowych pęknięć;  • mniejsze starzenie, zwiększenie odporności na UV;  • pamięć kształtu 2	Poliwinit(PVC)- występują jako bardzo liczna grupa tworzyw na bazie plastyfikowanego polichlorku winylu. Wykazują podwyższoną odporność na działanie płomienia, olejów, ozonu, promieniowania słonecznego i większości rozpuszczalników. Ponieważ przenikalność dielektryczna PVC jest większa niż polietylenu, izolację polwinitową stosuje się tylko w kablach do transmisji sygnałów o częstotliwościach akustycznych. Maksymalna dopuszczalna temp. pracy do 105°C. Rezystywność skrośna równa 10^12 Ω*m w temp 20° 3	Polipropylen (PP) ma własności elektryczne zbliżone do polietylenu, ale jest od niego twardszy i bardziej odporny na temperaturę. Ponieważ jest sztywniejszy niż polietylen, stosowany jest głównie do przewodów o małych wymiarach, a jego dobre własności elektryczne zapewniają małe tłumienie sygnałów. -Kondensatory Elektroenergetyczne Polietylen Wyroby ceramiczne: duża odporność na warunki atmosferyczne i temp. Duża wytrzymałość mechaniczna. 4
-Maszyny Elektryczne: Polietylen Żywice epoksydowe (Duroplasty które w początkowej fazie procesu technologicznego są cieczami, a po reakcji chemicznej z utwardzaczami przechodzą w stan stały) Rezystywność skrośna 10^14 Ω*m w temp otoczenia, a temp. 100°C 5 * 10^12 Ω*m.  Dobra przyczepność do wielu materiałów (najczęściej do metali), odporność na warunki atmosferyczne oraz substancje chemiczne, dobre właściwości elektryczne oraz mechaniczne. Mika – duża odporność na działanie wysokiej temp., wyładowań niezupełnych i czynników chemicznych. Niepalna, odporna na starzenie. 5	-Izolatory: Elastomery silikonowe- np. Kauczuki RTV, HTV. Dobre właściwości elektryczne i cieplne, bardzo dobra elastyczność, odporność na działanie czynników zew., hydrofobowość, niepalność Wyroby ceramiczne 6	2) Wpływ elektrody ochronnej na wyniki pomiaru rezystancji skrośnej i powierzchniowej materiałów izolacyjnych stałych Zastosowanie układu trzech elektrod pozwala odprowadzić prąd pasożytniczy poza miernik prądu. Zadaniem elektrody chroniącej jest wyeliminowanie wpływu prądów powierzchniowych podczas pomiaru rezystancji skrośnej. W trakcie pomiaru rezystancji powierzchniowej role elektrod napięciowej i ochronnej się zmieniają. Rezystancja elektrod rzędu kilku kΩ może znacząco zafałszować wyniki pomiarów w przypadku materiałów półprzewodzących , w przypadku zaś materiałów dielektrycznych o =>CD 7	rezystywnościach skrośnych przekraczających 10^8 Ω*cm ma ona już pomijalnie mały wpływ.Elektrody mogą mieć istotny wpływ na wyniki pomiarów rezystywności powierzchniowej. Istotne jest zastosowanie elektrody ochronnej, aby zminimalizować wpływ rezystywności skrośnej. Również powierzchnia kontaktu elektrody z próbką jest nie bez znaczenia. Teoretycznie prąd powierzchniowy ma przepływać tylko do krawędzi elektrod. Krawędzie te powinny być gładkie i dobrze przylegać do próbki. W rzeczywistości prąd przepływa nie tylko po powierzchni próbki, ale także w jej przypowierzchniowych warstwach bardziej oddalonych od powierzchni. 8
3) Opisać metodę pomiaru rezystancji skrośnej i powierzchniowej materiałów izolacyjnych stałych: Do pomiarów Rs, Rp płaskich próbek materiałów izolacyjnych należy zastosować jednakowe układy elektrod pomiarowych. Opiszemy metodę z wykorzystaniem trójelektrodowego układu. Napięcie pomiarowe doprowadzone jest do elektrod 1i 3, natomiast elektroda 2 spełnia rolę elektrody ochronnej. Średnica d elektrody pomiarowej powinna być nie mniejsza od czterokrotnej grubości a próbki. Szerokość szczeliny g między elektrodą pomiarową i ochronną powinna być mniejsza od dwukrotnej grubości próbki ale nie mniejsza niż 2mm. 9	Elektrody do pomiaru rezystancji skrośnej i powierzchniowej:1,3-elektrody pomiarowe,2-elektroda ochronna, 4-materiały izolacyjne, a-grubość próbki materiału izolacyjnego 10	$p_{s =}\frac{{\Pi(d + g)}^{2}}{4a}R_{s}$ $$p_{p =}\frac{{\Pi(d + g)}^{2}}{g}R_{p}$$ 11	4) Scharakteryzować elektrody pomiarowe do pomiaru rezystancji skrośnej i powierzchniowej materiałów izolacyjnych Rezystancję skrośną materiałów izolacyjnych stałych wyznacza się najczęściej w układach elektrod reprezentujących kondensator płaski lub walcowy Jeżeli układ elektrod tworzy: kondensator płaski to: $R_{s} = p_{s}\frac{a}{s}$ , gdzie ps - rezystywność skrośna materiału, a – grubość materiału, s – powierzchnia elektrod ||| kondensator walcowy: : $R_{s} = \frac{p_{s}}{2\pi l}\ln\frac{r2}{r1}$ gdzie l – długość elektrod walcowych str.12
Rezystancja powierzchniowa materiału na którego powierzchni znajdują się elektrody płaskie wynosi: $R_{p} = p_{p}\frac{a}{b}$ , gdzie pp- rez. pow., a – odległość między elektrodami, b- szerokość elektrod W przypadku zastosowania elektrod o innym kształcie niż płaskie, np. elektrod cylindrycznych wartość rezystywności powierzchniowej pp pozostaje niezmieniona a $R_{p} = p_{p}\frac{r2 - r1}{(r1 + r2)\pi}$ 13	5. Wymienić warunki pomiarów rezystancji skrośnej i powierzchniowej materiałów izolacyjnych. Pomiary rezystancji izolacji materiałów izolacyjnego wykonuje się po upływie około 60 sekund od chwili załączenia napięcia. Pomiary wykonuje się przy napięciu stałym w temperaturze 20$\overset{\overline{}}{+}$3^oC W przypadku innej temperatury Otoczenia wynik pomiaru powinien być odniesiony do temperatury R20	6. Wyjaśnić mechanizm przepływu prądu skrośnego w materiałach izolacyjnych. Przez element materiału izolacyjnego umieszczony miedzy elektrodami płynie przy napięciu stałym prąd przewodnościowy Jp składający sie z prądu przewodzenia skrośnego Jv i prądu powierzchniowego Js 1-elektrody o powierzchni S 2 -Materiał izolacyjny g- grubość materiału izolacyjnego	7.Podać zakresy wartości rezystywności skrośnej materiałów izolacyjnych stałych. Rezystywność skrośna materiałów stałych zawiera się w zakresie od 18^8 Ωm do 18^16 Ωm. Wielkość ta zależy silnie od temperatury. Ze wzrostem temperatury rośnie koncentracja naładowanych cząstek.
8.Podać zakresy wartości rezystywności powierzchniowej materiałów izolacyjnych stałych. Rezystywność powierzchniowa zależy od stanu powierzchni materiału, jego hydofobości i wpływu czynników zewnętrznych przede wszystkim od wilgotności otoczenia. niestety nie znalazłem nic na temat zakresu.	9.Jak zależy rezystywność skrośna materiałów izolacyjnych od temperatury? Wydaje mi się, że jest tak samo jak ze zwykłą rezystancją, rośnie wraz ze wzrostem temperatury ale nie jest to nigdzie wprost napisane.	10. Wplyw hydrofobowosci powierzchni materialow elektroizolacyjnych na ich rezystywnosc powierzchniową. Powierzchnie hydrofobowe wykazują znacznie większą rezystywność powierzchniową. Substancje hydrofobowe są odporne na działanie wody. Ta korzystna cecha zapobiega występowaniu całkowicie zawilgoconych, przewodząco-rezystywnych powierzchni w instalacjach napowietrznych. Ogranicza to powstawanie prądów upływowych, co z kolei zwiększa niezawodność poprzez zminimalizowanie ryzyka przeskoku iskry na izolacji	TERAZ 9
1. Polaryzacja dielektryka (również: polaryzacja dielektryczna) – zjawisko polegające na utworzeniu dipoli elektrycznych lub orientacji już istniejących dipoli w reakcji na przyłożone pole elektryczne. W wyniku polaryzacji w dielektryku powstaje wewnętrzne pole elektryczne, które częściowo równoważy przyłożone zewnętrzne pole. Skutkiem polaryzacji jest załamanie, odbicie i tłumienie fal elektromagnetycznych w dielektrykach. Makroskopowo objawia się ona tym, że zwiększa pojemność elektryczną kondensatora wypełnionego dielektrykiem	2. Współczynnik strat dielektrycznych – stosunek wartości urojonej przenikalności elektrycznej ἐ’’ do wartości jej części rzeczywistej ἐ’: tg= ἐ’’/ἐ’	3 połączenie szeregowe RC (zależność tg od f)	4 połączenie równoległe RC (zależność tg od f)
5. Straty przewodnościowe w materiałach izolacyjnych – Straty mogą mieć kierunek przewodnościowy lub polaryzacyjny. W polu stałym toczą się tylko straty przewodnościowe podporządkowane rezystywności upływu q. W polu przemiennym dzieją się oba rodzaje stratności i są w zasadzie nierozróżnialne.	6 Podatność elektryczna, podatność dielektryczna – wielkość fizyczna określająca zdolność polaryzacji dielektryka pod wpływem pola elektrycznego.	7 Straty dielektryczne - Straty energii zmiennego pola elektrycznego w dielektryku zachodzące na skutek zjawiska polaryzacji dielektrycznej.	8 Pojemność kondensatora płaskiego gdzie: S – powierzchnia okładek kondensatora, d – odległość między okładkami.
9. Metoda wyznaczania przenikalności elektrycznej względnej. Wyznaczenie wartości przenikalności elektrycznej względnej następuje poprzez odniesienie zmierzonej pojemności próbki Cx do: -obliczonej wartości pojemności geometrycznej C0, -zmierzonej wartości pojemności kondensatora powietrznego C0’ po wyjęciu uprzednio zmierzonej próbki . Pomiary należy wykonać dla dwóch zmierzonych częstotliwości np.. 50Hz i 1kHz.	12 Zastosowanie materiałów dielek. Preszpan – zastosowanie w izolacji przewodników elektrycznych w silnikach, transformatorach olejowych i innych urządzeniach elektrycznych Polichlorek winylu - korpusy zaworów, elementy armatury chemicznej, wykładziny chemoodporne, wanny galwanizerskie, Polietylen - ekrany kabli, elementy linii transportowych, elementy instalacji uzdatniania wody	MIEJSCE NA 10	MIEJSCE NA 11

13 Przenikalność elektryczna materiałów izolacyjnych Olej transformatorowy 2-2,5 Papier nasycony 3,7 Polichlorek winylu 3,3 Porcelana izolatorowa 5,4 – 6,5 Powietrze w warunkach normalnych ok.10 Preszpan nasycony 4,5 - 5	14 Zakresy wartości współczynnika strat dielektrycznych materiałów izolacyjnych Współczynik strat elektrycznych w zakresie od 10^-2 do 10^-5	15 Pojemność kondensatora walcowego $C = \frac{2\pi\varepsilon_{0}\varepsilon_{r}l}{\text{lnr}r_{2} - r_{1}}$ gdzie: – promień wewnętrznej okładki kondensatora, – promień zewnętrznej okładki kondensatora.	TERAZ 12
1.Narysować typowy przebieg zależności U=f(I) dla rezystorów nieliniowych: ta, albo ta z pkt. 2.	2. Scharakteryzować podstawowe parametry warystorów: Typowa charakterystyka napięciowo – prądowa statyczna warystorów:	2 CD2: Charakterystyka napięciowo – prądowa w każdym z obszarów pracy warystora jest aproksymowana wzorem: U=CI^alfa U – nap, warystora. I – prąd warystora, alfa – współczynnik nieliniowości, C – stała zależna od budowy warystora w omach. Wartość współczynnika nieliniowości alfa warystorów jest wyznaczana jako stosunek rezystancji różniczkowej do rezystancji statycznej w danym punkcie charakterystyki: $$\alpha = \frac{\text{dU}}{\text{dI}}\frac{I}{U}$$ Wartość współczynnika nieliniowości alfa warystora maleje jeżeli wzrasta nieliniowość charakterystyki U=f(I).	3. Jakie materiały są stosowane do budowy warystorów tlenkowych: Warystory tlenkowe wykonywane są z tlenku cynku (ZnO), domieszki tlenku bizmutu (Bi2O3), tlenku kobaltu (Co2O3), tlenku manganianu (MnO2), tlenku antymonu (Sb2O3) i tlenku glinu (Al2O3).
5. Scharakteryzować zastosowanie warystorów z tlenków metali w elektrotechnice: Warystory z tlenków metali w elektrotechnice stosuje się przede wszystkim w ogranicznikach przepięć do ochrony przepięciowej urządzeń elektrycznych, składają się zwykle z jednej kolumny warystorów umieszczonych wewnątrz osłony izolacyjnej. Największą część objętości warystorów stanowi tlenek cynku. Takie warystory wyróżniają się silnie nieliniową charakterystyką napięciowo prądową zapewniającą skuteczną ochronę przeciwprzepięciową urządzeń. Osłony ograniczników są wykonywane z porcelany lub z materiałów izolacyjnych sztucznych. Warystory są stosowane w układach niskiego napięcia do stabilizacji napięcia, jako elementy zabezpieczające przed przepięciami oraz w układach elektronicznych.	6. Scharakteryzować wpływ temperatury na właściwości warystorów z tlenków metali: MIEJSCE NA 6	7. Zakres wartości współczynnika nieliniowości warystorów z tlenków metali: - zakres przedprzebiciowy A – warystor zachowuje się jak kondesator o małej stratności, - zakres przebiciowy B – występuje w nim właściwy efekt warystorowy(duży współczynnik nieliniowości), - zakres nasycenia C – charakterystyka U=f(I) staję się przy dużych prądach liniowa.	8. ZnO -należy do materiałów ceramicznych z tlenków metali SiC –materiał ceramiczny z grupy węglików
9.Scharakteryzowac strukturę fizyko-chemiczną materiałów wykazujących silnie nieliniowe charakterystyki napięciowo prądowe: Warystory z tlenków metali charakteryzują się silnie nieliniową chartka napięciowo-prądową. Nieliniowość przewodnictwa wynika ze zjawisk zachodzących na granicy ziaren ZnO. Tam właśnie zachodzą procesy decydujące o właściwościach zaworowych i przewodzących warystorów. Pomiędzy ziarnami ZnO tworzą się bariery potencjału, utrudniające przepływ prądu przy małym doprowadzonym napięciu, a regulujące przepływ dużych prądów przy większym napięciu.	10.Opisać konstrukcję ogranicznika przepięć: Stos warystorów o silnie nieliniowej charakterystyce prąd-napięcie ściśnięty jest pomiędzy elektrodami, połączonymi mechanicznie elementami z włókna szklanego. Stos i elektrody umieszczone są w materiale izolacyjnym tworzącym osłonę zewnętrzną.	CW 13 1.Do jakiej grupy materiałów elektrotechnicznych należą termistory? Wyjaśnić ich strukturę fizyko-techniczną. Termistory są to oporniki wykonane z materiałów półprzewodzących, których rezystancja zależy od temperatury. Termistory dzielą się w zależności od charakteru temperaturowej funkcji rezystancji na: termistory o ujemnej wartości temperaturowego współczynnika rezystancji w zakresie od -2% do -8%. Wzrost temperatury powoduje zmniejszanie się rezystancji.	1 CD termistory o dodatniej wartości ∝T w zakresie +5%K^−1 do +70%K^−1. Są materiałami ceramicznymi wytwarzanymi z polikrystalicznego tytanianu baru. W pewnym zakresie temperatur od Tl do Tc rezystancja termistorów rośnie silnie ze wzrostem temperatury termistory o skokowej zmianie rezystancji. Są wykonywane ze spieków polikrystalicznego tlenku wanadu lub tytanu. W pewnej określonej temperaturze następuje zmiana ich struktury krystalicznej, prowadząca m.in. do gwałtownego zmniejszenia rezystancji.
2. Wyjaśnić czynniki wpływające na konduktywność materiałów półprzewodzących. Konduktywność półprzewodników zmienia się w przedziale od 10^−8do 10^6 (Ωcm)^−1. Przewodnictwo elektryczne półprzewodników, a więc liczba powstających elektronów swobodnych i dziur, rośnie gwałtownie wraz z temperaturą. Przewodnictwo półprzewodników charakteryzuje się znaczną podatnością na czynniki zewnętrzne, np. temperaturę, pole elektromagnetyczne, są też wrażliwe na domieszkowanie atomami innych pierwiastków, ogólnie na wszystko co osłabia wiązania kowalentne.	3. Scharakteryzować wykorzystanie zależności temperaturowej konduktywności półprzewodników. Koncentracje nośników ładunku w półprzewodnikach można zmieniać w bardzo szerokich granicach, zmieniając m.in. temperaturę półprzewodnika . Zależność ta stosowana jest w czujnikach temperaturowych między innymi.	4.Scharakteryzować typowe zastosowania materiałów półprzewodzących. Materiały półprzewodzące mają zastosowanie w elektronice. Z półprzewodników wykonane są diody, tranzystory, tyrystory, termistory, itp. Tyrystor - przewodzi prąd tylko w jednym kierunku od anody do katody. Jeżeli wartość prądu spadnie do wartości bliskiej zeru lub gdy zmieni się kierunek prądu to tyrystor przechodzi w stan zaporowy. Dioda półprzewodnikowa - element elektroniczny wykorzystujący właściwości złącza p-n. Gdy biegun dodatni źródła prądu połączymy z warstwą p, a ujemny z warstwą n, wówczas obniży się bariera potencjału co umożliwi dyfuzję elektronów z obszaru n do obszaru p. Taki układ nazywamy polaryzacją w kierunku przewodzenia. Jeżeli zmienimy biegunowość źródła prądu to dioda przejdzie w stan zaporowy Tranzystor – wzmacnia sygnał, ale w pojebany sposób wiec nie pisze go	5. Wyjaśnić wpływ temperatury na konduktywność materiałów półprzewodzących. Konduktywność silnie rośnie wraz ze wzrostem temperatury.
6.Scharakteryzować typowe zastosowania termistorów. Stosowane są jako: -czujniki temperatury (KTY), w układach kompensujących zmiany parametrów obwodów przy zmianie temperatury, w układach zapobiegających nadmiernemu wzrostowi prądu, do pomiarów temperatury, -elementy kompensujące zmianę oporności innych elementów elektronicznych np. we wzmacniaczach i generatorach bardzo niskich częstotliwości. -ograniczniki natężenia prądu (bezpieczniki elektroniczne) – termistory typu CTR, np. w układach akumulatorów telefonów, zapobiegając uszkodzeniu akumulatorów w wyniku zwarcia lub zbyt szybkiego ładowania. -czujniki tlenu.	7 Podac typowe wartości współczynnika temperaturowego rezystancji termistorów. TO SAMO CO W PYTANIU 1	8. Porównać zależności temperaturowe rezystywności półprzewodników i materiałów przewodzących. Rezystywność w materiałach przewodzących rośnie wraz z temperaturą .Natomiast w materiałach półprzewodzących rezystywność silnie maleje wraz ze wzrostem temperatury. 10.Wymienić rodzaje czujników temperatury. Kanałowy głowicowy Tylko to znalazłem nie wiem czy dobrze	9.Opisac metodę pomiaru temperatury termistorów. Temperatura termistorów jest mierzona z zastosowaniem termoelementu miedź-konstantan. Stała termoelementu wynosi0,4 mV/°C. Dopuszczalne błędy pomiaru temperatury z zastosowaniem termopary wynoszą +/- 3°C w temperaturach od -100°C do +400°C. Stabilizacja temperatury odniesienia jest uzyskiwana z zastosowaniem temperatury topnienia lodu. Dokładność stabilizacji wynosi od +/-0,01°Cdo +/-0,1°C.
ĆW 14 1.Scharakteryzować warunki występowania zjawiska ferromagnetyzmu. Ferromagnetyzm jest uwarunkowany istnieniem trwałych momentów atomów i oddziaływaniem wymiennym między nimi. W wyniku oddziaływania między atomami następuje ustawienie momentów magnetycznych atomów równolegle do siebie. Równoległe ułożenie momentów magnetycznych sąsiednich w ciałach ferromagnetycznych zachodzi bez oddziaływania pola magnetycznego zewnętrznego.	2. Co to jest anizotropia właściwości magnetycznych materiałów? Jest to proces który ma na celu uzyskanie różnych właściwości magnetycznych w różnych kierunkach (kierunek łatwego magnesowania jest zgodny z kierunkiem walcowania).	3.Podać definicje przenikalności magnetycznej normalnej ferromagnetyków. Przenikalność magnetyczną normalną μ materiału magnetycznego w punkcie P definiuje się μ =$\ \frac{B}{H}$ = tgα, gdzie α jest kątem nachylenia przez początek układu współrzędnych i punkt P na krzywej namagnesowania.	4. Co to jest indukcja nasycenia i pozostałość magnetyczna ferromagnetyków? Indukcja nasycenia to taka wartość indukcji magnetycznej, powyżej której nie następuje dalszy wzrost magnetyzacji materiału pomimo wzrastającego pola magnesującego. Pozostałość magnetyczna ferromagnetyków to wartość indukcji magnetycznej pozostała po usunięciu zewnętrznego pola magnetycznego magnesującego dany materiał ferromagnetyczny.

5 Scharakteryzować metody właściwości ograniczenia strat w materiałach ferromagnetycznych Ograniczenie strat na prądy wirowe (straty Joule’a) w blachach transformatorowych ferromagnetycznych uzyskuje się w wyniku: zmniejszenia, grubości blach, zwiększenie rezystywności elektrycznej materiału Tyle było w tej książce zielonej… Są jeszcze straty generwowane w wyniku zjawiska przemagnesowania histeryzowanego materiału,	6 Zdefiniować podstawowe parametry pętli B =f(H) materiałów ferromagnetycznych Parametry pętli B =f(H) Indukcja nayscenia Bn Natężenie pola nasycenia Hn Pozostałość magnetyczna (remanencja) Br Korekcja indukcji Hc	Wykres do 6	7 Scharakteryzować właściwości materiałów magnetycznych miękkich. Pożądanymi parametrami materiału magnetycznie miękkiego są Duża przenikalność magnetyczna, pozwalająca uzyskać duże wartości indukcji magnetycznej przy użyciu małego prądu magnesowania Jak najmniejsza stratność (pole objęte pętlą histerezy), pozwalająca na wysokosprawne przetwarzanie energii Duża indukcja nasycenia, pozwalająca na uzyskanie jak największej siły mechanicznej (proporcjonalnej do kwadratu indukcji)
7 CD Duża rezystywność w celu zmniejszenia strat mocy powodowanych prądami wirowymi Odpowiednie własności mechaniczne (w zależności od zastosowania) Duże wartości początkowe i maksymalne przenikalności magnetycznej normalne µj i różniczkowej µd	8 Etapy procesu magnesowania się ferromagnetyku: a) ferromagnetyk nie jest namagnesowany b),c),d) powiększanie objętości domeny, której kierunek wektora namagnesowania jest zbliżony do kierunku pola magnetycznego H e) ferromagnetyk w stanie nasycenia magnetycznego Samo zjawisko magneso­wania materiału ferromagnetycznego nazywamy zjawiskiem histerezy magnetycznej	Wykres do 8	9. Przyczyny powstawania strat w ferromagnetykach. Wyróżnia się straty: -na histerezę , są one proporcjonalne do kwadratu maksymalnej indukcji oraz do czestotliwości: - stratność histerezowa blach, kg^-1 - wartość maksymalna indukcji, T - współczynnik:
9 CD - dla małych wartość Bm k<2 - dla Bm =1T k = 1,6 - dla Bm >2T k>2 - na prądy wirowe , są spowodowane przepływem prądów wirowych w materiale przy zmianie strumienia magnetycznego(straty Joule’a Całkowita stratność materiału wyraża się stratnością magnetyczną: Dla Bl=1T, i f=50Hz: Straty w rdzeniu:	11. Właściwości blach transformatorowych krzemowych – są to materiały magnetyczne miękkie, mają wąską pętle histerezy, łatwo się magnesują i rozmagnesowują, straty energii są w nich niewielkie. Są walcowane na zimno, mają właściwości anizotropowe (właściwości magnetyczne są różne, w różnych kierunkach, łatwe magnesowanie jest zgodne z kierunkiem walcowania). Ich zawartość krzemu wynosi do ok. 3%. Materiały amorficzne - materiały magnetyczne wyróżniające się niewielką stratnością, wytwarzane metodą szybkiego schładzania stopów. Ich 80% stanowi: żelazo, nikiel, kobalt lub ich kombinacja, pozostała część- beryl,potas, węgiel i krzem. Posiadają znacznie mniejszą indukcję nasycenia od blach krzemowych.	10. Schemat układu do wyznaczania pętli histerezy:
11. Właściwości blach transformatorowych krzemowych – są to materiały magnetyczne miękkie, mają wąską pętle histerezy, łatwo się magnesują i rozmagnesowują, straty energii są w nich niewielkie. Są walcowane na zimno, mają właściwości anizotropowe (właściwości magnetyczne są różne, w różnych kierunkach, łatwe magnesowanie jest zgodne z kierunkiem walcowania). Ich zawartość krzemu wynosi do ok. 3%. Materiały amorficzne - materiały magnetyczne wyróżniające się niewielką stratnością, wytwarzane metodą szybkiego schładzania stopów. Ich 80% stanowi: żelazo, nikiel, kobalt lub ich kombinacja, pozostała część- beryl,potas, węgiel i krzem. Posiadają znacznie mniejszą indukcję nasycenia od blach krzemowych.	12.Wpływ właściwości materiałów magnetycznych na parametry transformatorów i maszyn elektrycznych: - zastosowanie w transformatorze rdzenia z materiału amorficznego znacznie mniejszy jego straty mocy, - duże wartości indukcji dzięki dużej przenikalności magnetycznej, - jak najmniejsza stratność (pole objęte pętlą histerezy), pozwalająca na wysokosprawne przetwarzanie energii - duża indukcja nasycenia, pozwalająca na uzyskanie jak największej siły mechanicznej, - powodują straty mocy histerezowe i wiroprądowe.