Co to jest przemian beztlenowych (PPB)
-jest to graniczne przejście z natężonych przemian tlenowych, na tor natężonych przemian beztlenowych w produkcji energii podczas wysiłku o narastającej intensywności
-jest to najwyższa intensywność stałego obciążenia przy której występuje równowaga pomiędzy wytwarzaniem, a utylizacją kwasu mlekowego bez zmiany pH krwi
PROGRESYWNY WYSLIŁEK FIZYCZNY
-FAZA I( do ok 40% VO2max)- wprost proporcjonalny wzrost VO2,HR,VCO2,VH do intensywności wysiłku. W powietrzu wydechowym zaznacza się obniżenie procentowej zawartości tlenu oraz wzrost procentowej dwutlenku węgla, poziom LA we krwi wzrasta nieznacznie
-FAZAII(od 40%VO2max)- stężenie LA osiąga 2 mmol/l, LA buforowany jest głównie przez HCO3- w wyniku czego wypierany jest CO2, kwasica metaboliczna stymuluje ośrodki oddechowe, wzrost VM nieproporcjonalny do przyrostu VO2, wzrost FeO2%
-FAZAIII (od 60-65% VO2max)- zmniejszenie FeCO2% coraz bardziej nieliniowy wzrost VM i LA od poziomu 4mmol/l, wzrost HR staje się nieproporcjonalne do szybkości wzrostu obciążenia, wzrost intensywności wysiłku do ok 90% VO2max, powoduje liniowy wzrost VO2max, która to zmienna załamuje się przy obciążeniu maksymalnym
PRÓG TLENOWY I BEZTLENOWY
I PRÓG AEROBOWY (ok40%VO2max)
Źródłem energetycznym są niemal wyłącznie tlenowe procesy metaboliczne- próg tlenowy-punkt optymalnej wydolności wentylacyjnej
-pierwszy próg wentylacyjny
-pierwszy próg mleczanowy
II PRÓG ANAEROBOWY, stężenie LA ok 4mmol/l, początek IIIfazy
-indywidualny próg anaerobowy
-początek akumulacji LA we krwi
-drugi próg wentylacyjny
-drugi próg mleczanowy
-próg nieskompensowanej kwasicy metabolicznej
METODY WYZNACZANIA PPA:
-inwazyjna (pomiar LA,BE,pH)
-nieinwazyjna (ocena VM,VCO2,RQ,FeO2), nieproporcjonalne zahamowanie przyrostu HR podczas wysiłku fizycznego)
Trening wytrzymałościowy obniża LA we krwi i Q przy danym poziomie VO2
ŁYWAJĄCE NA POŁOŻENIE PPA:
-u osób ze zwiększoną zawartością FT wcześnie występuje PPA
-obniżona zawartość glikogenu mięśniowego przesuwa PPA w stronę wyższych obciążeń
-im większa częstotliwość ruchu tym szybciej występuje PPA
-PPA zmienia się bardziej pod wpływem treningu wytrzymałościowego VO2max
-duże stężenie adrenaliny we krwi podwyższa LA
-wolniejszy przyrost LA następuje w obniżonej temperaturze otoczenia
-ilośc masy mięśniowej i skład włókien (mniejsza masa mięśni zaangażowanych w wysiłku przy danym VO2max powoduje pojawienie się PPA przy niższych obciążeniach)
-PPa zależy od maksymalnej pojemności tlenowej mięśni
-wiek
-płeć
-stan zdrowia
-zmęczenie przewlekłe/przetrenowanie
KONTROLA
-Wingate
-moc fosfagenowi
-pojemność fosfagenowi
-moc glikoli tyczna
-pojemność glikoli tyczna
TEST WINGATE- rozgrzewka 5 min, między rozgrzewką a testem max przerwa 2-5min, obciążenie odpowiednie do wartości masy ciała. Osoba badana musi uzyskać największą ilość obrotów na minutę jaką jest w stanie.
MOC FOSFAGENOWA- (Pmax) *to efekt błyskawicznego odnawiania ATP czyli moc motoryczna wynikajaca ze zdolności pokonania oporu i częstotliwości ruchu(do 4-5s), * Pmax można wytrenowac przez wzbudzenie ekstremalnej częstości ruchow lub przez trening maksymalnej siły mięśniowej, * tym wiecej ćwiczeń czestliwosci ruchu im bliżej okres startowego, tym wiecej ćwiczeń sily maksymalnej im dalej od okresu startowego.
POJEMNOSC FOSFAGENOWA: *to zdolność utrzymywania rozpedzonej resyntezy ATP droga rozpadu CP i zamyka się w czasie do ok.10s, *do trenowania tej cechy wykorzystuje się metode powtorzeniowa przy założeniu że każdy kolejny wysiłek jest wykonany z ta samą lub wyższą prędkością w tym samym lub dłuższym czasie. Jeśli czas lub prędkość w stosunku do pierwszego cwiczenia obniżają się należy zakończyć trening.
MOC GLUKOLITYCZNA: * to mobilizacja odbudowy ATP drogą glikolizy beztlenowej. Jej miernikiem jest ilość nagromadzonego w czasie 30s LA. * trening mocy glikoli tycznej wymaga treningu przy bardzo dużej intensywności powyżej 20s. Kryterium skuteczności treningu jest poprawa prędkości (lub pokonanego dystansu) w tym samym czasie. * wzros LA siega powyżej 15mmol/l, a spadek pH poniżej 7,1 a BE 16mmol/l.
POJEMNOSC GLIKOLITYCZNA: *to zdolność utrzymywania maksymalnie czestych obrotow i wyrazane jest zdolnością do kontynuowania wysiłków powyżej 30’’ pracy. *pojemność glikoli tyczna determinowana jest głównie przez dostępność glukozy z krwi. Zdolność te można rozwijac metoda interwałową. * wolny spadek mocy i tym samym bardziej płaski przebieg krzywej oraz wysokie steżenie LA, Na+, K+, we krwi wskazujaca wysokie możliwości beztlenowo-mleczanowe badanego.
TEST CONCONIEGO: nieinwazyjna metoda oceny PPA, polega na cięgłęj rejestracji HR podczas wysiłku o stopniowo zwiekszonej intensywności, a nastepnie okreslenie obnizania, podczas którego dochodzi do zgięcia się krzywej.