Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach

Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach

Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach (ang. solution focused brief therapy) – terapia skoncentrowana na osiągnięciu określonego przez klienta celu, a nie analizie problemu czy deficytów, które uświadomiły mu potrzebę szukania wsparcia. Przedmiotem jej zainteresowania nie jest więc przeszłość, a raczej teraźniejszość
i przyszłość. O tyle zajmuje się historią życia klienta, o ile można z niej odczytać jego mocne strony, cenne doświadczenia i sposoby radzenia sobie z wcześniejszymi kryzysami.

Krótka historia

Jako nurt psychoterapeutyczny swój początek TSR miała w latach siedemdziesiątych w Stanach Zjednoczonych w Brief Family Therapy Center w Millwauke. Głównymi twórcami są Steve de Shazer oraz Insoo Kim Berg. Korzeniami swymi sięga sposobu myślenia o pacjentach i metod ich leczenia Miltona Eriksona oraz niektórych metod pracy w Mental Research Institute w Palo Alto (USA). W Polsce TSR pojawia się jako podejście psychoterapeutyczne od 1990 roku. Przez ten czas z nieznanego podejścia rozwinęła się w silny nurt wykładany na uczelniach w ramach studiów psychologicznych (np. SWPS), prezentowany na szkoleniach i warsztatach dotyczących m.in. pracy z klientem sektora pomocy społecznej i koncentruje się wokół dwóch dużych ośrodków szkoleniowych Centrum Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach (CTSR) w Warszawie oraz Centrum Terapii Krótkoterminowej (CTK) w Łodzi. Także Zespół Stowarzyszenia na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie "Niebieska linia" pracuje tą metodą od wielu lat.

Podstawowe założenia

Podstawą tej relacji psychoterapeutycznej jest współpraca z "klientem", stającym się na równi z terapeutą, ekspertem w danym procesie terapeutycznym, zamiast dominowania "pacjenta" jako niezdolnego do podejmowania konstruktywnych decyzji życiowych. Takie nastawienie samo w sobie wydobywa i buduje zasoby (zalety i mocne strony) klienta, wzmacnia jego świadomość wpływu na własne życie, podkreśla jego wartość i decyzyjność jako równoważnego partnera. Pomaga mu w znalezieniu rozwiązań, wyznaczaniu
i realizowaniu celów, budowaniu motywacji do ich osiągania. Terapeuta całkowicie akceptuje sposób patrzenia klienta na życie, niczego nie wie lepiej lub więcej od niego. Nie musi też znać szczegółów dotyczących problemu. Zamiast analizować problem, poszukuje najbardziej optymalnego rozwiązania.

Wspólnie z klientem odkrywa jego umiejętności i talenty, pokazuje, jak z przeszłych doświadczeń wydobywać rzeczy użyteczne dla teraźniejszości i przyszłości, pomaga odkryć najbardziej optymalne rozwiązanie dla sytuacji, w której znalazł się klient. Ten etap pracy wspiera jedno z podstawowych założeń TSR dotyczące nieuchronności zmiany w życiu klienta: "skoro kiedyś było lepiej, pomóżmy temu wrócić".

Pojawianie się oporu w procesie terapeutycznym uznawane jest za błąd w sztuce i zagrożenie dla wzajemnej współpracy. W TSR nie używa się technik bezpośredniej konfrontacji. Realizacja celu odbywa się poprzez małe zmiany, łatwe do wprowadzenia w życie.

Klienci w podejściu TSR są uważani za największych ekspertów w sprawach dotyczących własnego życia. Milton Erikson twierdził, że "Pacjenci znają rozwiązania swoich problemów. Oni tylko nie wiedzą, że je znają". Potrafią doskonale wskazać, od czego warto zacząć, wyznaczają cele terapii, oceniają swoje postępy w terapii oraz decydują o jej zakończeniu.

Czas trwania procesu terapeutycznego w TSR nie jest ściśle określony, jednak jako terapia krótkoterminowa; stara się ona osiągnąć wyznaczone przez klienta cele w jak najkrótszym czasie. W praktyce oznacza to często, że ilość spotkań nie przekracza 10. Przy czym okres pomiędzy pierwszym a ostatnim spotkaniem może wynosić wiele miesięcy.

Centralna zasada TSR brzmi:

Najistotniejsze założenia TSR, czyli filozofia centralna:

  1. Jeśli coś działa, rób tego więcej.

  2. Jeśli coś nie działa, rób coś innego.

  3. Jeśli coś się nie zepsuło – nie naprawiaj tego.

TSR koncentruje się na:

Relacja z klientem w praktyce TSR

W TSR rozróżniane są trzy rodzaje relacji terapeutycznych

Relacja gościa uniemożliwia określenie celu spotkania. Terapeuta koncentruje się na budowaniu zasobów klienta i oczekuje na jego inicjatywę.

W centrum procesu terapeutycznego będzie uszanowanie punktu widzenia klienta i eksplorowanie wyobrażeń klienta na temat tego, co powinien w tej sytuacji robić.

Charakterystyczne dla TSR techniki terapeutyczne

rozmowa wolna od problemów – ukazująca klienta jako człowieka posiadającego talenty, wartości, marzenia, sukcesy, zainteresowania, ulubione sposoby spędzania wolnego czasu...

komplementowanie – ponieważ klienci radzą sobie z problemami życiowymi niewątpliwie w oparciu
o wykorzystanie własnych zasobów osobistych, a nie słabości i deficytów, pomocne jest wydobywanie, wzmacnianie, rozszerzanie we współpracy z klientem, tych aspektów jego życia, które mogą posłużyć do osiągnięcia celu terapii.

komponowanie obrazu preferowanej przyszłości – tej bliskiej i dalekiej. Koncentrowanie się na pozytywach, rozwiązaniach, teraźniejszości i przyszłości pozwala na ujawnienie pragnień i potrzeb.

pytanie o cud: Załóżmy, że w nocy, kiedy śpisz, zdarzył się cud i twoje problemy zostały pomyślnie rozwiązane, po czym poznasz, że zdarzył się cud? Jak będzie wyglądało twoje życie? Co będzie inaczej?

Doceniając starania, które klient podejmował w przeszłości, szukamy w których okresach życia problemu nie było lub był dużo mniej nasilony i jakie czynniki na to wpłynęły. Co już się sprawdziło i co było pomocne? Historia życia klienta jest kopalnią wiedzy o posiadanych zasobach i zebranym doświadczeniu. Ma tu zastosowanie zasada: "nic nie może przecież wiecznie trwać". Problemy nie trwają 365 dni w roku, 24 godziny na dobę.

Prośba, by klient umieścił się na skali od 1 do 10, gdzie 1 oznacza najgorszy wyobrażalny stan, a 10 zgodny
z oczekiwaniami. Skalowanie pomaga klientowi wyrazić i uporządkować złożone, intuicyjne obserwacje dotyczące doświadczeń z przeszłości, przeżywania teraźniejszości (np. dostrzeganie postępów terapii) oraz ocen możliwości na przyszłość. Można skalować praktycznie wszystko, co wiąże się z celami i klientami (własne samopoczucie, poczucie własnej wartości, wiary w siebie, umiejętność komunikacji z jakąś osobą, postrzegania nadziei, oceny postępów, możliwości, chęci itp.). Pomocne pytania: Jakie osobiste zdolności powodują, że klient umieścił się w tym miejscu skali? Co musiałoby się wydarzyć, by klient przesunął się o oczko wyżej?

Określenie kolejnego konkretnego małego kroku, który klient zrobi. Stare chińskie przysłowie głosi: "Każda podróż zaczyna się od pierwszego kroku". Klient powinien też podjąć decyzję, czy (a jak tak to kiedy) będzie potrzebował następnego spotkania, żeby przybliżyć się do celu.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Berg, Miller Terapia krótkoterminowa skoncentrowana na rozwiązaniu, początek do str 23, 224 do końc
wywiad terapia skoncentrowana na działaniu
Podejście Skoncentrowane na Rozwiązaniach
Terapia depresji skoncentrowana na emocjach Greenberg Leslie S Watson Jeanne C
456 , „Wpływ terapii zajęciowej na rozwój dzieci i młodzieży upośledzonej umysłowo”
456 , „Wpływ terapii zajęciowej na rozwój dzieci i młodzieży upośledzonej umysłowo”
Zasady terapii pedagogicznej na podstawie ksiki I
Wpływ terapii zajęciowej na rozwój dzieci i młodzieży upośledzonej umysłowo, Prace z socjologii, ped
Konspekt treningu umiejętności kulinarnych w pracowni terapii zajęciowej na oddziale rehabilitacji p
Systemy Operacyjne - mini1, Funkcje systemu operacyjnego polegają na rozwiązywaniu konfliktów podcza
Wpływ drogi podania hormonalnej terapii zastêpczej na priming neutrofili TNF α
REAKCJE KOMUNISTÓW W POLSCE NA ROZWIĄZANIE KPP (1938 R )
I Ty możesz zostać Warrenem Buffettem, czyli inwestowanie skoncentrowane na GPW eBook ePub
I Ty mozesz zostac Warrenem Buffettem czyli inwestowanie skoncentrowane na GPW eBook Pdf itymoz

więcej podobnych podstron