Ks. mgr Jarosław Krężel

Wykład na temat sakramentu chrztu św. w ramach katechezy przed chrzcielnej dla rodziców i chrzestnych

I. Biblijno-teologiczne podstawy sakramentu chrztu św.

Chrzest jest jednym z siedmiu sakramentów, które Chrystus zostawił Kościołowi w celu przymnożenia łask wierzącym w Niego.

W ostatnich latach bardzo często kwestionuje się chrzest dzieci, dlatego na początku podamy pewne wyjaśnienie.

Do ludu Starego Przymierza należeli dorośli i dzieci, a znakiem tego było obrzezanie. Stąd zbawienie, które przyniósł Chrystus w Nowym Testamencie obejmuje wszystkich, także i dzieci (por. Mt 19,14).

O chrzcie dzieci mówi nam także tradycja: św. Cyprian uczy nas, że chrzest dzieci jest darem Bożego miłosierdzia. Bóg nie patrzy na osobę i wiek, ale pragnie zbawienia wszystkich ludzi. W NT jest mowa o chrzcie całych rodzin (Dz 16, 15; 16, 33; l Kor l, 16), o modlitwie rodzinnej (Dz 21, 5), o wychowaniu dzieci (Ef6, 1-4; Koi 3, 20). Zachowały się także nagrobki dzieci z II i III w., na których napisano o ich chrzcie w niebezpieczeństwie śmierci. Napisy świadczą o konieczności chrztu i o radości, że dziecko zostało przyjęte do nieba.

W IV w. zaczęto odkładać chrzest dzieci z powodów: - oportunizmu, - z obawy przed utratą łaski chrztu, - po co dziecko obciążać obowiązkami życia wg. wiary, - starsze dziecko lepiej rozumie przyjęty chrzest. Zmiana myślenia, która nastąpiła przeniosła akcent z przynależności do Chrystusa, z daru Bożego na ciężar wiary, własna decyzja człowieka dojrzałego, zbyteczność chrztu, uszanowanie wolności człowieka.

 

Należy podać również inne argumenty, które pomogą lepiej zrozumieć potrzebę chrztu dzieci:

- nikt nie pyta dziecka o zgodę życia w chwili poczęcia;

- nikt nie odkłada jego wychowania na późniejsze lata;

- przekazuje mu się dobro fizyczne, kulturowe, humanistyczne, które wypływa z miłości rodziców do dziecka, a przecież dobro religijne również należy przekazywać;

- chrzest jest darem Boga, znakiem Jego miłości, w którym udziela godności dziecka Bożego;

- chrzest jest przejawem miłości całego Kościoła (rodziców, chrzestnych, całej wspólnoty);

- rodzice przez chrzest pragną udostępnić i przekazać te wartości które sami kochają;

- chrzest dziecka jest sakramentem wiary nie dziecka, ale rodziców i otoczenia;

- rodzice pragną swoje dziecko skontaktować z Bogiem i uwolnić go od grzechu pierworodnego;

- wiara rodziców niesie pomoc i zbawienie dziecku

II. Obrzędy liturgii chrzcielnej

Podczas chrztu św. Bóg obdarowuje dziecko nowym życiem, życiem wiecznym, życiem dziecka Bożego. Jednak rodzice na początku liturgii chrztu proszą o to życie, dokładnie o chrzest, o wiarę, czyli o to, co jest dla nich samych wartością, o to, co miłują. Dlatego kreślą na czole znak krzyża, który oznacza przynależność do Chrystusa, wspominają swój chrzest, wyrzekają się grzechu i wyznają swoją wiarę oraz wyrażają wolę chrztu w tej wierze Kościoła.

W tym miejscu należy przypomnieć, co to jest wiara. Wiara to nowy sposób myślenia o człowieku, który pochodzi od Boga, posiada ciało i duszę oraz przeznaczony jest do nieba, jest przyjęciem i naśladowaniem Chrystusa. Jednak sama wiara nie wystarczy, konieczne jest życie według niej tzn. zachowywanie Bożych przykazań, miłość Boga i bliźniego. Wiara łączy się z Kościołem, który przyjmuje nowo ochrzczonego do swojej wspólnoty z wielką radością! ma za zadanie troszczyć się o jej wzrost u neofity. Z radością Kościoła na ziemi łączy się Kościół niebieski, który przyzywamy podczas wymieniania imion kilku Świętych.

Bardzo ważna w liturgii chrztu jest woda, która zawiera element życiodajny i oczyszczający. Przez święcenie wody otrzymuje ona moc Ducha Św. i staje się wodą odradzającą. Polewają trzykrotnie głowę dziecka szafarz wypowiada formułę: „YV., ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego". Po tym następuje namaszczenie Krzyżmem Św., które powstaje z połączenia oliwy i balsamu, a które święci biskup w Wielki Czwartek w czasie Mszy Krzyżma. Oliwa jest znakiem hojności Bożej, błogosławieństwa, zbawienia i daje miano chrześcijanina (namaszczonego).

Chrześcijaństwo zna i praktykuje zwyczaj wkładania białej szaty przez nowo ochrzczonego. Jest ona znakiem blasku i piękna otrzymanego na chrzcie. Wyraża ona słowa św. Pawła: „Przyobleczcie się w Pana, Jezusa Chrystusa" (Rz 13, 14). W utrzymaniu bieli, świeżości, czystości tej szaty mają pomagać rodzice, bliscy.

Jasność chrztu symbolizuje także zapalona świeca, która ma towarzyszyć człowiekowi przez kolejne etapy życia: rocznica chrztu, pierwsza Komunia św., ślub, namaszczenie chorych, przy trumnie.

Wszystkie wartości, które zastały wszczepione na chrzcie świętym wymagają pielęgnacji i wzrostu. Dlatego za ks. Wacławem Schenkiem możemy porównać fakt chrztu do bramy, fundamentu, ziarna. Nikt nie staje w bramie lecz przez nią przechodzi, by kroczyć dalej. Fundament jest ukryty w ziemi i na nim dopiero wznosi się ściany budynku. Chrzest jest ziarnkiem życia Bożego zasianym w sercu dziecka, które potrzebuje wilgoci, pokarmu, klimatu, rozwoju. Ten rozwój mają mu zapewnić rodzice, chrzestni, krewni, poprzez modlitwy i przykładne życie.