Celem wiodącym realizacji projektu „Szybka Kolej Metropolitalna w bydgosko-toruńskim obszarze metropolitalnym BiT-City oraz integracja systemów transportu miejskiego” jest zapewnienie organizacji zintegrowanego systemu transportu publicznego na terenie aglomeracji bydgosko-toruńskiej.

Zakres rzeczowy projektu został zdominowany przez inwestycje polegające na dostosowaniu istniejącej infrastruktury kolejowej dla potrzeb transportu aglomeracyjnego (budowa węzłów przesiadkowych, budowa połączenia z Portem Lotniczym w Bydgoszczy, rewitalizacja dworców), sama rewitalizacja linii kolejowej nr 18 na odcinku Toruń Główny - Bydgoszcz Wschód zostanie realizowana w ramach naprawy głównej ze środków własnych PKP PLK S.A. oraz Budżetu Państwa. Pozwoli to na skrócenie czasu jazdy pomiędzy miastami do 32' z 55'.

Głównym efektem realizacji Podprojektu jest integracja transportu zbiorowego na terenie miasta metropolii i pomiędzy mini poprzez systemowe stworzenie: jednego rozkładu jazdy, jednego biletu, jednej ceny. Działania inwestycyjne bez zapewnienia jednolitego zarządzania transportem publicznym nie przyniosą pożądanego efektu. Realizacja Podprojektu w proponowanym kształcie pozwoli na stworzenie podstaw dla faktycznej integracji komunikacyjnej obu miast oraz powstania Związku Taryfowego.

Zarys uwarunkowań

W bydgosko-toruńskim obszarze metropolitalnym funkcjonują dwa ośrodki miasto Bydgoszcz z ok. 360 tys. mieszkańców oraz miasto Toruń z ok. 200 tys. mieszkańcami. To dwa największe miasta regionu, ośrodki największego wzrostu gospodarczego, jego stolice – stąd dwubiegunowość.  Jedno i drugie miasto to ośrodki o charakterze uniwersyteckim,  które są celem podróży studiującej młodzieży. Miasta są połączone linią kolejową nr 18 oraz drogami krajowymi nr 10 i 80. Obecny stan infrastruktury kolejowej oraz brak powiązań zintegrowanych powoduje dużą uciążliwość w korzystaniu ze środków komunikacji publicznej w obszarze bydgosko-toruńskiej aglomeracji. Problem dotyczy braku platform przesiadkowych, skorelowanego rozkładu jazdy pociągów i komunikacji publicznej w miastach; oraz niedostatecznie rozwiniętej infrastruktury – np.: brak linii tramwajowej z dzielnicy Fordon największego osiedla mieszkaniowego w Bydgoszczy). Osiągnięcie wspólnego celu było podstawą do podjęcia inicjatywy zarówno przez Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego, jak i Miasta Bydgoszcz, Toruń oraz Solec Kujawski. Dnia 23 października 2008 roku nastąpiło przekazanie do Ministerstwa Infrastruktury ostatecznej karty projektu pn. „Szybka Kolej Metropolitarna w bydgosko – toruńskim obszarze metropolitarnym BiT – City” .  Projekt BiT –City umieszczony został na liście projektów indywidualnych dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 w ramach działania 7.3 Transport w obszarach metropolitalnych 1 lutego 2009 r. Fakt ten spowodował konieczność przystąpienia do rozmów ze wszystkimi stronami zaangażowanymi w realizację projektu. Rozmowy dotyczyły uszczegółowienia zakresu rzeczowego zadania oraz określenia ról poszczególnych Partnerów w projekcie, co znalazło swoje odzwierciedlenie w zawartym porozumieniu. Ministerstwo Infrastruktury wyznaczyło do sprawowania funkcji lidera i koordynatora działań Samorząd Województwa Kujawsko - Pomorskiego. Zasadniczą kwestią było rozstrzygnięcie przynależności poszczególnych podmiotów realizujących wspólne zadanie do odpowiedniego projektu. Podstawowym warunkiem do spełnienia przez beneficjentów jest uzyskanie minimalnej wartości projektu, którą jest kwota 100 mln PLN.  A zatem część projektów, aby spełniać ten wymóg, musiała być połączona w jedno zadanie. Ukształtowała się więc wizja realizacji projektu w oparciu o 3 Podprojekty angażujące Miasto Bydgoszcz, Gminę Miasta Torunia oraz Samorząd Województwa Kujawsko – Pomorskiego. Dla Gminy Miasta Toruń najważniejszą sprawą była i jest budowa węzła przesiadkowego przy dworcu PKP Toruń Miasto i zintegrowanie go z miejską siecią komunikacyjną. Samorząd województwa dostrzegał natomiast bezwzględną potrzebę dokonania zmian w zakresie przebudowy Placu Pokoju Toruńskiego i likwidacji „wąskiego gardła” w postaci pojedynczego toru pod placem. Istnieje konieczność poprowadzenia drugiego toru na odcinku Toruń Miasto – Toruń Wschodni (linia kolejowa nr 353 – Plac Pokoju Toruńskiego). Ważną sprawą jest dostosowanie infrastruktury kolejowej do prędkości 120 km/h. Duże znaczenie poza POIiŚ (usprawnienie przejazdu na odcinku toruńskim – linia 353) ma zwiększenie prędkości pociągów w relacji Toruń – Bydgoszcz, co stanowi zasadniczy aspekt przyczyniający się niewątpliwie do wzmożenia potoków podróżujących. Linia dwutorowa na całym odcinku trasy począwszy od dworca PKP Bydgoszcz Główna do dworca PKP Toruń Wschodni stanowi nieodzownie podstawową kwestię w projekcie „Szybka Kolej Metropolitalna w bydgosko – toruńskim obszarze metropolitalnym BiT–City”. Kolejną ważną kwestią jest budowa połączenia kolejowego dworca Bydgoszcz Główna z Portem Lotniczym w Bydgoszczy. Określone przez Partnerów obszary interwencji zostały podzielone na zadania przyporządkowane poszczególnym Podprojektom oraz te które zostaną wykonane poza projektem. Kształt Podprojektu II odzwierciedla potrzeby taborowe Samorządu  Województwa, miasta Torunia oraz jest również powiązany z budową wiaduktu w Solcu  Kujawskim. Linia kolejowa nr 18 przecina miasto Solec Kujawski skutecznie blokując swobodne przemieszczanie się ludności – odcinając park przemysłowy od urzędów oraz osiedli mieszkaniowych.

Podział Projektu

W ramach BiT-City realizowanych jest łącznie pięć projektów na terenie bydgosko-toruńskiego obszaru metropolitalnego. Przedsięwzięcia realizowane są przez Województwo Kujawsko-Pomorskie, Miasto Bydgoszcz, Miasto Toruń,  Gminę Solec Kujawski, Gminę Wielka Nieszawka, Tramwaj Fordon Sp. z o.o. i MZK w Toruniu Sp. z o.o. Koszt całkowity projektów   Projekt   Integracja systemów transportu miejskiego wraz z zakupem taboru tramwajowego niskopodłogowego w Toruniu w ramach BiT-City   Lp. Zadanie w ramach projektu Podmiot odpowiedzialny stan zaawansowania szacunkowy koszt 1 Przebudowa torowiska tramwajowego od Węzła Toruń Miasto (Pl. 18 Stycznia)  do Al. Solidarności MZK w Toruniu Sp. z o.o. Prace przygotowawcze 319 206 229 zł 2 Poprawa dostępności dla osób starszych i niepełnosprawnych poprzez budowę i przebudowę przystanków tramwajowych dla potrzeb obsługi taboru niskopodłogowego Miasto Toruń Prace przygotowawcze 3 System monitorowania bezpieczeństwa pasażerów w komunikacji zbiorowej Miasto Toruń Prace przygotowawcze 4 Modernizacja systemu sterowania na linii dostosowanej do taboru niskopodłogowego MZK w Toruniu  Sp. z o.o. Prace przygotowawcze 5 Powiązanie wybranych obszarów miasta Koleją Metropolitalną MZK w Toruniu     Sp. z o.o. Prace przygotowawcze 6 Budowa węzła przesiadkowego przy dworcu PKP Toruń Miasto MZK w Toruniu Sp. z o.o. Prace przygotowawcze 7 Rewitalizacja obiektu dworcowego Toruń Główny Miasto Toruń Prace przygotowawcze 8 Zakup taboru tramwajowego niskopodłogowego MZK w Toruniu  Sp. z o.o. Prace przygotowawcze   Projekt System Bilet Metropolitalny w bydgosko-toruńskim obszarze metropolitalnym BiT-City Lp Zadanie w ramach projektu Podmiot odpowiedzialny Stan zaawansowania szacunkowy koszt 1 Zakres rzeczowy zostanie określony w Studium Wykonalności Województwo Kujawsko-Pomorskie Miasto Bydgoszcz Miasto Toruń Zawarto umowę współpracy (7 maja), wyłoniono wykonawcę Studium Wykonalności. Trwa opracowywanie dokumentu. 41 820 000 zł   Projekt Budowa linii tramwajowej do dzielnicy Fordon  z przebudową  układu drogowego  w ciągu ulic  Fordońska, Lewińskiego, Akademicka  i  Andersa i węzłem integracyjnym w obszarze stacji kolejowej „Bydgoszcz Wschód” w Bydgoszczy     Lp Zadanie w ramach projektu Podmiot odpowiedzialny Stan zaawansowania szacunkowy koszt 1 Budowa linii tramwajowej do dzielnicy Fordon  z przebudową  układu drogowego  w ciągu ulic  Fordońska, Lewińskiego, Akademicka  i  Andersa i węzłem integracyjnym w obszarze stacji kolejowej „Bydgoszcz Wschód” w Bydgoszczy Tramwaj Fordon Sp. z o.o. Złożono wniosek aplikacyjny, trwa analiza złożonego wniosku przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych 442 000 000 zł   Projekt Zakup taboru kolejowego dla Szybkiej Kolei Metropolitalnej BiT-City Lp Zadanie w ramach projektu Podmiot odpowiedzialny Stan zaawansowania szacunkowy koszt 1 Zakup taboru kolejowego dla Szybkiej Kolei Metropolitalnej BiT-City Województwo Kujawsko-Pomorskie Złożono Wniosek o Dofinansowanie, który jest w trakcie oceny. Otwarto oferty w przetargu na dostawę do pięciu elektrycznych zespołów trakcyjnych 130 000 000 zł   Projekt Budowa wiaduktów i przystanków kolejowych dla szybkiej kolei metropolitalnej BiT-City Lp Zadanie w ramach projektu Podmiot odpowiedzialny Stan zaawansowania szacunkowy koszt 1 Budowa zintegrowanego węzła komunikacyjnego Trzciniec Województwo Kujawsko-Pomorskie Prace przygotowawcze 10 000 000 zł 2 Przebudowa wiaduktu wraz z budową przystanku w Cierpicach Gmina Wielka Nieszawka Prace przygotowawcze 6 000 000 zł 3 Etap I - Budowa bezkolizyjnego  przejazdu na skrzyżowaniu drogi wojewódzkiej nr 249 (ul. Leśna – 23-go Stycznia) z torami kolejowymi linii 018 Piła - Kutno w km 138,890 Gmina Solec Kujawski Prace budowlane 27 000 000 zł 4 Etap II - Uruchomienie  Punktu Obsługi Podróżnych i dalsze zagospodarowanie terenu stacji Solec Kujawski pod potrzeby BiT-City Prace przygotowawcze 5 Budowa zintegrowanego węzła komunikacyjnego Bydgoszcz Błonie Województwo Kujawsko-Pomorskie Prace przygotowawcze 10 000 000 zł 6 Rozbudowa węzła zachodniego -  ul. Grunwaldzka w Bydgoszczy (kontynuacja budowy węzła zachodniego w Bydgoszczy) Miasto Bydgoszcz Prace przygotowawcze 27 000 000 zł 8 Budowa zintegrowanego węzła komunikacyjnego Bydgoszcz  - Leśna Miasto Bydgoszcz Prace przygotowawcze 8 000 000 zł 9 Budowa zintegrowanego węzła komunikacyjnego Bydgoszcz  Bielawy Miasto Bydgoszcz Prace przygotowawcze 8 000 000 zł   Przedsięwzięcia realizowane na terenie bydgosko-toruńskiego obszaru metropolitalnego nieobjęte projektami z grupy BiT-City Lp Zadanie w ramach projektu Podmiot odpowiedzialny Stan zaawansowania szacunkowy koszt 1 Modernizacja dworca kolejowego Toruń Miasto PKP S.A. Prace przygotowawcze 3 488 163 zł 2 Polepszenie jakości usług przewozowych poprzez poprawę stanu technicznego linii kolejowej nr 18 Kutno - Piła na odcinku Toruń - Bydgoszcz PKP PLK S.A. Wyłoniono wykonawcę modernizacji linii, aktualnie prowadzone są prace torowe 202 860 000 zł

Beneficjenci Projektu

Gmina Miasta Toruń –  Projekt Integracja systemów transportu miejskiego wraz z zakupem taboru tramwajowego niskopodłogowego w Toruniu w ramach BiT-City Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego – Projekt Zakup taboru kolejowego dla Szybkiej Kolei Metropolitalnej BiT-City Tramwaj Fordon Sp. z o.o. – Projekt Budowa linii tramwajowej do dzielnicy Fordon  z przebudową  układu drogowego  w ciągu ulic  Fordońska, Lewińskiego, Akademicka  i  Andersa i węzłem integracyjnym w obszarze stacji kolejowej „Bydgoszcz Wschód” w Bydgoszczy Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego - Projekt System Bilet Metropolitalny w bydgosko-toruńskim obszarze metropolitalnym BiT-City Miasto Bydgoszcz - Projekt Budowa wiaduktów i przystanków kolejowych dla szybkiej kolei metropolitalnej BiT-City

Typ podejmowanych działań

Realizacja projektu wymaga podejmowania wielu określonych działań. Niektóre z nich są ze sobą powiązane w ten sposób, że podjęcie jednego wymaga zakończenia innego. Są też działania, które można prowadzić równolegle. Im więcej powiązanych działań tym bardziej złożony i trudniejszy jest projekt. Projekt „Szybka Kolej Metropolitalna w bydgosko-toruńskim obszarze metropolitalnym BiT-City oraz integracja systemów transportu miejskiego” zakłada następujące działania: połączenie miast Torunia i Bydgoszczy, które wchodzą w skład Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego,  integrację podsystemów zbiorowego transportu publicznego tych miast z transportem kolejowym w ramach BiT-City, poprawę sprawności funkcjonowania i atrakcyjności podróżowania transportem zbiorowym, optymalizację podziału zadań przewozowych między środkami transportu.  Realizacja tych zadań wpłynie znacząco na osiągnięcie żądanych efektów: minimalizację uciążliwości związanych z korzystania z transportu zbiorowego poprzez stworzenie zintegrowanego sytemu transportowego; zwiększenie atrakcyjności oferty przewozowej, poprawę sprawności funkcjonowania i atrakcyjności podróżowania transportem zbiorowym w bydgosko-toruńskim obszarze metropolitalnym, podniesienie konkurencyjności Województwa Kujawsko-Pomorskiego i poprawę wizerunku regionu, integrację systemów zbiorowego transportu publicznego miast Bydgoszcz i Toruń z transportem kolejowym w ramach BiT-City.