WYKŁAD 3.06.2014
PODATEK OD TOWRAÓW ORAZ EWIDENCJA NA POTRZEBY JEGO ROZLICZANIA
Istota podatku VAT i zasady opodatkowania
Podatek od towarów i usług (VAT) jest podatkiem od wartości dodanej. Jest on specyficznym typem pośredniego, powszechnego podatku obrotowego, który obciąża ostatecznego nabywcę towaru i zawarty jest w jego cenie zakupu. VAT odróżnia od pozostałych podatków to, że jest podatkiem wielofazowym, czyli obciąża przyrost w każdej fazie obrotu gospodarczego.
Podatek ten nakłada się na każdą transakcję sprzedaży w procesie produkcji i dystrybucji. VAT jest szeroko rozpowszechniony w krajach UE. W Polsce został wprowadzony przez ustawę o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, znowelizowany ustawą z 2004 roku w związku z akcesją Polski do UE. Zgodnie z obowiązującą ustawą obejmuje on:
- odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju
- eksport towarów, import towarów
- wewnątrz wspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrz wspólnotową dostawę towarów
Podatnikami tego podatku są wszystkie podmioty prowadzące działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Opodatkowaniu VAT podlegają m.in. czynności obejmujące:
- sprzedaż towarów i świadczenie usług na terytorium Polski
- przekazanie przez podatnika towarów oraz świadczenie usług na potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych oraz byłych pracowników
- zamianę towarów, zamianę usług oraz zamianę usługi na towar i towaru na usługę
- darowiznę towarów oraz świadczenie usług bez pobrania należności
- przekazanie przez podatnika towarów oraz świadczenie usług an potrzeby reprezentacji i reklamy
- eksport oraz import towarów i usług
Podstawą opodatkowania VAT jest OBRÓT. Obrotem nazywana jest kwota należna z tytułu sprzedaży zmniejszona o kwoty podatku przypadającego do tej sprzedaży. Podatek obliczany jest od wartości sprzedaży netto, a następnie do niej dodawany, by w sumie otrzymać wartość sprzedaży brutto (kwotę należności)
… darowizny, pomniejszona o kwotę podatku.
Obowiązek podatkowy VAT powstaje z chwilą wydania (dostarczenia), przekazania, zamiany, darowizny towaru lub wykonania usługi.
Od 1 stycznia 2011 roku w Polsce (przejściowo – także w bieżącym 2014 roku) obowiązujące stawki podatku VAT:
- podstawowa stawka 23%
- stawka obniżona 8%
- stawka super obniżona 5%
- i 2%
- i 0%
Stawka podstawowa 23% stosowana jest w razie braku stawki preferencyjnej lub zwolnionej. Obniżoną stawkę 8% stosuje się do towarów i usług wymienionych głównie w załączniku nr 3 do ustawy VAT ( rozdział 4 i 15) oraz w załączniku do rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT.
VAT NALICZONY I VAT NALEŻNY
Podatek od towarów i usług jest powszechnie nazywany podatkiem od wartości dodanej. W Europie Zachodniej i w USA podatek ten został wprowadzony na szeroką skalę po drugiej wojnie światowej. W Polsce podatek obrotowy został zastąpiony podatkiem od towarów i usług w 1993 roku.
Obecnie podstawę prawną i zasady jego stosowania określa Ustawa o podatku od towarów i usług dnia 11 marca 2014 r obowiązuje od wejścia Polski w struktury UE.
Podstawę opodatkowania VAT stanowi obrót (wartość sprzedaży w cenach netto) z tytułu sprzedaży towarów i usług (oraz z działań podobnych np. darowizny przekazane) pomniejszony o kwotę podatku.
W rozliczeniach VAT ustawa określa dwa podstawowe pojęcia:
- podatek należny
- podatek naliczony
PODATEK NALEŻNY jest kwotą podatku obliczoną od wartości sprzedanych dóbr i usług, który sprzedawca zobowiązany jest odprowadzić do urzędu skarbowego. Jest on ustalony następująco:
Podatek należny VAT = Wartość sprzedaży netto* stawka podatku VAT/100
Podatek jest obliczany od wartości sprzedaży netto a następnie do niej doliczany, by uzyskać wartość sprzedaży brutto (kwotę należności)
PODATEK NALICZONY – podatek wykazany w fakturach VAT od dostawców i w dokumentach odpraw celnych (SAD), który nabywca materiałów, towarów i usług zapłacił przy ich nabywaniu.
Podmiot będący płatnikiem VAT (np. przedsiębiorstwo) o tę kwotę podatku może pomniejszyć swoje zobowiązanie wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku należnego VAT.
Różnica pomiędzy podatkiem należnym od sprzedaży a podatkiem naliczonym przy zakupie stanowi podatek do odprowadzenia do US za dany okres rozliczeniowy. Przy rozliczeniach zobowiązań wobec US (podatku należnego) odliczenie podatku naliczonego jest jedynie prawem a nie obowiązkiem płatnika VAT.
PRZYKŁAD: W miesiącu lutym br. W firmie OMEGA podatek należny od wartości sprzedanych odbiorcom wyrobów i usług wynosił 56200 zł, a podatek naliczony zawarty w cenach zakupionych przez tę firmę materiałach i usługach wynosił 34600 zł. Podatek do odprowadzenia do US wynosi 21600zł (zapłata do dnia 25 marca).
Zwrot podatku naliczonego nie stosuje się przy zakupach na rachunki inne niż faktura VAT oraz przy otrzymaniu darowizny i nieodpłatnym przyjęciu usługi.