Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Olsztyn, dn. 15.05.12

Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej

Kierunek: Geodezja i Kartografia

Sprawozdanie nr 3

Temat: Ocena krajobrazu metodą porównań bezpośrednich

Wykonała:

1. Opis metody

Metoda porównywania parami jest modyfikacją metody krzywej wrażeń Wejcherta zaproponowaną przez Bajerowskiego. Modyfikacja polega na:

• przyjęciu przez oceniającego marszruty wzdłuż granic krajobrazów ocenianych,

  • zastosowaniu metody porównywania parami poszczególnych walorów w punktach oceny estetycznej krajobrazu, czyli porównywania w opracowanym w formie macierzowej diagramie.

Dokonując oceny zaznacza się jedynie te wcześniejsze punkty oglądu, w których krajobraz był mniej, bardziej lub tak samo wartościowane jak w aktualnym punkcie obserwacji. Pozwala to na pozbycie się problemu z doborem skali do oceny krajobrazu. Wskazanie jednoznaczne punktu, w którym krajobraz jest bardziej wartościowy, to przypisanie mu 2 punkty, w przypadku krajobrazów równoważnych, zdaniem oceniającego, to 1 punkt, w przypadku krajobrazu mniej wartościowego to 0 punktów. Po dokonaniu oceny sumuje się punkty dla poszczególnych stanowisk w celu uzyskania danych do wykreślenia krzywej wrażeń. Macierzowa forma diagramu jest wygodna, ponieważ uzupełnia się tylko górną część, ponad przekątną, natomiast uzupełnienie diagramu poniżej przekątnej należy do opracowującego wyniki.

Zaletą metody jest również ograniczenie do minimum możliwości popełnienia pomyłki, dzięki prostemu zapisowi za pomocą symboli w postaci strzałek.

Metoda porównywania parami na również pewne wady:

- trudność oceny przy zbyt dużej liczbie stanowisk z powodu niemożliwości zapamiętania wrażeń odnoszących się do poszczególnych miejsc, co powoduje niemożliwość dalszej oceny lub powtarzanie marszruty częściami, co znacznie zwiększa pracochłonność i wydłuża badania terenowe

- suma punktów zależy od długości marszruty i odległości między stanowiskami.

1. Ocena

Dzień pierwszy:

X	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	Σ
1	X	←	←	←	←	←	↑	↑	↑	↑	↑	=	=	↑	←	14
2		X	=	=	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	2
3			X	=	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	←	4
4				X	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	=	3
5					X	=	↑	↑	↑	↑	↑	↑	=	=	←	11
6						X	↑	↑	↑	↑	↑	↑	=	=	=	10
7							X	←	↑	=	↑	=	←	←	←	22
8								X	↑	=	↑	=	←	=	←	19
9									X	←	↑	←	←	←	=	25
10										X	↑	=	=	←	←	20
11											X	←	←	←	←	28
12												X	←	←	←	20
13													X	=	=	12
14														X	=	13
15															X	7

Dzień drugi:

X	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	Σ
1	X	←	←	←	←	←	=	↑	↑	↑	↑	=	=	↑	←	15
2		X	=	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	1
3			X	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	←	3
4				X	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	=	5
5					X	=	↑	↑	↑	↑	↑	↑	=	=	←	11
6						X	↑	↑	↑	↑	↑	↑	↑	=	=	9
7							X	←	↑	=	↑	=	←	←	←	22
8								X	↑	=	↑	=	↑	=	←	17
9									X	←	=	=	=	←	=	24
10										X	↑	=	=	←	←	20
11											X	←	←	←	←	27
12												X	←	←	←	21
13													X	=	=	16
14														X	=	13
15															X	7

1. Wykresy.

2. Skala atrakcyjności:

• 0-7 – teren brzydki,

• 8-16 – teren przeciętny,

• 17-23 – teren atrakcyjny,

• 24-28 – teren bardzo atrakcyjny.

1. Wnioski dotyczące metody.

Metoda porównywania parami, jak zresztą każda, nie jest idealna. Zaletą na pewno jest to, że jest łatwa pod względem matematycznym. Zapisywanie w postaci macierzowej znacznie przyspiesza ocenianie walorów krajobrazu, zwłaszcza że wystarczy wypełnić górną część diagramu. Dzięki temu też wszystko wydaje się bardziej przejrzyste. Plusem jest także prosty zapis za pomocą strzałek i znaków równości. Pozwala to uniknąć pomyłek związanych z odczytem niewyraźnie zapisanych cyfr. Każdy rozróżni nawet najbardziej koślawą strzałkę skierowaną w lewo lub do góry, a z dwoma poziomymi kreskami już na pewno nie będzie problemu. Kolejną zaletą jest to, że waloryzacja za pomocą tej metody jest bardziej obiektywna i rzetelna, a co za tym idzie również bardziej dokładna. Po za tym na wykresie bardzo wyraźnie widać tereny najbardziej atrakcyjne. Wadą natomiast jest przede wszystkim to, że badanie dużej ilości stanowisk jest znacznie utrudnione. Dużym problemem jest przypomnienie sobie obrazu pierwszego stanowiska, gdy oceniamy jedno z ostatnich. Bardzo pomocny w tym przypadku okazuje się aparat fotograficzny, lub świetna pamięć, co jednak nie gwarantuje, że nie pomylimy stanowisk. Metoda ta w znacznej mierze polega zatem na doświadczeniu obserwatora, jego odczuciach estetycznych i wrażliwości na ocenę przyrody. Według mnie może okazać się przydatna w przypadku, gdy poszukujemy odpowiedniego miejsca np. na umiejscowienie hotelu lub jeśli planujemy jakąś wycieczkę i chcemy wybrać ciekawe miejsca.

1. Wnioski dotyczące wyników.

Oceniany przeze mnie teren jest bardzo zróżnicowany pod względem estetycznym. Występują tu przepiękne rejony obok tych, które odstraszają. Występują tu zarówno przepiękne, jak i paskudne obszary. Stanowiska 7-12 oceniłam wysoko - uznałam je za atrakcyjne lub bardzo atrakcyjne. Są to obszary ciekawie zagospodarowane przez człowieka, gdzie elementy architektury dobrze komponują się z otoczeniem. Aż miło takie tereny oceniać. I pobyć tam trochę dłużej. Niestety stanowiska 1-6 i 13-15 nie sprawiają tak dobrego wrażenia. Są to okolice nieciekawe i odpychające. Człowiek myśli tylko o tym, czy dalej będzie lepiej, albo wspomina miejsca, które minął, i szybko odchodzi dalej. Aby te miejsca uatrakcyjnić, przydałoby się ich uporządkowanie i odpowiednie zagospodarowanie.

1. Wnioski dotyczące wpływu przyrody i obserwatora na wyniki.

Warunki atmosferyczne i nastawienie obserwatora odgrywają dużą rolę przy ocenie krajobrazu, jednak nie tak wielką jak przy innych metodach. Związane jest to z tym, że porównujemy parami dane stanowiska. Pogoda w takim przypadku może wpłynąć na wyniki jedynie wtedy, gdy zmienia się w miarę upływu czasu. Np. gdy na stanowisku pierwszym będzie świeciło słońce, a na dziesiątym się zachmurzy. Może to bardzo wypaczyć wyniki obserwacji. Dotyczy to również nastawienia obserwatora i jego humoru. Jak widać, panująca drugiego dnia trochę brzydsza pogoda sprawiła, że niektóre tereny oceniałam mniej pozytywnie.