Wydział INŻYNIERII ZARZĄDZANIA KATEDRA ERGONOMII I INŻYNIERII JAKOŚCI KIERUNEK ;INŻYNIERIA BEZPIECZEŃSTWA S.5

Organizacja pracy osób niepełnosprawnych

PROJEKT

Projekt dostosowania Apteki przy przychodni w Łubowie do potrzeb osób z dysfunkcją kończyn górnych i dolnych

Wykonujący projekt: Tomasz Ptak

Prowadzący zajęcia: dr Jerzy Stefan Marcinkowski

Poznań 2014r.

1.Wstęp

Aktualnie apteki (nawet te nowo wybudowane) nie spełniaja wszystkich wymogów dotyczących bezpiecznego i komfortowego korzystania z nich osobom z dysfunkcją kończyn górnych i dolnych (na wózku). Wiele z nich wygląda na zaadaptowane do potrzeb takich osób, a tak naprawdę ich dostosowanie jest tylko pozorne i niezgodne z wytycznymi określonymi w normach.

Prawo budowlane w Polsce mówi o tym, że osobom z niepełnosprawnością należy tworzyć niezbędne warunki do korzystania z obiektów użyteczności publicznej – w tym także aptek. Oznacza to, że dostosowując aptekę do potrzeb osób niepełnosprawnych, trzeba brać pod uwagę zarówno wnętrze obiektu jak i jego bezpośrednie otoczenie. Należy zwrócić uwagę przede wszystkim na zapewnienie dostatecznej ilości miejsca, umożliwiające swobodę poruszania się osób na wózku.

W projekcie będzie omawiana „Apteka Przy Przychodni” mieszcząca się pod adresem Łubowo 2A. Jest to stosunkowo nowy budynek (oddany do użytku w 2012 roku), co pozwala przypuszczać iż będzie on odpowiadał wymaganiom aktualnych wytycznych.

2.Cel projektu

Celem projektu jest opracowanie planu dostosowania apteki do potrzeb osób z dysfunkcją kończyn górnych i dolnych. W tym przypadku niepełnosprawności konieczne jest poruszanie się na wózku inwalidzkim, co w znacznym stopniu utrudnia wykonywanie codziennych czynności, w tym przede wszystkim swobodę poruszania. Zatem projekt ma na celu zapewnienie korzystania z apteki ogólnodostępnej w komfortowych i bezpiecznych warunkach otoczenia.

Zakres projektu obejmuje:

1. wnętrze budynku apteki,

2. bezpośrednie otoczenie obiektu (elementy tworzące otoczenie - wymienić),

3. wyposażenie apteki - wymienić,

4. organizację pracy – zmianowość, obsada, system pracy, planowane przerwy w pracy,

5. czynniki materialnego środowiska pracy (oświetlenie, mikroklimat, toksyczność związków chemicznych występujących w aptece, promieniowanie elektromagnetyczne z monitorów ekranowych).

3.Profil użytkownika objętego projektem

Użytkownikiem objętym projektem jest osoba poruszająca na wózku inwalidzkim, z dysfunkcją kończyn górnych i dolnych korzystająca z usług apteki.

Rys. 1 Zasięg rąk osoby na wózku w pionie i na boki (opisać parametry i źródło)

Rys. 2 Zasięg rąk osoby na wózku w pionie i do przodu

Rys. 3 Zasięg rąk osoby na wózku w poziomie

Potencjalny klient - opis

4.Analiza aktualnego stanu istniejącego rozwiązania problemu objętego projektem

Mimo że apteki dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych nie należą do rzadkości, bywają i takie, które choć chwalą się udogodnieniami dla niepełnosprawnych, tak naprawdę ich nie spełniają.

Zwykle pochylnie, czy drzwi wejściowe są konstruowane zgodnie z przepisami, jednak przekraczajac próg apteki często można spotkać się z brakiem dostatecznej ilości miejsca oraz niestabilnym podłożem. Do tego zwykle występuje problem z otwieraniem i zamykaniem drzwi wewnętrznych. Sama izba ekspedycyjna bywa zapełniana przez niefortunnie ustawiane reklamy, czy stoliki znacznie ograniczające przestrzeń manewrową. Ponadto blaty stanowisk obsługi nie są obniżane, przez co uniemożliwiają komfortowe korzystanie z nich osobom na wózku.

Lp.	Parametr oceny dostępności apteki dla osób z dysfunkcją kończyn górnych i dolnych	Wynik oceny parametru

Wszystkie parametry z listy kontrolnej – wszystkie >= od jedności

5.Założenia projektowe.

Lp.	Parametr oceny dostępności apteki dla osób z dysfunkcją kończyn górnych i dolnych	Wynik oceny parametru N	Wymagania
			Tech.

Tabela 1.

• 6.Kryteria i wymagania projektowe z zakresu ergonomii i bezpieczeństwa pracy dla czynnika ludzkiego/ osoby niepełnosprawnej występujących w projekcie

Lp.	Parametr oceny dostępności apteki dla osób z dysfunkcją kończyn górnych i dolnych	Wynik oceny parametru N	Wymagania	Kryteria czynnika ludzkiego w projekcie
			Tech.	Org.

Lp.	Parametr	Wartość	Kryterium oceny	Wynik oceny
1
2
3

Tabela 2.

W tym rozdziale powinny się znaleźć kryteria i wymagania projektowe z zakresu ergonomii i bezpieczeństwa pracy dla czynnika ludzkiego / osoby niepełnosprawnej w realizowanym projekcie. Kryteria i wymagania( biologiczne, biomechaniczne, antropometryczne) należy tu wymienić i uzasadnić włączenie ich do zbioru kryteria i wymagania czynnika ludzkiego w projekcie.

7. Kryteria i wymagania projektowe z zakresu ergonomii i bezpieczeństwa dla przedmiotu projektu

Lp.	Parametr oceny dostępności apteki dla osób z dysfunkcją kończyn górnych i dolnych	Wynik oceny parametru N	Wymagania	Kryteria czynnika ludzkiego w projekcie	Kryteria z zakresu ergonomii dla przedmiotu projektu
	Tech.	Org.	Ek.
1	2	3	4	5	6

Lp.	Parametr	Wartość	Kryterium oceny	Wynik oceny
1
2
3

Tabela 3.

W tym rozdziale powinny się znaleźć kryteria i wymagania projektowe z zakresu ergonomii i bezpieczeństwa pracy dla przedmiotu w realizowanym projekcie. Kryteria i wymagania dotyczące ergonomicznego zaprojektowania obiektu technicznego i środowiska wewnętrznego i zewnętrznego. Należy tu wymienić i uzasadnić włączenie ich do zbioru kryteriów i wymagań dla przedmiotu w realizowanym projekcie.

8.Ocena możliwych wariantów realizacji projektu i ich ocena.

Na podstawie parametrów oznaczonych na czerwono puścić wodzę fantazji

W tym rozdziale należy dokonać oceny wypełnienia możliwych wariantów projektu względem kryteriów i wymagań przyjętych w punktach 6 i 7. W tym miejscu należy zdecydować, o tym który wariant został przyjęty do realizacji i dlaczego .

9.Charakterystyka przyjętego wariantu rozwiązania projektu

W tym miejscu należy szczegółowo omówić wybrany wariant realizacji projektu. W jego opisie powinny znaleźć się rysunki, schematy, itd. będące częścią dokumentacji projektowej.

Należy w tym miejscu również zamieścić opis funkcjonowania zaprojektowanego stanowiska czy systemu oraz krótki opis funkcjonowania człowieka na zaprojektowanym stanowisku pracy czy systemie, uwzgledniający ww. kryteria i wymagania .

Tu też należy wskazać trudności, które uniemożliwiły wskazanie wszystkich rozwiązań w projekcie, które można byłoby uwzględnić.

10.Kosztorys realizacji przyjętego wariantu rozwiązania projektu

W tym punkcie zależy skalkulować koszty realizacji przyjętego wariantu rozwiązania projektu, chociaż zgrubnie .

11.Podsumowanie.Możliwość wdrożenia.

Dostosowując aptekę do potrzeb osób niepełnosprawnych przede wszystkim należy:

1. Zrobić podjazd o małym kącie nachylenia i odpowiednich wymiarach. Podjazd powinien być wykonany z materiałów o dobrej przyczepności

2. Zamontować drzwi (szerokość 90-110 cm) otwierane tak, aby osoba na wózku nie miała kłopotu z dosięgnięciem klamki (na wysokości ok. 110 cm) i ich otwarciem (najlepiej automatycznie rozsuwane). Jeżeli placówka dyżuruje w nocy, dzwonek powinien znaleźć się na odpowiedniej wysokości (90-120 cm).

3. Usunąć progi lub stosować niewyższe niż 15 mm.

4. Przeznaczyć odpowiednią ilość miejsca do manewrowania wózkiem (minimalna przestrzeń manewrowa zawiera okrąg o średnicy 150 cm, minimalna szerokość przejazdu 120 cm).

5. Blat przynajmniej jednego ze stanowisk obsługi obniżyć tak, aby osoba poruszająca się na wózku miała kontakt z farmaceutą (na wysokość ok. 90 cm).

Tu należy ocenić, w jakim stopniu projekt stanowiska pracy czy systemu odwzorowuje założone wymagania a także należy zdefiniować, jakie są możliwości wdrożenia zaproponowanego projektu . W tej ocenie należy odnieść się do kosztów z pkt. 10 i ewentualnej opinii potencjalnego użytkownika zaprojektowanego stanowiska czy systemu .

Literatura:

Kowalski K. „Projektowanie bez barier - wytyczne”, Warszawa, Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji 2012.

Nowak E., Budny J., Kowalski K. „Mieszkanie dostępne dla osób z dysfunkcją narządu ruchu”, Warszawa, Prace i materiały IWP 2002

Nowak B. „Niepełnosprawni. Wymagania techniczno-budowlane”, Warszawa, Państwowa Inspekcja Pracy 2002

Budny J. „Dostosowanie budynków użyteczności publicznej – teoria i narzędzia” Warszawa, Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji 2009

Rozporządzenie Minista Zdrowia z dnia 30 września 2002 r. w sprawie szczegółowych wymogów, jakim powinien odpowiadać lokal apteki.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Jasiak A. , Swereda