Jakub Sochacki

84. Narodziny nowożytnych narodów

Narodziny nowożytnych narodów przypadły na wiek XVIII i XIX. Związane były z wielkimi zmianami na świecie które zdeterminowały zmianę patrzenia na to pojęcie. Wcześniej za naród pojmowano kilku procentową elitę kraju, która była świadoma swojej narodowości oraz kształtowała politykę państwa. Wszelkie niższe sfery nie były nawet świadome swojej narodowości. Chłopi zamieszkujący tereny graniczne, które na skutek wojen często zmieniały przynależność państwową sami często nie wiedzieli kto jest ich władcą.

Na ukształtowanie się narodów miała wpływ między innymi wielka rewolucja francuska. Ona zmobilizowała masy, nadając im prawa wyborcze, a zatem realny wpływ na sprawowanie rządów. Związane było to z gigantycznym wzrostem świadomości narodowej, pośród niższych sfer. Z czasem doprowadziło to prawie do zupełnego zaniku sztywnego podziału na klasy, oraz zrównania wszystkich wobec prawa. Powstała wtedy koncepcja narodu jako grupy wszystkich obywateli złączonych świadomą umową społeczną.

Również wielkie znaczenie miała dla rozwoju narodów rewolucja przemysłowa. Przede wszystkim związany z nią przepływ ludzi ze wsi do miast. Naturalne wiejskie więzi rodzinne rozpadały się, zaś w ich miejsce miały wejść nowe więzi w miastach, miały być to więzi narodowe. Ludzie stawali się świadomie częścią większej wspólnoty. Związany z tym jest również rozpowszechnianie się umiejętności czytania i pisania. Miało to duży wpływ na udział mas w życiu publicznym, a zatem na wzrost świadomości narodowej, która do dzisiaj jest kluczowym kryterium w ocenianiu czy dana zbiorowość jest narodem czy nie.

Promowane w społeczeństwie industrialnym: mobilności i samodzielne określanie celów życiowych i konkurencyjność zmusiły ludzi do poszukiwania nowego źródła kulturowej jedności, potrzebę tę zaspokoił nacjonalizm. Postępująca laicyzacja społeczeństw sprawiała że mianem nowej religii określano nacjonalizm. Religia ta pozwalała jednoczyć się ludziom ponad podziałami na wiele innych mniejszych grup.

Samo pojęcie narodzin narodu będzie zatem dotyczyło zmian zachodzących zarówno w mentalności jak i w stylu życia ludzi w XVIII i XIX wieku.