Cytaty

1a „Adaptacja – przełożenie najczęściej tekstu literackiego w celu dostosowania go do filmu. Bardzo często pomijane są, ważne w pierwowzorze, wątki oraz zmienione zostają zakończenia, często rozbudowane na potrzeby filmów. Wierność pierwowzorowi bardzo często sprawia, iż film przestaje być atrakcyjny” Nie jest więc łatwo przenieść literaturę na ekran, bo oba te dzieła operują zupełnie innymi środkami wyrazu. Literatura tylko słowem pisanym, film natomiast słowem mówionym itp.

1c Trudne kwestie zw. z adaptacją filmową przekażę na przykładach: „Andrzej Wajda – ur. 1926r w Suwałkach. Studiował w Szkole Filmowej w Łodzi. „Pana Tadeusza” nakręcił w 1999 roku, jako doświadczony reżyser, twórca wielu udanych filmów i laureat wielu nagród. Zekranizowanie „Pana Tadeusza” było wielkim wyzwaniem dla polskiego reżysera.” A. W. dokonał już wiernej adaptacji tytułem.

„Tadeusz Konwicki – ur. 1926r. na Wileńszczyźnie. Uczestniczył w wielu walkach na Wileńszczyźnie podczas II wojny światowej. Był zagorzałym patriotą. Po 53 roku zaczął aktywnie uczestniczyć w życiu politycznym Polski. Rozpoczął się również etap jego działalności reżyserskiej i filmowej. Jest autorem licznych scenariuszy i adaptacji filmowych. Zainteresowanie Konwickiego w dramat, tłumaczy jego wypowiedź „Bardzo wcześnie zrozumiałem, że mój rodowód kresowy mi pomoże. Spostrzegłem, że epika zaspokaja tylko niższe gusty literackie i jeśli czytelnicy spodziewają się, że okres wojny zamknę w formę epicką, to się mylą” Sam tytuł świadczy o tym, że zastosowano wiele zmian.

Andrzej Wajda sięgnął po epikę w porównaniu z Tadeuszem Konwickim.

2a „Wysocki: Nasz naród jak lawa, z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa, lecz wewnętrznego ognia i sto lat nie wyziębi. Plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi”. Mickiewicz nie ukrywa, że Dziadami drezdeńskimi chciał upamiętnić tę podziemną Polskę, w której płonie prawdziwe życie – aby ocalała od zapomnienia. Poeta bowiem to strażnik narodowej pamięci zachowujący przeszłe wypadki dla przyszłych pokoleń.

2.a Tu ujawnia się typowy dla dramatu dualizm, ponieważ nie jest to obraz jednoznaczny. Mamy oto dwie Polski – jawną, tańcującą na salonach, bawiącą się, nastawioną konformistycznie, czasem kosmopolitycznie, oraz tajną, podziemną, żyjącą w więzieniach, w kibitkach, na zsyłce, cierpiącą i opierającą się zaborcy. Sprawy narodu niewiele obchodzą arystokratyczne towarzystwo. Dobra zabawa jest ważniejsza od prześladowań i cierpień zniewolonego narodu.

2b I Rama kompozycyjna nadaje wymiar dwupłaszczyznowy utworowi.

2.b.II. Nadaje ponadczasowy wymiar utworowi a jednocześnie jego formę czyni fragmentaryczną jak to określa jeden z cytatów: To nieustanne współistnienie nieba i ziemi znajduje odbicie w strukturze dramatu, dzieła fragmentarycznego, stanowiącego luźną kompozycję scen, między którymi brakuje często ciągłości fabularnej.

2d „Pan Tadeusz” odpowiedz nie jest zbyt pochlebna dla Polaków

3. Konwicki składa hołd odwiecznemu dążeniu Polaków do wolności