informacje uzupełniające

OFFSHORE

  1. Podstawowe terminy i definicje

Strefy offshore (centra offshore) są często nazywane rajami podatkowymi, oazami fiskalnymi, czy też jurysdykcjami offshore. Nie wszystkie te terminy są jednak do końca tożsame. Najogólniej mówiąc strefy offshore to obszary, gdzie występują korzystne regulacje prawno-finansowe. Przed wielu laty ekspansja ekonomiczna polegająca na liberalizacji systemu prawnego, zwłaszcza w zakresie podatkowym, rozpoczęła się w krajach wyspiarskich, i to właśnie kraje wyspiarskie stanowią większość wśród obszarów o korzystnych regulacjach, stąd nazwa offshore. Przeciwieństwem jest termin onshore odnoszący się do krajów na kontynencie, w których udogodnienia podatkowe nie występują1. Ponieważ niektóre kraje położone na kontynencie posiadają cechy stref offshore, (np. Szwajcaria), zatem są zarazem offshorami i onshorami.

Odróżnić należy pojęcie strefy offshore od oazy podatkowej (tax heaven). W centrach offshore przyjazne przepisy prawne, w tym również podatkowe, prowadzona polityka, w niektórych przypadkach również umowy międzynarodowe, pozwalają podmiotom zagranicznym na osiągnięcie specjalnych korzyści finansowych, dokonywanie operacji finansowych na warunkach innych niż dopuszczalne w obrocie wewnętrznym. Oazy podatkowe stwarzają natomiast jedynie korzyści podatkowe2. Inaczej mówiąc, status oazy podatkowej sprzyja rozwojowi operacji finansowych, ale nie jest warunkiem powstania centrum offshore. Natomiast zazwyczaj centra offshore są jednocześnie obszarami o łagodnym systemie podatkowym. Aczkolwiek wśród stref offshore występują kraje, które posiadają standardowy system podatkowy, ale za to wyróżniają się łatwością wykonywania operacji finansowych i ich poufnym charakterem.

Podkreślić trzeba, iż nie ma jednej uniwersalnej, globalnie przyjętej definicji strefy offshore. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) definiuje na przykład oazę podatkową, jako kraj, który w sposób celowy kształtuje swoje prawo wbrew standardom obowiązującym w krajach członkowskich OECD. Wśród czynników charakterystycznych dla oazy podatkowej wymienia: całkowity brak lub niski poziom podatków, brak współpracy z innymi krajami w zakresie efektywnej wymiany informacji dla celów podatkowych, brak przejrzystości obowiązujących przepisów oraz brak wymogu rzeczywistego prowadzenia działalności na danym terytorium, by móc tam opodatkować dochód.

W polskim ustawodawstwie także nie ma oficjalnej definicji strefy offshore. Obowiązuje zaś sformułowanie umieszczone w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 maja 2005 r., gdzie strefy offshore określono, jako „kraje i terytoria stosujące szkodliwą konkurencję podatkową dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych”. W dokumencie zostały wymienione kraje oraz terytoria uchodzące za stosujące szkodliwą konkurencję podatkową3.

  1. Klasyfikacja stref offshore

W zależności od potrzeb strefy offshore mogą być klasyfikowane ze względu na: stopień poufności i ochronę tajemnicy bankowej, typ prowadzonej działalności, regulacje prawne dotyczące prawa spółek, wielkość terytorium, czy też położenie geograficzne. Jednak najczęściej spotykany jest podział uwzględniający kryterium wysokości nakładanych podatków, według którego wyróżnia się4:

  1. Czynniki decydujące o atrakcyjności stref offshore

Istnieje bardzo wiele różnych czynników wpływających na poziom atrakcyjności obszarów offshore. Poniżej w punktach przedstawione zostały czynniki najczęściej wymieniane w literaturze przedmiotu. Stanowią one zarazem motywy lokalizowania działalności inwestycyjnej w centrach offshore5.

  1. Liberalne przepisy finansowe, które pozwalają na dużą dowolność i szeroki zakres operacji przesyłania, przekazywania i lokowania środków finansowych;

  2. Swobodny przepływ kapitału, swoboda finansowych przepływów trans granicznych;

  3. Tajemnica finansowa, zachowanie prywatności. Nieujawnianie informacji o majątku, dochodach, wydatkach;

  4. Bezpieczeństwo posiadanego majątku. Możliwość przekazania majątku dzieciom bez podatku od spadków;

  5. Korzystne opodatkowanie;

  6. Uproszczone i mało sformalizowane zasady zakładania firm;

  7. Brak wymogu fizycznej obecności w strefie offshore pomimo prowadzenia tam interesów;

  8. Stosunkowo niskie jednostkowe koszty działania, dzięki temu klienci ponoszą niższe koszty dokonywania operacji finansowych i zarządzania aktywami;

  9. Wysoko rozwinięty system finansowo-bankowy oraz dostępny duży wybór instrumentów finansowych, co umożliwia sprawne i wygodne zarządzanie strukturą zasobów finansowych;

  10. Stabilność, ale i elastyczność regulacji finansowych. Regulacja rynków finansowych nie może być fikcyjna, gdyż wówczas następuje napływ nieuczciwych przedsiębiorców, a to powoduje, że centrum źle się kojarzy potencjalnym inwestorom;

  11. Niski poziom „natrętnej” biurokracji;

  12. Zdrowa gospodarka;

  13. Stabilność polityczna;

  14. Stabilna siła nabywcza waluty lokalnej, możliwość wymiany walut obcych;

  15. Długa tradycja neutralności, nieangażowanie się w konflikty międzynarodowe;

  16. Możliwość prania brudnych pieniędzy;

  17. Możliwość dokonywania oszustw podatkowych;

  18. Niezależność polityczna władz danego państwa, pozwalająca formułować i stosować własne przepisy, np. podatkowe;

  19. Dobra infrastruktura telekomunikacyjna i swobodny przepływ informacji, powszechny dostęp do Internetu;

  20. Obecność na danym terytorium wysoko wykwalifikowanej kadry;

  21. Język stosowany w danym centrum. Jeśli na danym obszarze używa się takiego samego języka, jak w sąsiednich, bogatych krajach, jest to czynnik sprzyjający;

  22. „Ciepły, przyjemny klimat”. Chodzi o szeroko rozumiane dobre warunki do życia, takie jak: dobre szkoły, bezpieczeństwo, czyste środowisko, wysokie wynagrodzenia, dogodne połączenia lotnicze.

ŹRÓDŁA INFORMACJI EWIDENCYJNE I POZAEWIDENCYJNE

  1. Podstawowe źródła informacji o działalności przedsiębiorstwa

Podstawowe źródła informacji wykorzystywane w ocenie sytuacji przedsiębiortswa możemy podzieli na dwie grupy6:

Dane o przedsiębiorstwie, a więc materiały wewnętrzne, mogą mieć charakter ewidencyjny i pozaewidencyjny.

Materiały ewidencyjne mają znaczenie podstawowe i wynikają z prowadzonej w danym przedsiębiorstwie ewidencji.

Dane pochodzące z ewidencji obejmują7:

Informacje pozaewidencyjne są dla analizy równie cenne, jak dane ewidencyjne. Na podstawie samych danych liczbowych nie można bowiem ustalić, jakie były przyczyny i skutki niektórych zjawisk. Dopiero rozmowy z zainteresowanymi pracownikami pozwolą właściwie zinterpretować odchylenia w kształtowaniu się tych zjawisk.

Informacjami pozaewidencyjnymi wykorzystywanymi w analizach są8:

Obok danych wewnętrznych do prawidłowego przeprowadzenia analizy niezbędne są dane o otoczeniu przedsiębiorstwa, dotyczące ważniejszych konkurentów, branż, gałęzi i regionów – dane te dotyczą warunków funkcjonowania przedsiębiorstwa na określonym rynku oraz wyników uzyskiwanych przez innych uczestników ryku. Umożliwiają one dokonywanie porównań pozycji finansowej danego przedsiębiorstwa w stosunku do otoczenia. Takie dane są publikowane bądź to przez same podmioty gospodarcze, w sytuacji kiedy mają one taki obowiązek prawny, bądź zdobywane przez wyspecjalizowane firmy.

Do zewnętrznych źródeł informacji wykorzystywanych w analizie finansowej zaliczamy9:

Materiały zewnętrzne to też źródła pozaewidencyjne. Przy ocenie sytuacji finansowej wykorzystuje się głównie sprawozdanie finansowe. Pozostałe źródła są uzupełniające (ale czasami niezbędne, aby uzyskać prawdziwy obraz lub znaleźć przyczynę danej sytuacji).

Kryteria klasyfikacyjne kosztów

  1. Klasyfikacja kosztów ze wzg na potrzeby rachunkowości10:

  1. Potrzeby sprawozdawcze, związane zarówno z systemem sprawozdań finansowych jak i naliczania obciążeń podatkowych,

  2. Potrzeby decyzyjne i planowania,

  3. Potrzeby kontroli

Koszty na potrzeby rachunkowości finansowej mogą być postrzegane w zupełnie innym świetle i klasyfikowane według innych kryteriów niż w rachunkowości zarządczej czy w prawie podatkowym. Rachunkowość zarządcza odchodzi z reguły od koncepcji kosztu historycznego na rzecz koncepcji kosztu alternatywnego lub odtworzeniowego.

Koszty na potrzeby sprawozdawcze

  1. Koszty produktów to te koszty, które rozliczane są na produkty i które brane są pod uwagę przy wycenie zapasów wyrobów gotowych lub produktów w toku, dopóty, dopóki wyroby te nie zostaną sprzedane (np. koszty poniesione na produkcję wyrobów przeznaczonych do sprzedaży, lecz niesprzedanych i pozostających w zapasach). Koszty te, będą więc aktywowane w zapasach i zaprezentowane w bilansie jednostki.

  2. Koszty bezpośrednie i pośrednie11:

  1. Koszty bezpośrednie – to koszty, których pomiar i odniesienie na produkty lub działalności w oparciu o dowody źródłowe jest możliwy, istotny i opłacalny. Do najczęściej spotykanych kosztów bezpośrednich zalicza się: koszty zużycia materiałów, koszty wynagrodzeń wraz z narzutami oraz inne koszty bezpośrednie (tj. zużycie narzędzi, koszty obróbki obcej).

  2. Koszty pośrednie – to koszty, które nie wykazują ścisłego związku z efektami pracy lub przyporządkowanie tych kosztów na podstawie dowodów źródłowych do produktów jest nieopłacalne lub nieistotne (np. koszt oświetlenia pomieszczenia, w którym produkowane są wyroby gotowe). Można podzielić je na wydziałowe związane z kosztami wytworzenia powstającymi w wydziałach produkcyjnych, a niezaliczone do kosztów bezpośrednich, oraz ogólnozakładowe, czyli koszty utrzymania zarządu jednostki oraz komórek ogólnej obsługi. Ich rozliczanie na produkty odbywa się w sposób umowny za pomocą tzw. kluczy rozliczeniowych.

Koszty na potrzeby decyzyjne

1. Koszty stałe i koszty zmienne

Podział według stopnia zależności kosztów od wielkości produkcji ma istotne znaczenie z punktu widzenia zarządzania kosztami przedsiębiorstwa.

  1. Koszty stałe obejmują te pozycje kosztów, których poziom nie zależy od wahań poziomu produkcji. Do kosztów tych zaliczymy np.: amortyzację, czynsze, koszty zarządzania przedsiębiorstwem.

  2. Kosztami zmiennymi są takie pozycje kosztów, których poziom zależy od wahań poziomu produkcji. Do kosztów tych zaliczymy np.: zużycie materiałów bezpośrednich, zużycie energii technologicznej, wynagrodzenia (w systemie akordowym) itp.

  1. Koszty utraconych korzyści

Są kategorią wyrażającą potencjalne efekty utracone na skutek niepodjęcia określonych działań w wyniku wyboru innego wariantu decyzyjnego. Koszty te nie są rejestrowane w systemie rachunkowości.

  1. Koszty zależne i niezależne12:

  1. Kosztami istotnymi (zależne) – będą koszty związane z określoną decyzją, których poniesienie uzależnione jest od podjętej decyzji (od konkretnego wyboru, alternatywy).

  2. Koszty nieistotne (niezależne) – to te koszty, które należy ponieść bez względu na podjętą decyzję. Kosztami nieistotnymi mogą być koszty wynikające z wcześniej podjętych decyzji (koszty zapadłe) lub przyszłe koszty, których wysokość będzie taka sama dla rozpatrywanych alternatyw.

Koszty na potrzeby kontrolne13:

  1. Koszty kontrolowane i niekontrolowane

  1. Koszty kontrolowane – to koszty, które są zależne od kierownika danego podmiotu. Znajdują się one w zakresie jego odpowiedzialności.

  2. Koszty niekontrolowane – to koszty, na wysokość których nie ma wpływu kierownik danego podmiotu.

Klasyfikacja uszczegółowiona

Kryteria klasyfikacji szczegółowej14:

1) według rodzajów;
2) według struktury wewnętrznej:
a) koszty proste,
b) koszty złożone;
3) według miejsc powstawania:
a) koszty działalności podstawowej,
b) koszty działalności pomocniczej,
c) koszty ogólnego zarządu,
d) koszty sprzedaży,
e) koszty zakupu;
4) według okresu, którego dotyczą:
a) koszty bieżące,
b) koszty rozliczane w czasie;
5) według procesu produkcji:
a) koszty produkcji podstawowej,
b) koszty ogólne;
6) według sposobu odnoszenia na wytwarzane produkty:
a) koszty bezpośrednie,
b) koszty pośrednie;
7) według związku z osiągniętymi przychodami:
a) koszty uzyskania przychodów,
b) koszty nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów;
8) według stopnia zależności kosztów od rozmiarów produkcji:
a) koszty stałe,
b) koszty zmienne.

Koszty według rodzajów

Rodzajowy układ kosztów jest bardzo popularny. Poniesione w okresie sprawozdawczym koszty działalności operacyjnej są księgowane na kontach kosztów rodzajowych, ułożonych zgodnie z rachunkiem zysków i strat w wersji porównawczej. Układ rodzajowy obejmuje pozycje:

  1. amortyzacja;

  2. zużycie materiałów i energii;

  3. usługi obce;

  4. podatki i opłaty (w tym podatek akcyzowy);

  5. wynagrodzenia;

  6. ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia;

  7. pozostałe koszty rodzajowe.

Układy ewidencyjne kosztów

Złożoność kategorii zmniejszających wysokość wyniku działalności gospodarczej powoduje konieczność ich dezagregacji, na następujące grupy:

  1. koszty działalności operacyjnej,

  2. koszty pozostałej działalności operacyjnej,

  3. koszty finansowe,

  4. straty nadzwyczajne.

W ramach wyodrębnionych pozycji kategorią najbardziej złożoną są koszty działalności operacyjnej, czyli ta część, która jest związana bezpośrednio ze zwykłą działalnością jednostki. Ewidencja tych kosztów działalności operacyjnej może być prowadzona:

Układ rodzajowy kosztów

Na podstawie tego podziału można ustalić, jakie koszty poniesiono w przedsiębiorstwie i w jakiej wysokości. Poszczególne składniki rodzajowego układu kosztów można podzielić na: koszty materialne i koszty niematerialne. Zaletą rodzajowego układu kosztów jest jego uniwersalny charakter. Jest on jednolity we wszystkich przedsiębiorstwach, niezależnie od typu i formy własności. Jego uniwersalny charakter umożliwia również porównywanie kosztów rodzajowych pomiędzy różnymi przedsiębiorstwami. Wadą rodzajowego układu kosztów jest, to, że informuje on tylko o globalnej wysokości poniesionych kosztów zużycia poszczególnych czynników produkcji w danym czasie, nie określa natomiast miejsca powstawania kosztów, ani produktów, na które koszty zostały poniesione, dlatego jego przydatność w zarządzaniu przedsiębiorstwem nie jest duża. W obrębie działalności eksploatacyjnej wyróżnia się następujące koszty rodzajowe15:

Koszty rodzajowe ujmowane są na zespole kont nr „4”.

Układ kalkulacyjny kosztów

Podstawowym zadaniem układu kalkulacyjnego kosztów jest ustalenie wysokości i struktury jednostkowych kosztów własnych. Podstawą układu kalkulacyjnego kosztów jest ich podział na koszty bezpośrednie i koszty pośrednie. Odpowiada na pytanie: na wytworzenie jakich wyrobów poniesiono koszty i w jakiej wysokości?

Do kosztów bezpośrednich zalicza się te koszty, które są ściśle związane z wytworzeniem konkretnych wyrobów, czyli na podstawie dokumentacji źródłowej, bez żadnego dodatkowego przeliczania można je odnieść wprost na jednostkę kalkulacyjną. Zwykle są to koszty:

Koszty pośrednie są tymi kosztami, których nie można na podstawie dokumentów źródłowych odnieść wprost do określonych jednostek kalkulacyjnych lub których ustalenie w danych warunkach jest nieopłacalne z powodu pracochłonności czy nieistotne ze względu na małą kwotę. Koszty pośrednie rozlicza się więc na poszczególne jednostki kalkulacyjne za pomocą różnych kluczy podziałowych.

Do kosztów pośrednich zalicza się16:

Księgowanie według tego rozróżnienia zachodzi przy użyciu kont zespołu „5”.

Układ funkcjonalno-podmiotowy kosztów

Układ ten wskazuje, kto jest odpowiedzialny za poniesienie kosztów. Odpowiada na pytanie: gdzie koszty zostały poniesione? Układ tworzą następujące rodzaje kosztów17:

Układ funkcjonalny kosztów tworzy zespół kont nr „5”


  1. M. Wotava, Podatkowe raje i usługi offshore, MOW Korona, Kraków 2000, s. 7.

  2. J. Karwowski, op. cit., s. 17-18.

  3. Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 maja 2005 r. [Dz. U. Z 2005 r., nr 94, poz. 790].

  4. M. Majcherek, Oazy podatkowe, Equite Magazine, Nr 4, Wrzesień 2010.

  5. Zob. więcej: J. Karwowski, op. cit., s. 26-33.

  6. W. Gabrusewicz, Podstawy analizy finansowej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005, s. 34.

  7. Ibidem, s. 35.

  8. M. Sierpińska, T. Jachna, Ocena przedsiębiorstw według standardów światowych, PWN, Warszawa 2002, s. 39.

  9. W. Gabrusewicz, op.cit., s. 35.

  10. K. Sawicki (red.), Rachunek kosztów, FRR w Polsce, Warszawa 1997, s.170.

  11. Tamże, s.171.,

  12. K. Sawicki (red.), Rachunek kosztów, FRR w Polsce, Warszawa 1997, s. 173.,

  13. Tamże, s.174.,

  14. S. Sojak, Rachunkowość zarządcza, Dom Organizatora, Toruń 2003, s. 102-129.,

  15. S. Sojak, J. Stankiewicz(red.), Podstawy rachunkowości, Dom Organizatora, Toruń 2008, s. 380-382.,

  16. S. Sojak, J. Stankiewicz(red.), Podstawy rachunkowości, Dom Organizatora, Toruń 2008, s. 384-385.,

  17. S. Sojak, J. Stankiewicz(red.), Podstawy rachunkowości, Dom Organizatora, Toruń 2008, s. 382-384.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Informacje uzupełniające Projektowanie elementów oporowych przenoszących siłę poziomą w stopach słup
informacje uzupelniajace id 482 Nieznany
Informacje uzupełniające
SN024a Informacje uzupelniajace Projekt wstepny zakladkowego styku srubowego trzonu slupa
SN039a Informacje uzupełniające Modele analityczne ram portalowych (analiza plastyczna)
KWESTIONARIUSZ INFORMACJI UZUPEŁNIAJĄCYCH
SN026 Informacje uzupełniające Dociskowe styki trzonów słupów
Informacja uzupelniajaca dotyczy wykonania budzetu za 2008 rok
SN042a Informacje uzupełniające Projektowanie kalenicowego styku montaŜowego rygla w ramie portalowe
Znaki BHP zakazu, nakazu, informacyjne, uzupełniające,ostrzegawcze
Informacje uzupełniające Projektowanie elementów oporowych przenoszących siłę poziomą w stopach słup
informacje uzupelniajace id 482 Nieznany
Informacje uzupełniające
SN003a Informacje uzupełniające Sprężysty moment krytyczny przy zwichrzeniu
SN002 Informacje uzupełniające Określanie smukłości względnej dwuteowników walcowanych na gorąco

więcej podobnych podstron