Zalety wiatru jako źródła energii:
wiatr jest czystym źródłem energii ,nie zanieczyszcza powietrza,
nie powoduje emisji gazów cieplarnianych ,
produkcja prądu przy użyciu tego źródła powoduje zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego państwa;
wiatr jest jednym z najtańszych odnawialnych źródeł energii.1
Przy omawianiu zalet energii elektrycznej uzyskiwanej z wiatru należy pamiętać o najważniejszej zalecie, o nie wyczerpalności tego źródła.2
Energia wiatrowa w naszym kraju zaczęła rozwijać się dopiero na początku lat dziewięćdziesiątych, głównie na wybrzeżu. Pierwsza profesjonalna farma wiatrowa powstała dopiero w 1999 roku w Barzowiach koło Darłowa. W ostatnich latach zaobserwować można dynamiczny rozwój energetyki wiatrowej w Polsce. W ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy 2008 roku powstało 57,6MW mocy .Natomiast w tym roku 26 października został oficjalnie otwarty Park Wiatrowy Suwałki.
Zasoby energii wiatru są silnie związane z lokalnymi warunkami klimatycznymi
i terenowymi. Załączona poniżej mapa przedstawia mezoskalową rejonizację Polski pod względem zasobów energii wiatru w kWh. Obszary o szczególnie dobrych warunkach wiatrowych to wybrzeże Morza Bałtyckiego, środkowe, najbardziej wysunięte na północ części wybrzeża od Koszalina po Hel ,rejon wyspy Wolin, Suwalszczyzna, środkowa Wielkopolska i Mazowsze ,Beskid Śląski i Żywiecki, Bieszczady i Pogórze Dynowskie. Wydzielono pięć rejonów o różnych zasobach energii dla wysokości 30 m. n.p.gr.
rys 2. Mapa przedstawiająca mezoskalową rejonizację Polski pod względem zasobów energii wiatru w kWh.
źródło: dwumiesięcznik PSEW3
Z mapy tej wynika, że około 60 % kraju posiada dobre warunki do wykorzystania wiatru jako czystego źródła energii. Warunki lokalne terenu mogą sytuację tą dodatkowo polepszyć.
BARIERY W WYKORZYSTANIU WIATRU W POLSCE:
Słaba infrastruktura sieci przemysłowej na terenach o dużej wietrzności (północna Polska);
Lokalizacje w obszarach cennych przyrodniczo.
Podatek od nieruchomości (niektóre gminy nadal próbują naliczać podatek od nieruchomości od całej wartości elektrowni wiatrowej, a nie tylko od fundamentów i wież).
Kłopoty wynikające z polityki energetycznej firm-odbiorców energii, które żądają zapewnienia stałej wielkości dostaw.
Niski poziom edukacji ekologicznej.
Poniższa tabela przedstawia miejscowości w których rozmieszczone są elektrownie wiatrowe nie przekraczające jeszcze 50 MW. Elektrownia o największej mocy, bo aż 90 MW jest budowana w Zajączkowie i Widzianie( woj. Pomorskim.)
Lokalizacja | Moc |
---|---|
Tymień | 50 MW |
Kisielice | 40,5 MW |
Jagniątkowo | 30,6 MW |
Kamieńsk | 30 MW |
Zagórze | 30 MW |
Puck | 22 MW |
Lisiewo | 10,8 MW |
Barzowice | 5,1 MW |
Cisowo | 18 MW |
Ostrowo | 30 MW |
Swarzew | 1,2 MW |
Łosina | 48 MW |
Kramsk | 750 kW |
Zagorzyc | 750 kW |
Wiżajny | 600 kW |
Sieniawa | 600 kW |
Sokoły | 600 kW |
Kłonowo | 450 kW |
Wróblik Szlachecki | 320 kW |
Zwarcienko | 320 kW |
Chwałowice | 300 kW |
Mielec | 250 kW |
Rembertów | 250 kW |
Starbienino | 250 kW |
Nowogard | 225 kW |
Dąbrowa | 200 kW |
Rytro | 160 kW |
Zawoja | 160 kW |
Słup | 160 kW |
Kwilcz | 160 kW |
Sosnowice | 160 kW |
Wrocki | 160 kW |
Pielgrzymka | 150 kW |
Lisiewo | 150 kW |
w budowie | |
Zajączkowo i Widziano | 90 MW |
Karścino | 69 MW |
Tychowo | 50 MW |
Malbork | 18 MW |
Łebcz | 8 MW |
Tabela 1. Miejscowości w których rozmieszczone są elektrownie wiatrowe, dane uzupełnione o moc elektrowni.
źródło : Michałowska-Knap K., Wiśniewski G., „Stan obecny i potencjał energetyki odnawialnej w Polsce” 4
źródło 2: http://www.psew.pl 5
Energetyka wiatrowa w całej Europie staje się coraz poważniejszym źródłem energii elektrycznej. W Polsce nie ma jeszcze tak dużego znaczenia. Należy jednak spodziewać się zwrócenia uwagi na ten sektor. Polska ma bardzo duże możliwości rozwoju ponieważ dysponuje miejscami ze wspaniałymi warunkami wietrznymi. Mimo to nasze państwo w skali całej UE ma jeden z najniższych udziałów energii odnawialnej w ogólnej produkcji energii. Obecnie moc zainstalowana w energetyce wiatrowej
w Polsce to około 350 MW (stan na 30.06.2008r.), z lokalizacjami turbin głównie
w województwach pomorskim i zachodniopomorskim. Mając na uwadze dynamiczny rozwój tego sektora szacuje się, że do 2020 roku moc polskich elektrowni wiatrowych może osiągnąć 10-13 tys. MW. Długoterminowe prognozy wskazują, że takie inwestycje mogą okazać się dochodowe, pomimo konieczności poniesienia stosunkowo wysokich nakładów - koszt wybudowania 1 MW elektrowni wiatrowej szacowany jest obecnie na około 5 mln zł. Kolejnym, istotnym powodem jest fakt, że Unia Europejska wyznaczyła Polsce ambitny cel osiągnięcia do 2020 roku 15-procentowego udziału źródeł odnawialnych w produkcji energii elektrycznej. W "Założeniach polityki energetycznej Polski do roku 2020" określono udział energii odnawialnej na 5,1% do 5,7% (zależnie od przyjmowanego scenariusza) krajowego zużycia energii pierwotnej w 2010 r.
Chciałabym powiedzieć również o Europie , która przoduje w produkcji energii wiatrowej .Poniższy wykres doskonale obrazuje fakt, iż Europa jest zdolna korzystać z naturalnych źródeł energii wypierając przy tym energię elektryczną i co najważniejsze unikając jednocześnie emisji 108 milionów ton CO2 rocznie.
wykres: całość zainstalowanej mocy energii wiatrowej w roku 2009 w Europie
Źródło: (EWEA)6
Poziom mocy zainstalowanej w energetyce wiatrowej w Europie w roku 2009 spowodowało utrzymanie się starego kontynentu na pozycji lidera. Jednak coraz większe moce stawia się także w Ameryce Północnej (5,5 GW) i Azji (ponad 5 GW). Obecni europejscy liderzy w energetyce wiatrowej to Hiszpania, Dania i Niemcy . Jednakże nie tylko oni inwestują w energię pozyskiwaną z wiatru. Do grupy krajów, które również pragną uzyskiwać energię w ten sposób należą przede wszystkim: Francja, Holandia, Wielka Brytania, Portugalia. To tam jest przewidywane największe tempo wzrostu zainstalowanych mocy. Przewiduje się, że w 2010 w Europie będzie 80 GW zainstalowanej energii wiatrowej.
Według szacunków zawartych w barometrze EurObser'ER (Europejski barometr odnawialnych źródeł energii) na rok 2010, całkowita moc zainstalowana w energetyce wiatrowej na terenie Unii Europejskiej może osiągnąć nawet 89 tys. MW. Coraz większy udział w rynku wiatrowym będą miały duże farmy instalowane na morzu. Ponadto szacunki wykonane przez Europejskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej mówią, że do roku 2020 Unia Europejska powinna dysponować nawet 180 tys. MW zainstalowanej mocy energetyki wiatrowej, co będzie pokrywać 13% zapotrzebowania na elektryczność. W tym roku farm wiatrowych w świecie znowu przybędzie. Europejskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej ocenia, że w 2009 roku w samej Europie zostaną oddane do użytku farmy o mocy około 8,6 tys. MW.7
Warto wspomnieć że, średnie zasoby wiatrów na całej kuli ziemskiej są ponad 1700 razy większe od energii wytwarzanej przez wszystkie istniejące elektrownie cieplne.
Poniższy wykres pozwala nam zauważyć w jakim stopniu energia wiatrowa jest wykorzystywana w poszczególnych krajach świata. Nie sposób nie zauważyć, że USA jest liderem, jednakże już nasi zachodni sąsiedzi osiągnęli 20% udziałów w całej energii wiatrowej na świecie i tak jak wspominałam są liderami w Europie.
wykres 1 Udział zainstalowanej mocy w energetyce wiatrowej wg krajów świata
źródło: opracowanie własne na podstawie wiadomości ze stron internetowych 8
W USA do sieci energetycznej przyłączone jest obecnie ok. 2000 elektrowni wiatrowych, co zaspakaja ok. 1% ogólnej mocy całego systemu energetycznego tego państwa (ok.1700MW). Przewiduje się w USA, że do roku 2050 elektrownie wiatrowe pokryją 10% zapotrzebowania tego kraju na energie elektryczną. W sumie USA i Niemcy to ponad 40 proc. mocy farm wiatrowych, które działały w ubiegłym roku na całym świecie. 9 W Azji najwięcej farm mają Chińczycy, którzy w 2008 roku podwoili ich ilość w stosunku do 2007 roku. W sumie mają około 50-proc. udziału w całej azjatyckiej energetyce wiatrowej, której moc przekroczyła 24 tys. MW. Za nimi są Indie z ok. 9,6 tys. MW, a dalej Japonia, która jednak na koniec 2008 roku miała farmy o mocy niespełna
2 tys. MW. Bangladesz, Sri Lanka, Tajlandia i Indonezja – mieli w sumie u siebie uruchomione wiatraki o łącznej mocy 6 MW, czyli w praktyce jedną małą farmę. Poniższa mapa pozwala nam bliżej określić moc farm wiatrowych i ich udział
w światowej mocy.
Dodam jeszcze ,że w całej Afryce i na Środkowym Wschodzie na koniec 2008 roku stały farmy o mocy niespełna 700 MW, a z tego ponad 50 proc. w Egipcie. Drugie pod względem zainstalowanej mocy Maroko miało farmy o mocy ledwie 134 MW.
W Ameryce Łacińskiej wiatraków było tak samo mało jak w Afryce. Regionalny lider, którym w tym rejonie świata jest Brazylia, miał farmy o mocy 341 MW, czyli ponad 50 proc. wszystkich działających w regionie. Rzecz przy tym charakterystyczna, że w 2008 roku ani jeden nowy wiatrak nie zaczął działać w Meksyku, Argentynie, Kolumbii czy Chile. Wiatraki stawia za to dosyć dynamicznie Australia, która ma farmy o mocy około 1,3 tys. MW, czyli większość wiatraków w regionie Pacyfiku, bo wszystkie mają tam moc około 1,6 tys. MW. Na drugim miejscu za Australią jest Nowa Zelandia z wiatrakami
o mocy liczącej nieco ponad 300 MW. Wszystkie małe wyspy Pacyfiku zainstalowały razem do końca 2008 roku farmy o mocy ledwie 12 MW.10
Najbardziej optymistyczny – dla energetyki wiatrowej – wariant przewiduje, że do końca 2020 roku powstaną elektrownie o mocy aż 1083 tys. MW. Taka moc pozwalałaby zapotrzebowanie ludzkości na energię elektryczną co najwyżej w 11,2–12,6 proc. Aby zbudować farmy o takiej mocy, roczne nakłady inwestycyjne musiałyby rosnąć od 50,3 mld euro w roku 2010 do 149,4 mld euro w roku 2020, co wydaje się dziś wydatkiem niewyobrażalnie wielkim.
Na koniec tej części rozdziału pragnę przypomnieć, że co roku, 15 czerwca obchodzony jest dzień wiatru. Jest to kampania na rzecz promocji wiatru jako odnawialnego i czystego źródła energii.11
Magazyn Strefa Grzegorz Kopaczewski, Wiatr energia przyszłości czerwiec 2008,nr ISSN 1644-5163 str 18↩
http://www.uwm.edu.pl/kolektory/silownie/wiatr.html [data odczytu 08.12.2009 ]↩
dwumiesięcznik PSEW, autor nieznany nr 39/2009 03 lipca 2009↩
Magazyn Zielona Planeta Michałowska-Knap K., Wiśniewski G., „Stan obecny i potencjał energetyki odnawialnej w Polsce” ,PIGEO ,[07.06.2009]↩
http://www.psew.pl [10.12.2009]↩
www.psew.pl/energetyka_wiatrowa_w_europie.htm data odczytu:[ 04.10.2009]↩
Rogulski P. Rozwój europejskiego rynku energetyki wiatrowej. Nowa Energia „Nowa Energia” Warszawa 2008 data publikacji 15.07.2008↩
http://www.ekologika.pl/index.php/energia-wiatru/2160-rozwoj-energetyki-wiatrowej-w-unii-europejskiej.html
data odczytu [15.08.2009]
http://futureblog.pl/index.php/2009/04/rozwoj-energii-wiatrowej-na-swiecie/ data odczytu:[01.04.2009]↩
http://www.gazetakolobrzeg.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=2592&Itemid=144[28.09.2009]↩
Dziennik Gazeta Prawna, Łukasz Laszczyński, Państwa o największej zainstalowanej mocy w energetyce wiatrowej na Świecie. 8 października 09(nr 197) str. 14↩
http://www.national-geographic.pl/ [data odczytu 07.12.2009]↩