HISTOLOGIA - pytania sugerowane w nagraniu, dodane jakies gieldowe z embrio, dodane także pytania sugerowane w nagraniu na IV koło o ile dobrze pamiętam - jezeli macie ochotę wybierzcie jakies ciekawe i dodajcie więcej, bo wg mnie jest ich po prostu za duzo zeby wrzucac cale kilkuletnie gieldy jak leci

1. Różnice między mięśniem gładkim a szkieletowym.

2. Typ połączenia w warstwie kolczystej naskórka- opisać budowę tego połączenia

3. opisac nabłonek wielorzędowy

4. gruczol lojowy

5. opisac struktury powierzchniowe komorki które zwiększają wolna powierzchnie komorki

6. porównać nabłonek wielorzędowy z wielowarstwowym walcowatym

7. siateczka szorstka i gladka - budowa, funkcje, komorki w ktorych wystepuja

8. Budowa naczyń tętniczych i żylnych. Porównanie budowy ściany naczynia żylnego tętniczego: światło naczynia, grubość ściany, która warstwa najlepiej rozwinięta, jak wyglądają granice pomiędzy, czy są zastawki czy nie;

tętnica:
-regularne, otwarte, ziejące światło,

-wyraźne granice między warstwami,

-najlepiej rozbudowana warstwa środkowa

-brak zastawek

-gruba ściana
żyła:

-nieregularne, częściowo zapadnięte światło,

-granica między warstwami zatarta,

-najlepiej rozbudowana warstwa zewnętrzna

-obecne zastawki
-cienka ściana

9. Opis tętnicy sprężystej, mięśniowej. Odrębności występujące w budowie naczyń tętniczych: tętnica wieńcowa, maciczna, szyjna, płucne.

Tętnice sprężyste - największe naczynia tętnicze - średnica >j 1cm. Zawierają znaczne ilości tkanki sprężystej. Transportują krew pod dużym ciśnieniem.

Błona wewnętrzna:

- śródbłonek z błoną podstawną
- obfita warstwa podśródbłonkowa z tkanki łącznej luźnej

- dobrze rozwinięta blaszka sprężysta wewnętrzna zbudowana z warstwy zewnętrznej i wewnętrznej (włókna sprężyste i kolagenowe, fibroblasty i miocyty)
Błona środkowa:

- najlepiej rozbudowana
- włókna sprężyste układają się w kilkadziesiąt okrężnych warstw zwanych błonami okienkowymi, między którymi leżą komórki mięśniowe gładkie

-stosunek włókien sprężystych do mięśniowych rośnie wraz ze zbliżaniem się do serca.

Błona zewnętrzna:
- dobrze unaczyniona (naczynia naczyń) i unerwiona (nerwy naczyń)
- od błony środkowej oddzielona blaszką sprężystą zewnętrzną

Przykłady tętnic sprężystych: aorta, t. szyjna wspólna, t. podobojczykowa, t. biodrowa wspólna, t. płucna, pień ramienno-głowowy.

Tętnice mięśniowe - średnica od 100μm-1cm. Odgałęzienia tętnic sprężystych. stosunek grubości ściany do średnicy naczynia wynosi ok. 1:3.
Błona wewnętrzna:

- śródbłonek z błoną podstawną

- cienka warstwa podśródbłonkowa otoczona grubą (czasem podwójną) blaszką sprężystą wewnętrzną (z włókien sprężystych)

Błona środkowa:

- kom. mięśniowe gładkie ułożone okrężnie i spiralnie w kilkadziesiąt warstw

- nieliczne włókna sprężyste i kolagenowe pomiędzy kom. mięśniowymi

- włókna sprężyste biegnące promieniście od blaszki sprężystej zewnętrznej

Błona zewnętrzna:

- tkanka łączna luźna z naczyniami krwionośnymi i splotami nerwowymi

Odrębności w budowie naczyń tętniczych:

Tętnica wieńcowa i tętnica maciczna (i t. śledzionowa):

- błona środkowa ma 2 skupiska miocytów: wewnętrzne (podłużne) i zewnętrzne (okrężne)

T. płucna:

-odcinek początkowy ma charakter t. sprężystej a odcinki obwodowe charakter tętnicy mięśniowej
T. szyjna zewnętrzna:
- tętnica typu mieszanego
- błona środkowa ma 2 elementy: warstwa wewnętrzna (przewaga elementów mięśniowych) i warstwa zewnętrzna (przewaga elementów sprężystych)
10. Naczynia żylne: budowa, gdzie występują zastawki a gdzie nie

11. Włosowate: funkcja, jakie rodzaje śródbłonka;

12. Wątroba – wymień struktury architektoniczne w wątrobie, na jakiej podstawie zostały wyodrębnione; zrazik portalny, anatomiczny, gronko wątrobowe

13. opisz budowę i funkcje komórek występujących w wątrobie

Hepatocyty: rozproszona chromatyna, dobrze rozwinięte jąderko. Czasami poliploidalne. B. aktywne metabolicznie.

Powierzchnia międzykomórkowa: miejsce kontaktu hepatocytów.występują tu połączenia międzykomórkowe.

Komórki Borowicza-kupffera: zdolność do fagocytozy, filtr dla krwi przepływającej przez wątrobe

Komórki ITO: gromadzą lipidy i witaminy rozpuszczalne w tłuszczach

14. opisz zrazik anatomiczny wątroby i występujące w nim struktury: hepatocyty, zatoki wątrobowe, przestrzenie okołozatokowe Dissego

15. śliniaki – budowa odcinków wydzielniczych, charakterystyka różnicująca poszczególnych ślinianek (tabelka w Zablu)

Ślinianka przyuszna: ma tylko odcinki wydzielnicze pęcherzykowe, produkujące wydzielinę surowiczą. Powszechnie występują przewody prążkowane. Wstawki ślinianek są najdłuższe i rozgałęzione, pomiędzy zrazikami jest zmienna ilość tkanki tłuszczowej.

Ślinianka podżuchwowa: odcinki wydzielnicze pęcherzykowe, cewkowe lub mieszane (Cewkowe z półksiężycami Gianuzziego); jej wydzielanie ma charakter surowiczo-śluzowy. Komórki surowicze to 80%. Cewki śluzowe mają b. dobrze wykształcone półksiężyce surowicze. Wstawki krótkie, nierozgałęzione. Przewody prążkowane najlepiej rozwinięte spośród innych ślinianek.

Ślinianka podjęzykowa: odcinki wydzielnicze cewkowe lub mieszane, bardzo rzadko pęcherzykowe. Rzadko spotykane wstawki i przewody prążkowane. Komórki śluzowe to 70%, a surowicze to 30%.

16. trzustka – część zewnątrzwydzielnicza: jakie struktury odpowiedzialne są za funkcję części zewnątrzwydzielniczej

17. budowa jelita cienkiego z uwzględnieniem elementów charakterystycznych dla konkretnego odcinka, jak wyglądają kosmki i błona śluzowa

Dwunastnica: komórki kubkowe nieliczne; kosmki jelitowe wysokie, liczne i często rozdwojone; w błonie podśluzowej gruczoły Brunnera; położenie pozaotrzewnowe i wewnątrzotrzewnowe; fałdy okrężne wysokie;

Jelito czcze: komórki kubkowe nieliczne; kosmki wysokie i smukłe; położenie pozaotrzewnowe; fałdy okrężne wysokie i liczne; cienka błona podśluzowa

Jelito kręte: komórki kubkowe większe i liczniejsze; kosmki krótkie, szerokie, maczugowate; położenie pozaotrzewnowe; w błonie podśluzowej kępki Peyera (grudki chłonne); rozbudowana tkanka limfoidalna;

18. porównaj budowę jelita cienkiego i grubego; kosmki albo krypty, mięśniówka,

Zanikają fałdy okrężne i kosmki jelitowe. Błona śluzowa pozbawiona kosmków, ale zawiera regularne i głębokie krypty Lieberkuhna. Dużo enterocytów i komórek kubkowych. fałdy niestałe, pojawiają się w zależności od stopnia wypełnienia masami kałowymi; pojedyncze komórki dokrewne. Warstwa zewnętrzna mięśniówki nieciągła, tworzy trzy taśmy; W odbytnicy zanikają krypty, nabłonek jelitowy przechodzi w nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący. Błona śluzowa i podśluzowa tworzy podłużne fałdy – kolumny odbytnicze. Blaszka właściwa błony śluzowej zawiera liczne sploty żylne. W błonie mięśniowej dwa zwieracze: zewnętrzny, z włokien poprzecznie prążkowanych, i wewnętrzny z komórek mięśniowych gładkich.

Jelito cienkie: kosmki obecne, fałdy stałe zwiększające powierzchnię wchłaniania;

19. opisz jelito grube i podaj różnice między jelitem grubym i wyrostkiem robaczkowym; jelito grube: głębokie i regularne krypty, mięśniówka w postaci 3ch taśm ; wyrostek: mięśniówka w postaci ciągłej;

20. wyrostek robaczkowy najbardziej charakterystyczne cechy:

b. duża ilość tkanki limfatycznej; obecne grudki chłonne, wąskie i trapezowate światło. mięśniówka nie tworzy trzech taśm, lecz jest ciągła.

21. opisz gruczoły występujące w żołądku; w zależności od lokalizacji, inaczej zbudowane

22. opisz błonę śluzową przełyku (nabłonek, blaszka właściwa, blaszka mięśniowa) ściana, błona śluzowa

23. układ APUD

24. układ neurohormonalny – z czego jest zbudowany, opisz te elementy w układzie wielko albo drobnokomórkowym. Ośrodek neurosekrecyjny, drogi neurosekrecyjne, narząd neurohemalny

25. na czym polega rola podwzgórza w regulacji czynności wydzielniczej przysadki mózgowej; pole hipofizjotropowe, drobnokomórkowe neurony, część gruczołowa przysadki, liberyny i statyny

26. struktury endokrynne tarczycy: komórki C, pęcherzyki tarczycy

27. elementy charakterystyczne w budowie przytarczyc – otoczone torebką łącznotkankową, zraziki, jakie komórki występują

28.wyjaśnij jakie elementy kory nadnerczy wskazują na produkowanie hormonów sterydowych;

29. trzustka: opisz, wymień jakie hormony produkują komórki wyspy trzustkowej

30. Grasica: pochodzenie i budowa

31. węzeł chłonny: budowa

32. Migdałek – budowa, różnice pomiędzy poszczególnymi migdałkami

33. Śledziona; miazga biała i czerwona

Narząd krwiolimfatyczny. Miejsce wytwarzania limfocytów i przeciwciał oraz biologiczny filtr krwi. Otoczona torebką łącznotkankową, której pasma wnikają w głąb, tworząc rusztowanie dla miąższu: beleczki. Beleczki są rozgałęzione. W torebce i beleczkach: pojedyncze komórki mięśniowe gładkie, których skurcz powoduje wyrzut krwi do krwioobiegu. Zrąb narządu zbudowany z tkanki łącznej siateczkowej.

miazga biała: grudki chłonne i okołonaczyniowe osłonki limfatyczne dookoła tętnic centralnych. Grudki chłonne zawierają limfocyty B, zaś pochewki limfatyczne: limfocyty T. Występują tu także makrofagi, komórki palczyste, plazmatyczne, dendrytyczne. Na granicy z miazgą czerwoną: strefa brzeżna zbudowana z zatok śledzionowych. Strefa brzeżna odgrywa rolę w przenikaniu limfocytów B i T i w filtracji krwi.

34. opisz budowę ściany zatoki w węźle chłonnym i zatoki śledzionowej;

ściana zatoki węzła: leży pomiędzy rdzeniem a korą węzła chłonnego. Ściana jest utworzona przez płąskie komórki śródbłonka, bez błony podstawnej. Między komórkami występują okienka. Ściana wzmocniona włóknami siateczkowymi. W świetle zatok występują makrofagi, osiadłe limfocyty i wypustki komórek dendrytycznych.

Ściana zatoki śledzionowej: uchodzą do żył miazgi, które przechodzą w żyły beleczkowe. Ściana zbudowana z wydłużonych, wrzecionowatych komórek śródbłonka, między którymi są przestrzenie przez które krew z miazgi czerwonej właściwej możę przenikać do światła zatoki i odwrotnie. Na zewnątrz ściana zatoki wzmocniona jest okrężnymi włoknami siateczkowymi, które łączą się z włóknami miazgi czerwonej.

35. rdzeń nadnerczy

36. przysadka mózgowa: pochodzenie, budowa i funkcja przysadki

rozwija się z uchyłka dna komory III (nerwowa) i uwypuklenia jamy ustnej, tzn kieszonki Rathkego (część gruczołowa)

część dalsza: płat przedni: gruczołowa; między pasmami komórek są naczynia zatokowe. Dwa rodzaje komórek: chromofobowe i chromofilne. Chromofobowe to komórki zdegenerowane chromofilne, komórki niezróżnicowane i gwiazdkowate. Komórki chromofilne mają budowę typową dla komórek wydzielających hormony polipeptydowe. Dużo siateczki szorstkiej, dobrze rozwinięty aparat Golgiego i liczne ziarna wydzielnicze. Wyróżnia się komórki kwasochłonne i zasadochłonne. Kwasochłonne: laktotrofy (prolaktyna), somatotrofy (somatotropina). Zasadochłonne: tyreotrofy i kortykotrofy i gonadotrofy. Hormony te regulują czynność narządów lub oddziałują bezpośrednio na narządy docelowe, np. prolaktyna i somatotropina.

Część pośrednia: jest szczątkowa. Z komórek zasadochłonnych, które tworzą pęcherzyki. Produkują POMC, z którego u płodów powstaje alfa-melanotropina (pobudza warstwę płodową nadnerczy)

Część nerwowa; zbudowana z zakończen aksonów pochodzących z jąder wielkokomórkowych podwzgórza oraz pituicytów i tkanki łącznej z naczyniami. Występują ciałka Heringa, które są skupiskiem neurosekretu. Pituicyty są podobne do komórek glejowych i zajmują się uwalnianiem neurohormonów; wazopresyna (zwiększa wchłanianie zwrotne wody) i oksytocyna (laktacja i skurcze porodowe macicy)

37. układ nerwowy, kora mózgu i móżdżku

38. zwoje, komórki pseudounipolarne; opisz zwój czuciowy, gdzie są komórki pseudounipolarne

39. aparat przykłębuszkowy nerki – rola i elementy z których się składa

Aparat przyklebuszkowy nerki pełni funkcje Wydzielnicza i receptorowa, jest to zespol zmodyfikowanych komórek : mioidalnych, komórek plamki gęstej oraz mezangium pozakłębuszkowego.

1)kOmórki mioidalne są to miocyty tętniczki doprowadzającej i odprowadzającej posiadające zredukowany aparat kurczliwy oraz ziarna wydzielająca RENINĘ

2)plamka gęsta to 15-40 kom kanalika dystalnego (walcowate komórki dużymi jadrami, kontaktują się z kom. mezangium pozakłebkowego lub mioidalnymi, jest OSMORECEPTOREM reagującym na zmiany stężenia jonów sodu w kanaliki

3) mezangium pozakłebkowe stanowią komórki położone pomiędzy tętniczką odprowadzającą a doprowadzającą, podobne do srodklebkowego (tzn. pericyty +substancja miedzykomórkowa, naczynia włosowate. Wydzielają ERYTROPOETYNĘ.

40. rozwój nerki ostatecznej

41. nefron, elementy, czym się charakteryzują

42. ciałko nerkowe, budowa

43. moczowód; budowa ściany moczowodu i pęcherza; nabłonek przejściowy i jego przystosowanie

44. nabłonek dróg oddechowych; nabłonek wielorzędowy, migawkowy, 5 typów komórek;

45. opisz komórki występujące w pęcherzykach płucnych; pneumocyty i makrofagi

46. Komórki Clara.

47. porównaj budowę tchawicy/oskrzela głównego i oskrzelika; nabłonek, elementy chrzęstne, elementy mięśniowe (błona Reisesena), gruczoły, skład komórkowy

48. pochodzenie, budowa skóry właściwej

49. warstwy naskórka i wypisać komórki niebędące keratynocytami

50. róznica miedzy trzonem a szyjka macicy

51. Łożysko - funkcja endokrynna.

-HCG gonadotropina kosmowkowa( bedzie stymulować cialko żółte do produkcji progesteronu)

-h.somatomammotropowy( laktogen łożyskowy) ->laktacja

- tyreotropowy (brak wywołuje kretynizm tarczycowy)

-estrogeny i progesteron

52. Blastocysta - budowa, rodzaje.

53. funkcje pęcherzyka żółtkowego

54. Pęcherzyk żółtkowy - definicja, etapy rozwojowe i funkcja

Jest jedną z błon płodowych, rozpoczyna się tworzyć 7/8dnia. Wyróżniamy trzy stadia: Pierwotny, wtórny, ostateczny. Zawiera płyn, ale nie posiada żółtka.

Pierwotny - utworzony z pozazarodkowej jamy i błony ciała, zbudowany z endodermy pozazarodkowej pochodzącej z hipoblastu, z zewnątrz otoczony jest listkiem trzeźwym mezodermy pozazarodkowej.

Wtórny - 10-12dzień, komorki hipoblastu namnażają się i pokrywają od wewnątrz błonę heuser'a ( więc teraz juz mamy podwójną ścianę!)

Ostateczny -13-14dzien powstaje w czasie fałdowania zarodka, wypełniona płynem pozazarodkowa jama ciała otacza pęcherzyk żóltkowy i owodnię z wyjątkiem miejsca w którym przylega on do kosmówki - szypuła zarodka.

-W jego ścianie w trzecim tygodniu pojawiają sie gonocyty- pierwotne komorki płciowe

-w trzecim tyg pojawia sie wyspy krwiotwórcze, z których powstanie śródbłonek naczyń, i przekształcą sie w hemocytoblasty

-wytworzy jelito pierwotne lub prajelito

55. Bruzdkowanie - gdzie zachodzi, co powstaje

56. jakie bruzdkowanie jest u człowieka

Bruzdkowanie u człowieka jest:

-całkowite - bruzda podziałowa przechodzi przez całą zygotę

-prawie równomierne - powstają 2 prawie identyczne komórki - makroblastomer i mikroblastomer

-asynchroniczne - pierwsza do podziału wchodzi większa komórka - makroblastomer.

Wynika z oligoizolecytalnego charakteru kom. jajowej

57. faldowanie zarodka - etapy i znaczenie

58. bruzdkowanie - definicja, typ bruzdkowania u czlowieka, znaczenie

Seria podziałów mitotycznych prowadząca do powstania struktur- blastomerow.zarodek nie rośnie , ale zwiększa się ilość blastomerow, które są coraz mniejsze.

1)całkowite- bruzda podziałowa przechodzi przez całą zygotę

2)prawie równomierne- blastomery prawie identyczne, ale mozna wyróżnić makro i mikro blastomer

3)asynchroniczne - pierwszy dzieli sie makroblastomer

59. bariera lozyskowa - z czego sie sklada + jej znaczenie

Skład: komórki ściany kosmka (syncytiotrofoblast, cytotrofoblast), kom. tkanki łącznej i śródbłonka naczyń włosowatych wewnątrz kosmka.

Funkcja - oddziela krew matki od krwi płodu
W II i III trymestrze bariera zostaje zredukowana: warstwa cytotrofoblastu ulega redukcji, syncytiotrofoblast skupia się i tworzy węzły, naczynia kosmka przemieszczają się pod samą błonę

60. faldowanie sie zarodka, zagnieżdzenie

61. jakie musza byc spelnione warunki aby doszlo do zagniezdzenia, jaka forma sie zagniezdza

Forma- blastocysta późna(bez osłonki przejrzystej embrioblast+trofoblast )

-inwazyjnej właściwości trofoblastu (komórki wydzielają enzymy rozpuszczające tkanki oraz są odpowiedzialne za usunięcie osłonki przejrzystej

-odpowiednio przygotowana błoną śluzowa macicy

-utrata osłonki przejrzystej przez blastocystę

62. Rola pęcherzyka żółtkowego w rozwoju zarodka

-W jego ścianie w trzecim tygodniu pojawiają sie gonocyty- pierwotne komorki płciowe

-w trzecim tyg pojawia sie wyspy krwiotwórcze, z których powstanie srodblonek naczyń, i przekształcą sie w hemocytoblasty

-wytworzy jelito pierwotne lub prajelito

-dyfuzja substancji odżywczych

63. rola steku w rozwoju zarodka

Stek jest zawiązkiem dla pęcherza moczowego i odbytnicy. Jest oddzielony od jamy owodni błoną stekową. Po utworzeniu fałdu ogonowego szypuła łącząca (brzuszna) przylega do brzusznej części zarodka, a omocznia zostaje wciągnięte do szypuły. W ektodermie ookrywającej okolicę ogonową tworzy się zagłębienie tworzące zawiązek odbytu, oddzielone od jelita tylnego błoną odbytniczą. Blona ta pęka w końcu 8tyg łącząc jelito z jamą owodni. (Wtf! Nie rozumiem, przepisane z bartla, bo w notatkach nie było)

64. wymien co powstaje z cewy nerwowej

1)OUN, AUN, SUN

2)część nerwowa przysadki nerwowej

3)szyszynka

4) siatkówka oka

65. opisz krótko powstawania gonady męskiej

1)Różnicowanie płci jest regulowane przez wiele genów leżących na XY oraz aut.

2)Chromosom Y- gen SKY >rozwój jądra

3)Brak SRY>rozwój jajnika

4)Białko SOX-9>aktywne namnażanie SZNURÓW PŁCIOWYCH i powstanie SZNURÓW RDZENIA

5)osłonka biała oddziela sznury od nabłonka pokrywającego, a te tworzą KANALIKI NASIENNE KRĘTE->proste->sieć jądra

6) SIEĆ JADRA łączy sie z kanalikami wyprowadzającymi ze śródnercza (tworzącymi najądrze)

7) komórki Leydiga- 8tydz, pod wpływem testosteronu, z mezenchymy

8)K.sertolego- produkują czynnik antymullerowski hamujący rozwój przyśrodnercza

66. Opisać trofoblast.