Dawid Paściak
PODPIS ELEKTRONICZNY
Podpis elektroniczny (ang. electronic signature, digital sign) — metoda potwierdzania autentyczności dokumentu i tożsamości jego nadawcy przy wymianie informacji drogą elektroniczną. Połączenie między dokumentem a podpisem musi być nierozerwalne i musi uniemożliwiać dokonywanie zmian w dokumencie po dołączeniu podpisu elektronicznego. Składa się z trzech członów: poufnego klucza prywatnego, jawnego klucza publicznego (identyfikującego instytucję certyfikującą) i certyfikatu potwierdzającego autentyczność. Staje się wymogiem funkcjonowania społeczeństwa informacyjnego. Podpis elektroniczny stanowi ukoronowanie osiągnięć kryptografii naszych czasów, wykorzystując zarówno szyfrowanie asymetryczne, jak i jednokierunkową funkcję skrótu. Sam podpis jest przekształceniem kryptograficznym danych i ma postać zwykle kilkunastu bajtów. Jego celem, obok potwierdzenia integralności przesyłki (dzięki zastosowaniu funkcji hasa ), jest również potwierdzenie autorstwa wiadomości. Zastosowanie podpisu elektronicznego nie zagraża również poufności przesyłki. Podpis elektroniczny jest często rozumiany i stosowany w najwęższym zakresie jego funkcji, służąc jedynie do identyfikacji osoby składającej ten podpis."Podpis elektroniczny - dane w postaci elektronicznej, które wraz z innymi danymi, do których zostały dołączone lub z którymi są logicznie powiązane, służą do identyfikacji osoby składającej podpis elektroniczny". W szerszym rozumieniu podpis elektroniczny posiada cztery główne cechy:
• autentykacja – uniemożliwienie podszywania się pod daną osobę i wysłania w jej imieniu przesyłki
• integralność – zapewnienie wykrywalności wszelkiej zmiany w danych przesyłki, zlecenia na drodze od nadawcy do odbiorcy i podczas przechowywania jej u odbiorcy
• autoryzacja – zapewnienie niemożliwości wyparcia się podpisu i treści przesyłki (zlecenia) przez autora
• umożliwienie weryfikacji podpisu przez osobę niezależną.
Posiadanie podpisu elektronicznego to szereg zalet dla przedsiębiorców. Już porównując go do tradycyjnego podpisu, ten elektroniczny wyróżnia się między innymi możliwością podpisywania danych, które przedstawione są w formie komputerowej. Chodzi tutaj o pliki, pocztę elektroniczną itp. Zaletą podpisu elektronicznego w stosunku do podpisu tradycyjnego jest możliwość natychmiastowej i obiektywnej identyfikacji podpisanej osoby, sfałszowanie podpisu elektronicznego jest o wiele trudniejsze niż własnoręcznego. Podpis elektroniczny chroni całość dokumentu , nie ma potrzeby parafować każdej jego strony, nie ma oryginału i jego kopii gdyż żaden dokument, który został opatrzony podpisem elektronicznym nie może już zostać zmieniony, jest więc oryginałem. Dane skierowane do danego odbiorcy mogą zostać zaszyfrowane, w taki sposób, że tylko odbiorca dla którego zostały przeznaczone może je rozszyfrować. Podpis elektroniczny jest powiązany z dokumentem do którego został dołączony, w taki sposób, że jakakolwiek późniejsza zmiana danych jest rozpoznawalna. Zaletą jest także niewątpliwie możliwość prowadzenia w ten sposób rozliczeń z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych a także fakt, iż można dzięki niemu wysyłać deklaracje podatkowe do Urzędów Skarbowych, jak również wystawiać faktury elektroniczne itp. Podpis elektroniczny również otworzył możliwość wykorzystania elektronicznej wymiany dokumentów w administracji publicznej, a co za tym idzie udostępniania przez urzędy coraz szerszego wachlarza e-usług. Wykorzystanie podpisu w sposób wynikający z u.p.e. pozwala na stworzenie mechanizmów w sposób jednoznaczny umożliwiający identyfikację osoby kontaktującej się z urzędem za pomocą Internetu, likwidując jednocześnie konieczność tworzenia skomplikowanych systemów zarządzania hasłami uprawnieniami z nich wynikających. Jednak bez uproszczenia przepisów u.p.e.i wprowadzenia prostszych form podpisu elektronicznego w codziennych kontaktach obywatela z urzędem wdrażanie podpisu elektronicznego w administracji będzie niezwykle trudne. W relacji osoba-urząd musimy stosować bezpieczny podpis elektroniczny, a bez doprowadzenia do modyfikacji definicji bezpiecznego urządzenia do składania podpisu elektronicznego stosowanie tej formy będzie marginalne . Każdy medal ma dwie strony, zatem są i wady podpisu elektronicznego. Jedną z nich jest chociażby konieczność stosowania sprzętu oraz infrastruktury informatycznej. Przedsiębiorcy niezbędny jest nie tylko komputer, ale także dostęp do Internetu. Wadą jest również to, iż nie ma bezpośredniego powiązania pomiędzy podpisem, a cechami osobowymi osoby podpisującej. A na koniec, koszt podpisu elektronicznego to aktualnie kwota 300 zł. W dużych firmach, podpisy musi posiadać kilka osób. Podpis nie jest bowiem przyporządkowany do firmy, ale do określonej osoby.