WYBITNI ARTYŚCI I ICH DZIEŁA

LEONARDO da VINCI ( 1452 – 1512 )

Pozostawił niewiele obrazów, część z nich nie została nigdy dokończona. Ze studiów nad prawem widzenia, wywiódł swój sposób malowania, polegający na odrzuceniu wyrazistej linii konturu, obrysowującego każdą formę; formę kształtuje światłocieniem o szerokiej skali i bardzo delikatnych przejściach, od waloru bardzo ciemnego, poprzez skalę walorów coraz słabszych, „rozwiewanych niby dym”. Jest to jego słynne „sfumato”, które stwarza w jego obrazach jedność między rzeczami, a przestrzenią, a figurom nadaje plastyczność i miękkość. Obrazy: „Zwiastowanie”, „Hołd Trzech Króli”, „Madonna w Grocie”, „Ostatnia Wieczerza”, „Dama z Łasiczką”, „Monalisa”, „Św. Anna Samotrzecia”.

PIOTR BRUEGEL (1525 – 1569)

Jest największym zjawiskiem artystycznym, w malarstwie niderlandzkim, ostatniej ćwierci XVI w. Uprawiał malarstwo moralizatorskie, silnie osadzone w rzeczywistości życia chłopa niderlandzkiego. Obrazy: „Walka karnawału z postem”, „Triumf śmierci”, „Zabawy dziecięce”. W późnym okresie twórczości, pojawiają się obrazy przedstawiające pory roku „Zima”, „Powrót”, „Strzelcy na śniegu”, „Sianokosy”, „Pochmurny dzień”. Zagadnieniem pierwszoplanowym tych obrazów, jest jedność człowieka i natury. W obrazach „Wesele chłopskie” i „Taniec Chłopski”, buduje obraz kolorem.

EL GRECO (1541 – 1614 )

W swojej twórczości łączy bizantyjskie tradycje malarskie, z weneckim koloryzmem i hiszpańskim uniesieniem religijnym. Wydłużone postacie, zamknięte w uproszczonych konturach, zimne kolory i czerwony akcent, wewnętrzne światło, ekspresyjne wydłużenie, symboliczne gesty – to charakterystyczne cechy malarstwa El Greco. Obrazy: „Wieczerza w Emaus ‘, „Widok Toledo”, „ Pogrzeb hr. Orgaza”, „Zmartwychwstanie”.

REMBRANDT van Rijn ( 1606 – 1669 )

Malował portrety, pejzaże, sceny religijne o tematyce biblijnej i ewangelicznej, oraz pierwsze w malarstwie holenderskim akty. Obrazy: „Lekcja anatomii dr Tulpa”, „Saskia jako Flora”, „Wymarsz strzelców”, „Powrót syna marnotrawnego”. Przez całe życie studiował własną twarz i zachodzące w niej zmiany, pozostawiając liczne autoportrety z różnych okresów życia.

VINCENT van GOGH ( 1853 – 1890 )

Jego twórczość można podzielić na następujące okresy – 1883 – 1885 w, którym poważne traktowanie zagadnień społecznych, nadawało jego twórczości, charakter ciemny i mroczny. Obrazy: „Warsztat tkacki”, „Jedzący kartofle” – ciemna tonacja, złożona z brązów, zieleni i czerni. Drugi okres paryski ( 1886 - 1888 ), wpływ impresjonistów od, których zaczerpnął krótkie smużki barwne. Trzeci okres :1888 – Arles, zrywa z impresjonizmem, jako środek ekspresji pojawia się intensywny kolor. Obrazy: „Słoneczniki”, „Kawiarnia nocą”, „Portret Armanda Roulin”. 1889: „Zakład Saint Remi”. W tym czasie kolor traci dawną czystość, jako środek ekspresji, pojawia się rozedrgana wirująca linia. 1890 rok – opuszcza Saint Remy. Obrazy: „U progu wieczności, „Portret dr Gacheta”. Ostatni obraz to, „Pole zboża z wronami”.

STANISŁAW WYSPIAŃSKI ( 1869 – 1907 )

Był dramaturgiem, rysownikiem, malarzem, autorem kartonów do polichromii i witraży, projektantem mebli. Posługiwał się pastelem, malował portrety, autoportrety, bardzo częstym motywem była matka z dziećmi, matka karmiąca, wizerunki dzieci. Tło obrazów jest przeważnie szare lub szaro – zielone, kontur postaci wyrazisty i nerwowy, modelunek światłocieniowy – nieznaczny i miękki. Tło bywa zapełnione niekiedy kwiatami („Portret Helenki, „Śpiący Staś”, „Portret Elizy Pareńskiej”).