„Ludzie czy kamienie?” Przedstaw Norwidowska apologię odmienności w wierszach „Adam Krafft” i „W Weronie”.

Inność jest w dzisiejszych czasach tak często nie doceniania, wręcz gnębiona, duszona. W czasach Kamila Cypriana Norwida, w czasach romantyzmu, odrębność była postrzegana inaczej. Innych, czyli kochanków, artystów, ludzi psychicznie chorych, mistyków, geniuszów, romantycy uważali za jednostki najwyższej wartości, wyjątkowe, i nad wyraz wrażliwe, co dawało im możliwość lepszego zrozumienia świata, który nas otacza. Uważali, że trzeba je chronić, bo są zdolne do wielkich czynów, a zwykli ludzie często nie potrafią ich docenić. W wierszach „W Weronie” oraz „ Adam Krafft” Norwid przedstawia Innych, których świat im doczesny nie potrafił zrozumieć.

Wiersz „W Weronie” Norwid stosuje aluzję literacką nawiązując do historii najbardziej znanych kochanków w historii świata – Romea i Julii. Młodzi nie mogą być razem, gdyż od dawna skłócone ze sobą rodziny nie są w stanie zaakceptować tej wielkiej miłości. Lecz oni chcą za wszelką cenę być razem, knują intrygę, która jednak nie udaję się, wręcz odwrotnie doprowadza zakochanych do śmierci samobójczej. Wygrywa śmierć, jednak ona nie jest silniejsza od miłości. Podmiot liryczny opisuje dawne domy kochanków, które są symbolem mieszkających w nich kiedyś rodzin, nad którymi dzieją się rzeczy niecodzienne. Na wzburzonym, deszczowym niebie w jednym miejscu pojawia się błękitne oko, które spogląda na teraz już zniszczone, opuszczone wille, przedstawiające to co zostało po zwaśnionych rodzinach. Dzieje się też druga specyficzna rzecz, spada gwiazda. To niby nic nie znaczące zjawisko dzieli świat. Cyprysy, świat przyrody są zdania, że jest to łza anioła uroniona nad wielkim cierpieniem i nieszczęściem młodych Monteków i Kapuletów, ale ludzie, uczeni wierzą, że to tylko meteoryt, kamień, na którą nikt „(…)nie czeka”.

„Adam Krafft” był rzeźbiarze, którego, tak jak samego Norwida, nie doceniano za życia. Autor stosuje tutaj lirykę do adresata, zwraca się do wielkiego mistrza, który samotnie, w smutku umarł w szpitalu. Rzeźbiarz rozumiały bardziej jego kamienie, podawały się jego artystycznej ręce. To one są odzwierciedleniem jego myśli, serca i próbują przekazywać ją ludziom. Modlitwą artysty jest owe tabernakulum, a na swoich ramionach podtrzymuje jego całość i strzeże tego, w co wlał cała swoją dusze. Według podmiotu lirycznego kto nigdy nie widział dzieła, kto się w niego nie zagłębił, nie zrozumie go, ale jeśli już ktoś zauważy to piękno zakocha się w nim i będzie chciał tam wracać by znów obejrzeć to piękno na własne ocz. Ale ludzie, nie docenili tego, co ich przerosło, Adam Krafft według lirycznego „ja” przewyższał osoby z którymi żył, ale stać się może się przykładem dla następnych pokoleń, dlatego nie powinien się przejmowa tym, co mówią, a nawet przebaczyć ludziom nieczułym, niewrażliwym, bo inność zawsze jest niedoceniana.

Kamil Cyprian Norwid w obu wierszach pokazał historię ludzi Innych, odrzuconych przez środowisko, niezrozumianych. Romea i Julię rozumiały tylko cyprysy, wierzące w wielkość i siłę uczuć, a nawet w to, że Bóg współczuje kochankom, a miłość jest siłą zbawczą. Natomiast ludzie przyjmujący postawę racjonalną, rozumową są bezduszni i nie skorzy do zaakceptowania sentymentalizmu i wrażliwości. Adama Kraffta pojmowały zaś tylko jego kamienie, które potrafiły doskonale oddać wszystko, co chciał pokazać artysta. A osoby z otoczenia rzeźbiarza okazały się nie pojmować jego sztuki, nie były w stanie zaakceptować jego myśli tworzenia, dlatego go odrzuciły, skazały na samotność. W odpowiedzi na tytułowe pytanie „ludzie czy kamienie?” stwierdzam, że przyroda, czy też te przysłowiowe kamienie, które są twarde i bezduszne, potrafią spojrzeć na człowieka, czy też jego dzieło, szerzej, bez klapek na oczach. Zobaczyć tą wrażliwość, odmienność i spróbować się jej przyjrzeć, zrozumieć ją, a nie odrazu odrzucić, tak jak robi to człowiek. Podmiot liryczny w obu wierszach chce pokazać światu, że coś, co kiedyś było odmiennością dziś jest pięknem, dlatego trzeba bronić Innych, a nie osądzać.