ZESTAW I

1.Podstawowe cząstki elementarne wchodzące w skład atomu to: proton o masie 1(u)i ładunku+,neutron o masie 1(u) i ładunku 0, elektron o masie 1/2000(u) i ładunku-

2.główna liczba kwantowa n odpowiada liczbą powłok, zawiera 2n^2stanów kwantowych. Powłoka M zawiera 18 różnych stanów kwantowych.

3.W układzie okresowym wyróżnia się grupy pierwiastków należących do określonych bloków energetycznych. Wymień jakie to bloki i ile pierwiastków do niego należy w ramach jednego okresu: S-2, P-6, D-10, F-14.

4.Rozpad promieniotwórczy to: samorzutna przemiana jądra związana z emisją cząsteczek B+ i B- i alfa. Równanie rozpadu alfa=z^a*Yz-2^a-4*Y+ ⁴₂He.

5.Czas połowicznego rozpadu to:czas w ciągu którego liczba atomów pierw. promieniotwórczego zmniejszy się dwukrotnie.

6.Wiazanie jonowe wynika z przyciągania elektrostatycznego pomiedzy jonami o przeciwnych ładunkach.

7.Wiązanie wodorowe międzycząsteczkowe możliwe jest pomiędzy cząsteczkami w których występują atomy wodoru wiązane są atomami silnie elektroujemnymi np.F, O ,N

8.W każdej parze orbitali atomowych wchodzących w kombinacje liniową odpowiada para orbitali molek..

9.Energia wewnętrzna jest funkcją stanu, tzn, że zależy od stanu początkowego i końcowego a nie zależy od drogi.

10. Zapisz równanie kinetyczne dla reakcji aA+bBcC+dD V=K_A^a* C_B^b

11.Która z wielkości występujących w równaniu kinetycznym zależy a która nie zalezy od steżenia reagujących subst. k-stala szybkości nie zalezy od szybkości reagujących substancji.

12.zdarzenia efektywne - są to zdarzenia w wyniku których dochodzi do reakcji chemicznych.Biorą w nich udział te, które posiadają energie aktywacji wyższą od przeciętnej.

13.Katalizator dodatni to katalizator-który przyspiesza bieg reakcji chemicznej.

14 Wzór na stałą równowagi reakcjiaA+bBcC+dD

V₁=K₁[A]^a[B]^b

V₂=K₂[C]^c[D]^d

V₁=V₂

K₁[A]^a[B]^b=K₂[C]^c[D]^dK=K₁/K₂

15. 3 cechy stanu gazowego:

atomy lub cząstki są w chaotycznym ruchu niezależnie od siebie.

bardzo dużym współczynnikiem ściśliwości

brak sprężystości i uporządkowania cząsteczek.

16. W równaniu gazu rzeczywistego P+(U/V²)(V-b)=RT

występują poprawki uwzględniające siły wzajemnego oddziaływania, przestrzeń pustą między cząsteczkami

(cząsteczki nie są punktami materialnymi)

17. Napięcie powierzchniowe cieczy to dążność cieczy do zmniejszania powierzchni swobodnej

18. Wraz ze wzrostem temperatury rozpuszczalność cieczy i gazów maleje.

19. Czy i w jaki sposób rozpuszczanie substancji nielotnej w lotnym rozpuszczalniku wpływa na prężność pary nad roztworem. Obniża prężność pary roztworu w porównaniu z pierwotną prężnością czystego rozpuszczalnika.

20. Parowanie to – przemiana fazowa-przejście ze stanu ciekłego w gazowy.

21. Kwas według teorii Bronsteda to substancja zawierająca cząsteczki zdolne do oddawania protonów.

22. Równanie dysocjacji wody H₂O+H₂O> H₃O⁺+OH^- H₂OH⁺ + OH^-

23.Iloczyn jodowy wody K_W=10^-14=[H⁺][OH^-]- jony które powstały z autodysocjacji wody.

24.Dysocjacja to rozpad na jony elektrolitów pod wpływem pewnego rozpuszczalnika np.H₂O

25. Moc elektrolitów zależy od stopnia dysocjacji. Podać zakresy alfa>0,3 mocne; 0,3-0,05średnie alfa<0,05 słabe.

26. Podać wzór na wyznaczanie pH mocnych kwasów

pH=log[H⁺]=-log[C_o] na pH mocnych zasad pH=14+logC_o

27. Bufory to mieszaniny roztworów:słabych kwasów i ich soli z mocną zasadą , słabych zasad i ich soli z mocnym kwasem, soli kwasów wieloprotonowych.

28. Hydrolizie nie ulegają: sole mocnych kwasów i mocnych zasad

29. Napisz reakcje hydrolizy dla wybranego związku i określ odczyn tego roztworu. Chlorek amonowy NH₄CL>NH₄⁺+Cl^-; NH₄+H₂O>NH₄OH+H⁺ nadmiar jonówH⁺ powoduje środowisko kwaśne pH<7

30. Mała wartość iloczynu rozpuszczalności świadczy o słabej rozpuszcalności.

31. Podaj wzór na iloczyn rozpuszcalności CaF_2, wyraż go za pomocą rozpuszczalności molowej. CaF₂>Ca²⁺+2F^- [Ca²⁺]=S [F^-]=2S K_CaF2 =[Ca²⁺]*[F]²=(2S)²*S=4S³

32. Uzupełnij reakcje red-ox wskaż utleniacz i reduktor-+5Fe²⁺+8H⁺Mn²⁺+5Fe³⁺+H₂O utleniania: Fe₂₊ (reduktor) - 1 eFe³⁺ /x5, redukcji Mn⁺⁷O₄+5e+8H⁺Mn²⁺+4H₂O /x1

33. Podczas elektrolizy ruch kationów odbywa się w kierunku katody o ładunku ujemnym na którym następuje ich redukcja wg Me⁺e^- Me

35. Ogniwo Daniella Zn/ZnSO₄//CuSO₄; anodę o ładunku (-) stanowi Zn ponieważ ma najmniejszy potencjał Ea. Katode o ładunku (+) stanowi Cu, ponieważ ma największy potencjał Ea. Procesy elektrodowe: A) Zn⁰Zn²⁺+2e^- K)Cu²⁺+2e^- Cu⁰

36. Na czym polega ochrona metali katodowych przed korozją?Metal chroniony łączy się z ujemnym biegunem prądu , następuje cofnięcie procesu utleniania(+e^-)

37. Wymiary cząstek koloidalnych sytuują te wzory pomiedzy roztworami właściwymi a zawiesinami. Koloidy ze względu na powinowactwo do rozpuszczalnika dzielimy na liofilowe i liofobowe.Warunkiem trwałości koloidu liofilowego jest duże powinowactwo do rozpuszcalnika, a liofobowego- naładowanie elektryczne czastek.

38.Wymiana jonowa na kationicie polega na odłączeniu kationu od grupy jonogennej w kationicie i przyłączenie go z pozostałym przepływającym w elektrolicie anionem. Kation odłączony od cząstki elektrolitu jest wiązany przez grupę funkcyjną kationu.

ZESTAW II

1. Atom opisany jest dwoma liczbami: A to liczba masowa i nie jest cechą charakterystyczną atomu, Z to liczba atomowa, jest równa sumie protonów w jądrze (lub elektronów na powłokach) i jest cechą charakterystyczną atomu.

2. Stany energetyczne atomu opisują liczby kwantowe: główna n, poboczna(orbitalna) l, magnetyczna m, spinowa s. Maksymalną liczbę elektronów na powłoce określa wzór 2n².Powłoka L jest druga od jądra, zatem główna liczba kwantowa określająca ją wynosi 2. Na K powłoce zmieści się maksymalnie 8 elektronów.

3. Podaj strukturę elektronową i miejsce(nr.gr. i okres) w układzie okresowym pierwiastka o liczbie z = 17. Szukana konfiguracja to 1s²,2s²,2p⁶,3s²,3p^5. Pierwiastek ten znajduje się w VII grupie głównej (bloku p), oraz w okresie 3.

4. Rozpad promieniotwórczy - to samorzutna przemiana jądra jednego nuklidu w jądro innego, związana z emisją cząsteczek elementarnych.

Równanie rozpadu: B^-: ^A_ZX^A _z+1X+e^- +&^-

5. W stanie równowagi promieniotwórczej szybkość rozpadów jąder w szeregu promieniotwórczym są takie same.

6. Wiązanie kowalencyjne atomowe to wiązanie powstające pomiędzy takimi samymi atomami mającymi, więc identyczną elektroujemność, atomy otrzymują konfiguracje gazów szlachetnych przez tworzenie wspólnych par elektronowych, przy czym każdy atom oddaje do wiązania taką samą liczbę elektronów. Ze względu na identyczną elektroujemność, wspólne pary znajdują się w jednej odległości od tworzących wiązanie atomów.

7. Międzycząsteczkowe wiązanie wodorowe powoduje wzrost gęstości cieczy, wzrost lepkości cieczy, wzrost temperatury topnienia.

8. W cząsteczkach dwuatomowych kombinacja liniowa orbitali atomowych typu s prowadzi do tworzenia orbitalu molekularnego..1s

9. Entalpia jest funkcją stanu, tzn, że zależy od wszystkich parametrów, tzn p, V, U a nie zależy od drogi zmiany stanu.

10. Zapisz kinetyczne równanie reakcji: 2A+BC+D

v₁=k₁[A]²[B], v₂=k₂[C][D]

11. Która z wielkości występujących w równaniu kinetycznym zależy a która nie zależy od stężenia reagujących substancji k₁,k₂ nie zależą od stężenia,[A],[B],[C],[D]to stężenia.

12. Energia aktywacji to taka energia, którą posiadają cząsteczki zdolne wywoływać zderzenia efektywne, czyli takie, w wyniku których powstaje związek chemiczny.

13. Katalizator ujemny, czyli inhibitor to substancja podwyższająca Ea, a zatem obniżająca szybkość reakcji, nie wpływająca na produkt końcowy.

14. Wyprowadź wzór na stałą równowagi reakcji aA+bBcC+dD, V₁=K₁[A]^a[B]^b, V₂=K₂[C]^c[D]^d

K=K₁/K₂={[A]^a[B]^b}/{[C]^c[D]^d}.

15. Pod stałym ciśnieniem objętość gazu przy podwyższeniu o 1 stopień wzrasta o 1/273,5 objętości jaką zajmował w temperaturze 0 C.

16. 2 cechy którymi różni się gaz rzeczywisty od doskonałego:

- cząsteczki gazu rzeczywistego mają własną objętość (nie są punktami materialnymi jak w gazie doskonałym),

- cząsteczki gazu rzeczywistego oddziaływują na siebie wzajemnie siłami elektrostatycznymi (nie tylko zderzeniami jak w gazie doskonałym).

- gaz doskonały ma komplet elektronów na powłoce zewnętrznej

17. Osmoza - jest to zjawisko przenikania cząsteczek rozpuszczalnika przez błonę półprzepuszczalną z roztworu o stężeniu niższym do tej o stężeniu wyższym aż do wyrównania stężeń.

18. Masa gazu rozpuszczonego w danej objętości cieczy, w stałej temperaturze jest wprost proporcjonalna do ciśnienia gazu nad cieczą .

19.Azeotop dodatni to układ wykazujący maksymalną prężność pary nad cieczą oraz minimalną temperaturę wrzenia( skład pary i temperatury jest taki sam)

20. Para nasycona to para znajdująca się w stanie równowagi dynamicznej z cieczą w danej temperaturze.

21. Zasada według teorii Bronsteda to substancja zawierająca cząsteczki zdolne do przyłączania protonów(akceptor).np. NH₃, jonu OH^-.

22. Równanie dysocjacji wody:H₂O+H₂O> H₃O⁺+OH^-

23. Iloczyn jonowy wody wynosi: [H⁺][OH^-]=10^-14

24. Elektrolity to substancje zdolne przewodzić prąd elektryczny, czyli zawierające jego nośniki (jony) a więc zdysocjonowane.

25. Wzór na stałą dysocjacji wynikający z prawa rozcieńczeń ,K=(&²C₀)/(1-&); &-stopień dysocjacji, C_o stężenie substancji rozpuszczonej.

26. Podać wzór na obliczanie słabych kwasów:

[H⁺]=&C₀, pH=-log[H⁺]=-log(&C₀)

27. Cechy charakterystyczne buforów: utrzymują prawie stałe pH podczas rozcieńczania

28. Hydrolizie nie ulegają sole mocnych kwasów i mocnych zasad..

29. Napisz reakcje hydrolizy dla dowolnego z roztworu

CH₃COONa+H₂O Na⁺ + OH^-= CH3COOH . roztwór ma odczyn zasadowy.

30. Mała wartość iloczynu rozpuszczalności świadczy o małej rozpuszczalności danego związku w danym rozpuszcalniku.

31. Podaj wzór na iloczyn rozpuszczalności BaCl_2, wyraź go za pomocą rozpuszczalności molowej.

K₅=[Ba²⁺][Cl^-]²,[Ba²⁺]=S, [Cl]=2S, K₅=S+(2S)²=4S³

32. Uzupełnij reakcje red-ox .

MnO₄-+5Fe²⁺+8H⁺Mn²⁺+5Fe³⁺+H₂O utleniania: Fe₂₊ (reduktor) - 1 eFe³⁺ /x5, redukcji Mn⁺⁷O₄+5e+8H⁺Mn²⁺+4H₂O /x1

33. Podczas elektrolizy ruch aninów odbywa się w kierunku anody o ładunku dodatnim, na której następuje ich utlenienie wg reakcji X^- - eX⁰

34. Elektroda Cynkowa Zn/Zn²⁺ jest elektroda pierwszego rodzaju. Proces elektrodowy ZnZn²⁺-2e^-

35. Ogniwo Volty Zn/H₂SO₄/Cu jest ogniwem nieodwracalnym, anodę o ładunku ujemnym stanowi Zn ponieważ ma mniejszy potencjał elektrodowy od Cu, katode o ładunku dodatnim stanowi Cu, ponieważ ma większy potencjał elektrodowy niż Zn. Procesy zachodzące na elektrodach

A) Zn=H₂SO₄ZnSO₄⁺ H₂

K) ZnZn²⁺+2e K)2H⁺2eH₂

36. Jak działają metaliczne powłoki z metalu o wyższym potencjale od metalu chronicznego? Pokrycie takiego metalu powłoką powoduje utworzenie wyższej różnicy potencjałów niż w ogniwie stężonym, będącym przyczyną korozji. Ochrona tego typu działa dobrze przy nieuszkodzonej zewnętrznej powłoce ochronnej. Gdy się ją uszkodzi, następuje szybka korozja.

37. Wymiary cząstek koloidalnych sytuują te wzory pomiędzy roztworami właściwymi a zawiesinami. Koloidy ze względu na powinowactwo do rozpuszczalnika dzielimy na liofilowe i liofobowe.Warunkiem trwałości koloidu liofilowego jest duże powinowactwo do rozpuszcalnika, a liofobowego- naładowanie elektryczne czastek.

38. Wymiana jonowa na kationicie polega na odłączeniu kationu od grupy jonogennej w kationicie i przyłączenie go z pozostałym przepływającym w elektrolicie anionem. Kation odłączony od cząstki elektrolitu jest wiązany przez grupę funkcyjną kationu.

ZESTAW III

1. Izotopy to atomy tego samego pierwiastka różniące się liczbą masową. O różnicy stanowi liczba neutronów.

2. Poboczna liczba „l” kwantowa może przyjmować wartości od 0 do 6. Podaj symbole pod powłok odpowiadające pierwszymi czterem pobocznym liczbom kwantowym oraz maksymalną liczbę elektronów na tych podpowłokach: s - 2 elektrony, p - 6el, d – 10 el, f – 14 elektronów.

3. Energia jonizacji to energia potrzebna do oderwania elektronu od atomu. Zmienia się w układzie następująco: w grupach maleje, w okresach rośnie(zależy od odległości elektronu od jądra)

4. Rozpad promieniotwórczy to: samorzutna przemiana jądra związana z emisją cząsteczek B+ i B- i alfa. Równanie rozpadu alfa=z^a*Yz-2^a-4*Y+ ⁴₂He.

5. Rozproszenie jąder występuje w wyniku bombardowania jąder cięzkich neutronami powolnymi, produktami są dwa fragmenty o porównywalnych masach 2:3 neutronów.

6. Wiązanie kowalencyjne spolaryzowane występuje, gdy atomy wykazują zbliżoną tendencje do przyjmowania lub oddawania elektronu. Każdy z atomów dostarcza jednakową liczbę elektronów do wspólnego użytku.

7. Międzycząsteczkowe wiązanie wodorowe powoduje wzrost lepkości cieczy, wzrost gęstości we wszystkich stanach skupienia, wzrost temperatury topnienia.

8. Orbitale zhybrydyzowane to efekt kombinacji liniowej własnych orbitali atomowych atomu.

9. Tworzą się orbitale mieszane zhybrydyzowane.

10. Zapisz kinetyczne równanie dla reakcji 2AC+D V=k*C_a²

11. Która z wielkości występujących w równaniu kinetycznym zależy a która nie zależy od stężenia reagujących subst? K - stala szybkości nie zależy od szybkości reagujących substancji.

12. Podwyższenie temperatury powodu wzrost szybkości reakcji.

13. 3cechy katalizatora dodatniego;

zwiększa wartość stałej szybkości reakcji k,

obniża energie reakcji katalizowanej reakcji;

nie ma wpływu na położenie równowagi końcowej dla której zmierza dany proces chemiczny

14. Wzór na stałą równowagi reakcji aA+bBcC+dD

V₁, V₂. V₁=K₁[A]^a[B]^b szybkość tworzenia produktów V=V₁-V₂; V₂=K₂[C]^c[D]^d stan równowagi dynamicznej V₁=V₂V=0; V₁=V₂

K₁[A]^a[B]^b=K₂[C]^c[D]^dK=K₁/K₂

15. W stałej objętości gaz ogrzany o 1 C. Zwiększa prężność o 1/273,16 tej wartości jaką by miał w temp 0C .

16. Gazy rzeczywiste zbliżają się swoim zachowaniem do gazu doskonałego w warunkach niskiego ciśnienia i wysokiej temperatury w porównaniu do ich temperatur skraplania.

17. Lepkość cieczy to opór, jaki stawiają cząsteczki podczas ich wzajemnego przesuwania się

18. Objętość gazu ulegającego pochłanianiu przez daną ilość cieczy zależy od ciśnienia.

19. Przykład układu jednoskładnikowego, trójfazowego. Ile stopni swobody ma taki układ? np. lód, woda, para wodna. Taki układ ma O stopni swobody

20. Wrzenie cieczy to parowanie w całej objętości. Wzrost ciśnienia powoduje wzrost temperatury wrzenia.

21. Wg. teorii Bronsteda przykład sprzężonych reakcji: HCL+H₂OCl- + H₃O

23 Równanie dysocjacji wody

H₂O+H₂O> H₃O⁺+OH^- H₂OH⁺ + OH^-

24. Solwatacja to otaczanie jonów lub cząstek cząsteczkami rozpuszczalnika.

25. Stopień dysocjacji - definicja i zależność od czynników zewnętrznych: stos. dys &=n/n_o, gdzie n to liczba cząstek które uległy dysocjacji, no – całkowita liczba cząstek substancji rozpuszczonej; & zależy od natury substancji rozp., natury rozpuszczalnika, temp, stężenia subst. rozpuszczonej, od obecności innych elektrolitów w roztworze.

26. Obliczanie pH słabych zasad.

MeOH>Me⁺+ OH^- [OH^-]+&C₀pH=14-pOH=14+log&C_o

27. Pojemność buforowa wyraża liczbę moli mocnego kwasu lub zasady, która wprowadzona do jednego 1dm³ buforu zmienia jego pH o jednostke (beta) B=dC/dpH

28. Hydrolizie nie ulegają sole mocnych zasad i mocnych kwasów.

29. Napisz reakcje hydrolizy dla wybranego związku i określ odczyn tego roztworu. Chlorek amonowy NH₄CL>NH₄⁺+Cl^-; NH₄+H₂O>NH₄OH+H⁺ nadmiar jonówH⁺ powoduje środowisko kwaśne pH<7

30. Mała wartość iloczynu rozpuszczalności świadczy o małej rozpuszcalności.

31. Podaj wzór na iloczyn Ag₂S>2Ag⁺+ S^2-

[Ag⁺]=2S [S^2-] =1S K_Ag2S[Ag⁺]^a[S^2-]=(2S)² *S=4S³

32. Uzupełnij reakcje red-ox wskaż utleniacz i reduktor

5Fe²⁺+8H⁺Mn²⁺+5Fe³⁺+H₂O

utleniania: Fe₂₊ (reduktor) - 1 eFe³⁺ /x5,

redukcji Mn⁺⁷O₄+5e+8H⁺Mn²⁺+4H₂O /x1

33. Podczas elektrolizy ruch kationów odbywa się w kierunku katody o ładunku ujemnym na którym następuje ich redukcja wg Me⁺e^- Me

34. Elektroda wodorowa jest elektrodą pierwszego rodzaju. Proces elektrodowy Me>Meⁿ⁺ +ne^-

35. Ogniwo stężeniowe działa na zasadzie wyrównywania się stężeń elektrolitów. W skutek tego płynie prąd elektryczny. Nie zachodzi reakcja chemiczna lecz fizyczna, przeniesienie substancji z jednej fazy do drugiej. Anodę o ładunku(-)stanowi metal o niższym potencjale Ea(Ag), Katodę o ładunku(+) stanowi metal o wyższym potencjale Ea (Ag). Schemat ogniwa:

Ag/AgNO₃/NH₄NO₃/AgNO₃/AG C1<C2

36. Jak działają metaliczne powłoki z metalu o wyższym potencjale od metalu chronicznego?Pokrycie takiego metalu powłoką powoduje utworzenie wyrzszej różnicy potencjałów niż w ogniwie stężonym, będącym przyczyną korozji. Ochrona tego typu działa dobrze przy nieuszkodzonej zewnętrznej powłoce ochronnej. Gdy się ją uszkodzi, następuje szybka korozja.

37. Wymiary cząstek koloidalnych sytuują te wzory pomiedzy roztworami właściwymi a zawiesinami. Koloidy ze względu na powinowactwo do rozpuszczalnika dzielimy na liofilowe i liofobowe.Warunkiem trwałości koloidu liofilowego jest duże powinowactwo do rozpuszcalnika, a liofobowego- naładowanie elektryczne czastek.

38. Wymiana jonowa na kationicie polega na odłączeniu kationu od grupy jonogennej w kationicie i przyłączenie go z pozostałym przepływającym w elektrolicie anionem. Kation odłączony od cząstki elektrolitu jest wiązany przez grupę funkcyjną kationu.

Zestaw IV

1. Wymień oraz podaj liczbę wszystkich cząstek elementarnych wchodzących w skład budowy atomu: ³⁵₁₇ X.

protony – 17

elektrony – 17

neutrony – 18

2. Podaj strukturę elektronową oraz miejsce w układzie okresowym pierwiastka: ³⁵₁₇ X

Szukana konfiguracja to 1s²,2s²,2p⁶,3s²,3p^5. Pierwiastek ten znajduje się w VII grupie głównej (bloku p), oraz w okresie 3.

3. Pierwiastki bloku s zajmują w układzie okresowym miejsce w grupach IA i IIA oraz hel i wodór. Są to typowe litowce i berylowce. W skali elektroujemności są słabo elektroujemne /metalami/.

Tworzą: a) kationy , b) kationy i aniony, c) aniony

4. Jeżeli jądro zawiera o l neutron za dużo może dojść do emisji cząstek elektronu e⁺ według przemiany β-. Wówczas ^A_ZX -> ^A_Z+1X +e+v.

5. Stan równowagi promieniotwórczej

Jest to stan, gdy ilość jakiegoś pierwiastka przejściowego w reakcji jest stała.

6. W jakich warunkach dochodzi do polaryzacji wiązania?

Polaryzacja wiązania to przesunięcie pary elektronowej w kierunku bardziej elektroujemnego atomu. Atom bardziej elektroujemny przyciąga wspólną parę elektronową – uzyskuje ładunek (-)m a atom mniej elektroujemny uzyskuje ładunek (+).

7. Porównaj moc wiązań: atomowe maja większą moc i energię niż Van der Waalsa

8. Orbitale molekularne typu „sigma" tworzą się w wyniku osiowego przenikania /nakładania się/ chmur elektronowych dwóch orbitali.

9. Kształt cząsteczki wieloatomowej zależy od liczby elektronów walencyjnych /hybrydyzacja/

10. Entalpia jest funkcją stanu, zatem jej zmiana nie zależy od stanu początkowego i końcowego, tzn p, V i U a nie zależy od drogi przemiany.

11. Efekt energetyczny reakcji endotermicznej to przepływ energii z otoczenia do układów reagentów.

12. Zapisz kinetyczne równanie dla reakcji: A + 2B -> C + D

v₁=k₁[A]²[B], v₂=k₂[C][D]

13. Katalizator to substancja, której obecność w układzie powoduje zmianę szybkości reakcji chem. Proces przebiegający w obecności katalizatora to proces katalityczny. Skład chem. katalizatora przed i po reakcji pozostaje niezmieniony.

14. Podaj wzór na stałą równowagi chemicznej : aA + bB <-> cC +dD

V₁=K₁[A]^a[B]^b

V₂=K₂[C]^c[D]^d

V₁=V₂

K₁[A]^a[B]^b=K₂[C]^c[D]^dK=K₁/K₂

15. Podaj dwie cechy różniące gaz rzeczywisty od doskonałego

- cząsteczki gazu rzeczywistego mają własną objętość (nie są punktami materialnymi jak w gazie doskonałym),

- cząsteczki gazu rzeczywistego oddziaływują na siebie wzajemnie siłami elektrostatycznymi (nie tylko zderzeniami jak w gazie doskonałym).

- w gazie doskonałym cząsteczki są obojętne chemicznie a zderzenia są doskonale sprężyste.

16. Podaj dwie charakterystyczne cechy stanu stałego

- ciałą stałe mają w danej temperaturze określony kształt i objętość

- dzięki bardziej zwartej budowie mają one dużą sztywność, ich gęstość jest mniej zależna od temperatury i ciśnienia niż gęstość cieczy, a szczególnie gazów

- mają uporządkowaną budowę wewnętrzną

17. Rozpuszczalność gazu w cieczach wraz z obniżeniem temperatury wzrasta.

18 Cechą charakterystyczną roztworów właściwych jest to że złożone są one z cząsteczek lub jonów o rozmiarach mniejszych niż 10^-9m. Faza zdyspergowana takiego roztworu jest rozdrobniona do pojedynczych atomów, cząsteczek lub jonów.

19. Napisz równanie dysocjacji: a) siarczan (VI) potasu K₂SO₄ -> 2K⁺ +SO₄ ^2- b) Kwas azotowy (V) 2HNO₃ -> H₂0 + N₂O₅ c) wodorotlenek amonowy……………………………..

20. Stopień dysocjacji elektrolitów mocnych jest równy 1. / W rozcieńczonym roztworze wodnym są całkowicie zdysocjonowane na jony czyli w roztworze nie istnieją cząstki niezdysocjonowane/

21. Iloczyn jonowy wody: [H⁺][OH^-]=10^-14

22. Podaj wzór na obliczanie pH mocnych zasad pH=14+logC_o i słabych kwasów pH = - logC_oα.

23. Podaj wg.teorii Bronsteda przykład sprzężonych: kwas to substancja zawierająca cząsteczki zdolne do oddawania protonów , zasada to substancja zawierająca cząsteczki zdolne do przyłączania protonów(akceptor).np. NH₃, jonu OH^-. Kwas sprzężony: H₂SO₄ i HSO₄^- i zasad H₃O⁺ i H₂O.

24. Napisz reakcję hydrolizy i określ odczyn roztworu CH₃COONa

CH₃COONa + H₂O Na⁺ + OH^-= CH3COOH Roztwór ma odczyn zasadowy.

25 Cechą charakterystyczną buforów jest to że są roztworami słabych zasad i ich soli albo słabych kwasów i ich soli.

26. Jeżeli do roztworu wprowadzono jony M⁺ i jony X^- tworzące sól trudno rozpuszczalną to osad zacznie wytrącać się w momencie ....................................................................................................................

27 Algebraiczna suma stopni utlenienia w jonie = ładunkowi jonu. Oblicz

stopnie utlenienia wszystkich pierwiastków w jonie Cr₂O₇^-2. O = -2 i Cr = 7.

28.Prawo zachowania ładunku: ładunek całkowity po stronie substratów musi być równy ładunkowi całkowitemu po stronie produktów. Ładunek całkowity liczymy sumując ładunek kationów, anionów i pobranych elektronów. Musi być spełnione w reakcjach redoks.

/Prawo zachowania masy: sprawdzamy, czy w każdym połówkowym równaniu reakcji po stronie substratów i produktów występują te same atomy w równych ilościach/

29. Reakcja utlenienia to podwyższanie stopnia utlenienia w reakcji. Reakcja redukcji to proces w czasie, którego pierwiastek będący w związku obniża swój stopień utlenienia.

30. Podczas elektrolizy ruch anionów odbywa się w kierunku anody o ładunku dodatnim, na której następuje reakcja utlenienia.

31. Potencjał normalny elektrody wodorowej E₀ = 0

32. Porównując potencjały normalne wskaż, który z metali jest bardziej aktywny chemicznie: Sn (-0,136V) czy Zn (-0,763 V) Zn jest bardziej aktywny.

33. Ogniwo galwaniczne Volty Zn/H₂SO4/Cu jest ogniwem nieodwracalnym, anodę o ładunku ujemnym stanowi Zn ponieważ ma mniejszy potencjał elektrodowy od Cu, katode o ładunku dodatnim stanowi Cu, ponieważ ma większy potencjał elektrodowy niż Zn. Procesy zachodzące na elektrodach

A) Zn=H₂SO₄ZnSO₄⁺ H₂

K) ZnZn²⁺+2e

34. Reakcja wymiany jonów z roztworu KNO₃ na kationicie Kt-H ......................................................

35. Zdolność wymienna robocza jonitu jest to liczba gramrównoważników wymienionych przez daną kolumnę do momentu jej przebicia.

36. Koloidy to rozproszone układy niejednorodne składające się z ośrodka ciągłego zwanego fazą rozpraszającą i z tzw. fazy rozproszonej (zdyspergowanej), którą stanowią drobne cząstki. Pod względem stopnia rozdrobnienia stanowią układy pośrednie między mieszaninami jednorodnymi a niejednorodnymi.

37. Oblicz stężenie molowe roztworu po rozpuszczeniu 35,5 g Na₂SO₄ w 500 ml wody. Na-23, S -32, O – 16.

Na₂SO₄ = 23 * 2 +32 + 16 * 4 = 142 g/mol

Cm = 35,5 / (0,5 * 142) = 0,5 mol/ dm³

Zestaw V

1. Atom opisywany jest dwoma liczbami: A - to liczba masowa jest równa liczbie elektronów i protonów i jest (nie jest) cechą charakterystyczną atomu. Z – to liczba atomowa jest równa liczbie protonów i jest (nie jest) cechą charakterystyczną atomu.

2. Stany energetyczne elektronu opisują liczby kwantowe (podaj symbole i nazwy)

n – główna, l – poboczna – orbitalna, m – magnetyczna, s – spinowa. Liczbę stanów kwantowych na powłoce oblicza się ze wzoru: 2n². Na powłoce M znajduje się max 18 elektronów.

3. Pierwiastki bloku d zajmują w układzie okresowym miejsce w grupach od Ib do Viii. Są to

typowe metale. Tworzą: a) kationy, b) kationy i aniony, c) aniony (niepotrzebne skreślić).

4. Jeżeli jądro zawiera o l neutron za dużo może dojść do emisji cząstek elektronu e⁺ według przemiany β-. Wówczas ^A_ZX -> ^A_Z+1X +e+v.

5. Stan równowagi promieniotwórczej

Jest to stan, gdy ilość jakiegoś pierwiastka przejściowego w reakcji jest stała.

6. Wiązanie koordynacyjne - typ wiązania kowalencyjnego, w którym obydwa elektrony stanowiące wspólną parę elektronową pochodzą od tego samego atomu. Występują w związkach typu kompleksowego. Różną się tym od kowalencyjnych, że para elektronów tworzących wiązanie oddawana jest przez jeden z dwóch łączących się atomów. Cechy: tworzą kryształy, nie przewodzą prądu, niska temp. wrzenia i topnienia.

.Przykład (wzór strukturalny).

7. Porównaj moc wiązań: jonowe jest mocniejsze niż Van der Wasala

8. Orbitale molekularne typu „sigma" tworzą się w wyniku osiowego przenikania /nakładania się/ chmur elektronowych dwóch orbitali.

9. Kształt cząsteczki wieloatomowej zależy od liczby elektronów walencyjnych /hybrydyzacja/

10. Energia wewnętrzna jest funkcją stanu, tzn, że zależy od stanu początkowego i końcowego a nie zależy od drogi przemiany.

11. Efekt energetyczny reakcji egzotermicznej to przepływ energii z układu do otoczenia.

12. Zapisz kinetyczne równanie dla reakcji: 2A + B ->C + D

v₁=k₁[A]²[B], v₂=k₂[C][D]

13. Katalizator to substancja, której obecność w układzie powoduje zmianę szybkości reakcji chem.

14. Stan równowagi chemicznej to moment kiedy stosunek iloczynu stężeń molowych produktów reakcji do stosunku iloczynu stężeń molowych substratów jest wielkością stałą

15 .Podaj dwie cechy różniące gaz rzeczywisty od doskonałego

- cząsteczki gazu rzeczywistego mają własną objętość (nie są punktami materialnymi jak w gazie doskonałym),

- cząsteczki gazu rzeczywistego oddziaływują na siebie wzajemnie siłami elektrostatycznymi (nie tylko zderzeniami jak w gazie doskonałym).

- gaz doskonały ma komplet elektronów na powłoce zewnętrznej

16. Podaj dwie charakterystyczne cechy stanu ciekłego

W porównaniu z gazami, odległości międzycząsteczkowe w cieczach są mniejsze, a siły wzajemnego oddziaływania większe. Dlatego ciecze zachowują własną objętość, wykazują niewielką ściśliwość i w porównaniu z gazami mniejszą rozszrzalność termiczną.

17. Rozpuszczalność gazu w cieczach wraz ze wzrostem temperatury maleje w niskich temp a rośnie w wysokich.

18. Roztwory właściwe to roztwory rzeczywiste złożone z cząsteczek lub jonów o rozmiarach mniejszych niż 10^-9m. Faza zdyspergowana takiego roztworu jest rozdrobniona do pojedynczych atomów, cząsteczek lub jonów.

19. Dysocjacja to rozpad cząsteczek związku chemicznego na prostsze rodzaje chemiczne:
atomy, jony, prostsze cząsteczki, wolne rodniki. Stopień dysocjacji elektrolitu określa się stosunkiem liczby moli cząsteczek zdysocjowanych na jony do liczby moli cząsteczek substancji rozpuszczonej.

gdzie: (alfa) - stopień dysocjacji, x - liczba moli cząsteczek zdysocjowanych na jony, n - liczba moli cząsteczek substancji rozpuszczonej

20. Równanie dysocjacji wody H₂O+H₂O> H₃O⁺+OH^- H₂OH⁺ + OH^-

21.Iloczyn jodowy wody K_W=10^-14=[H⁺][OH^-]- jony które powstały z autodysocjacji wody.

23. Podaj wzór na obliczanie pH mocnych kwasów

pH=log[H⁺]=-log[C_o] Słabych zasad Ph = 14 + log[C_o]α

24. Podaj wg. teorii Bronsteda przykład sprzężonych: kwas H₂SO₄ i HSO₄^- i zasada H₃O⁺ i H₂O.

25. Napisz reakcję hydrolizy i określ odczyn roztworu

NH₄NO₃ -> NH₄⁺+NO₃^-

NH₄ + H₂O -> NH₄OH + H⁺ nadmiar jonówH⁺ powoduje środowisko kwaśne pH<7

26 Cechą charakterystyczną buforów jest to że utrzymują prawie stałe pH podczas rozcieńczania.

27. Jeżeli do roztworu wprowadzono jony M⁺ i jony X^- tworzące sól trudno rozpuszczalną to osad zacznie wytrącać się w momencie …………………………………………………………………………………...

28. Algebraiczna suma stopni utlenienia w cząsteczce = zeru. Oblicz stopnie utlenienia wszystkich pierwiastków w cząsteczce K₂Cr₂O_7. K = 1, O = -2 i tak 2 + 2x -14 = 0 , czyli x = 6 czyli Cr = 6

29. Podczas reakcji utlenienia reagenta następuje ………………………………….stopnia utlenienia w

wyniku ………………………elektronów. Podczas reakcji redukcji reagenta następuje ……………………. stopnia utlenienia w wyniku……………………………………….elektronów.

30. Podczas elektrolizy ruch kationów odbywa się w kierunku katody o ładunku ujemnym, na którym następuje ich redukcja wg Me⁺e^- Me

31. Potencjał normalny elektrody wodorowej E₀ = 0

32.Porównując potencjały normalne wskaż, który z metali jest bardziej aktywny chemicznie: Pb (-,126V) czy Zn(-0/763V) Zn jest bardziej aktywny chemicznie.

33. Ogniwo galwaniczne Volty Zn/H₂SO4/Cu jest ogniwem nieodwracalnym, anodę o ładunku ujemnym stanowi Zn ponieważ ma mniejszy potencjał elektrodowy od Cu, katode o ładunku dodatnim stanowi Cu, ponieważ ma większy potencjał elektrodowy niż Zn. Procesy zachodzące na elektrodach

A) Zn=H₂SO₄ZnSO₄⁺ H₂

K) ZnZn²⁺+2e

34. Reakcja wymiany jonów z roztworu NaNO₃ na kationicie Kt - H

35. Punkt przebicia kolumny to moment, w którym po przepuszczeniu pewnej ilość roztworu przez kolumnę, w wycieku pojawią się te jonity, które wpuszczaliśmy do kolumny.

36.Koagulacja to łączenie się cząstek koloidowych i powstawanie koagulatu.

37. Oblicz stężenie molowe roztworu po rozpuszczeniu 43,5 g K₂SO₄ w 500 ml wody. K - 39, S -32, O - 16

K₂SO₄ = 2*39 + 32 + 16 * 4 = 174 g/mol

n = 43,5 g / 174 g/mol = 0,25 moli

Cm = 0,25moli / 0,5 l = 0,5 mol/ dm³