ZESTAW 5

1. BIUROKRACJA + CECHY I OGRANICZENIA
2. TEORIE I PRZYCZYNY POWSTAWANIA NIERÓWNOŚCI ZE WZGLĘDU NA WIEK
3. PIĘTNO - OD STR JEDNOSTKI I SPOŁECZEŃSTWA
4. NIEPEŁNOSPRWANOŚĆ Z BIOMEDYCZNEGO I SPOŁECZNEGO PKT WIDZENIA
5. REHABILITACJA – DEF.

AD.1 BIUROKRACJA + CECHY I OGRANICZENIA

biurokracja – formalna struktura zarządzająca, odpowiadająca za planowanie, nadzór, koordynację pracy różnych części danej organizacji.

Cechy (wg Webera) : 1 specjalizacja i podział pracy 2 hierarchia – urząd wyżej sprawuje władzę nad niższym 3 przepisy i regulacje prawne 4 bezosobowość – „klient” i „sprawa” 5 formalne, spisywane kartoteki i dokumenty 6 kompetencje techniczne i awans 7 personel administracyjny

Ograniczenia : 1 nieskuteczność ( brak skuteczności w sprawach nietypowych) 2 zmiana celów (zapomnienie o celach biurokracji, myślenie o własnych potrzebach) 3 rozrost biurokracji (zwiększenie zakresu odpowiedzialności) 4 sztywność ( nadmierna koncentracja na przepisach) 5 oligarchia(mniejszość rządzi większością)

AD. 2 TEORIE I PRZYCZYNY POWSTAWANIA NIERÓWNOŚCI ZE WZGLĘDU NA WIEK

ageism – dyskryminacja ze względu na wiek.
poglądy funkcjonalistów – teoria wyłączania się z aktywności : sugeruje konieczność stopniowego dochodzenia ludzi starszych ze stanowisk ustępując tym samym miejsca ludziom młodym, ze stanowisk wiążących się z odpowiedzialnością społeczną. Dzięki takiemu przejściu społ. może sprawnie funkcjonować a role i statusy społ. mogą dalej przetrwać. Zwolennicy mówią, że ludzie starsi mają tu przywilej gdyż są mniej aktywni, zdolności ich też są coraz mniejsze, mogą oni uniknąć stresu. Krytycy jednak twierdzą, że ludzie Ci lubią swoją pracę lub jest ona ich całym życiem przez co ciężko jest się im z tym pożegnać – mogą odczuwać wtedy ekonomiczne niedogodności.

Teoretycy konfliktu – zwolennicy mówią o dyskryminacji mniejszości, jako o nierówności w traktowaniu kategorii wiekowych. Starzy osobnicy są uważani, za gorszych mniej wydolnych, oddają przymusowo niejako miejsce młodym i w średnim wieku, przez co zostają pozbawieni możliwości prac ludzie przy władzy chronią w ten sposób interesy ekonomiczne nie narażając się na żadne straty finansowe. krytycy podkreślają podobnie jak w teorii wyłączania się z aktywności, że ludzie starsi powinni mieć zapewnioną ochronę praw, a proces wył się z akt powianiem przebiegać płynnie. Osoby młode nie powinny być obarczane pracą żeby mogły się dalej rozwijać, czyli ustępują tu miejsca starszym. Inny krytycy mówią, że niestety system ekonomiczny nie może dopuścić do sytuacji gdzie jest praca nieproduktywna dlatego trzeba ją zamienić na pracę produktywną – efektywną lub powinna zostać zlikwidowana.

Pogląd symbolicznego interakcjonizmu – określił teorię aktywności – substytucji, czyli alternatywę dla teorii wył się z akt. Kładzie nacisk na poczucie tożsamości os. starszych oraz satysfakcji osobistej. Ludzie starsi nie różnią się od młodych więc ich traktowanie powinno być takie same. Zwolennicy wskazują na fakt, że utrata pracy dla jednych będzie zbawienna a dla innych bolesna – nie ma dobrego jednego rozwiązania. Krytycy jednak wskazują, że teoria ta nie zwraca uwagi np. na pogarszający się stan zdrowia ludzi starych, przez co skłania ich do respektowania teorii wył się z akt(stanowiącej o stopniowym wycofywaniu się z akt.)

AD. 3 PIĘTNO - OD STR JEDNOSTKI I SPOŁECZEŃSTWA
piętno - w języku naukowym, jest to proces nadawania określeń w kategoriach zachowania jednostkom, grupom społecznym czy kategoriom społecznym w wyniku czego przyjmują one nadane im cechy i zaczynają działać zgodnie z przypisanymi im etykietami. Mówiąc bardziej przystępnie jest to proces, w którym specyficzną "etykietę" nadaje się osobom nie spełniającym oczekiwań innych - nietypowym w wyglądzie, zachowaniu, poglądach, odmiennym kulturowo lub rasowo, niechętnym lub nieumiejącym zachowywać się zgodnie z przyjętymi normami społecznymi.

Piętnem jest każda cecha, która wyróżnia jednostkę lub grupę z większości, i sprawia, że ta jednostka lub grupa traktowana jest podejrzliwie lub wręcz wrogo. Przeważnie osoby chore są traktowane ulgowo i często otrzymują specjalne „przywileje” jednak w przypadku gdy choroba okaże się zakaźna lub śmiertelna (np. AIDS) osoby są często odsuwane i opuszczane. Zdrowe społeczeństwo może wtedy odrzucić taką jednostkę. W średniowieczu traktowana tak ludzi chorujących na trąd, którzy byli wypędzani z domu lub nawet z miast. W przypadkach gdy chory jest napiętnowany może być traktowany jako zarówno sprawca jak i ofiara swojej choroby, przez co może nie uzyskać specjalnych praw i przywilejów, dotyczy to np. roli nieprawomocnej. Piętno rzadko opiera się na rzetelnej wiedzy, ale na stereotypach oraz mylnego lub częściowego pojmowania sprawy.

AD.4 NIEPEŁNOSPRWANOŚĆ Z BIOMEDYCZNEGO I SPOŁECZNEGO PKT WIDZENIA Niepełnosprawną jest osoba, której stan fizyczny (i) lub psychiczny, trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia wypełnianie zadań życiowych i ról społecznych zgodnie z normami prawnymi i społecznymi.
Osoba niepełnosprawna jest jednostką w pełni swych praw znajdującą się w sytuacji upośledzającej ją stworzonej przez bariery środowiskowe, ekonomiczne i społeczne, których nie może tak jak inni ludzie przezwyciężyć wskutek występujących w niej uszkodzeń.

Niepełnosprawność społeczna (ang. disability) – warunki jakie społeczeństwo stwarza niep

niepełnosprawnym.
Niepełnosprawność społeczna jest w dużej mierze wyznaczana przez warunki jakie społeczeństwo zapewnia osobom niepełnosprawnym – takim jak przysposobienie transportu czy budownictwa dla osób niepełnosprawnych. Mówiąc obrazowo to społeczeństwo określa kto i w jaki sposób jest niepełnosprawny; dla przykładu osoba studiująca na wyższej uczelni i na wózku inwalidzkim jest niepełnosprawna tylko wtedy, kiedy nie może wjechać do budynku wyższej uczelni, w którym są wysokie schody.

AD. 5 REHABILITACJA – DEF.-

Ustawa stanowi, że rehabilitacja osób niepełnosprawnych oznacza zespół działań (organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych, społecznych) zmierzających od osiągnięcia, przy współudziale tych osób, możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej.
Rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobom niepełnosprawnym uzyskania i utrzymania zatrudnienia (służą temu: szkolnictwo zawodowe, poradnictwo i pośrednictwo pracy).
Natomiast rehabilitacja społeczna służy temu, by osobom niepełnosprawnym umożliwić pełne uczestnictwo w życiu społecznym.

ZESTAW 6

1.CHOROBA JAKO DEWIACJA SPOŁECZNA – UZASADNIENIE SŁUSZNOŚCI STWIERDZENIA
2. PROBLEMY STARZENIA SIĘ JEDNOSTKI I SPOŁECZEŃSTWA
3.NORMY SPOŁECZNE – MECHANIZMY TWORZENIA I TYPY
4.PORÓWNANIE NIEPEŁNOSPR W KONTEKŚCIE PRAWNYM I BIOLOGICZNYM
5.WPŁYW RASY, POCHODZENIA SPOŁ I PŁCI NA ZDROWIE

AD.1 CHOROBA JAKO DEWIACJA SPOŁECZNA – UZASADNIENIE SŁUSZNOŚCI STWIERDZENIA

Dewiacja - odchylenie od reguł działania społecznego, postępowanie niezgodne z normami, a także z wartościami przyjętymi w społeczeństwie lub w grupie społecznej. Zachowania dewiacyjne nie są jednoznacznie interpretowane i ich określenie jest zależne od przyjętych systemów normatywnych w danym społeczeństwie. W niektórych ujęciach teoretycznych definiowane jest relatywistycznie jako zachowanie, które zostało przez społeczność zdefiniowane jako dewiacyjne. Pojęcie to upowszechniło się najpierw w socjologii amerykańskiej, dla odróżnienia od określenia patologii. Procesowi dewiacji towarzyszy proces stygmatyzacji polegający na nadawaniu jednostce „etykiety” zgodnej z jej postępowaniem. U ludzi poddanych procesowi stygmatyzacji wytwarza się negatywny obraz samego siebie, który może mieć wpływ na ich przyszłe zachowanie, zaczynają oni wierzyć, że rzeczywiście postępują wbrew ogólnie przyjętym normom.

Choroba zatem będzie dewiacją społeczną, gdyż nie zawsze osoby chore czy niepełnosprawne będą akceptowane w społeczeństwie oraz mogą być dyskryminowani lub naznaczeni „etykietą”, np. inwalidy czy w przypadku chorego na Zespół Downa – głupka czy popularnie zwanego „downem”. Choroba jest to niejako inny wygląd lub zachowanie niż ogólnie jest przyjęte w społeczeństwie wśród „normalnych”, zdrowych osób. Chorzy są narażeni na krytykę i wykluczenie społeczne, przez co niekiedy zostają naznaczeni stygmatem, co natomiast wskazuje na zaistnienie procesu dewiacji.

AD.2 PROBLEMY STARZENIA SIĘ JEDNOSTKI I SPOŁECZEŃSTWA

Starzenie się jest powszechnie znanym zjawiskiem, w dzisiejszych czasach szczególnie nasilonym. Łatwo można dostrzec, że nasze społeczeństwo jest społeczeństwem starzejącym się. Osobą starą możemy nazwać osobę, która przekroczyła wiek 65 lat. Narastający problem starzenia się możemy określić procesem „siwienia społeczeństwa”. Problem starzenia się dotyczy tak naprawdę każdego człowieka, od dziecka do staruszka oraz każdego poziomu, tj. makro (rodzina), mezo(społeczność lokalna), makro( całe społeczeństwo). Warto zacząć od tego, że głównym problemem jest zagrożenie wymarciem naszego społeczeństwa, wpływa na to zjawisko drastyczny wzrost ludzi starszych, imigracje ludzi młodych za granicę, spadek liczby urodzeń, wydłużenie długości życia, oraz double ageing czyli podwójne starzenie się wskazujące, że nawet wśród najstarszych obywateli ten wiek jeszcze bardziej się wydłużył. Transformacje demograficzne również przyczyniły się do wzrostu liczby osób Starszych. Kolejne problemy możemy napotkać w systemie emerytalnym, gdyż ilość składek osób młodych w stosunku do ilości „opłacanych” osób starszych jest stosunkowo mały, co może grozić brakiem funduszy na wypłatę emerytur i renta w konsekwencji może to prowadzić do ubóstwa. W systemie edukacji również napotkamy problemy, gdyż niska liczba młodych osób może grozić zamykaniem placówek edukacyjnych oraz brak naboru do następnych klas. Również związany z tym jest rynek pracy, na którym będzie brakowało młodej siły roboczej, przez co kolejne firmy i placówki będą zamykane lub będą upadały. Jak wiadomo osoby starsze cierpią na różne schorzenia oraz ich wydajność nie jest taka sama jak w przypadku osób młodszych. Co do jednostek problemy również będą napotykane , np. na gruncie rodzinnym. „młodzi dziadkowie” chętnie będą opiekować się wnukami, jednak wraz z wiekiem (starzeniem się) ich pomoc będzie malała i nie będą w stanie czynnie pomagać swoim dzieciom. Zmieni się stosunek – to już nie dziadkowie będą opiekować się wnukami, a wnuki dziadkami, co prowadzi do samotności lub poświęcenia się osobie starszej, która wymaga szczególnej opieki i troski. Pomocy dla osób starszych w rodzinie odgrywa średnie pokolenie, określane z racji swojej roli pośrednika między pokoleniami jako sandwiebgeneration. W tym zaś pokoleniu generation. decydująca rola przypada kobietom - to one dostarczają pomocy zarówno dzieciom w rodzinie, jak i osobom starszym. Często jest to jednak wysiłek ponad ich siły. Możliwości opiekuńcze rodziny słabną w miarę, jak przy-bywa w nich starych ludzi. Bardzo prawdopodobna jest też sytuacja, gdy osobom starszym będzie doskwierać samotność lub będą przebywać z obcymi ludźmi w domach opieki. Powodem będzie naturalnie brak możliwości lub niewystarczająca liczba osób, które mogłyby pomagać starszym. Utrzymanie opiekuńczej funkcji rodziny wobec starszego pokolenia będzie wymagało od mężczyzn większego niż to tej pory zaangażowania w te zadania, a więc bardziej partnerskiego modelu rodziny. Także państwo i organizacje pozarządowe powinny w różnorodny sposób i bardziej intensywnie wspierać rodziny w ich funkcji opiekuńczej. Wsparcie takie może przyjmować różnorodne formy:

-świadczeń pieniężnych z budżetu państwa lub z ubezpieczeń pielęgnacyjnych dla członków rodziny opiekujących się seniorami i z tego powodu rezygnujących z pracy;

-różnorodnych usług ułatwiających pielęgnację niepełnosprawnych w domu (np. usługi pielęgniarskie, wypożyczalnia sprzętu ułatwiającego obsługę niepełnosprawnych, zakupy na telefon itd.);

- pomocy środowiskowej o charakterze dziennym, odciążającej rodzinę od części obowiązków (np. dzienne ośrodki pomocy dla chorych na chorobę Alzheimera);

- doradztwa i wsparcia psychicznego dla rodzin obciążonych opieką nad osobami sędziwymi.

Duże znaczenie mają także różnice regionalne - są regiony, w których tradycyjnie starsze osoby mają lepszą pozycję społeczną i takie, w których od dawna ich rola w życiu społeczności jest ograniczana; są regiony, w którym starzejące się osoby są aktywnymi uczestnikami życia społeczności lokalnych i takie, gdzie przeważają bierne postawy tej grupy mieszkańców.

Jak widzimy problem starzenia się obejmuje wszystkie poziomy i każdy aspekt naszego życia. Niezmiernie ważnym jest, aby zarówno wprowadzić zmiany w polityce i prawnie, ale także w naszej mentalności.

AD.3 NORMY SPOŁECZNE – MECHANIZMY TWORZENIA I TYPY

Norma społeczna – pojęcie wieloznaczne, używane najczęściej w jednym z trzech znaczeń: 1 jako względnie trwały, przyjęty w danej grupie społecznej sposób zachowania jednostki społecznej; 2 jako wskazówka właściwego zachowania w danej sytuacji. Normy jakim podlega dana osoba są określane przez jej pozycję społeczną i odgrywaną przez nią rolę społeczną; 3 jako wzorzec cech pewnego zjawiska czy przedmiotu.

Norma to przepis określający, jak powinien postępować każdy członek, który należy do danej grupy czy do określonej społeczności.
Normy grupowe, według kryteriów interesów grupy, pełnią dwie fundamentalne funkcje:
- przyczyniają się do osiągania celu grupy;
- służą utrzymywaniu się grupy przy życiu.
Normy grupowe, podobnie jak i cel grupowy, mogą pochodzić od dwóch przyczyn:
- zewnętrznych;
- wewnętrznych.

Rodzaje norm społecznych

Normy prawne

- charakteryzują się skutecznością wobec wszystkich obywateli;

- popierają je sankcje państwa;

- są spisane (niekiedy są oparte na precedensie, jak w systemie anglosaskim).

Normy moralne

- wynikają z rozróżnienia, co dobre a co złe;

- nie są poparte sankcją państwa, oprócz tzw. sankcji rozproszonej (wyszydzanie, izolacja w środowisku, itp.)

- ich charakter jest grupowy.

Normy religijne

- są skuteczne wobec członków danego wyznania;

- są zapisane;

- ich nieprzestrzeganie powoduje sankcje religijne.

Normy obyczajowe

- związane są z określoną tradycją (np.: śmigus – dyngus, obchodzenie Wigilii, itd.);

- istnieją w dowolny sposób, albo w formie spisanej, lub nie. Istnieją w świadomości społecznej, są przekazywane z pokolenia na pokolenie;

- karą za ich nieprzestrzeganie może być izolacja w środowisku, ośmieszenie, itp.

Normy zwyczajowe

- wynikają z nawyków dystynktywnych dla całego społeczeństwa lub pewnych jego grup (np. nawyk całowania kobiet w rękę, ustępowanie miejsca, itp.);

- bywają spisane (np. zachowanie przy stole), ale najczęściej wynikają z naśladownictwa innych;

- karą za ich nieprzestrzeganie jest zgorszenie, ośmieszenie drwiny itp.

Pewne normy mogą być przenoszone do grupy z powodów kulturowych. Członkowie należący do jakiejś kultury regionalnej, narodowościowej, mogą wprowadzać jej elementy do grupy, którą tworzą. Normy grupowe mogą być narzucone przez większą organizację, której grupa jest jakimś elementem. Na przykład ucznia jakiejś klasy I „a” obowiązuje Statut szkoły, który obowiązuje wszystkich uczniów, tworzących razem społeczność uczniowską. Każdego harcerza obowiązuje przestrzeganie „Prawa Harcerskiego”, ustalonego przez ZHP, itd.

Normy formalne

Innymi przykładami tego typu norm są: Dekalog, Konstytucja, Kodeks pracy itp. Z powyższego wynika, że normy grupowe, które pochodzą z zewnątrz mają charakter dokumentu (zapisu), dlatego określane są jako normy formalne.

Normy nieformalne
Nie wyklucza to faktu, że w grupach o normach formalnych mogą i istnieć normy nieformalne.
Na przykład na obozach harcerskich poszczególne zastępy wymyślają sobie różne totemy, insygnia, które mają dany zastęp wyróżniać z pozostałej części społeczności obozowej.

Druga kategoria norm to normy nieformalne. Powstają wewnątrz grupy. Są wynikiem procesu interakcji zachodzącej między jej członkami. Normy nieformalne nie są pozbawione cech norm występujących w społeczeństwie, którego elementem jest dana grupa, czy też norm obowiązujących w środowiskach, z których pochodzą członkowie danej grupy. I tak na przykład, nowo powstająca rodzina ustala własne, specyficzne normy, które jednak są wynikiem ustaleń, modyfikacji, kompromisów, a to, dlatego, że każdy z małżonków wnosi własne doświadczenia, zwyczaje czy nawyki, wyniesione z domu rodzinnego, środowisk i grup, do których należał lub należy. Takie procesy interakcyjne powtarzają się, są ciągłe. Ich rola to zachowanie i ciągłość różnych rodzajów społeczności, a tym samym i całego społeczeństwa. Reasumując, raz ustalone i przyjęte normy wywierają wpływ na zachowanie się członka jakiejś nowej grupy nawet wtedy, kiedy opuszcza on grupę, w której daną normę sobie przyswoił lub brał udział w jej ustanowieniu.

AD.4 PORÓWNANIE NIEPEŁNOSPR W KONTEKŚCIE PRAWNYM I BIOLOGICZNYM

Nie każda osoba, która ma ograniczenia, spowodowane uszkodzeniem lub obniżeniem sprawności organizmu jest za taką uznana przez prawo. Oznacza to tzw. niepełnosprawność biologiczną, a więc odczuwaną przez kogoś, choć nie została ona usankcjonowana prawnie.
Z drugiej strony może być tak, że nie każda osoba z orzeczeniem niepełnosprawności , musi rzeczywiście się czuć osoba niepełnosprawną. I w tym też kontekście istotne wydają się definicje niepełnosprawności używane przez Główny Urząd Statystyczny, które to nawiązują do definicji biologicznej i prawnej.

I tak w spisie powszechnym w 2002 roku osobę niepełnosprawną określono jako osobę, „która posiada odpowiednie orzeczenie wydane przez organ do tego uprawniony lub osobę, która takiego orzeczenia nie posiada, lecz odczuwa ograniczenie sprawności w wykonywaniu czynności podstawowych dla swojego wieku; zabawa, nauka, praca, samoobsługa”.
Zgodnie z wyżej wymienioną definicją, dla GUS-u nie jest ważne posiadanie formalnego orzeczenia o niepełnosprawności. Wystarczającym powodem do uznania kogoś za osobę niepełnosprawną jest fakt odczuwania ograniczenia sprawności przez osobę. W związku z tym liczba osób niepełnosprawnych biologicznie jest w Polsce większa a niżeli osób niepełnosprawnych prawnie.

Osoby niepełnosprawne prawnie muszą posiadać specjalne zaświadczenia (orzeczenia).
Najliczniejszą grupą w Polsce są osoby o statusie nps zarówno biol jak i prawnie (ok.8% całej ludności a ok.48% nps). Osoby niepełnosprawne prawnie mogą być to osoby, u których nie są widoczne objawy ich uszkodzenia. Najczęstszym powodem do niepełnosprawności, obok zaburzeń układu ruchu (46.1%), są zaburzenia układu krwionośnego – aż 48.5% wszystkich nps.

AD. 5 WPŁYW RASY, POCHODZENIA SPOŁ I PŁCI NA ZDROWIE

Zróżnicowanie ze względu na płeć może być związane głównie z uwarunkowań społecznych, stylu życia, miejsca pracy i sytuacji materialnej, niż ze względów biologicznych. Wykazano, że kobiety na ogół żyja dłużej, ale częściej chorują (głównie na choroby serca). Mężczyźni jednak kiedy już zachorują są to choroby często śmiertelne (rak płuc) lub pogorszenie zdrowia wynika z aktów przemocy czy wypadków. Badania wskazują, że kobiety częściej żyją w stresie, popadają w depresje i dotykają je sytuacje lękowe. Są ponoć też mniej sprawne. Kobiety częściej odczuwają skutki ubóstwa oraz mają gorszą sytuację ekonomiczną. Mężczyźni za to pracują przeważnie w gorszych warunkach, a ich styl życia jest higieniczny.
Analiza zdrowia kobiet powinna uwzględniać wzajemne oddziaływanie czynników psychologicznych, społecznych i biologicznych, czyli brać pod uwagę wszystkie aspekty.

Co do rasy naukowcy nie są pewni jakichkolwiek zależności. Nie wykazali większych różnic w zachorowalności czy ogólnym samopoczuciu ze względu na rasę. Pomimo to zauważono, że ludzie pochodzenia afro karaibskiego czy azjatyckiego wykazują większą śmiertelność w przypadku raka wątroby, gruźlicy czy cukrzycy niż rasa biała. Afrokaraibowie częściej zapadają na anemię sierpowatą, azjaci są podatni na krzywice, a ludzie z kontynentu indyjskiego częściej zapadają na choroby serca. Również tutaj nie można się jednak doszukiwać problemów na podłożu biologicznym (pomimo że niektóre schorzenia są genetyczne). Problem ten jest szerszy. Próbowano wykazać wpływy kulturowe czy behawioralne, jednak okazało się, że to ma małe znaczenie. Tak samo styl życia oraz dieta są bardzo podobne. Jedynymi aspektami mogącymi wpływać na gorszy stan zdrowia wśród innych ras mogą być warunki mieszkaniowe, zbytnie zagęszczenie w miastach, bezrobocie itp. oraz problem rasizmu (również instytucjonalnego). Ten ostatni stanowi duży problem, gdyż istnieje problemów w komunikacji czy dostępie do środków medycznych i dobrej opieki medycznej, często lekarze skupiają się na charakterystycznych chorobach dla danego społeczeństwa czy rasy, zamiast sięgnąć głębiej. Na pewno zatem kwestie rasy i nierówności zdrowotnych należy umieścić w szerszym planie gospodarczych i politycznych oddziaływań.

ZESTAW 6 (?)

1. Ubóstwo w Polsce.

2. Procesy i zmiany związane z przemianą modelu rodziny w Polsce

3. Co to jest dewiacja i jej skutki

4. Jakie są cechy kalectwa i dlaczego wpływają na postawy społeczne wobec ON

5. Grupa pierwotna i jej zadanie w socjalizacji.

AD1. Ubóstwo bezwzględne – pojęcie minimum życiowego- elementarnych warunków jakie muszą być spełnione, aby jednostka mogła przetrwać fizycznie i zachować zdrowie. Ubóstwo dotyczy tych, którzy są pozbawieni tych podstawowych środków, jak wystarczająca ilość pożywienia, schronienie i ubranie. Pojęcie ubóstwa bezwzględnego ma zastosowanie uniwersalne. Uważa się, że norma odpowiadająca min życiowemu jest mniej więcej taka sama dla wszystkich ludzi w podobnym wieku, bez względu na to gdzie żyją. O każdym zaś kto nie spełnia tej uniwersalnej normy, można powiedzieć, że żyje w ubóstwie.

Ubóstwo względne- ubóstwo mierzone jest przez odniesienie do standardu życia panującego w danych społeczeństwie. Zwolennicy twierdzą, że ubóstwo jest określone kulturowo i nie można mierzyć go jednakową miarą deprywacji. A założenie, że ludzie potrzeby są wszędzie takie same jest mylne

Ubóstwo (tzw., def. finansowa) – jest to sytuacja, w której gospodarstwo domowe nie dysponuje wystarczającymi środkami pieniężnymi na zaspokojenie swoich potrzeb.

Podejście obiektywne – linia ubóstwa jest ustalana niezależnie od osobistych wartościowań gospodarstw domowych w tym zakresie, najczęściej przez ekspertów.

Podejście subiektywne – linię ubóstwa określa się wykorzystując opinie gospodarstw domowych w tym zakresie

Poniżej granicy ubóstwa żyło w Polsce w marcu 2009r 3,3 % gospodarstw domowych według podejścia obiektywnego, a 51,4% według podejścia subiektywnego.

Indeksy głębokości ubóstwa osiągnęły 25,8% w ujęciu obiektywnym oraz 32,4% w ujęciu subiektywnym, co onzacza że ubóstwo w Polsce nie jest zbyt głębokie.

Determinanty ubóstwa:

Klasa miejscowości zamieszkania, Wykształcenie głowy gosp domowego, Województwo, Wiek głowy gosp domowego, Status gospodarstwa na rynku pracy, Status niepełnosprawności.

przyczyny ubóstwa w Polsce:

- cechy sytuacji społecznej rodzin obniżające możliwości kształcenia

dzieci i pogłębiające nierówności

- pochodzenie robotnicze i chłopskie, niski poziom dochodów, niskie wykształcenie i kwalifikacje

zawodowe rodziców, duża liczba dzieci w rodzinie;

- katastrofalna sytuacja mieszkaniowa;

- państwowy mechanizm alokacji dochodów;

- występowanie alkoholizmu w rodzinie;

- podeszły wiek i emerytura starego portfela;

- inwalidztwo;

- pozostawanie w kręgu subkultury ludzi ubogich;

AD2. Rodzina – stosunkowo trwała grupa społeczna złożona z jednostek powiązanych przez wspólnych przodków, małżeństwo lub adopcję. W naszym społeczeństwie mamy do czynienia głównie z jednym jej typem – rodziną nuklearną, oraz w pewnym stopniu w typem rodziny poszerzonej.

Rodzina nuklearna – dwie dorosłe osoby różnej płci, które utrzymują z sobą usankcjonowany związek seksualny, oraz z ich własnych lub adoptowanych dzieci.

W dzisiejszych czasach dominację tej formy związku osłabiła rosnąca liczba rodzin z jednym rodzicem (już co piąte dziecko w Polsce wychowuje się z jednym rodzicem.), rodzin bezdzietnych oraz związków partnerskich par homoseksualnych.

Coraz częściej Polacy nie decydują się na dziecko w ogóle, co jest powodem odstępstw od tradycyjnego modelu rodziny. Tłumaczą to w ten sposób iż: są bardzo zajęci spełnianiem zawodowym i życiem towarzyskim, ciążę traktują jako zjawisko do którego należy się solidnie przygotować, bądź uważają życie bez dzieci za wygodne i pozbawione problemów, dlatego też nie chcą zaburzać swojego spokoju.

W dzisiejszych czasach rodzinę zastępuje:

• komfortowe życie w pojedynkę na wysokim poziomie

• przyjaciele żyjący w różnych familijnych konstelacjach ( to z nimi spędza się święta, wakacje)

• hobby, pasje, zainteresowania którym można poświęcić cały swój czas wolny

Obecnie w Polsce doszukujemy się wielu nowo powstałych modeli rodzin, np. konkubinat( kohabitacja) – tzw. życie na kocią łapę rodzina rekonstruowana – połączenie rodzin rozbitych dinks – podwójne dochowy bez dzieci samotni rodzice, rodzina nomadyczna ( małżonkowe żyja na odległość) rodziny homoseksualne.

AD3. Dewiacja – jest to odstępstwo od prawa, przestępstwo, np. morderstwo, gwałt, zdrada czy kradzież, a także inne formy zachowań, takie jak nieprzestrzeganie przepisów ruchu drogowego, zakłócanie spokoju, noszenie ukrytej broni.

Wiele form zachowań dewiacyjnych niesie z sobą stygmat społeczny, czyli silnie niegatywną tożsamość. W naszym społeczeństwie stygmatem takim naznacza się ludzi chorych psychicznie, mocno zdeformowanych pod względem fizycznym, inwalidów.

AD4. nie wiem jakie są cechy kalectwa!

Przyjmuje się, że postawy mogą być pozytywne lub negatywne. Mogą tez występować postawy ambiwalentne, dwuwartościowe -pozytywne i negatywne łącznie. Postawy społeczne wobec osób niepełnosprawnych i w

dzisiejszych czasach są silnie zróżnicowane. Są one zależne od rodzaju niepełnosprawności i przesądów panujących w zbiorowościach społecznych. Najwięcej przesądów powstało w odniesieniu do osób, których niepełnosprawność lub objawy są wyraźnie widoczne, mniej wobec jednostek niedostosowanych społecznie. Wobec osób niepełnosprawnych wymienia się najczęściej dwie skrajne postawy społeczne: pozytywną - akceptującą oraz negatywną -odtrącającą, odsuwania od siebie jednostki niepełnosprawnej bądź odsuwania się od niej. Zdecydowanie negatywne postawy wobec niepełnosprawnych osób prezentują osoby, które mają minimalną wiedzę o tych ludziach. W ich przekonaniu osoba niepełnosprawna ma liczne ograniczenia w sprawności fizycznej i umysłowej, jest niesamodzielna, nieproduktywna, nieprzydatna i stanowi ciężar dla innych. Duży wpływ na taką postawę ma dominujący w naszych czasach kult sprawności fizycznej,

tężyzny i zdrowia, oraz apoteoza modelu człowieka sukcesu, zdobywającego kolejne szczeble kariery własnymi siłami w ostrej walce z konkurentami. Osoby prezentujące postawę negatywną unikają kontaktów z niepełnosprawnymi ludźmi i ich rodzinami. Zazwyczaj obawiają się, że w trakcie kontaktu mogą przeżyć przykre uczucia, że nie potrafią się odpowiednio zachować. Nie podejmują kontaktów z rodzinami wychowującymi niepełnosprawne dzieci, a mieszkającymi w sąsiedztwie. Wyrażają opinię, że takie dziecko jest wielkim ciężarem dla rodziców, że nie ma szans na rozwój i normalne życie, że powinno być oddane do zakładu.

AD5. Grupa pierwotna to mała grupa, której członkowie są w bliskich, osobistych i trwałych związkach. Z powodu bliskości i trwałości panujących związków, grupy te mają duże znaczenie dla jednostki. Ich nazwa brzmi 'pierwotne' gdyż stanowią podstawę rozwoju społecznego jednostki. Najlepszym przykładem grupy pierwotnej jest rodzina. Członkowie takiej grupy spędzają razem dużo czasu, podejmują wspólne działania, a także dzielą się doświadczeniami. Związki między nimi są głębokie ze względu na ładunek emocjonalny. Członkowie grup pierwotnych najczęściej dużo o sobie widzą i dbają o wzajemne dobro.