Joanna Murzydło

Anna Lorek

Ekowioski – życie w zgodzie z naturą

Ekowioska to wspólnota ludzi dążąca w kierunku zrównoważonego rozwoju zarówno społecznego, ekonomicznego, jak i ekologicznego. Historia ekoosad sięga lat 60. i 70. XX wieku, kiedy to rozpoczął się ruch komun skupiający się na wspólnym mieszkaniu. Wielkość osady jest stosunkowo mała i powinnna wynosić do 500 mieszkańców. W wyjątkowych sytuacjach górny limit nie powinien przekraczać 1000 osób. Mała liczba mieszkańców pozwala zapewnić bezpośredni kontakt ze sobą, jest to ważne ponieważ mieszkańcy powinni się nawzajem znać i komunikować. Mieszkańcy ekowiosek przykładają bardzo dużą wagę do ekologii, która jest dla nich stylem życia. Uprawia się tam zdrową, ekologiczną żywność, korzysta z odnawialnych źródeł energii, a znajdujące się tam domy budowane są w ekologicznym stylu np. poprzez zamontowanie na nich kolektorów słonecznych. Ludzie konsekwentnie stosują recykling odpadów, starają się funkcjonować tak, aby ograniczać zanieczyszczenia wód i powietrza. Duży nacisk kładzie się na troskę o ziemię. W społecznym aspekcie ekowioski tworzą wspólnotę ludzi, którzy są sobie bliscy, wspierają się nawzajem, a każdy mieszkaniec ma wpływ na podejmowane decyzje i ma poczucie przynależności do tej wspólnoty. Niektóre ekowioski mogą posiadać nawet mały bank z własną walutą. Ludzie nie są tam za bardzo zależni od rządu czy źródeł pożywienia, energii i podstawowych potrzeb. W większości są oni samowystarczalni i sami zapewniają sobie te potrzeby. Mieszkańcy ekowiosek dbają o swój rozwój duchowy, stosują praktyki duchowe takie jak uświadomienie sobie, że człowiek jest częścią Ziemi. Ekowioska obejmuje wszystkie sfery ludzkiego życia, w której człowiek żyje w harmonii z otoczeniem, przyrodą i całą planetą. Uważa się, że w ten sposób możliwy jest rozwój człowieka. Wielofunkcyjność ekowiosek cechuje się tym, że ludzie zarówno tam miaszkają, pracują, prowadzą życie kulturalne i towarzyskie, a także produkują żywność i zapewniają sobie inne potrzeby, których nie muszą pozyskiwać z zewnątrz. Jedną z pierwszych powstałych ekowiosek było Findhorn w Szkocji w 1962 roku. Na początku stanowiła tylko pole z przyczepami samochodowymi, ale stopniowo ulegała ciągłym ulepszeniom. Pierwszy dom zbudowany był ze starych beczek. Pozostałe domy również budowane były w ekologicznym stylu, niektóre posiadały bardzo egzotyczny wygląd, a inne były nieco bardziej prozaiczne. Findhorn z czasem zaczęło się powiększać zyskując miano jednej z największych ekowiosek w Europie. Miejsce to osiągnęło wysoki poziom rozwoju. Mieszkańcy założyli fundację pełniącą funkcję edukacyjną. Kursy, które organizuje fundacja co roku przyciągają bardzo dużą ilość osób z całego świata. Obecnie Findhorn jest bardzo rozwinięte pod względem biznesowym, posiada ponad 40 firm. Od 2002 roku w Findhorn zaczęła obowiązywać lokalna waluta „eko” o wartości jednego funta. Dzięki wprowadzeniu tej waluty możliwy stał się handel pomiędzy lokalnymi firmami, zmniejszenie oprocentowania bankowego, a także możliwość korzystania z niskooprocentowanego kapitału. Innym przykładem jest ekowioska Ithaca położona w stanie Nowy Jork w USA. Stanowi ona 30 domów połączonych sąsiedztwem, posiada dwie dzielnice i trzecią w trakcie budowy. W Ithaca działa organiczna firma produkująca ekologiczną żywność, a także biura firm zajmujących się budową domów. Mieszkańcy mają okazję razem spędzać czas poprzez organizowane kilka razy w tygodniu spotkania, na których mieszkańcy mogą porozmawiać i zjeść wspólny posiłek. Każdy pracuje tam na zasadzie wolontariatu gdzie może przyłączyć się do grupy wykonującej poszczególne czynności, które najbardziej mu odpowiadają. Współcześnie ekowioski funkcjonują praktycznie na całym świecie. W niektórych państwach są nawet wspierane przez rząd. Taka sytuacja ma miejsce w Boliwii, gdzie ekologiczne wioski są uważane za strategie zrównoważonego rozwoju. Organizacją, która zrzesza ekowioski jest Global Ecivillage Network, której zadaniem jest ułatwienie współpracy i komunikacji między wioskami z całego świata.

Również w Polsce istnieją ekologiczne wioski. Przykładem może być ekowioska w Barkowie, która mieści się na obszarze 16 hektarów we wsi Barkowo w północno-wschodniej Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim. Rejon ten nazywany jest "Mazurami Garbatymi" bądź też "Dzikimi Mazurami" i charakteryzuje się piękną rzeźbą terenu oraz ogromnym bogactwem dzikiej przyrody. Powietrze na tym, obszarze jest oficjalnie uznawane za najczystsze w Polsce. Ekowioska posiada nawet swój fanpage na portalu społecznościowym facebook i liczy ponad 800 fanów. Innymi przykładami są np. Bardo czy też ekowioska Dziadowice. Osady dysponują niezabudowanymi terenami dostępnymi dla osób chcących rozpocząć życie według Zasady Wspólnego Tworzenia - w harmonii ze sobą, mieszkańcami oraz przyrodą.

W sieci można znaleźć wiele stron poświęconych tej tematyce. Istnieją fora, na których mieszkańcy dzielą się swymi doświadczeniami, a osoby spoza wiosek mogą dowiedzieć się wielu interesujących rzeczy, a także „zarazić” się ideą tworzenia owych osad. Mieszkańcy są przychylni nowym członkom, wręcz zachęcają, by podjąć próbę życia w zgodzie z Matką Naturą, służą swą radą, pomocą i doświadczeniem.