Alicja Kubiak 16.06.2013

Uzależnienia

Uzależnienie to nabyta silna potrzeba wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji. Określenie to jest stosowane głównie do osób, które nadużywają narkotyków (narkomania), leków (lekomania), alkoholu (alkoholizm) czy papierosów (nikotynizm), w szerszym kontekście odnosi się do wielu innych zachowań, np. gier hazardowych, Internetu czy oglądania telewizji. W poniższej pracy chciałbym skupić się na uzależnieniach fizjologicznych (fizycznych), czyli takich które objawiają się silną potrzebą stałego zażywania jakiejś substancji odczuwaną jako szereg przypadłości fizycznych (np. bóle, uczucie chłodu, wymioty, drżenia mięśni, bezsenność). Odstawienie substancji prowadzi do wystąpienia zespołu objawów, które określa się jako zespół abstynencyjny.

Regularne lub okresowe przyjmowanie substancji odurzających prowadzi do uzależnienia. Wszystkie środki uzależniające zmieniają stan świadomości i w sztuczny sposób wywołują przyjemne uczucie. Wynika to z oddziaływania na różne ośrodki mózgowe, czego skutkiem jest stan euforii, ożywienia, podniecenia emocjonalnego, pobudzenia seksualnego, a nawet wizje, halucynacje, zaburzenia odczuwania czasu i przestrzeni. Ponadto przyjmowanie środków uzależniających wywołuje poważne zmiany w organizmie i w psychice. W zależności od tego jaka substancja jest przyjmowana mogą być uszkodzone narządy wewnętrzne takie jak wątroba, trzustka, serce albo mózg i sfera psychiki.

Ryzyko uzależnień wzrasta wskutek negatywnego wpływu środowiska, zaburzeń osobowości, stresów, urazów i braku akceptacji oraz w przypadku zmian w metabolizmie uwarunkowanych genetycznie, które zwiększają tolerancję na środki uzależniające. Osoby uzależnione często wyznają że braniem narkotyków, piciem czy paleniem uciekały od świata, z którym nie potrafiły sobie poradzić, od obowiązków, problemów, którym nie potrafiły podołać. Dobre samopoczucie było zasługa środków, które zażywały, więc kiedy przestawały je brać, samopoczucie gwałtownie i drastycznie spadało. Coraz częstszym zjawiskiem jest uzależnienie od leków, na które ogromny wpływ ma panująca moda na leczenie, dostępność silnych leków bez recepty i nieuważne ich przyjmowanie. Zjawisko uzależnień wiąże się z młodzieńczą fazą życia, kiedy psychika jest nieustabilizowana, a osobowość nieukształtowana. Młode osoby sięgają po narkotyki i alkohol za namową rówieśników. Większość narkomanów, alkoholików i palaczy zaczyna używać środków psychoaktywnych przed osiągnięciem dorosłości. Osoby dorosłe uzależniają się zwykle pod wpływem trudności życiowych, kłopotów rodzinnych czy zawodowych, jednak zdarza się to niezmiernie rzadko.