WYTŁACZANIE – proces technologiczny formowania półproduktów lub gotowych wyrobów
polegający na wciskaniu uplastycznionego tworzywa dyszę wytłaczarki, która nadaje gotowy
kształt formowanemu przekrojowi. Dysza znajduje się w głowicy wytłaczarki, do której ślimak
podaje uplastycznione tworzywo.
Proces odbywa się w wytłaczarkach, składających się z trzech układów: napędowego, sterowania i
uplastyczniającego. Tworzywo ogrzewa się do uzyskania odpowiedniej plastyczności, a następnie
przetłacza się przez głowicę wytłaczarską (ustnik) i chłodzi uzyskując tzw. wytłoczynę. Do przemieszczania
tworzywa stosuje się przenośniki śrubowe (ślimaki) lub tłoki[1].
WYTŁACZARKA – maszyna w której przebiega proces wytłaczania. Jej zadanie polega na
dostarczeniu do głowicy odpowiednio ujednorodnionego tworzywa – przy określonym natężeniu
przepływu (wydajności procesu), ciśnieniu i temperaturze. Wytłaczarka składa się z układu
napędzającego (silnika, przekładni), układu uplastyczniającego (zasobnika, cylindra, ślimaka,
grzejników, wentylatorów) oraz układu sterowania (mocy, temperatury itp.)Wytłaczarki można
ogólnie podzielić na: jednoślimakowe, dwuślimakowe i specjalnej konstrukcji.
GŁOWICE WYTŁACZARSKIE – ich zadanie polega na nadaniu przetwarzanemu materiałowi
żądanego kształtu, przy zapewnieniu jednorodności termicznej i mechanicznej w całej objętości
tworzywa, oraz wytworzenie odpowiedniego oporu przepływu (spadku ciśnienia) umożliwiającego
realizację procesu wytłaczania. Głowice można podzielić, w zależności od ich przeznaczenia, np.
na: głowice do wytłaczania profili pełnych, pustych lub otwartych; głowice do wytłaczania rur,
folii, płyt, włókien; a także – głowice do powlekania drutu, do granulowania itp.
NATĘŻENIE PRZEPŁYWU TWORZYWA W WYTŁACZARCE (WYDAJNAŚC) – wpływa na
nie przepływ wleczony Q, który wpływa na natężenie przepływu tworzywa w wytłaczarce
(wydajność wytłaczarki). Przepływ wleczony nakłada się na przepływ ciśnieniowy Q!, który jest
wynikiem istnienia gradientu ciśnienia w kanale ślimaka wytłaczarki, spowodowanego oporem
przepływu stawianym przez głowicę. Trzecim składnikiem określającym natężenie przepływu
tworzywa w wytłaczarce jest przepływ przeciekowy Q, który zachodzi w wyniku istnienia gradientu
ciśnienia w szczelinie między uzwojeniami ślimaka a ścianką cylindra. W rezultacie natężenie
przepływu tworzywa w wytłaczarce Q
Urządzenia kalibrujące i chłodzące
Ich zadanie polega na nadaniu i utrwaleniu ostatecznego żądanego kształtu wyrobu. Kalibro-
wanie polega na przeprowadzeniu wytłoczonego profilu przez długą, chłodzoną tuleję przy od-
powiednim docisku. W procesie tym, na skutek różnicy temperatur pomiędzy chłodną tuleją
a uplastycznionym tworzywem materiał zestala się, utrwalając swój kształt i wymiary, które są
określone poprzez kształt i wymiary tulei. Aby proces przebiegał efektywnie materiał musi zostać dociśnięty
do tulei, co przeprowadza się na dwa sposoby.