Pompy tłokowe

Wśród pomp wyporowych największe zastosowanie w dziedzinie zaopatrzenia w wodę mają pompy tłokowe. Organem roboczym poruszającym się ruchem postępowo-zwrotnym jest w nich tłok tarczowy względnie wirnik (tłok w kształcie wydłużonego walca) napędzany przeważnie silnikiem elektrycznym za pomocą przekładni zmniejszającej zębatej oraz układu korbowego.

Tłok poruszając się wewnątrz cylindra w kierunku wału korbowego ruchem postępowo-zwrotnym powiększa objętość komory zaworowej, obniżając tym samym ciśnienie w niej panujące, co powoduje otwarcie zaworu ssawnego i napływ do niej wody z rurociągu ssawnego. W wyniku powrotnego ruchu tłoka następuje przepchanie wody znajdującej się w komorze do rurociągu tłocznego. Przepływ wody regulują naprzemiennie otwierające się i zamykające zawory: ssawny i tłoczny. Ze względu na sinusoidalną zmianę prędkości przesuwu tłoka pompy tłokowe charakteryzuje znaczna nierównomierność wydajności i zmienność wytwarzanego ciśnienia, która może doprowadzić do skutków odpowiadających wystąpieniu uderzenia hydraulicznego. Celem ograniczenia pulsacji przepływu używane są pompy dwustronnego działania wielocylindrowe (najlepiej trzycylindrowe) oraz powietrznik.

Zalety pomp tłokowych: zdolność do samozasysania, praca przy dużej wysokości ssania (do 9,5 m), stałość wydajności przy zmiennej wysokości pompowania, możliwość uzyskania bardzo dużych wysokości pompowania, stosunkowo duża sprawność.

Wady pomp tłokowych: mała wydajność, duża liczba części, nierównomierność wytwarzanego ciśnienia.

Pompa tłokowa w której elementem zmieniającym objętość komory pompy jest tłok poruszający się ruchem posuwisto zwrotnym w cylindrze.

Pompa wielotłoczkowa jest urządzeniem hydraulicznym używanym głównie w napędach hydraulicznych. Pompa wielotłoczkowa składa się z kilku lub kilkunastu małych pomp tłokowych umieszczonych w jednym korpusie. Pompy wielotłoczkowe dzielą się na promieniowe i osiowe. W obydwu przypadkach zasada działania jest ta sama. Tłoczki pompy umieszczone w korpusie opierają się na pochylonej tarczy lub na mimośrodowym pierścieniu w pompie promieniowej. Obrotowy ruch pierścienia lub tarczy wymusza ruch posuwisto-zwrotny tłoczków co powoduje zasysanie i tłoczenie cieczy. Pompy wielotłoczkowe nie są wyposażone w zawory. Ich rolę spełniają tarcza rozdzielcza w pompie osiowej lub wałek rozdzielczy w pompie promieniowej. Obracają się wraz z pierścieniem lub tarczą przyłaczając przestrzenie robocze cylinderków na przemian do przewodu ssawnego lub tłocznego.