3.10

Towaroznawstwo- nauka inter- i multidyscyplinarna ( czyli połączenie różnych dziedzin nauki i korzystanie z tych nauk i ich zdobyczy (wzorów, zasad, norm, ustaw itd).

Towaroznawstwo to rozległa dziedzina wiedzy, której przedmiotem poznania jest towar.

Jest to nauka o właściwościach towarów, metodach ich badania i oceny, czynnikach, zjawiskach i procesach rzutujących na ich jakość i wartość użytkową. Jest to nauka o właściwościach, pozyskiwaniu i badaniu oraz znaczeniu gospodarczym towarów.

Towaroznawstwo:

- ogólne - obejmuje zagadnienia wspólne dla wiedzy towaroznawczej

- szczegółowe- dotyczy poszczególnych towarów lub grup towarowych :

- artykuły nieżywnościowe

- artykuły żywnościowe

- organiczne - towary żywnościowe pochodzenia roślinnego i zwierzęcego ; białkowe, cukrowe, tłuszczowe, witaminowe

- nieorganiczne - złoża stałe : węgiel, rudy; ciekłe: ropa naftowa, woda mineralna ; gazowe : gaz ziemny

Zadania towaroznawstwa :

- usystematyzowanie towarów PKW, INBG, INBC

- identyfikacja i badanie towarów

- ustalanie pochodzenia towarów oraz ważniejszych rynków ich zbytu

- opisywanie metod otrzymywania wyrobu

- objaśnienie metod otrzymywania wyrobu

- uzasadnienie znaczenia towarów w życiu gospodarczym

Towar - obiekt badań naukowych, jest to podstawowa kategoria nauk towaroznawczych ( wartość użytkowa) i nauk ekonomicznych (cena).

Wartość towaru- wartość użytkowa: estetyka, wartości kolekcjonerskie

Ładunek- towar, który ulega przemieszczaniu

Towar w koncepcji marketingowej:

istota produktu- towar, rozwiązania techniczne, cechy funkcjonalne

produkt rzeczywisty - cena, jakość opakowania, uprzejmość obslugi, kontakt z konsumentem, styl, model, marka, znak handlowy

produkt poszerzony - gwarancja, częsci zapasowe, usługi, kredyty

Dobro - wszystkie środki mające zdolność zaspokajania potrzeb ludzkich

Produkt- efekt wszelkiego rodzaju działalności, wszystko to, co można zaoferować nabywcom do konsumpcji, użytkowania, przerobu

Wyrób - końcowy efekt określonego procesu produkcyjnego

Artykuł - określenie wskazujące na rodzaj towaru, określenia tego używa się w oznaczaniu towarów symbolami lub kodami cyfrowymi, w zestawach asortymentowych, w katalogach towarów

Towar - produkt pracy ludzkiej przeznaczony na sprzedaż

Ładunek- towar w procesie przemieszczania, od momentu nadania przed nadawcę, do odebrania przez odbiorcę

Dobra:

- wolne - takie, które są dane człowiekowi w postaci naturalnej i nie jest w nie włożony żaden rodzaj pracy ludzkiej - woda w rzece, powietrze itp

- zagospodarowane - produkty, które są zależne od wkładu pracy ludzkiej - woda w wodociągach

- wytwarzane przez człowieka - ołówek, chleb

- materialne

-niematerialne

Dobra komplementarne - produkty, które wzajemnie się uzupełniają w zaspokajaniu określonych potrzeb konsumenta ( komplementarne techniczne- jedno dobro bez drugiego nie może spełniać swojej funkcji)

16.10

Ładunek drobnicowy- ładunek policzalny

Ładunek ponadnormatywny - drobnica opakowana i nieopakowana

Ładunek ponadgabarytowy - drobnica jednolita i mieszana

Ładunek masowy - ładunek niepoliczalny, dający się zmierzyć objętościowo, posiada masę

Ładunek drobnicowo- cząstkowy- o pewnej granulacji, pyłowy, sypki, niespoisty, stały masowy (nie gaz, nie ciecz)

Ładunek niebezpieczny - definiowany klasami 1-9

Dobra substytucyjne- produkty charakteryzujące się zdolnością do zaspokojenia określonej potrzeby w równym lub zbliżonym stopniu: masło - margaryna, płaszcz- kurtka

Dobra powszechnego użytku - produkty używane często zazwyczaj pod wpływem nawyku lub impulsu ( pieczywo, mąka, mleko)

Dobra trwałego użytku - produkty, które mogą być ...... (?)

Produkty:

- rzeczy fizyczne

- usługi, czynności

-osoby

- miejsce

- organizacje

- pomysły, projekty

Produkty konsumpcyjne - produkty przeznaczone dla finalnego konsumenta, użytkownika; produkty osobistego użytku lub używane w gosp. domowym

Produkty wybieralne - dobra wymagające przed zakupem głębszego zastanowienia i zebrania informacji na ich porównanie

Produkty homogeniczne - podobnie postrzegane przez klienta np żywność w puszkach

Produkty heterogeniczne - odmiennie postrzegane przez klientów (meble, samochody)

Produkty luksusowe - dobra o wysokiej jakości i cenie, w świadomości klienta nie mają substytutów ( dzieła sztuki, antyki )

Wyrób gotowy - finalny, całkowicie wykonczony, spełniający wymagania jakościowe, umowy, normy; towar

Wyrób nowy - wyrób dotychczas nie produkowany, zaspokajający nowe lub dotychczasowe potrzeby ale w sposób znacznie lepszy

Wyrób zmodernizowany - to wyrób już produkowany na skutek wprowadzenia innowacyjnych koncepcji

Logistyka - ruch i operowanie produktami z miejsca ich wytwarzania do miejsca konsumpcji (ASM - American Asociation Marketing )

Determinanty rozwoju :

- potrzeba kompleksowego zarządzania przepływami produktów, towarów fizycznych

- przepływ informacji

- zmiany ilościowe

-zmiany jakościowe zachodzące w warunkach konkurencji i oczekiwań klientów w warunkach gospodarki wolnorynkowej

Umowy europejskie dot. przewozu ładunków niebezpiecznych ( Genewa):

ADN - przewóz ład. niebezpiecznych drogami śródlądowymi

ADR - przewóz ład. niebezpiecznych transportem drogowym

Regulacje prawne :

RID - przewóz ład. niebezpiecznych transportem kolejowym

Kodeksy IMDG ( IMO ) , IMS ( BC )

Jakość - produkt, w którym nie powinny wystąpić żadne zmiany

Rozwój ekologistyki - logistyki zwrotnej - rozwój świadomości społeczeństwa, segregacji odpadów i ich utylizacja, zwiększenie konkurencyjności i sprawności firmy

Sfery działań logistyki :

- obsługa klienta

- transport

-zarządzanie zapasami

- pakowanie towarów

- komunikacja - dokumenty, kody kreskowe, programy

Kryteria klasyfikacyjne:

-pochodzenie

-spełniane funkcje

- zastosowanie

- własności fizyczne, chemiczne, biologiczne, wielkość fizyczna, wielkość dostaw, przynależność do określonej branży

Asortyment - celowo dobrany zestaw wyrobów wskazujący określone cechy wspólne wyniki o podobieństwie użytych surowców, procesu technologicznego itp.

Sortyment - poszczególne elementy składające się na asortyment

Asortyment :

-produkcyjny - zestaw towarów wytwarzanych przez zakład produkcyjny

- handlowy - zestaw towarów oferowanych do sprzedaży przez jednostki

- branżowy - zestaw towarów określonej branży

- głęboki - charakteryzuje się znaczną liczbą odmian

- płytki charakteryzuje się małą liczbą odmian

-specjalistyczny - zestaw towarów dobranych w sposób specjalny

17.10

Szczegółowa klasyfikacja towarowa:

Towary konsumpcyjne - grupy towarowe ( subdivision)

Klasy towarowe - rzędy, gatunki, rodzaje, podrodzaje, sortyment, poziom jakości

Kodowanie - zbiór praw, szyfr sygnalizacyjny, podawanie informacji w sposób nie bezpośredni, jawny, lecz za pomocą umownych znaków lub cyfr

Klasyfikacja towarów według SITC (Standard International Trade Classification)

Handel zagraniczny (ze względu na pochodzenie towarów ):

- ze strefy wolnego handlu wewnątrz ugrupowania

- między państwami stowarzyszonymi od państwa stowarzyszonego

- z państwa stosującego klauzulę wzajemności

- z państwa nierozwiniętych

- z pozostałych państw

Polska cyfra - PCN

europejska cyfra - CN

Klasyfikacja towarów :

- według sposobów użytkowania ( spożywcze, przemysłowe)

- według zastosowania ( materiały budowlane, paliwo, barwniki)

- według stopnia przetworzenia ( surowce, produkty)

- według pochodzenia (mineralne, roślinne, zwierzęce)

Podział towarów według pochodzenia geograficznego :

- herbata (afrykańska, chińska, indyjska)

- wino ( francuskie, hiszpańskie)

- wełna ( australijska)

-cukier ( kubański)

- kapok ( jawajski- z roślin drzewiastych zwanych plechowcami, indyjski - z włókna z drzew zwanych włókniakami )

Gatunki cynamonu występujące w transporcie morskim :

-cynamon cejloński- zwany ekkella (najszlechetniejszy gatunek)

- cynamon chinski - Kasja

- cynamon indonezyjski - smak silniejszy od chińskiego, najczęściej sprowadzany do Polski

-cynamon sajgoński

Klasyfikacja towarów ONZ

- zharmonizowany system oznaczenia i kodowania towarów

- zawiera 6 znaków cyfrowych

W krajach wspólnoty Europejskiej obowiązuje klasyfikacja CN - scalona nomenklatura - COMBINED NOMENKLATURE :

- stanowi rozwinięcie ITS

- ma 8 cyfr

- stanowi podstawę taryfy celnej

W Polskiej taryfie celnej każdy towar oznaczany jest odpowiednim kodem cyfrowym zgodnie z SNT HZ PCN - SCALONĄ NOMENKLATURĄ TOWAROWĄ HANDLU ZAGRANICZNEGO PCN

-kody ( symbole) tej klasyfikacji zawierają 9 cyfr arabskich

- jednolity wykaz wyrobów JWW do 1969

- systematyczny wykaz wyrobów SWW

Struktura PKWIU

NST / R - Standard Goods Classification for Transport Statistic ( klasyfikacja towarów w transporcie intermodalnym)

Grupy towarowe ( 0 - 10 )

Kategorie grup towarów o malejącej podatności naturalnej towarów na technologię transportu intermodalnego:

Kategoria I - wysoka podatność naturalna

Grupa 0,1,8,9

Kategoria II - średnia podatność naturalna

Grupa 5,7,10

Kategoria III - towary niepodatne na transport intermodalny

Grupa 2,3,4,6

Usługa jest to odrębnie występująca działalność ( nie mające charakteru materialnego) dostarczająca określonych korzyści, które nie są koniecznie związane ze sprzedażą dóbr lub innych usług

AMA - Amerykańskie Stowarzyszenie Marketingowe

Właściwości wyrobów i usług:

Wyrób materialny	Usługa
Materialna postać i policzalność	Niematerialny charakter ( z zasady) jest działaniem
Odtwarzalność właściwości, pomiaru każdej właściwości można dokonać wielokrotnie	Brak możliwości wielokrotnego pomiaru - ulotność usługi
Możliwość produkcji "na skład" na zapas	Nietrwałość, brak możliwości magazynowania; nie jest możliwa produkcja usług "na skład"
Brak (zazwyczaj) bezpośredniego kontaktu producenta z klientem	Związek usługi z osoba wykonawcy - usługodawcy i usługobiorcy wchodzą w bezpośredni kontakt przy czym wzajemnych relacji nie da się reprodukować seryjnie jak w procesach produkcyjnych
Możliwość nabycia praw własności do wyrobu	Brak możliwości nabycia praw własności do usług

24.10 / 7.11

Towary niebezpieczne :

1947r - przyjęcia przez Międzynarodową konferecnje bezpieczeństwa życia na morzu - SOLAS - klasyfikacji towarów niebezpiecznych oraz przepisów dot. towarów niebezpiecznych

- powołanie przez ONZ Komitetu Ekspertów ds. Transportu towarów niebezpiecznych

1965 r - Kodeks IMDG - Międzynarodowy morski kodeks towarów niebezpiecznych

1973r -Międzynarodowa konwencja o zapobieganiu zanieczyszczeń na morzu przez statki - MARPOL

1974r - Międzynarodowa konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu

1985r - rozszerzenie kodeksu IMDG przepisy dotyczące substancji zanieczyszczających środowisko morskie

2004r - Kodeks IMDG stał się zbiorem przepisów obligatoryjnych stale nowelizowanych

SOLAS (International Convention for the Safety of Life at Sea) – międzynarodowa konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu. Konwencja SOLAS ma na celu podniesienie bezpieczeństwa życia na morzu przez ustalenie jednolitych zasad i przepisów budowy statków, jak również podaje wzory wystawianych dokumentów.

Rozdział VI : Przewóz ładunku

-część A : postanowienia ogólne

- część B

- część C : przewóz ziarna

Przepisy regulujące transport morski towarów niebezpiecznych mają na celu:

- zapobieganie zagrożeniu zdrowia i życia ludzi mających kontakt z towarami niebezpiecznymi na każdym etapie ich transportu

- przewidywanie uszkodzenia statku i innych ładunków

- ochronę środowiska morskiego przed zanieczyszczeniami powstałymi na skutek przedostawania się substancji

Przewóz ładunków niebezpiecznych w opakowaniach w postaci płynnej i stałej masowej regulują kodeksy:

- kodeks BCH - kodeks budowy i wyposażenia statków przewożących niebezpieczne chemikalia luzem, 2005r

- kodeks IMSBC - międzynarodowy kodeks bezpiecznego przewozu stałych ładunków masowych, 2009r

- kodeks IBC Miedzynarodowy kodeks budowy i wyposazenia statków przewozacych niebezpieczne chemikalia luzem.

Przepisy transportu towarów niebezpiecznych w Polsce reguluje:

- ustawa z 2000r. o bezpieczeństwie morskim

- postanowienie konwencji SOLAS - z wyjątkiem przewozu zbiornikowcami oraz statkami specjalnej konstrukcji lub przebudowanymi

- rozporządzenie ministra infrastruktury z 2003r

Transport towarów niebezpiecznych powinien odbywać się z zasadami bezpieczeństwa określonymi w :

-rozdziale VII Konwencji SOLAS

-Kodeksie IMDG

- Kodeksie IMSBC

- załącznikku II i konwencji MARPOL

- ADR - konwencji o przewozie ład. niebezpiecznych

Ważne infromacji dotyczące towaru niebezpiecznego w trakcie jego transportu ( zgodnie z rozporządzeniem ministra infrastruktury z 2004r ) powinny zawierać:

-prawidłową nazwę techniczna towaru niebezpiecznego

- numer ONZ

- klasę niebezpieczeństwa wg klasyfikacji przyjętej przez IMO w Kodeksach IMDG, IBC, IGC

- kategorię szkodliwości substancji według konwencji MARPOL

- ilość towaru i jego lokalizację na statku, znaki identyfikacyjne opakowań

- oświadczenia o zgodności opakowania i oznakowania towaru z wymogami kodeksu IMDG

Klasyfikacja towarów niebezpiecznych:

Klasa 1. Materiały wybuchowe

1.1. substancje i wyroby zdolne do wybuchu masowego

1.2. substancje i wyroby stwarzające zagrożenie rozrzutem, lecz bez zdolności do wybuchu masowego

1.3. substancje i wyrobu, które stwarzają zagrożenie pożarowe oraz małego wybuchu lub małego rozrzutu albo oba te zagrożenia łącznie, lecz bez zdolności do wybuchu masowego

1.4. substancje i wyroby nie przedstawiające poważniejszego zagrożenia

1.5. substancje i wyrobu bardzo niewrażliwe, stwarzające zagrożenie wybuchem masowym

1.6. substancje i wyrobu bardzo niewrażliwe, nie stwarzające zagrożenie wybuchem masowym

Klasa 2. Gazy

2.1. Gazy palne

2.2. Gazy niepalne

2.3. Gazy trujące, toksyczne

Klasa 3. Ciecze łatwopalne

Klasa 4. substancje stałe łatwopalne, substancje samozapalne, substancje, które w kontakcie z woda wydzielają gazy palne

4.1. Substancje i wyroby zapalne od zewnętrznego źródła ognia

4.2. substancje i wyrobu samozapalane

4.3 substancje wytwarzające po zetknięciu z woda gazy palne

Klasa 5. substancje utleniające i nadtlenki organiczne

5.1. substancje utleniające

5.2. nadtlenki organiczne

Klasa 6. Substancje trujące i zakaźne

6.1. substancje trujące

6.2. substancje zakaźne

Klasa 7. Substancje radioaktywne, promieniotwórcze

Klasa 8. Substancje żrące

Klasa 9. Pozostałe towary niebezpieczne nie ujęte w pozostałych klasach, lecz wykazujące cechy niebezpieczne

7.11

Normalizacja - działalność zmierzająca do uzyskania optymalnego, w danych okolicznościach, stopnia uporządkowania w określonym zakresie i poprzez ustalanie postanowień przeznaczonych do powszechnego i wielokrotnego stosowania.

Normalizacja to innymi słowy opracowywanie i wprowadzanie ujednoliconych wzorców, norm dotyczących własciwości przedmiotu

Normalizacja = standaryzacja

Normalizacja krajowa- normalizacja prowadzona na szczeblu krajowym, nie obejmująca działan prowadzonych w poszczególnych branżach lub sektorach gospodarki na szczeblu lokalnym, stowarzyszeń, przedsiębiorców, urzędów

Dokument normalizujący- dokument ustalający zasady, wytyczne lub charakterystyki odnoszące się do różnych rodzajów działalności lub ich wyników, niebędący aktem prawnym.

Podstawowym dokumentem normalizującym jest NORMA

Zadania normalizacji :

(?)

Podział norm:

tradycyjny:

- przedmiotowe:

- pełne - charakteryzujące wyrób pod każdym względem - dotyczą wymagan technicznych, zawierają specyfikę właściwości jak i inne dane

- niepełne :

- grupowe- np dotyczące wymagań w odniesieniu dla wszystkich wyrobów

- parametryczne - podaje główne wymiary, gabaryty pewnych wyrobów

- znaczeniowe - nazywane też terminologicznymi, np ISO 9000

-czynnościowe

- metody badan - wykonywanie analiz i oznaczenia składu

- dotyczące różnych czynności - np. projektowanie, składowanie

- klasyfikacyjne- wprowadzają ładunek dzieląc go na klasy