Prawo bankowe

Slajd 2: Podstawowym źródłem regulującym funkcjonowanie banków jest ustawa z 29 sierpnia 1997 roku – Prawo bankowe. Ze względu na szczególną rolę banku centralnego przepisy określające działanie tej instytucji ujęto w odrębnej ustawie z 29 sierpnia 1997 roku o Narodowym Banku Polskim.

Slajd 3: Polskie ustawodawstwo stwarza wyższe wymogi do tworzenia banku niż innych podmiotów gospodarczych. Dopuszczalne jest działanie banków w formie spółek akcyjnych, banków spółdzielczych, banków państwowych oraz banków zagranicznych.

Slajd 4: PodstawÄ… utworzenia banku jest obowiÄ…zek uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.

Slajd 5: Wśród przesłanek rozpatrywanego wniosku należy zwrócić uwagę na wymóg posiadania minimalnego kapitału założycielskiego w wysokości co najmniej równowartości w złotych 5 mln euro. Nie może on pochodzić z pożyczek, kredytów, ani ze źródeł nieudokumentowanych.

Istotny jest również dobór odpowiedniej kadry zarządzającej, albowiem co najmniej dwie osoby przewidziane do objęcia w banku stanowisk członków zarządu powinny mieć wykształcenie i doświadczenie zawodowe niezbędne do kierowania bankiem oraz udowodnioną znajomość języka polskiego.

Do utworzenia banku niezbędne jest również, aby założyciele oraz osoby przewidziane do objęcia w nim stanowisk członków zarządu dawali rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem, jak również by przedstawiony przez założycieli plan działalności banku na okres co najmniej trzyletni wskazywał, że działalność ta będzie bezpieczna dla gromadzonych w nim środków pieniężnych.

Kolejnym warunkiem jest ocena, czy zostało zapewnione wyposażenie banku w pomieszczenia mające odpowiednie urządzenia techniczne, należycie zabezpieczające przechowywane w nim wartości, z uwzględnieniem zakresu i rodzaju prowadzonej działalności bankowej.

Slajd 6: Zezwolenie wydaje się po stwierdzeniu, że bank:

1. jest należycie przygotowany organizacyjnie do rozpoczęcia działalności,

2. zgromadził w całości kapitał założycielski

3. dysponuje odpowiednimi warunkami do przechowywania środków pieniężnych i innych wartości, z uwzględnieniem zakresu i rodzaju prowadzonej działalności

4. spełnia inne warunki określone w decyzji o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku

Slajd 7: W Polsce działalność banków, oddziałów, przedstawicielstw zagranicznych banków, jak również oddziałów przedstawicielstw instytucji kredytowych podlega nadzorowi Komisji nadzoru Finansowego. Zakres i zasady tego nadzoru zostały określone w prawie bankowym i w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym.

Slajd 8: Środki nadzoru bankowego skupiają się na dwóch podstawowych celach:

1. na zapewnieniu bezpieczeństwa środków pieniężnych gromadzonych na rachunkach bankowych

2. na zapewnieniu zgodności działalności banków z przepisami ustawy – Prawo bankowe, ustawy i narodowym banku Polskim, statutem oraz decyzją o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku.

Slajd 9: W celu zarówno stworzenia systemu gwarantowania depozytów bankowych jak i kreując rozwiązania mające zapobiegać upadłościom banków, powołano do życia Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Jest on wyposażony w osobowość prawną i wypełnia określone zadania w zakresie obowiązkowego i umownego systemu gwarantowania środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych, jak również określa rodzaje działań podejmowanych w celu udzielenia pomocy bankom, którym grozi utrata wypłacalności.

Slajd 10: Do zadań Funduszu w zakresie funkcjonowania systemów obowiązkowego i umownego gwarantowania zgromadzonych środków pieniężnych należą:

1. Określenie na dany rok wysokości środków wyodrębnionych przez podmioty objęte systemem gwarantowania, w związku z obowiązkiem tworzenia funduszu ochrony środków gwarantowanych

2. Wykonywanie obowiązków wynikających z gwarantowania środków pieniężnych

3. Nadzór nad umownym systemem gwarantowania środków pieniężnych

Slajd 11: Do zadań Funduszu w zakresie udzielania pomocy podmiotom objętym systemem gwarantowania należą natomiast:

1. Udzielanie zwrotnej pomocy finansowej w wypadku powstania niebezpieczeństwa niewypłacalności bądź na nabycie akcji lub udziałów banków, jak również kontrola nad prawidłowością wykorzystania tej pomocy

2. Nabywanie wierzytelności banków, w których powstało niebezpieczeństwo niewypłacalności

3. Określanie wysokości obowiązkowych opłat rocznych wnoszonych przez podmioty objęte systemem gwarantowania na rzecz funduszu

4. Kontrola realizacji programu postępowania naprawczego podmiotu objętego systemem gwarantowania

5. Monitorowanie sytuacji ekonomiczno – finansowej i systemu zarządzania banku korzystającego z pomocy finansowej.

Slajd 12: Podstawą finansowania działania funduszu są środki gromadzone przez banki w ustalonej procentowo wielkości na zaspokojenie roszczeń deponentów. Wprowadzone rozwiązanie określa gwarantowanie środków każdego z klientów, które łącznie z odsetkami od dnia spełnienia warunków gwarancji nie przekraczają równowartości w złotych 50 000 euro. Należy podkreślić, że wskazana kwota jest pewną gwarancją minimum zabezpieczenia; nie wyłącza to możliwości dochodzenia przez wierzycieli upadłego banku kwot przewyższających otrzymane przez deponenta, które wynikają z funkcjonowania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.

Slajd 13: Nadzór nad działalnością Bankowego Funduszu gwarancyjnego sprawuje minister właściwy do spraw instytucji finansowych ( w zakresie zgodności ze statutem i legalności działania).