REZONANS MAGNETYCZNY



TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA

Badanie to polega na umieszczeniu pacjenta w komorze aparatu, w stałym polu magnetycznym o wysokiej energii.

----Powoduje to, że linie pola magnetycznego jąder atomów - w organizmie człowieka - ustawiają się równolegle do kierunku wytworzonego pola magnetycznego. Dodatkowo sam aparat emituje fale radiowe, które docierając do pacjenta i jego poszczególnych tkanek wzbudzają w nich powstanie podobnych fal radiowych (to zjawisko nazywa się rezonansem), które z kolei zwrotnie są odbierane przez aparat.

-----W praktyce jako "rezonator" wykorzystuje się jądro atomu wodoru. Liczba jąder wodoru w poszczególnych tkankach jest różna, co między innymi umożliwia powstawanie obrazu.

--Komputer dokonując skomplikowanych obliczeń, na ekranie przedstawia uzyskane dane w formie obrazów struktur anatomicznych. Komputer na żądanie operatora może dokonać też obliczeń w taki sposób, aby przedstawić obraz anatomiczny w dowolnie wybranej płaszczyźnie.

--Obrazy badanych struktur u poszczególnych pacjentów zapamiętywane są w pamięci stałej komputera, tj. na dyskach optycznych.

-----Obrazy te są także przez specjalną kamerę naświetlane na zwykłej folii rentgenowskiej.!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Jest to badanie całkowicie nieinwazyjne, gdyż w przeciwieństwie do innych badań radiologicznych nie wykorzystuje promieniowania rentgenowskiego, lecz nieszkodliwe dla organizmu pole magnetyczne i fale radiowe. Obecnie badanie za pomocą rezonansu magnetycznego należy do najdroższych badań w radiologii.

CZEMU SŁUŻY BADANIE? !!!!!!!!!!!!!
Badanie to umożliwia w sposób całkowicie nieinwazyjny ocenę struktur anatomicznych całego człowieka w dowolnej płaszczyźnie i także trójwymiarowo, a szczególnie dobrze ocenę ośrodkowego układu nerwowego (mózg i kanał kręgowy) i tkanek miękkich kończyn (tkanki podskórne, mięśnie i stawy). Obecnie jest to metoda pozwalająca w najlepszy sposób ocenić struktury anatomiczne oraz ewentualną patologię z dokładnością do kilku milimetrów. Badanie służy także nieinwazyjnej ocenie naczyń całego organizmu (tzw. angiografia rezonansu magnetycznego). W angiografii rezonansu magnetycznego przy pomocy aparatu do rezonansu magnetycznego i bez użycia środka kontrastowego (w sposób nieinwazyjny) można otrzymać obraz naczyń krwionośnych i ocenić ewentualne patologie (np. tętniaki, naczynia patologiczne, itp.). Uruchamiając odpowiedni program w komputerze można uzyskać obraz układu tętnic lub żył organizmu.

• 
  WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA !!!!!!!!!!!!!!!!!!!
  Ze strony ośrodkowego układu nerwowego

 Choroby demielinizacyjne (np. stwardnienie rozsiane).

 Choroby otępienne (np. choroba Alzheimera).

 Nowotwory mózgu trudne do oceny w innych badaniach.

 Ocena struktur okolicy przysadki mózgowej, oczodołu, tylnego dołu mózgu.

 Guzy kanału kręgowego.

 Ocena anatomiczna struktur kanału kręgowego.

 Zmiany popromienne w ośrodkowym układzie nerwowym.

 Zaburzenia neurologiczne o niewyjaśnionej etiologii.

 Inne.

Ze strony tkanek miękkich

 Guzy tkanek miękkich.

 Urazy tkanek miękkich (stawów, mięśni, więzadeł).

 Inne.

Ze strony klatki piersiowej, śródpiersia i miednicy

 Guzy serca.

 Choroby dużych naczyń.

 Guzy płuc naciekające ścianę klatki piersiowej.

 Nowotwory narządów rodnych u kobiet i gruczołu krokowego (prostaty) u mężczyzn.

 Inne.

BADANIA POPRZEDZAJĄCE

W niektórych przypadkach pacjent powinien być poddany wstępnej ocenie w innych prostszych i tańszych badaniach radiologicznych (np. tomografii komputerowej). Wyniki wszystkich poprzedzających badań dodatkowych powinny być dostarczone przed wykonaniem badania rezonansu magnetycznego.

OPIS BADANIA

Pacjent nie musi się rozbierać do badania i układany jest na ruchomym stole, na którym przesuwany jest do środka aparatu - tzw. gantry (ryc. 17-2). Podczas trwania całego badania (średnio około 40 minut) pacjent nie może się ruszać, gdyż jakiekolwiek ruchy powodują niemożność prawidłowego odczytania obrazu. Trudność sprawiają badania małych dzieci, którym trudno jest leżeć nieruchomo przez cały czas badania. W niektórych sytuacjach do pełniejszej oceny wymagane jest podanie dożylnego środka cieniującego.
Wynik badania przekazywany jest w formie opisu, niekiedy z dołączonymi zdjęciami rentgenowskimi.

CZAS

Badanie trwa zwykle około godziny, choć może się przedłużyć nawet do 3 godzin

INFORMACJE, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE

Przed badaniem

Posiadanie rozrusznika serca, metalowych klipsów na tętniaku w mózgu, lub innych metalowych części w organizmie. Rozpoznanie wcześniej alergii lub wystąpienie w przeszłości jakichkolwiek reakcji uczuleniowych na leki lub środki kontrastowe. Wyniki wszystkich poprzedzających badań. Klaustrofobia. Skłonność do krwawień (skaza krwiotoczna) w przypadku stosowania dożylnych środków kontrastowych.!!!!!!!!!!!!!!!!

W czasie badania
Podczas badania pacjent, pomimo zamknięcia w hermetycznym pomieszczeniu, ma ciągłą możliwość kontaktu z badającymi. W czasie badania pacjent powinien natychmiast zgłaszać:

Wszelkie nagłe dolegliwości (np. uczucie klaustrofobii). Jakiekolwiek objawy po podaniu dożylnego środka cieniującego (duszność, zawroty głowy, nudności).

Obrazowanie rezonansu magnetycznego (ang. MRI - magnetic resonance imaging) - nieinwazyjna metoda uzyskiwania obrazów odpowiadających przekrojowi przez określoną strukturę ciała żyjącego człowieka. Ma ogromne zastosowanie w medycynie, gdzie jest jedną z technik tomografii, która służy diagnostyce i ukazaniu prawidłowości, bądź nieprawidłowości w zakresie tkanek i narządów. Metoda ta jest również z powodzeniem wykorzystywana w badaniach naukowych wszędzie tam, gdzie istnieje potrzeba uzyskania danych anatomicznych żyjącego człowieka.

Obrazowanie rezonansem magnetycznym opiera się na zjawisku jądrowego rezonansu magnetycznego, który był wcześniej i jest nadal z powodzeniem stosowany w spektroskopii jądrowego rezonansu magnetycznego w laboratoriach fizycznych i chemicznych. W istocie obrazowanie rezonansem magnetycznym jest tomografią z zastosowaniem spektroskopii rezonansu magnetycznego dla jąder atomów wodoru zawartych w cząsteczkach wody. Woda znajduje się we wszystkich miękkich tkankach ludzkich, jednak w różnych proporcjach w stosunku do innych związków chemicznych. Powoduje to dające się zarejestrować zmiany sygnału emisji rezonansowej pochodzących z atomów wodoru obecnych w cząsteczkach wody, zawartych w tych tkankach.

Obrazowanie MRI największe zastosowanie znajduje w badaniach głowy, a zwłaszcza mózgu. Umożliwia nie tylko ogólny ogląd struktury mózgu, lecz także pozwala na dokonanie w miarę precyzyjnego pomiaru objętości mózgu, rozmiarów poszczególnych płatów i innych struktur itd. (wolumetria), co wcześniej było możliwe tylko w pośmiertnym badaniu mózgu.

Obrazowanie MRI może być przeprowadzone w różnych sekwencjach. Pozornie nieznaczne zmiany w ustawieniu podstawowych parametrów obrazowania mogą doprowadzić do uzyskania nieco odmiennych danych, mających różne możliwości diagnostyczne. Ze względu na parametry podstawowe, metody obrazowania dzieli się na:!!!!!!!!!!!!!

• obrazy T1-zależne (zob. ilustracja), najlepiej oddające wizualnie strukturę anatomiczną mózgu, gdzie istota biała jest ukazywana w jasnych kolorach, zaś istota szara w ciemnych, płyn mózgowo-rdzeniowy, ropień i guz na ciemno, a miąższ wątroby na jasno.!!!!!!!!!!!!

• obrazy T2-zależne, na których istota biała ukazywana jest w ciemniejszych barwach, zaś istota szara - w jaśniejszych, płyn mózgowo-rdzeniowy, guz, ropień, naczyniak wątroby i śledziona - na jasno, a wątroba i trzustka - na ciemno.

• FLAIR (ang. Fluid Light Attenuation Inversion Recovery), pewna modyfikacja sekwencji T2-zależnej, gdzie obszary z małą ilością wody ukazywane są w ciemniejszych barwach, zaś obszary z dużą ilością wody - w jaśniejszych. Obrazowanie w tej sekwencji znajduje dobre zastosowanie w wykrywaniu chorób demielinizacyjnych.

• Obrazowanie dyfuzyjne mierzy dyfuzję molekuł wody w tkance. Wyróżnia się tutaj następujące techniki: obrazowanie tensora dyfuzji (ang. DTI - diffusion tensor imaging), które może być zaadoptowane do obrazowania zmian w połączeniach istoty białej, oraz obrazowanie zależne od dyfuzji (ang. DWI - diffusion-weighted imaging), które wykazuje się dużą skutecznością w obrazowaniu udarów mózgu.!!!!!!!!!!!!!!

Uzupełnieniem techniki MRI jest spektroskopia rezonansu magnetycznego in vivo, pozwalająca na uzyskiwanie widm NMR badanych obszarów organizmu.

Jeśli pacjent otrzymuje środek cieniujący, istnieje niewielkie ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej. Ale jest ono mniejsze niż w wypadku substancji kontrastowych zawierających jod i powszechnie stosowanych podczas zdjęć rentgenowskich oraz tomografii komputerowej. Poza tym nie stwierdzono innych zagrożeń dla zdrowia pacjenta. Ponieważ jednak badanie to wiąże się z oddziaływaniem silnego pola magnetycznego, może nie być wskazane u tych, którym wszczepiono różnego rodzaju aparaty lub metalowe implanty.

Obrazowanie za pomocą rezonansu magnetycznego nie wymaga użycia potencjalnie szkodliwego promieniowania rentgenowskiego i jest szczególnie przydatne do wykrywania zmian chorobowych w tkankach, zwłaszcza zasłoniętych kośćmi.

---