Rezonans magnetyczny serca i dużych naczyń
Możliwości MR w diagnostyce serca:
- doskonała rozdzielczość w MR
- obrazowanie wielopłaszczyznowe
- nieinwazyjność
- obrazowanie anatomii, morfologii, funkcji, perfuzji
- ilościowy pomiar przepływu krwi
Wartość zastosowania MR w diagnostyce serca:
- duża szybkość obrazowania
- aparaty o silnych gradientach (>20m/T/cm), szybki czas narastania gradientu
- szybkie sekwencje i krótki TE i RT
- czas badania 30 min
Technika badania
-płaszczyzna badania odniesiona do bryły serca
długa oś pionowa, krótka oś, obraz 2-komorowy
-sekwencja echa spinowego = SE
wielowarstwowe sekwencje bramkowane EKG
7-8 warstw w tr.1 sekwencji ewolucji serca
TR = RR, krótki TE:20-30 s
presaturacja – ograniczenie artefaktów
-sekwencja echa gradientowego GE
bramkowane EKG
zatrzymanie oddechu
wysoka rozdzielczość czasowa
-sekwencja czynnościowa
obrazowanie naczyń serca
Zastosowanie kliniczne:
- diagnostyka wrodzonych wad serca
- całościowe informacje o funkcji i anatomii serca
- wady zastawek serca ( zwężenia, niedomykalności, ocena przepływu, fala zwrotna’
- obrazowanie aorty, dużych naczyń( koarktacja aorty, ocena miejsca, zakresu i stopnia zwężenia, kontrola pozabiegowa – SE, ocena funkcjonalna stopnia sten ozy, ocena krążenia obocznego, dokładna ocena całej długości aorty
- nabyte choroby dużych naczyń( tętniak rozwarstwiający aorty, kanał rzekomy, naczynia odchodzące, morfologia, topografia, przepływ krwi)
- choroba Takayasu, odcinek aorty brzusznej, różne piętra, przewężenia aorty
- podanie gadoliny ( wskazanie wczesnych zmian i aktywności choroby
- zatorowość płucna ( głównie angioTK) – promieniowanie jonizujące, duża dawka kontrastu
MR – metoda konkurencyjna
mała dostępność w warunkach dyżurowych, trudności w monitorowaniu pacjenta, zatrzymanie oddechu do 30 s, kobiety ciężarne
- tętnice płucne z obrazem materiału zatorowego
czułość 83%, specyficzność 100 %
- żyły płucne
u chorych z migotaniem przedsionków, kierowanych do ablacji
MR serca wskazania:
- choroby osierdziowe ( zgrubienie nasercowe, płyn, zacisk)
- guzy serca i około sercowe
- kardiomiopatie – grzebieniasty obraz
Arytmogenna dysplazja KP
kardiomiopatia nieznanego pochodzenia
włóknisto-tłuszczowa atrofia PK
przyczyna arytmii komorowej i NZK
kryteria MR
poszerzona droga odpływu PK
nacieki tłuszczowe miokardium
przydatność monitorowanie i rozpoznanie, przesiewowe w rodzinnie
sygnał z tłuszczu zawsze o wysokiej intensywności
Badanie funkcji serca
LK – ESV, EDV, EF, CM, masa m. sercowego
w porównaniu do wentrykulografii
błąd standardowy 3,9%
dobra zgodność między MR a wentrykulografią
analiza kurczliwości serca
ocena przpływu krwi przez jamy serca i naczynia – mnożymy v przepływu i gradientu ciśnień w naczyniach
ChNS w MR
-rozpoznanie, rozległość niedokrwienia
-różnicowanie niedokrwienia ostrego i przewlekłego
-rozpoznanie powikłań zawału
-ocena morfologii i funkcji serca, perfuzji, możliwości rewaskularyzacji, st. sten ozy
Zawał serca w MR
ostry – sygnał wysoki w T2
blizna pozawałowa( spadek grubości ściany, wskaźnik martwicy przewlekłej, spadek kurczliwości ściany LK)
CAD – klasyfikacja do rewaskularyzacji
MR: lepszy wskaźnik żywotności miokardium
nie zab. kurczliwości
zab. kurczliwości mogą występować w żywym miokardium
zwiększone ogłuszanie – zab. kurczliwości
poprawa kurczliwości żywego miokardium po rewaskularyzacji
martwe – odstąpienie, wzmocnienie w fazie późnej, zab. kurczliwości
uszkodzenie miokardium
Ocena żywotności miokardium
MR – dystrybucja martwicy w ścianie serca
<25% grubości ściany
Kwalifikacja do rewaskularyzacji
badanie wysiłkowe( dobutamina niskie dawki)
wykrycie rezerwy kurczliwości
Ocena mikrokrążenia
perfuzja, ocena rezerwy perfuzji, spoczynkowa, wysiłkowa
MR tętnice wieńcowe
koronarografia – „złoty standard”
metoda nieinwazyjna
trudności: mały wymiar naczyń, ruch
- anomalie rozwojowe odejścia tętnic wieńcowych
- stenoza tt. wieńcowych
- ocena rezerwy wieńcowej
- ocena przepływu w by-passach
Podsumowanie
jednoczesna nieinwazyjna diagnostyka morfologii i funkcji serca
mała dostępność
Przyszłość
krótszy czas badania, metoda powszechna i efektywna
Obrazowanie tt. wieńcowych w TK wielorzędowej
ChNS
w Polsce
ok. 1 mln hospitalizacji z powodu CAD
ok. 250 tys hospitalizacji z powodu OZW
ok. 40 % często umiera
co 5 zgon w Polsce dotyczy osób > 60 r.ż
miażdżyca tętnic wieńcowych
zwężenie >50 % objawowe
„+”
- procesy interwencyjne
- technika projekcyjna
- TT. wieńcowe w całości
- wysoka rozdzielczość przestrzenna
„-”
- luminogram( brak informacji o morfologii blaszki miażdżycowej)
- inwazyjna
- 25% osób niepotrzebnie
Dual Source
Problemy w TK:
- rozdzielczość przestrzenna
TT. wieńcowe <0,4 mm 64 rzędowa
dobra widoczność blaszki miażdżycowej
stent + przepływ
- rozdzielczość czasowa
250 – 83 ms = czas rotacji lampy rtg
TK – 87 ms
- synchronizacja akwizycja aktywacji z sygn. EKG
bramkowanie EKG
zebranie z 1 cyklu EKG
- optymalizacja dawki promieniowania TK
wysoka dawka promieniowania 5-15 mSv
właściwe skierowanie na badanie
AngioTK tt. wieńcowych – metodyka badania
jakość obrazu zależy od akcji serca
leki - < 70 /min
metoprolol, zakwalifikowanie do premedykacji
przygotowanie pacjenta
protokół badania
środek kontrastowy o b. wysokiej dawce I i.v.
wybór fazy badania dotyczący najlepszej jakości
ocena badania – rekonstrukcja MPR VR objętościowa 3D
Zastosowanie:
- program Calcium Scoring ( ocena ilości zwapnień w TT. wieńcowych)
lepsze przewidywanie ryzyka niż inne czynniki
badanie przesiewowe do wykrycia CAD
w bardzo dużej kalcyfikacji – niemożliwe do oceny w TK (artefakty)
- można dokładnie badać co dzieje się wewnątrz stentu
- obecność miękkiej blaszki miażdżycowej( niewidoczne w koronarografii)
- kontrola pacjenta po operacji przeszczepów wieńcowych np. LIMA, by-passy, m.zespolenia
trudności: klipsy metalowe, duże zwapnienia
- ocena stentów wieńcowych
- wiarygodna ocena dużych stentów
Aktualne wskazania do angioTK tt. wieńcowych
- w stabilnej dławicy piersiowej – dgn
- chorych z małym prawdopodobieństwem choroby przed testem, brak w EKG
Właściwe wsk do angioTK
- anomalie rozwojowe