POMIAR CIŚNIENIA TĘTNICZEGO KRWI    

Ciśnienie krwi jest mierzone celem określenia jaka jest jego skurczowa i rozkurczowa wartość. Wartość ciśnienia skurczowego zależy od rzutu serca i elastyczności tętnic. Ciśnienie rozkurczowe zależne jest od oporu naczyń obwodowych. Zmierzone wartości ciśnienia krwi zapisujemy w postaci: RR=xxx/yy mmHg, gdzie xxx to wartość ciśnienia skurczowego a yy jest wartością ciśnienia rozkurczowego. Zapis RR =120/80 mmHg oznacza, że pacjent ma ciśnienie skurczowe równe 120 mmHg i rozkurczowe równe 80 mmHg.

Pomiar ciśnienia krwi powinien być wykonywany w spokoju i w pozycji siedzącej, po co najmniej 3 minutowym odpoczynku. Ramię, na którym dokonywany będzie pomiar powinno być wolne od uciskających ubrań (koszul, swetrów itp.), swobodnie oparte o podłoże. Ręka powinna być swobodnie oparta, nie należy jej napinać. Mankiet do pomiaru ciśnienia tętniczego krwi powinien znajdować się na wysokości serca. W przypadku stosowania aparatów nadgarstkowych należy unieść nadgarstek z aparatem na wysokość serca. W przypadku aparatów tradycyjnych ważne jest aby dolny brzeg mankietu znajdował się około 2-3 centymetry nad łokciem. Istotny jest sposób zawiązania mankietu na ramieniu - nie powinien krępować ramienia jednocześnie nie może z niego spadać. Nie należy pompować mankietu ręką, na której jest mierzone ciśnienie.

Bardzo istotną sprawą jest prowadzenie przez chorego tzw. dzienniczka nadciśnieniowego, w którym notowane są wyniki pomiarów ciśnienia z dodatkowymi informacjami. Oprócz wyniku pomiaru powinna zapisana być data i godzina pomiaru a także czynniki, które według Ciebie mogły wpłynąć na wartość ciśnienia krwi (stres, wypita kawa lub napoje z kofeiną, przyjęte leki, choroba).

Początkowo pomiary ciśnienia tętniczego powinny być wykonywane kilka razy dziennie w celu sprawdzenia jego zmienności podczas dnia (rano po obudzeniu, w pracy, po posiłku, po wysiłku fizycznym, przed przyjęciem leków, kilka godzin po ich przyjęciu itp.). w późniejszym okresie wystarczą 2 pomiary dziennie.

Osłuchowa metoda Korotkowa - wykorzystywana jest podczas pomiarów ciśnienia z użyciem manometrów (sfigmomanometrów). Są to aparaty używane w gabinetach lekarskich i mogą to być manometry rtęciowe (najdokładniejsze) lub sprężynowe. Po założeniu mankietu na ramię pacjenta pompuje do niego powietrze tak długo aż zniknie tętno na tętnicy promieniowej (z reguły mankiet pompuje się powyżej spodziewanej wartości ciśnienia skurczowego). Następnie przykłada stetoskop (słuchawki lekarskie) poniżej mankietu - nad przebiegiem tętnicy łokciowej. Z mankietu powoli wypuszczane jest powietrze podczas gdy wysłuchuje się tonów fali tętna. Pierwsze tony słyszalne przy wypuszczaniu powietrza z mankietu odpowiadają wartości skurczowej ciśnienia krwi. Wartość rozkurczowa ciśnienia określana jest w momencie ich całkowitego "wygaśnięcia".

Jakimi przyrządami dokonywać pomiaru ciśnienia tętniczego?

W aptekach i sklepach medycznych dostępne jest kilka rodzajów aparatów do pomiaru ciśnienia tętniczego.

Aparat rtęciowy - powszechnie uważany za najdokładniejszy z przyrządów, najczęściej jest wykorzystywany w gabinecie lekarskim. Do wykonania pomiaru tym aparatem niezbędne są także słuchawki lekarskie.

Aparat sprężynowy - najtańszy z aparatów, wymaga niestety okresowej kalibracji. Z uwagi na konieczność osłuchiwania tonów niezbędne są także słuchawki lekarskie.

Aparat elektroniczny - najczęściej wykorzystuje do pomiaru tzw. metodę oscylometryczną, mierząc ciśnienie tym aparatem nie trzeba osłuchiwać tonów nad tętnicą a wynik przedstawiany jest na ciekłokrystalicznym ekranie. Oprócz pomiaru ciśnienia dodatkowo mierzone jest tętno. Wraz z postępem technologii aparaty te są coraz dokładniejsze. Wykorzystując ten typ aparatu należy pamiętać, że:

- nie wszystkie aparaty elektroniczne nadają się do pomiarów u osób z zaburzeniami rytmu serca,

- wiarygodne wyniki uzyskujemy stosując mankiet założony na ramieniu,

- kupując aparat zwróćmy uwagę czy w pobliżu naszego miejsca zamieszkania znajduje się serwis gwarancyjny i pogwarancyjny oraz na jaki czas udzielana jest gwarancja,

- najlepiej przeprowadzić równoległy pomiar ze swoim lekarzem, upewniając się czy aparat jest wystarczająco dokładny.

WARTOŚCI CIŚNIENIA TĘTNICZEGO

KATEGORIA	SKURCZOWE (mm Hg)	ROZKURCZOWE (mm Hg)
OPTYMALNE	<120	<80
NORMALNE	<130	<85
WYSOKIE NORMALNE	130-139	85-89
NADCIŚNIENIE I STOPNIA (ŁAGODNE)	140-159	90-99
NADCIŚNIENIE II STOPNIA (UMIARKOWANE)	160-179	100-109
NADCIŚNIENIE III STOPNIA (CIĘŻKIE)	>=180	>=110

---