Ad1) 1) odchów tradycyjny
Przy wychowie tradycyjnym jagnięta są żywione mlekiem matki do 3-4 tygodnia życia. Po trzech dniach przenoszone są do kojców grupowych. W systemie chowu tradycyjnego stosuje się tak zwaną podkarmiaczkę- jest to powierzchnia ogrodzona płotem o szczelinach pionowych których szerokość (18cm) pozwala na przeciśnięcie się jagniąt ale nie matek- w tej powierzchni mieści się karma stała - przestawienie z żywienia mlekiem na żywienie paszami stałymi (pasze stałe od 10-14 dnia). Są karmione wysłodkami buraczanymi od 3 tygodnia. Po 90 dniach są przygotowywane do odsadzenia.
Zasuszanie: gorsze pasze ograniczenie wody, rzadsze dojenie, wypuszczanie na pastwisko - odnowa kondycji .
Ad2) 2) system stanowienia, odchów przy produkcji jagniąt rzeźnych
Stanówka jagniąt rzeźnych najczęściej od 1IX-12X - tak żeby wykot nastąpił między 1II-15III - święta wielkanocne - największy popyt na jagnięcinę.
A jeśli chodzi o systemy stanowienia to chyba jest to chyba to są po prostu systemy krycia (hmmm- H.G.W) czyli :
1) System krycia Nadzorowanego ( moment pokrycia maciorki jest odnotowany w dokumentacji ):
Krycie metodą z ręki
- cykl płciowy : dojrzewanie kom. Jajowej zakończone pęknięciem pęcherzyka Graffa i uwolnienie kom. Jajowej 14-20 dni ( najczęściej 17 dni )
- objawy rui: niepokój , płochliwość , odruch tolerancji - wykrywanie maciorek grzejących się przez tryka szukarka, krycie : 12-18h po wystąpieniu rui
-asezonalność użytkowania rozpłodowego tryków: żywotność plemników 24-72h , pokrycie 15 maciorek rocznie ( tryki dojrzałe rozpłodowo ok. 18 miesięcy ) lub 40 maciorek rocznie ( tryki dojrzałe somatycznie) , odstęp między skokami 2h
- strzyżenie tryków na 1 msc przed stanówką : odciąża to tryka i umożliwia znakowanie , szybsze oddawanie ciepła wpływa na większą przemianę materii i lepsze wykorzystanie paszy, oraz lepsza jakość nasienia - produkcja plemników przy temperaturze 36.
- kojec wydzielony dla tyryków ( niewielkie zagęszczenie ) i 3 kojce:
A)maciorki grzejące się oczekujące na dopuszczenie do tryków
B) krycie
C) maciorki oczekujące na wpuszczenie do stada ( 1,5 doby po kryciu )
Powtarzanie rui:
- drugi raz -pokrycie tym samym trykiem
- trzeci raz - pokrycie innym trykiem
Długość stanówki : 3 cykle płciowe - 51 dni
Sztuczne unasienianie
- synchronizacja rui ( zaleta)
- wprowadzanie gąbek dopochwowych ( do 14 dni ) i podawanie hormonów
- unasienianie po 48 h
- skuteczność unasieniania doszyjkowego: nasieniem Świerzym, rozcieńczonym powyżej 60% ; nasienie mrożone powyżej 40%
- skuteczność unasieniania do rogu macicy: nasienie świeże , rozcieńczone 90% ; nasienie mrożone 60-70%
- pobieranie i sztuczna pochwa ( 1 porcja rozcieńczona 15-20 maciorek)
- efekt unasieniania : synchronizacja wykotów , możliwośc oceny tryków pod względem nasienia
- nie stosowanie w Polsce : rozdrobnienie produkcji owczarskiej( efektywność w stadach powyżej 100 sztuk )
2) Nienadzorowane
Krycie haremowe
- poddział stada maciorek na grupy 25-30 sztuk i do każdej przydzielenie 1 tryka na okres stanówki
- znane pochodzenie jagniąt
- brak pewności czy maciorki wykazały ruję i czy zostały pokryte
Krycie grupowe
- tworzenie grup ( 50-100 szt) maciorek z przydzieleniem 3 - 5 tryków na okres stanówki
- odpowiedni proporcje samców i samic - umożliwienie krycia bez walk o samicę
- walki o hierarchię w stadzie
- niepewność że maciorki zostały pokryte
Krycie wolne
- połączenie tryków i maciorek w jedną grupę na okres stanówki ( liczba tryków różna)
- nieznane pochodzenie jagniąt
- brak pewności czy wszystkie maciorki wykazały ruję i były kryte
Ad3) 3) w jakim systemie użytkuje się wszechstronnie użytkowane rasy i dla czego?
użytkowanie wszechstronne charakteryzuje się tym , że traktuje się równorzędnie wszystkie produkty od nich pozyskiwane , nie dając żadnemu przewagi. Owce te z reguły doskonale dostosowują się do środowiska , odznaczają się odpornością , są mało wymagające, przez co znoszą warunki panujące w ekstensywnej gospodarce.
Jeśli chodzi o to dlaczego to moim zdaniem (Michał K.) : Chodzi o ekonomie. Po prostu gdybyśmy chcieli je wykorzystywać tylko na mięso byłyby to nie porównywalnie mniej opłacalne od hodowli np.: Teksela czy jego krzyżówek towarowych. Jeśli za to uzykujemy od takiej owcy wszystkiego po trochu: mleka , wełny itd. To produkcja staje się opłacalna - szczególnie, że te owce możemy trzymać w warunkach dużo gorszych ze względu na małe wymagania ( niż np.: teksela ).
4) Produkcja mleka, eksport, import. Co dokładnie jest eksportowane i importowane, ceny
Ad5) 5) Wychów młodzieży - budynki, warunki, dla czego tak, a nie inaczej?
Wychów młodzieży:
Minimalnie warunki utrzymania:
-Zapewnienie stałego dostępu zwierząt do wody (w kojcu, na stanowisku, na wybiegu i pastwisku).
-Prawidłowe wykonanie wentylacji i właściwe oświetlenie budynków inwentarskich.
-. Powierzchnia dla owiec utrzymywanych pojedynczo powinna wynosić, co najmniej w przypadku utrzymywania: tryka - 3 m2; matki z jagnięciem - 2,5 m2 i dodatkowo 0,7 m2 dla każdego jagnięcia ssącego; jarki - 1,5 m2; tryczka - 2 m2 , skopka - 0,8 m2.
-Powierzchnia dla owiec utrzymywanych grupowo, w przeliczeniu na jedną sztukę, powinna wynosić, co najmniej w przypadku utrzymywania: tryków - 2 m2; matki z jagnięciem - 1,5 m2 i dodatkowo 0,5 m2 dla każdego jagnięcia ssącego; jarek - 0,8 m2; tryczków - 1,5 m2 , skopków - 0,6 m2.
-Powierzchnia wybiegów dla owiec powinna być przynajmniej dwukrotnie większa od powierzchni normatywnej kojca. Wysokość ogrodzenia i przegród powinna wynosić 120 cm.
-W pomieszczeniu inwentarskim dla owiec wymagania dotyczące mikroklimatu są następujące:
Stężenie dwutlenku węgla nie powinno przekraczać 3 000 ppm i siarkowodoru do 5 ppm a koncentracja amoniaku nie powinna przekraczać 20 ppm.
Wilgotność powietrza nie powinna przekraczać 85%, ruch powietrza do 0,3 m/s a temperatura w przypadku utrzymania samic z jagniętami do 3 miesiąca życia powinna wynosić, co najmniej 6°C.
Oświetlenie dzienne w owczarniach (stosunek okien do podłogi) powinno wynosić, co najmniej 1:20.
Ad6) 6) Warunki przy chowie alternatywnym
SUKCES PRZY STOSOWANIU OWIEC W SYSTEMACH ALTERNATYWNYCH OSIĄGNĄĆ MOŻNA PRZY SPEŁNIENIU NASTĘPUJĄCYCH WARUNKÓW:
- wyboru właściwej rasy w zależności od zasobności środowiska i ukształtowania terenu,
- ekstensywnego chowu owiec (po właściwej ocenie jakości bazy paszowej) dającego się
połączyć z wytwarzaniem jagniąt rzeźnych (krzyżówki towarowe), wymagających dokarmiania paszami treściwymi.
- organizację zbytu produkcji owczarskich poprzez zorganizowanie lokalnych rynków zbytu,
co daje się osiągnąć na drodze sprzedaży bezpośredniej, ochronę (nawet patentów)
technologii wytwarzania pozyskiwanych produktów, organizację dni otwartych promujących
lokalnie wytwarzane produkty.
- zagospodarowania produktów pozyskiwanych jako produkcji ubocznej, np. obornika (produkcja humusu itp.) oraz informowania dla jakich grup roślin jest taki nawóz przydatny,
- zainteresowania samorządów terytorialnych poważnie myślących o rozwoju agroturystyki
o korzyściach wynikających z alternatywnego chowu owiec.
(CHYBA O TO CHODZILO…)
Ad7) 7) zabiegi na jagniętach w systemie tradycyjnym (profilaktyka).
-Przy porodzie:
Wytarcie ze śluzu
masaż skóry ( pobudzenie krążenia)
przerwanie pępowiny
dosadzenie jagniąt do wymienia
-budowa i zasiedleni kojców porodowych
-pobieranie siary i pomoc w razie braku wykazywania aktywności w tym zakresie
Wydalanie smółki
Status względnego bezpieczeństwa immunologicznego ( 6h po porodzie)
Regulacja wydzielania mleka i siary - oddziaływanie oksytocyny na zwieracze strzyków
Podsadzanie jagniąt innej maciorce w przypadku śmierci matki
- numerowanie i znakowanie jagniąt : wycinanie karbów na uszach tatuaże
Tusz tatuownicy w postaci papki
- przycinanie ogonków:
Unikanie zabrudzenia ekskrementami i łamania w późniejszym wieku
Wykonanie między 4-6 tygodniem życia
Emaskulator - nożyce do kastracji i przycinania ogonków
Cięcie między 3-4 kręgiem ( samice) , 2-3 kręgiem (samce)
Naciągnięcie skóry - zmiażdżenie kręgów - posmarowanie mieszaniną dziegcia (?) ze środkiem dezynfekującym
Nie przycinanie: owce olkuskie , Romanowskie , wshodniofryzyjskie owce mleczne - brak owłosienia na ogonie.