Peelingi polegają na złuszczeniu naskórka lub skóry właściwej w celu załagodzenia lub usunięcia zmian chorobowych i wad kosmetycznych w obrębie skóry.

Wskazaniami do peelingów są;

. przebarwienia

. zmarszczki

. uszkodzenia posłoneczne

. blizny

. rozszerzone pory

. skóra tłusta i łojotokowa

. zaskórniki

. rozstępy skórne.

Peelingi dzielimy na:

. mechaniczne, które polegają na ścieraniu naskórka przy użyciu tarcz korundowych lub diamentowych ( dermabrazja ) lub kryształków korundu ( mikrodermabrazja )

. fizyczne, które sa wykonywane przy użyciu lasera ( co 2, Er: YAG ), ciekłego azotu

lub podtlenku azotu.

. chemiczne (chemabrazja )

Zależnie od tego jak głęboko sięga złuszczanie skóry peelingi dzielimy na:

. powierzchowne ( złuszczanie następuje w obrębie naskórka )

. średniogłębokie ( obejmują cały naskórek i górną warstwę skóry właściwej )

. głębokie ( sięgają do głębszych warstw skóry właściwej )

Im głębiej podziałamy na skórę, tym lepszy uzyskamy efekt zabiegu, jednak podczas peelingów głębokich wzrasta ryzyko komplikacji.

Peeling chemiczny polega na nałożeniu na skórę jednej lub wielu substancji o właściwościach złuszczających, co w efekcie powoduje usunięcie i regenerację naskórka lubi skóry właściwej. Działanie peelingów chemicznych zależy od tego, na jakiej głębokości substancje zawarte w peelingu penetrują skórę. W zależności od głębokości na jakiej wykazują one działanie , jest możliwość modyfikacji skóry poprzez działanie następujących mechanizmów:

. zmniejszenie spójności ( kohezji ) między martwymi komórkami warstwy rogowej naskórka (korneocytami ) i komórkami warstwy twórczej naskórka , które przylegają do powierzchniowych warstw naskórka, z usunięciem warstwy rogowej co w rezultacie prowadzi do stymulacji wzrostu naskórka.

. Doprowadzenie do procesu zapalnego na wysokości skóry właściwej, uwolnienie jego przekaźników, które będą prowadzić do stymulacji włókien kolagenowych oraz podstawowych składników skóry.

Mikrodermabrazja

Mikrodermambrazja stosowana jest przy leczeniu rozstępów .

Jest to metoda , która polega na ścieraniu skóry , mikrowarstwa po mikrowarstwie, aż do pożądanego poziomu. Jest to sposób mechanicznego złuszczania naskórka lub i skóry właściwej bez objawów niepożądanych. Zabieg ten różni się od peelingów chemicznych , które są zabiegami inwazyjnymi, z tym że efekt można zauważyć od razu i nie ma okresu rekowalescencji.

Zabieg mikrodermabrazji jest przeprowadzany z użyciem mikrokryształków korundu

( tlenku glinu ) . Korund jest to minerał występujący w naturze, jest to najtwardszy minerał po diamencie. Ma on wyjątkowe właściwości ścierające i jest niewchłanialny przez skórę. Proszek korundu jest bardzo dobrze tolerowany przez skórę.. Kryształy korundu używane w mikrodermabrazji mają średni rozmiar ok. 150 mikronów, co warunkuje ich energię kinetyczną.. Proszek korundu zmieszany z powietrzem pod odpowiednim ciśnieniem ściera powierzchowne warstwy skóry, aż do pożądanej głębokości. Usunięcie powierzchownych warstw skóry pobudza naturalną odbudowę nowej tkanki ( przez stymulowanie procesu turn over time oraz pobudza wytwarzanie nowego kolagenu - proces neokolagenizacji ).

Wynikiem usunięcia warstwy rogowej ( peeling powierzchowny ) lub warstwy brodawkowej (peeling średniogłęboki ) jest gładsza, elastyczniejsza, jaśniejsza i młodsza skóra.

Głębsza mikrodermabrazja może zmniejszyć lub wyeliminować delikatne zmarszczki, zwiotczenia skóry, przebarwienia, oraz usunąć blizny i bliznowce.

Wyniki mikrodermabrazji są od razu widoczne i można je ocenić wizualnie już po pierwszym zabiegu .

Częstotliwość wykonywania mikrodermabrazji : od 2 do 10 zabiegów w odstępach od 1 do 4 tygodni ( co 7-10 dni ). Przy planowaniu należy wziąć pod uwagę wskazania i oczekiwania pacjenta. Po każdym zabiegu uzyskuje się coraz bardziej pożądane efekty i poprawa jest coraz bardziej widoczna.

W celu utrwalenia uzyskanych wyników zalecane jest ponowne wykonanie mikrodermabrazji co 4- 6 tygodni.

Mikrodermabrazje możemy wykonywać na każdym rodzaju cery i na każdej części ciała np.: twarzy, szyi, dekoltu , pleców, dłoni itd.

Zalety mikrodermabrazji:

. Kontrolowana i bezpieczna głębokość ścierania

. Pobudzenie produkcji kolagenu

. Eliminacja patogennych drobnoustrojów z powierzchni skóry ( np. Propionibacterium acnes )

. Bezbolesność zabiegu

. Możliwość częstego powtarzania

. Brak urazu skóry

. Brak krwawienia

. Bark długiego okresu gojenia

Mikrodermabrazja jest alternatywą dla osób , które nietolerują peelingu chemicznego

Zastosowanie mikrodermabrazji

. do generalnej regeneracji skóry ( przebarwienia, skóra ze zmarszczkami, skóra

trądzikowa )

. zanik włókien kolagenowych

. rozstępy

. zaburzenia pigmenatcyjne

. wzmożone rogowacenie skóry

. blizny potrądzikowe

. cellulit

Dermabrazja

Dermabrazja stosowana jest do spłycania blizn oraz korekcji zmarszczek. W czasie zabiegu wykorzystywane jest urządzenie podobne do wiertła dentystycznego ( walec ścierny ) w którym wirująca głowica aparatu pokryta jest drobnymi, ostrymi elementami, które ścierają powierzchnię skóry. Zabiegi wykonują chirurdzy plastycy w specjalistycznych ośrodkach.

Dermabrazja polega na usunięciu zewnętrznych warstw skóry, natomiast głębsze pozostają nienaruszone dzięki czemu na skórze pacjenta odrasta świeży naskórek, który staje się gładszy i przybiera kolor zbliżony do otaczających go tkanek.

Ponieważ ścieranie jest powierzchowne , rana goi się stosunkowo szybko ( 3- 4 dni) , jednak efekty możemy zauważyć dopiero po kilku lub kilkunastu zabiegach.

Klasyczna dermabrazja głęboka przeprowadzana jest za pomocą specjalistycznych urządzeń, w których elektrycznie napędzana wirująca tarcza lub ostra szczoteczka ściera wierzchnie warstwy skóry aż do poziomu naczyń krwionośnych. Zabieg taki przynosi radykalną poprawę skóry. Jeśli dermabrazji muszą być podane duże powierzchnie skóry, wówczas wymagane jest znieczulenie miejscowe lub ogólne.

Po wykonanym zabiegu zakłada się opatrunki z tiulem. Rany goją się w ciągu 7- 14 dni a obrzęk powoli znika. Wygojenie całkowite następuje dopiero po kilkunastu tygodniach. W tym czasie skóra jest różowa i bardzo wrażliwa na promienie słoneczne, pod wpływem których może dojść do pociemnienia miejsc, w których zabieg był wykonany. Dermabrazji głębokiej nie można wykonywać na śluzówkach, skórze powiek i czerwieni wargowej.

W dermabrazji laserowej komputer ma kontrolę nad głębokością ścierania, które w tym przypadku jest bezkrwawe. Do tej dermabrazji wykorzystywany jest wysokoenergetyczny laser na dwutlenek węgla ( Co2 ) , który nie tnie tkanek lecz je odparowywuje, pozostawiając przy tym żywe warstwy skóry w nienaruszonym stanie.

Po wykonaniu zabiegu na twarz zakłada się przezroczystą maskę , która jest zdejmowana po 7 dniach, W tym czasie naskórek odrasta, początkowo jest bardzo cienki i zaróżowiony. W ciągu 1-3 miesięcy przybiera on naturalny kolor i gładkość w zależności od rodzaju skóry pacjenta. U osób z jasną karnacją następuje to szybciej. Do uzyskania odpowiedniego rezultatu zwykle wystarcza jeden zabieg, zazwyczaj głębokie blizny wymagają jego powtórzenia..

U pacjentek z ciemną karnacją mogą wystąpić problemy, ponieważ w ich skórze znajduje się więcej barwnika i istnieje ryzyko ,że po zastosowaniu lasera mogą wystąpić przebarwienia.

Zabieg dermabrazji ma na celu poprawienie wyglądu skóry, spłycenie zmarszczek, nierówności powierzchniowych np. blizn pooperacyjnych, rozstępów w fazie zapalnej, usunięcie tatuaży oraz przebarwień.

Powikłania po dermabrazji zdarzają się bardzo rzadko. Jeżeli już do nich dochodzi to najczęściej spotykanym powikłaniem jest infekcja , której łatwo uniknąć stosując się do porad i zaleceń lekarza.

Przeciwskazaniem do wykonania dermabrazji jest skóra z czynnym procesem ropnym.

Tuż po zabiegu nakładane są kremy nawilżające z kolagenem i elastyna oraz maści z witaminami A i E. Składniki te wspomagają proces gojenia oraz zapobiegają nadmiernemu łuszczeniu i wysychaniu skóry. Do pół roku zalecane jest unikanie ekspozycji na promieniowanie UV. Należy stosować kremy z wysokim filtrem przeciwsłonecznym ( UVA UVB 30 )

Dermabrazja jest skuteczna w usuwaniu płytkich, niedawno powstałych rozstępów.

Dermabrazja laserowa najskuteczniej usuwa rozstępy.

Chemabrazja

Chemabrazja czyli peeling chemiczny powoduje zmniejszenie i rozjaśnienie nawet starych rozstępów.

Zabieg chemabrazji polega na złuszczeniu wierzchnich warstw naskórka przy użyciu kwasu TCA ( trójchlorooctowego ). Mimo, iż zabieg ten nie jest stosunkowo bolesny, to 60 minut przed zastosowaniem peelingu lekarz znieczula skórę kremem Emla.

Kwas trójchlorooctowy jest pochodną kwasu octowego. Jest to substancja higroskopijna, która powstaje na drodze destylacji produktu reakcji kwasu azotowego z aldehydem trójchlorooctowym. Kryształy tego kwasu ulegają rozpuszczeniu w wodzie destylowanej. Kwas ten w zależności od stężenia powoduje martwicę naskórka i górnych warstw skóry właściwej. W stężeniu 30 % wywołuje on całkowitą martwicę naskórka, natomiast w stężeniu 40 i 60 % oprócz martwicy naskórka powoduje również zmiany w obrębie warstwy siateczkowej skóry właściwej.

Działanie tego kwasu polega na zmniejszeniu przepuszczalności naczyń włosowatych .W efekcie tego działania obrzęk skóry jest niewielki, a stan zapalny skóry jest słabo nasilony. Odnowa skóry po zabiegu zaczyna się od przydatków pozostałych poniżej miejsca gdzie był on wykonany. Tkanka, która uległa zniszczeniu jest samoistnie usuwana na zewnątrz. Przebudowa kolagenu tzw remodeling może trwać przez kilka miesięcy.

Kwas trójchlorooctowy jest związkiem , który nie powoduje odczynów alergicznych, nie jest toksyczny i nie powoduje uszkodzenia nerek.

TCA podczas zabiegu powoduje nieprzyjemne uczucie mrowienia i pieczenia.

Po znieczuleniu kremem Emla ciało przecierane jest wacikiem nasączonym kwasem.

Po zabiegu miejsca , w których działał kwas są zaczerwienione i opuchnięte, a naskórek ulega ściągnięciu i lekko się łuszczy. Objawom tym towarzyszy niewielki ból, który mogą ukoić łagodne środki przeciwbólowe takie jak np. : apap i panadol.

Po 8-10 tygodniach skóra odzyskuje naturalny wygląd i wymaga troskliwej i starannej pielęgnacji. Należy ją smarować kremami które wspomagają gojenie tzw " post peel" z witaminami A i E. Zabrania się używania olejków do kąpieli i perfumowanych balsamów do ciała.

Zabieg chemabrazji trwa zazwyczaj ok. 30 min. Rozjaśnienie rozstępów uzyskuje się po kilku seansach.

TCA może być podawany jedynie przez dermatologów.

Do zabiegu chemabrazji stosuje się różne związki chemiczne, które posiadaja dobre właściwości złuszczające:

. kwasy owocowe czyli alfa- hydroksykwasy- AHA , np. kwas glikolowy

. beta- hydroksykwasy np. : kwas salicylowy

. kwast trójchlorooctowy ( TCA ) np. chemabrazja kolorowa ( CHK )

. Kwas witaminy A

. Fenol

. Rezorcynę

. Roztwór Jessnera

Alfa- hydroksykwasy - kwasy owocowe

Kwasy owocowe należą do związków organicznych i charakteryzują się obecnością grupy hydroksylowej i karboksylowej, które znajdują się wobec siebie w pozycji alfa.

Są to występujące w owocach kwasy organiczne, pozyskiwane głównie z surowców naturalnych.

Kwasy owocowe obecne są w owocach i innych naturalnych produktach :

o kwas glikolowy ( hydroksyoctowy) otrzymywany z soku trzciniy cukrowej

o kwas mlekowy ( alfa-hydroksypropionowy), który powstaje na drodze fermentacji cukru mlekowego oraz innych cukrów, duże jego ilości występują w kwaśnym mleku, żurach oraz kiszonych warzywach i owocach.

o kwas cytrynowy ( 2-hydroksopropano-1,2,3-trikarboksylowy ) znajduje się w owocach cytrusowych, głównie w cytrynach.

o kwas jabłkowy (hydroksyetano-1,2-dikarboksylowy ) występuje w owocach

o kwas winowy ( 1,2 -dihydroksybursztynowy ) znajduje się głównie w winogronach i winie.

Ale mogą być też otrzymywane chemicznie.

Działanie hydroksykwasów znane jest czasów starożytnych np. starożytne rzymianki w celu poprawienia jakości skóry , zwłaszcza twarzy zażywały kąpiele w zsiadłym mleku zawierającym kwas mlekowy.

Wiele badań oraz współczesne osiągnięcia z dziedziny biochemii i biotechnologii umożliwiły pozyskanie alfa- hydroksykwasów (AHA ) , beta-hydroksykwasów (BHA ) i poli-hydroksykwasów (PHA), w formie skoncentrowanej.

Najczęsciej w kosmetyce i terapii zastosowanie znajdują kwas mlekowy i glikolowy, ponieważ mają one najmniejsze rozmiary cząsteczek wśród AHA , dzięki czemu są najlepiej absorbowane przez skórę i działają najskuteczniej.

Alfa- hydroksykwasy działają na naskórek, skórę właściwą i mieszki włosowe.

Efekt działana kwasów owocowych zależy od:

. rodzaju użytego kwasu

. stężenia użytego kwasu

. pH

. biodostępności

. czasu ekspozycji

. rodzaju podłoża

. stanu skóry przed zabiegiem

. ilości zastosowanych zabiegów

Najmniejsze stężenia kwasów owocowych działają tylko na warstwę rogową naskórka , co powduje jej ścieńczenie przez zmniejszenie spójności korneocytów.

Wyższe stężenia kwasów AHA również zmniejszają wzajemne przyleganie korneocytów , ułatwiają zatrzymywanie wody, co w efekcie powoduje zmniejszenie nadmiernego rogowacenia naskórka.

Najwyższe stężenia AHA powodują utratę połączeń między korneocytami i wystąpienie epidermolizy naskórka.

I tak kwasy owocowe stosujemy w następujących stężeniach:

Działanie AHA polega na rozluźnieniu połączeń pomiędzy dachówkowo ułożonymi martwymi komórkami warstwy rogowej naskórka. Ich działanie na warstwie rogową naskórka i warstwę brodawkową skóry właściwej oraz mieszki włosowe pozwala na uzyskanie korzystnych wyników w leczeniu stanów patologicznych skóry.

Oprócz tego AHA hamują reakcje enzymatyczne , które przebiegają z udziałem transferazy siarczanowej, fosfotransferaz i fosfokinaz białkowych. W rezultacie prowadzi to do utworzenia się mniejszej liczby elektroujemnych grup siarczanowych i fosforanowych w zewnętrznej warstwie błony komórkowej korneocytów, w skutek czego dochodzi do osłabienia działania sił przyciągania elektrochemicznego ( dochodzi do rozluźnienia struktury wewnętrznej błony )

Długie stosowanie kwasów owocowych wpływa pobudzająco na skórę właściwą, w której dochodzi do pobudzenia fibroblastów , makrofagów, komórek tucznych oraz do zwiększenia produkcji glikozoaminoglikanów, kolagenu i elastyny. Następstwem tego jest zwiększenie grubości skóry właściwej .

Powoduje to poprawienie wyglądu skóry z zewnątrz i przyśpiesza procesy gojenia.

Na wysokości skóry właściwej dochodzi do wzmożonego remodelingu czyli stymulacji fibroblastów do produkcji kolagenu i elastyny.

Kwasy owocowe mają także właściwości zmiękczające, nawilżające, oraz ułatwiają przenikanie substancji czynnych zawartych w innych kosmetykach poprzez uszkodzenie bariery warstwy rogowej.

Oprócz tego kwasy owocowe działają wygładzająco i odświeżająco, przez co dodawane są do wielu kosmetyków. Zapobiegają one powstawaniu na powierzchni skóry grubej warstwy zrogowaciałego naskórka, dzięki czemu dochodzi do wygładzenia zmarszczek i wzrostu plastyczność skóry.

Alfa-hydroksykwasy stosowane są także w leczeniu stanów chorobowych takich jak:

. sucha skóra

. rogowacenie przymieszkowe

. rybia łuska

. trądzik pospolity

. rogowacenie słoneczne

. brodawek zwykłych i łojotokowych

. pozapalnych przebarwień

. rozstępy

W przypadku leczenia rozstępów najlepsze właściwości z alfa- hydroksykwasów wykazuje kwas glikolowy.

Kwas glikolowy nie jest toksyczny, bierze udział w cyklu Krebsa i ulega spalaniu podobnie jak cukier, to właśnie powoduje, że może być zastosowany na wszystkie partie skóry.

Kwas glikolowy w zależności od stężenia może oddziaływać zarówno na naskórek i jak i skórę właściwą:

. W stężeniu 15 % ma działanie nawilżające, złuszczające na powierzchowną warstwę rogową naskórka ( niewidoczne dla oka ), oraz wspomaga odnowę i regenerację skóry właściwej.

. W stężeniu 20-35 % ( silne działanie nawilżające , delikatnie złuszcza )

. w stężeniu 50-70 % złuszcza naskórek i silnie pobudza procesy regeneracyjne w skórze właściwej. Może być stosowany tylko przez dermatologa.

W leczeniu rozstępów wykorzystywany jest 70 % kwas glikolowy, który powoduje zerwanie połączeń między korneocytami oraz wystąpienie epidermolizy naskórka.

Wielokrotne zastosowanie kwasu glikolowego działa korzystnie na skórę właściwą i prowadzi do zwiększenia jej grubości o ok. 25 % bez wywołania stanu zapalnego.

Przy długotrwałym stosowaniu ( okres 6 miesięcy ) dochodzi do regeneracji i odbudowy włókien sprężystych i poprawy elastyczności skóry. Obserwujemy wówczas zwiększoną produkcję kolagenu i mukopolisacharydów co w efekcie prowadzi do poprawy biologicznych i estetycznych właściwości skóry. Kwas glikolowy w tym stężeniu powoduje również przebudowę włókien elastycznych warstwy siatkowatej, które stają się dłuższe i mniej fragmentaryczne. Prowadzi to do poprawy jakości skóry.

Najlepszy efekt leczenia kwasem glikolowym możemy w przypadku rozstępów w fazie zapalnej.

żródło

Broniarczyk-Dyła G., Wawrzycka-Kaflik A., Prusińska-Bartoś M.: Efekt farmakolicznego działania związków chemicznych znajdujących zastowoanie w peelingach chemicznych. Dermatologia Estetyczna 6/1, 2004

Broniarczyk-Dyła G.: Hydroksykwasy, ich rola i zastowanie w dermatologii i kosmetyce lekarskiej. Przegląd dermatologiczny 89, 2002

Dubla-Berner M., Prusińska-Bratoś M., Boniarczyk-Dyła G.: Peelingi i ich zastosowanie w leczeniu zmian chorobowych i wad kosmetycznych. Dermatologia Estetyczna 3, 2001

Jabłońska A., Czerpak R.: Hydroksykwasy w kosmetyce i terapii-ze szczególnym uwzględnieniem fenolokwasów. Dermatologia Estetyczna 5/2,

Kaniowska E., Szybejko-Machaj G.: Alfa-hydroksykwasy- właściwości i zastosowanie. Biuletyn Kosmetologiczny 2, 1998

Gallo G., Bartolleti C.A.: Mikrodermabrazja z użyciem kryształków tlenku glinu. Dermatologia Estetyczna 5/2, 2003