GALWANO TECHNIKA –zajmuje się osadzaniem metodami elektrolitycznymi powłok na różnych podłożach; powłoki metalowe
Substancje z których zbudowana jest powłoka mogą pochodzić z elektrolitu lub są wynikiem przetwarzania podłoża.
Galwanoplastyka
-grube powłoki metalowe niezwiązane trwale z podłożem;
-dla utrwalenia kształtu podłoża i wykorzystania powłok jako form do matryc wtryskowych lub odlewniczych
-dla wytworzenia przedmiotów o skomplikowanym kształcie
Galwanostegia
- wytwarzanie powłok trwale przylegających do podłoża
(Prąd wywołuje reakcja na katodzie i anodzie; osadzanie, elektrolityczne- elektroda)
Metody wytwarza powłok ( warstw) powierzchniowych:
-mechaniczne
-nagniatanie
-natryskiwanie detonacyjne
-skrawanie
-obróbka plastyczna na zimno
-cieplno-mechaniczne
-Natryskiwanie cieplne (gazowe i łukowe)
-platerowanie (naporowe, detonacyjne, skurczowe)
-natapianie natryskowe
-utwardzanie detonacyjne
-obróbka plastyczna na zimno
-cieplne
-powlekanie zanurzeniowe
-hartowanie, odpuszczanie, wyżarzanie
-nadtapianie
-stapianie (wypalanie)
-cieplno-chemiczne
-nasycanie
-stopowanie
-zestalanie cieplno -chemiczne
-elektrochemiczne i chemiczne
-osadzanie: elektrolityczne, chemiczne, konwersyjne
-polerowanie
-trawienie
-zestalanie chemiczne
-fizyczne
-zestalanie fizyczne
-osadzanie par
-implantowanie jonów
Złoto- metal szlachetny, nie ma korozji, nie ulega niszczeniu, metal miękki, ( odporny chemicznie)
Metody złocenia (chronologicznie)
-listkowa (otrzymywano bardzo cienkie blaszki ze złota, bardzo powszechna, od 300r.p.n.e. , kopuły kremlowskie – Moskwa, naniesienie listków złota o ok. 1 nanom i gładzenia pędzelkiem)
-pokrywanie ogniowe (duże skażenie rtęcią, polegała na pokryciu amalgamatem ze złota i odparowaniem rtęci; kolumna Zygmunta- metoda ogniowa)
-przygotowanie amalgamatu złota (1 cz. Au + 9 cz. Hg)
-przygotowanie pokrywy ( z Cu lub Cu-Sn) oczyszczany i trawiony w kwasie
-powlekany amalgamatem
-ogrzewanie w ogniu na węglu drzewnym
-odparowywanie rtęci
-polerowanie kamieniem półszlachetnym zmoczonym w occie dla uzyskania połysku
-platerowanie
-Ogrzewanie przedmiotu pokrywanego (blachy) oraz cienkiego ( mikro metry) arkusza złota
- walcowanie
Zastosowanie
Jubilerstwo
Elektronika
Przemysł zegarmistrzowski
Konserwacja dzieł sztuki
(stosuje się w celu zabezpieczenia przed korozją, uzyskania specjalnych własności elektrycznych lub cieplnych, odpowiednie efektu artystyczne ( powlekanie przedmiotu ;głównie miedzianego; warstwą metalu szlachetnegoplatery)
-osadzanie elektrolityczne używa się Au 2C2N2O2 (piorunian złota); K*Au(CN)2+ (dwuzyjanozłocin); oraz kąpiele oparte na bezcyjankowych kompleksach złota
(amalgamet- stop rtęci z innymi metalami)
Srebro
Zastosowanie
-W elektronice i elektrotechnice na styki elektryczne
-W budowie aparatury chemicznej jako powłoki odporne na korozje
(jajka zawierają duża ilość związków siarki, cyjanek- czyść zenie srebra)
Chrom (metal srebrzysty z niebieskawym odcieniem; odporny na działanie wielu agresywnych środowisk)
-dekoracyjne i techniczne (twardsze od stali hartowanej i odporne na ścieranie, nanoszony metodą elektrolityczna, związki kancerogenne na +6 st. utlenianiu, twardość i odporność na ścieranie jest niezastąpiona,
Powłoki wielowarstwowe ( Cu, Ni Cr), powłoki chromowe- nie są powłokami szczelnymi, przepuszczają produkty korozji,
Szkodliwość chromu
- III wartościowe- nieszkodliwe
- VI wartościowa wypadanie przegrody nosowej -> zmiany w górnych drogach oddechowych, zapalenie oskrzeli, zmiany w płucach, wątrobie, nerkach, mięśniu sercowym, działa również przez skórę
Nikiel
- powłoka ochronno dekoracyjna, duża alergiczność
-NiSO4*7H2O- źródło jonów Ni2+
-NiCl2*6H2O- obecność chlorków wpływa na proces anodowy
-H3BO3 – substancja buforująca
-Problem z kontaktem z samym metalem
- nikiel osadza się bardzo twardymi proszkami tlenków, azotanów i węglików metali, diamentu, grafitu, tworzyw sztucznych ( Al2O3, ZrO2, SiO2…); oraz miękkimi proszkami siarczanów, fluorków, z grafitem i sproszkowanymi tworzywami sztucznymi;
Dodatki do kąpieli
-Blaskotwórcze (wywołują lub zwiększają połysk)
-Zwilżające (zapobiegają pittingowi i nieciągłościom powłok)
-Przeciwnapręzeniowe (zmniejszają naprężenie własne)
-wyrównujące (umożliwiają nakładanie powłok o gładkości większej niż podłoże)
-kompleksujące (wiążą szkodliwe zanieczyszczenia)
-wywołujące specjalne efekty (mikronieciągłości, satynowe)