duŻe – określanych równieŻ na podstawie badań
klientów;
_ pole porównania przez klientów jakości
usług (w podziale na zgłoszone postulaty)
przedsiębiorstwa projektującego usługę
z usługami przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstw
konkurencyjnych (zazwyczaj bezpośrednich
konkurentów) (VII), które takŻe
wykonuje się na podstawie wyników badań.
II. W układzie pionowym - pola analizy
parametrów technicznych:
_ pole werbalnego określenia parametrów
jakości w usługi, procesu jej produkcji i
systemu obsługi klienta (III) – przedsiębiorstwo
identyfikuje parametry techniczne, których
realizacja na z góry załoŻonym poziomie
gwarantuje spełnienie wymagań klientów;
_ pole wzajemnych oddziaływań parametrów (ponad
polem werbalnego określenia parametrów) w charakterystycznym
kształcie dachu domu jakości (VI),
które określa czy konkretny parametr techniczny
opisujący jakość usługi naleŻy zwiększać, zmniejszać
lub utrzymywać na stałym zaplanowanym poziomie,
aby osiągnąć jak najwyŻszą jakość oraz w jaki sposób
reagują kolejne parametry na zmianę jednego ze
zbioru parametrów technicznych (zmiana jednego z
parametrów moŻe nie wywoływać reakcji - brak znaku,
wpływać pozytywnie, co oznacza się znakiem „+” lub
negatywnie – uŻywa się znaku „–” tzn. zmiana
parametru podwyŻszająca jakość powoduje zmianę
innego parametru obniŻającą jakość w tym zakresie);
_ pole znaczenia parametrów technicznych dla
jakości projektowanej usługi (IX), w którym wyznacza
się znaczenie parametrów jako sumę iloczynów
znaczenia cech sformułowanych przez
klientów i siły zaleŻności pomiędzy między cechami
zgłoszonymi przez klientów a parametrami technicznymi
(zaleŻność silna - 9, średnia nymi – 3, słaba - 1).
Zakładając, Że Wi jest współczynnikiem waŻności „itego”
wymagania określonym w polu II domu jakości
(wymagań tych jest „I”), a Zij jest współczynnikiem
określającym w polu IV domu jakości siłę zaleŻności
pomiędzy „i-tym wymaganiem” i „j-tym” parametrem
technicznym to współczynnik waŻności Tj „j-tego”
parametru określony jest wzorem
_ pole względnego znaczenia parametrów
technicznych (IX), określonego jako
stosunek liczby punktów bezwzględnego
znaczenia (pole powyŻej) do ogólnej liczby
punktów w polu znaczenia parametrów
technicznych (pole powyŻej). Znaczenie
procentowe T(%)j określa się dla kaŻdego z
parametrów (których łącznie jest „J”) zgodnie
z następującym wzorem
_ pole cech krytycznych (X), w którym wyróŻniono
najwaŻniejsze parametry techniczne ze względu
na ich znaczenie dla jakości usługi, które powinny
podlegać szczególnej uwadze w trakcie kaŻdego
procesu produkcyjnego oraz w całym okresie cyklu
Życia usługi na rynku. Techniczną trudność
wykonania w polu IX określa się na podstawie
znaczeń parametrów technicznych (absolutnych Tj
lub procentowych T(%)j) zgodnie z zasadą – im
wyŻsze znaczenie parametru, tym większą uwagę
naleŻy poświęcić jego osiągnięciu.
III. Na skrzyŻowaniu pól przedstawiających wyniki badań
marketingowych i analizy parametrów technicznych:
_ pole diagramu macierzowego (IV) określającego siłę
zaleŻności pomiędzy cechami marketingowymi a
parametrami technicznymi, stanowiącymi o poziomie
realizacji wymagań klientów. Przyjmuje się cztery poziomy
zaleŻności: brak zaleŻności – pole niewypełnione, zaleŻność
słaba - pole oznaczone trójkątem, zaleŻność średnia – pole
oznaczone kwadratem, zaleŻność silna - pole oznaczone
kołem. ZaleŻność pomiędzy parametrami technicznymi i
marketingowymi ustala się na podstawie analiz,
doświadczeń, itp. Generalnie skala oddziaływania
parametrów jest indywidualnie określana przez
projektantów. Zwyczajowo przyjęto jednak róŻnicować siłę
według skali logarytmicznej (np. 1-3-9).
METODY PORTFELOWE
Macierz BCG oparta jest na dwóch
kryteriach:
1. względnym udziale w rynku – na osi poziomej
odmierza się udziały w skali logarytmicznej; jest
ona podzielona na dwie części w punkcie zrównania
się udziału własnego i udziału największego
konkurenta;
udział firmy w rynku moŻe być określony
poprzez stosunek sprzedaŻy danej firmy do:
_ globalnej sprzedaŻy na rynku,
_ sprzedaŻy największego konkurenta,
_ sprzedaŻy trzech największych konkurentów.
2. stopie wzrostu sprzedaŻy poszczególnych produktów
(dziedzin działalności) – na osi pionowej wzrost
sprzedaŻy rynkowej odmierza się w skali
procentowej i dzieli się w punkcie równym połowie
rozpiętości dynamiki rynku. Punkt ten na osi
pionowej jest to inaczej granica pomiędzy rynkiem
szybko rosnącym a wolno rosnącym rynkiem
ustabilizowanym. Przybiera on wartości od 5 do
10%.
Trzy podejścia do sprawy oceny
wzrostu rynku:
_za rynek szybko rosnący uznaje się taki,
w którym wzrost jest dwukrotnie wyŻszy
od wzrostu dochodu narodowego
w danym kraju, powiększonego o
wskaźnik inflacji,
_rynek szybko rosnący to taki rynek,
który osiąga wskaźnik rocznego wzrostu
powyŻej 10% - twórcy BCG,
_porównanie wzrostu badanego sektora
do wzrostu całego przemysłu w kraju.
Dynamikę sprzedaŻy określa się
jako:
_przeciętny roczny wzrost sprzedaŻy w cenach
stałych,
_przeciętny roczny wzrost sprzedaŻy w cenach
bieŻących,
_prognozę wzrostu sprzedaŻy w kolejnych
latach.
WYRÓśNIA SIĘ RODZAJE
PRODUKTÓW:
_trudne dzieci (znaki zapytania, dylematy)
niski udział w rynku i wysoka dynamika
sprzedaŻy; są to najczęściej produkty
w fazie wprowadzenia na rynek; wymagają
olbrzymich nakładów, gdyŻ mają niepewną
przyszłość.
_gwiazdy
wysoki udział w rynku i wysoka dynamika
sprzedaŻy; pochłaniają duŻe nakłady
finansowe, gdyŻ nie przynoszą nadwyŻki,
choć uzyskuje się dzięki nim znaczne
przychody; brak tych produktów świadczy
o niepewnej przyszłości firmy, poniewaŻ
są to produkty konkurencyjne i rozwojowe.
WYRÓśNIA SIĘ RODZAJE
PRODUKTÓW:
_dojne krowy (złote kury)
produkty ustabilizowane, mające wysoki udział
w rynku i niską dynamikę sprzedaŻy, przynoszą
duŻe zyski, które są przekazywane na
finansowanie trudnych dzieci, gwiazd oraz prac
badawczo-rozwojowych; sprzedaŻ tych produktów
jest z reguły wysokorentowna i stanowi
główne źródło przychodów firmy.
_psy (kule u nogi)
niski udział w rynku i niska dynamika sprzedaŻy,
dotyczą produktów znajdujących się w fazie
schyłkowej; powinno się je wycofać, aby uwolnić
środki na inne cele; często psy są produktami
samofinansującymi się, czyli nie przynoszą
zysków ani strat; jednak z punktu widzenia
przepływów finansowych absorbują środki
finansowe .
Analizę BCG przedstawia się graficznie za
pomocą kół, których powierzchnia
odzwierciedla udział sprzedaŻy danej firmy
do ogólnej sprzedaŻy na rynku.
_Powierzchnia koła
_Promień koła
_Współrzędne środka koła
_SW – sprzedaŻ własna,
_SK – sprzedaŻ największego konkurenta,
_S – sprzedaŻ globalna na rynku,
_W – wzrost rynku w procentach
Zadania na rozgrzewkę
_Ile wynosi sprzedaŻ własna
przedsiębiorstwa, jeŻeli wiadomo, Że
promień koła równy jest 5, zaś globalna
sprzedaŻ wynosi 400?
_Ile wynosi promień koła, jeŻeli wiadomo,
Że nasza sprzedaŻ wynosi 314, zaś
sprzedaŻ naszego jedynego konkurenta
wynosi 86?
Atrakcyjność rynku
Czynnikami, które ją determinują są przede wszystkim:
─ tempo wzrostu sprzedaŻy,
─ pojemność rynku,
─ stopa zysku,
─ liczba i natęŻenie konkurencyjności,
─ cykliczność i sezonowość,
─ oszczędności z tytułu skali produkcji,
─ pozycja produktu w cyklu jego Życia,
─ struktura dystrybucji,
─ sytuacja finansowa nabywców,
─ ceny rynkowe,
─ popyt na produkt.
Atrakcyjność rynku
Ocena atrakcyjności rynku dotyczy tych
cech, które stwarzają firmie moŻliwości
wzrostu i rozwoju. Jest to więc ocena
potencjalnych moŻliwości wzrostu
i rozwoju firmy w danym sektorze/na
danym rynku.
Stanowi duŻo bardziej wyszukany miernik
niŻ wzrost sprzedaŻy w modelu BCG.
Siła konkurencyjna firmy (zdolność do
konkurowania na rynku lub w danej
branŻy)
Czynnikami, które mają na nią wpływ to przede
wszystkim:
─ względny udział w rynku,
─ konkurencyjność cenowa,
─ jakość produktu,
─ znajomość potrzeb klienta (rynku),
─ efektywność sprzedaŻy,
─ dogodność lokalizacji,
─ wizerunek produktu,
─ zdolności technologiczne,
─ efektywność działań promocyjnych.
Strefa I – strategia wzrostu, inwestowania;
ulokowane są tu produkty uprzywilejowane, które
mają względne atrakcyjne warunki wzrostu;
przedsiębiorstwo ma szanse inwestować i rozwijać
się.
Celem jej jest rozbudowa lub utrzymanie silnej
pozycji rynkowej w danych grupach towarowych.
Decydują one o kierunkach długofalowego
rozwoju firmy oraz wpływają na maksymalizację
zysku w dłuŻszym okresie.
Strefa II – strategia podtrzymywania;
selektywne inwestycje;
w tym przypadku firmom zaleca się ostroŻność
w dalszym inwestowaniu; dąŻy się bowiem
do utrzymania pozycji niŻ do wzrostu
lub zmniejszania udziału w rynku.
Celem jej jest bowiem utrzymanie zajmowanego
miejsca na rynku lub maksymalizacja zysku
w średnim okresie.
Strefa III – strategia schodzenia z rynku;
obejmuje przypadki najmniej korzystne;
charakterystyczny dla niej jest mały stopień konkurencyjności w
branŻach o niskiej atrakcyjności długookresowej. Mają one
prawo istnieć tak długo, jak długo będą przynosić zysk lub
przynajmniej pokrywać swoje wydatki.
NaleŻy dąŻyć do wykorzystania wszystkich moŻliwości, zebrania
plonów przed podjęciem decyzji o zaniechaniu dalszej
działalności i wycofania się z rynku.
Celem tej strategii jest maksymalizacja zysku w krótkim okresie
przy minimalizacji ryzyka w działaniu oraz ograniczaniu
inwestycji.
POJEMNOŚĆ I CHŁONNOŚĆ RYNKU
Pojemność rynku
• Ilość dobr i usług o odpowiedniej strukturze
i jakości, ktore przy danych cenach
i dochodach mogą zostać sprzedane
w określonym czasie i przestrzeni.
• Podstawowy wyznacznik pojemności –
potrzeby.
• moŻe dotyczyć zarowno wszystkich
potencjalnych nabywcow – mieszkańcow
danego obszaru geograficznego (ogólna
pojemność rynku), jak i wybranych segmentow
rynku – pojemność cząstkowa.
• Stosowanie pojemności cząstkowych jest
wskazane głownie, gdy poszczegolne grupy
klientow roŻnią się w istotny sposob pod
względem wielkości konsumpcji danego dobra.
Wybrane metody określenia
pojemności rynku:
• PrzemnoŻenie liczby ludności zamieszkującej badany
obszar (kraj, wojewodztwo, miasto itp..) przez wskaźnik
spoŻycia danego produktu na mieszkańca tego obszaru:
Q = N x s
Q – pojemność rynku
N – liczba ludności zamieszkującej dany obszar
s – wskaźnik spoŻycia danego dobra na 1 mieszkańca.
• Metoda uŻywana głownie przy obliczaniu pojemności
rynku produktow spoŻywanych (uŻywanych)
powszechnie, np. mleko, chleb, a nie przez ściśle
określone grupy nabywcow.
Wybrane metody określenia
pojemności rynku:
• Metoda dla produktow uŻywanych (spoŻywanych) przez
określone grupy konsumentow, np. kobiety – kosmetyki
kolorowe:
Q = K x p x q
Q – pojemność rynku
K – liczba jednostek konsumujących, czyli liczba osob lub
gospodarstw domowych naleŻących do grupy potencjalnych
konsumentow
p – proporcja (prawdopodobieństwo) zakupu, czyli % jednostek
konsumujących, ktore uŻywają (spoŻywają) dany produkt
q – liczba jednostek produktu, uŻywana (spoŻywana) przez
przeciętnego konsumenta.
Wybrane metody określenia
pojemności rynku:
• Metoda, gdy konsumenci roŻnią się istotnie pod względem
wielkości spoŻycia, a nie tylko ze względu na wiek, płeć,
miejsce zamieszkania itp. – wtedy obliczane są sumy
pojemności cząstkowych:
Qi = K x wi x pi x qi
Q – pojemność rynku i-tej grupy jednostek konsumujących
K – liczba jednostek konsumujących
wi – wskaźnik udziału i-tej grupy jednostek konsumujących w ogolnej
liczbie jednostek
pi – proporcja (prawdopodobieństwo) zakupu w i-tej grupie jednostek
qi – liczba jednostek produktu nabywanego przez i-tą grupę jednostek
konsumujących
Pojemność rynku
MoŻna ją teŻ ująć wartościowo w dwojaki
sposób:
1. W przypadku dobr, dla ktorych moŻna obliczyć
pojemność rynkową ilościowo, mnoŻy się
pojemność ilościową przez średnie ceny
produktow.
2. W przypadku dobr, dla ktorych nie moŻna obliczyć
ilościowej pojemności rynku, wykorzystuje się wzor:
Q = K x u x D
Q – wartościowa pojemność rynku
K – liczba jednostek konsumujących
U – udział wydatkow na dane dobro (usługę)
w dochodzie jednostki konsumującej
D – dochod przypadający na jednostkę konsumującą
Chłonność rynku
• Poziom natęŻenia potrzeb, intensywność
zapotrzebowania na konkretne dobra
w porownaniu z moŻliwościami bieŻącego ich
zaspokojenia na danym rynku, przy określonym
poziomie cen i dochodow; czyli chłonność rynku
wynika z roŻnicy między popytem a podaŻą.
PROMOCJA
GRP
_Skrót z jęz. ang. Gross Rating Point czyli
całkowity punkt oglądalności, termin ten
określa sumę oglądalności wszystkich
emisji reklamy wśród grupy docelowej.
Innymi słowy jest to miara liczby
kontaktów lub suma poszczególnych
ratingów emisji reklamy.
Wskaźnik penetracji kampanii promocyjnej
– GRP (Gross Rating Points)
SłuŻy do badania oddziaływania danego
środka promocji na jej adresatów.
Jest to inaczej wypadkowa miara
intensywności kampanii promocyjnej
(głównie reklamowej).
Wskaźnik penetracji kampanii promocyjnej
– GRP (Gross Rating Points)
Powstaje w wyniku przemnoŻenia zasięgu
oddziaływania danego środka reklamowego w
określonym czasie
i przeciętnej częstotliwości odbioru przekazu
przez pojedynczego adresata
w tym samym czasie.
GRP = F × R
Wskaźnik penetracji kampanii promocyjnej
GRP (Gross Rating Points)
_F (frequency)– przeciętna liczba ekspozycji
przekazu reklamowego w danym nośniku przez
jednego adresata reklamy w danym czasie;
średnia liczba kontaktów; ilość razy w ciągu
określonego czasu, kiedy przeciętna jednostka
lub gospodarstwo domowe poddane jest działaniu
przekazu,
_R (reach)– zasięg oddziaływania danego środka
przekazu, wyraŻony liczbą osób lub gospodarstw
domowych odbierających przekaz z danego
źródła przynajmniej raz w ciągu pewnego czasu.
_Przykład:
– Grupa docelowa: kobiety w wieku 20-45 lat
– Z tej grupy docelowej 15,3% ogląda blok
reklamowy po „Wiadomościach”
– Emitowanie reklamy przez 5 dni w tygodniu
daje GRP = 15,3 x 5 = 76,5
ZADANIE testowe
Mając dane: GRP dla tygodnika A wynosi
120 000, dla tygodnika B – 150 000,
a tygodnik C jest czytany przez 40000 osób,
docierając do nich z przeciętną liczbą
ekspozycji 3 na tydzień, to w którym
tygodniku najlepiej się reklamować?
ZADANIE
_Spośród 350 tys. mieszkańców Szczecina
miesięcznik X jest czytany przez 42% osób,
a miesięcznik Y przez 62% osób. Oba
miesięczniki docierają do tych osób z przeciętną
liczbą ekspozycji 6 na miesiąc. Natomiast
miesięcznik Z czyta 32% mieszkańców, a średnia
jego ekspozycja w miesiącu wynosi 15. Wyznacz
wskaźniki penetracji (skuteczności) dla tych
mediów i osądź, w którym najlepiej będzie się
reklamować
TRP
_Czasami zamiast GRP uŻywa się terminu TRP. Wtedy
GRP oznacza sumę poszczególnych oglądalności (TRP)
policzonych dla ogółu społeczeństwa, natomiast TRP -
sumę poszczególnych oglądalności policzonych dla
konkretnej grupy docelowej (Target Rating Point).
_TRP stanowi informację o faktycznym zasięgu emisji
reklamy w grupie docelowej, czyli wskazuje, jaki odsetek
z grupy docelowej miał kontakt z danym nośnikiem w
trakcie emisji konkretnej reklamy. W przypadku radia lub
telewizji jest to zasięg minutowy, zaś w przypadku prasy
zasięg danego wydania.
Zasięg
_jest to liczba (procent osób), które miały co najmniej jeden
kontakt z badaną reklamą. W praktyce moŻna równieŻ
określić inną liczbę kontaktów, np. co najmniej 3 razy.
_Zasięg jest wskaźnikiem netto, gdyŻ osoby, które miały
kontakt z reklamą wielokrotnie, są przy jego wyliczeniu
brane pod uwagę 1 raz.
_Maksymalna wartość zasięgu wynosi 100%, czyli wszystkie
osoby z badanej populacji miały kontakt z analizowaną
reklamą.
Częstotliwość -
_Średnia liczba kontaktów wśród osób, które
widziały reklamę co najmniej raz; dla mediów
wizualnych zapisuje się ją często jako OTS
(opportunity to see), a dla radia OTH –
opportunity to hear).
Np. kampania Pepsi w okresie 20.08-2.09. uzyskała
GRP=715; widziało ją w sumie 75% grupy
docelowej; to częstotliwość=715/75 czyli 9,5.
Zatem osoby w segmencie docelowym, które
widziały reklamę Pepsi przynajmniej raz,
widziały ją średnio 9,5 razy.
Wskaźnik penetracji GRP (inaczej wskaźnik
ekspozycji) moŻe być równieŻ
skorygowany za pomocą jakościowego
czynnika oddziaływania danego środka
przekazu.
Jest to tzw. waŻony wskaźnik ekspozycji.
WE = GRP× I
I – wskaźnik siły oddziaływania
ekspozycji w danym środku
przekazu; wartość wynikająca
z umieszczenia reklamy
jąca w mediach o określonej tematyce;
wskaźnik ten jest
subiektywnie. Ogólnie dla
czasopism jest on większy
niŻ dla gazet codziennych,
dla telewizji większy niŻ dla
radia itd.
OTS i OTH
_GRP kampanii wskazuje, jaka jest suma TRP
poszczególnych emisji, natomiast nie informuje, ile
osób faktycznie obejrzało reklamę w czasie trwania
kampanii.
_Do określenia tej wartości słuŻą parametry
medialne OTS (opportunity to see)i OTH
(opportunity to hear). Określają one, jaki procent
osób z grupy docelowej przynajmniej x razy
widział (OTS) lub słyszał (OTH) reklamę w czasie
kampanii.
OTS i OTH
_ OTS 1+ i OTH 1+ określają odsetek grupy docelowej, który
przynajmniej raz widział lub słyszał reklamę. Jest to zasięg
kampanii.
_ OTS 3+ (5+) i OTH 3+ (5+) to zasięg wśród osób, które
przynajmniej 3 (5) razy widziały lub 3 (5) razy słyszały reklamę.
Jest to zasięg efektywny.
_ Jeśli chcemy, aby reklamę oglądano jak najczęściej to
częstotliwość musi być wysoka. W przypadku gdy dąŻymy do
tego, aby reklamę zobaczyło jak najwięcej osób z grupy
docelowej, naleŻy zaplanować wysoką OTS 1+ lub OTH 1+.
_ Aby zapamiętać przekaz emitowany w telewizji, określa się, Że
potrzebne są minimum 3 kontakty, w radiu naleŻy go usłyszeć 5
raz, zaś w kinie wystarczy 1 kontakt
Miary do obliczania intensywności
reklamy
W przypadku reklamy telewizyjnej
AMR (average minute rating) – średnia
oglądalność minutowa; informuje
o wielkości widowni danego programu
i wyświetlanych podczas niego lub w jego
sąsiedztwie reklam.
MoŻe być wyraŻony liczbowo lub
procentowo (wtedy określany jako rating).
Miary do obliczania intensywności
reklamy
W przypadku reklamy telewizyjnej
Shr% (Share) – średni udział
w oglądalności ogółem; określa jaka część
spośród wszystkich oglądających telewizję
ogląda w analizowanym odcinku czasu
konkretny kanał telewizyjny
Miary do obliczania intensywności
reklamy
W odniesieniu do reklamy radiowej – słuchalność
poszczególnych stacji w róŻnych godzinach.
WyróŻnia się:
Słuchalność dzienna radia _– % osób z grupy
docelowej, które określonego dnia słuchały danej
stacji radiowej co najmniej 15 minut;
_Słuchalność kwadransowa radia – % osób z grupy
docelowej, które określonego dnia słuchały
danej stacji radiowej w danym kwadransie.
Miary do obliczania intensywności
reklamy
_Słuchalność (zasięg) tygodniowa radia –
odsetek osób z badanej grupy, który
słuchał danej stacji radiowej przynajmniej
raz (przez minimum 15 minut) w ciągu
ostatniego tygodnia.
W odniesieniu do badania czytelnictwa. WyróŻnia się:
_COW – czytelnictwo ostatniego wydania – odsetek
osób, które czytały lub przeglądały ostatni numer
danego pisma (w okresie odpowiadającym
periodyczności pisma), czyli miały szansę zobaczenia
reklamy; nie wiadomo jednak, które strony były
czytane przez klientów. Obliczany jest na podstawie
dnia przeprowadzenia wywiadu (dla dzienników) lub
okresu aktualności pisma (określonego przez
periodyczność pisma: tygodniki – 1 tydzień,
dwutygodniki – 2 tygodnie, miesięczniki – 1 miesiąc
itp.)
_CCS – czytelnictwo cyklu sezonowego – odsetek
osób, które czytały lub przeglądały co najmniej
jedno wydanie danego tytułu z cyklu
wydawniczego (np. dla dziennika to 7 dni (co
najwyŻej 6 ostatnich wydań), tygodników –
miesiąc (4 wydania), dwutygodników – 3 miesiące
(6 wydań), miesięczników – 6 miesięcy (6 wydań)
) czyli mogły widzieć umieszczoną w nim reklamę
pod warunkiem, Że ukazała się ona we wszystkich
numerach z danego okresu; np. CCS dla „Gazety
Wyborczej” na poziomie 35% oznacza, Że 35%
osób z grupy docelowej miało kontakt z tą gazetą
przynajmniej raz w ciągu tygodnia.
Miary do obliczania intensywności
reklamy
_CPW – czytelnictwo przeciętnego wydania –
odsetek osób, które czytały lub przeglądały
przeciętny numer pisma. Przykładowo, gdy
średnia liczba czytanych wydań dla dziennika
wynosi 0,9, a dziennik ma 6 wydań w
tygodniu, to wartość tego wskaźnika wynosi
15% (0,9/6 x 100%).
_ŚLKW – średnia liczba kontaktów
z wydaniem.
Wielkość sprzedaŻy
_St – wielkość sprzedaŻy w okresie t,
_A – nakłady na reklamę,
_r – stały wskaźnik skuteczności reklamy
(przyrost sprzedaŻy wywołany jednostkowym
nakładem na reklamę),
_M – wielkość sprzedaŻy przy nasyceniu rynku,
_λ – wskaźnik spadku sprzedaŻy (tempo spadku
sprzedaŻy w okresie t)
Zadanie
_Początkowa sprzedaŻ produktu wyniosła 200
tys. zł. Przedsiębiorstwo zakłada, Że
maksymalna sprzedaŻ wyniesie 800 tys. zł.
Wyliczono, Że wskaźnik skuteczności reklamy
wynosi 0,9. Gdyby firma w ogóle nie prowadziła
działań reklamowych, sprzedaŻ zmniejszałyby
się w tempie 5% rocznie. O ile zwiększyłaby się
sprzedaŻ produktu, gdyby roczne nakłady na
reklamę wzrosły z 250 tys. zł do 400 tys. zł?
OCENA EFEKTYWNOŚCI
POSZCZEGÓLNYCH MEDIÓW
Wskaźnikami przydatnymi do analizy potencjalnej
efektywności środków przekazu reklamy są wskaźniki
oparte na kryterium kosztów oddziaływania.
Najczęściej stosuje się:
1. wskaźnik jednostkowych kosztów ekspozycji
najczęściej stosowany do liczenia efektywności mediów
telewizyjnych i radiowych, gdyŻ istotna jest
częstotliwość ekspozycji. Liczy się go dzieląc koszty
jednego lub serii ogłoszeń reklamowych przez
wskaźnik ekspozycji GRP przewidywany dla tych
ogłoszeń w poszczególnych środkach przekazu.
OCENA EFEKTYWNOŚCI
POSZCZEGÓLNYCH MEDIÓW
2. metoda „koszt na 1000”.
Oznacza ona, iŻ osoby zajmujące się doborem
mediów kalkulują koszt dotarcia środka reklamy
do tysiąca osób. Wskaźnik ten najczęściej stosuje
się w odniesieniu do mediów prasowych.
koszt umieszczenia ogłoszenia prasowego x 1000
__________________________________
zasięg tego środka promocyjnego (inaczej nakład)
Nakład jest korygowany o zwroty
Zadanie testowe
_Ile wynosi „koszt na 1000”, jeŻeli
umieszczenie reklamy w miesięczniku
docierającym do 100 tys. osób kosztuje
100 złotych.
DEFINICJA RYNKU
_Wg W. Wrzoska: rynek to ogół stosunków
zachodzących między podmiotami uczestniczącymi
w procesach wymiany. Tymi podmiotami są
sprzedawcy i nabywcy, którzy reprezentują podaŻ,
popyt, a takŻe wzajemne relacje między nimi.
_Wg L. Balcerowicza – rynek to szczególny mechanizm
koordynacji zamierzeń i działań dostawców oraz
odbiorców danego dobra, kiedy dochodzi do uzgodnień
między nimi bez odgórnego, szczegółowego
kierowania. Rynek istnieje tylko wtedy, gdy ludzie
mają w gospodarce szeroki zakres wolności.
Kryteria podziału rynku:
1. Kryterium przestrzeni:
– rynek lokalny,
– rynek regionalny,
– rynek krajowy,
– rynek zagraniczny,
– rynek międzynarodowy.
2. Kryterium kanałów rynku:
– rynek zbytu,
– rynek skupu,
– rynek hurtowy,
– rynek detaliczny,
3. Kryterium przedmiotu obrotu:
– rynek dóbr konsumpcyjnych,
– rynek dóbr produkcyjnych,
– rynek usług.
4. Kryterium dostępu:
─ rynek potencjalny – zbiór konsumentów, którzy
wykazują znaczące zainteresowanie daną ofertą
rynkową,
─ rynek dostępny –zbiór konsumentów, którzy są
zainteresowani, mają wystarczającą siłę nabywczą
(dochód) oraz dostęp do danej oferty rynkowej,
─ kwalifikowany rynek dostępny – zbiór konsumentów
zainteresowanych, z dochodem, dostępem i kwalifikacjami
(cechami) stosownymi do danej oferty
rynkowej,
─ rynek działania (rynek docelowy) – ta część
kwalifikowanego rynku dostępnego, na której
przedsiębiorstwo chce zaistnieć,
─ rynek spenetrowany – zbiór konsumentów, którzy
nabyli już produkt.
Czynniki determinujące podaŻ
moŻna inaczej podzielić na:
1. czynniki materialno-rzeczowe (to głównie
zasoby kapitału trwałego oraz zasoby
czynników wytwórczych) – związane
z realną sferą działalności gospodarczej;
określają fizyczne moŻliwości tworzenia
podaŻy oraz dokonywania zmian w jej
wielkości i strukturze; decydują o podaŻy
dóbr i usług oraz podaŻy pracy, nie mają
wpływu na podaŻ pieniądza;
2. czynniki ekonomiczne (ceny i popyt) –
związane ze sferą regulowania procesów
gospodarczych; decydują o skłonnościach
sprzedawców do tworzenia sprzedaŻy
i oferowania nabywcom produktów; mają
wpływ na podaŻ pieniądza.
Czynniki wpływające na popyt moŻna
inaczej podzielić na:
_czynniki demograficzne ,
_czynniki ekonomiczne,
_czynniki psychosocjologiczne.
STRATEGIE KONKURENCYJNE
według M. Portera
_Wiodąca pozycja pod względem kosztów
całkowitych (przywództwo kosztowe) –
„nikt tego nie zrobi taniej”,
_ZróŻnicowanie (dyferencjacja) – „nikt tego
nie zrobi lepiej”,
_Koncentracja – „z myślą o tobie”
Strategia przywództwa kosztowego
moŻe być stosowana, gdy:
– istnieje odpowiednio duŻy popyt umoŻliwiający
oferowanie produktów na masową skalę i obniŻanie
kosztów,
– firma ma korzystne moŻliwości finansowe,
– firma ogranicza się do działania w segmentach rynku
o duŻej liczebności i unika nietypowych klientów,
– firma posiada „mocną” pozycję na rynku,
– prowadzona jest efektywna kontrola działalności
przedsiębiorstwa w zakresie kosztów..
Strategia zróŻnicowania
- przedsiębiorstwo stara się osiągnąć unikatową pozycję
w branŻy przez wyróŻnienie się pod względem wartości
najbardziej cenionych przez konsumentów, postrzeganych
przez nich jako unikatowe.
W początkowej fazie rozwoju rynku najczęściej jest to
tworzenie kolejnych odmian tego samego produktu
przeznaczonych dla całego rynku;
w fazie wzrostu i dojrzewania rynku – róŻnicowanie
produktów w oparciu o segmentację;
w fazie dojrzałości i nasycenia rynku – plasowanie
produktu.
Strategia koncentracji:
- wyraŻa dąŻenie do skupiania się na określonej grupie
nabywców, asortymencie lub segmencie geograficznym.
WyróŻnia się dwa warianty:
¨ przywództwa kosztowego w danym segmencie rynku
¨ przywództwa pod względem zróŻnicowania w danym
segmencie rynku.
Stosowana w sytuacjach, gdy:
segment jest rozwojowy i wystarczająco duŻy, aby
zapewnić rentowność firmy, a ta z kolei ma
odpowiednie zasoby i umiejętności do bardzo dobrej
obsługi segmentu.
Ph. Kotler wyróŻnia cztery typy
strategii:
1. Lidera rynku - największy udział i najmocniejsza
pozycja na rynku; występuje
zagroŻenie ze strony pretendentów;
2.Rzucającego (podejmującego) wyzwanie
(pretendenta) - atakowanie lidera
rynkowego, firm o podobnej skali bądź małych
lokalnych i regionalnych firm; cel:
zwiększenie udziału w rynku, a ostatecznie -
zwiększenie zysku;
3.Naśladowcy rynkowego - dostosowywanie
ofert do tych produktów lub firm, które
naśladuje się; trzy rodzaje: strategia klonu,
strategia imitatora oraz strategia usprawniacza;
4. Specjalisty rynkowego (poszukującego
nisz rynkowych) - wymagana wysoka specjalizacja
odnosząca się do poszczególnych
rynków, grup nabywców, produktów; trzy
rodzaje strategii: „poborcy myta” (strategia
rogatki), specjalistycznej wiedzy oraz
specjalizacji rynkowej.