Rok 2010/2011

Grupa A

1. Opisz ekonomię normatywną i pozytywną na podstawie kryteriów omawianych na wykładzie. Podaj po jednym przykładzie zdania do normatywnej i pozytywnej.

Ekonomia pozytywna – zajmuje się obiektywnym, naukowym objaśnianiem zasad funkcjonowania gospodarki (opis działania gospodarki, przewidywanie przyszłych zjawisk w gospodarce) Ekonomia normatywna – zalecenia oparte na subiektywnych sądach wartościujących.

Np. „Ludzie w podeszłym wieku ponoszą bardzo wysokie koszty opieki lekarskiej w porównaniu z resztą społeczeństwa i państwo powinno subsydiować ich wydatki na leczenie”.

Zadanie: które ze stwierdzeń mają charakter normatywny a które pozytywny?

1)Stopa inflacji spadła poniżej 2% rocznie

2)Ponieważ inflacja obniżyła się, to rząd powinien obniżyć podatki

3)Poziom dochodu w Wielkiej Brytanii jest wyższy niż w Polsce

4)Ludzie w Wielkiej Brytanii są szczęśliwsi niż w Polsce

5)Osobom w starszym wieku powinno się zwracać część wydatków ponoszonych na leczenie

6)Organizowanie robót publicznych dla bezrobotnych sprzyja zmniejszaniu bezrobocia.

„Celem nauki pozytywnej jest ustalanie współwystępowania, celem nauki normatywnej – określenie ideałów, zaś celem sztuki jest formułowanie zaleceń” .

„Nauka normatywna” rozumiana jako łącznik pomiędzy „pozytywną nauką” i „sztuką” ekonomii politycznej jest (…), bardzo bliska temu, czym chce być współczesna ekonomia dobrobytu.”

1. Przedstaw ruch po krzywej możliwości produkcyjnych. Zilustruj.

Krzywa możliwości produkcyjnych (KMP)– przedstawia w sposób graficzny maksymalną, możliwą produkcję jednego dobra, przy danej wielkości produkcji drugiego dobra. Krzywa pokazuje różne kombinacje ilości dóbr czy usług, które są możliwe do wytworzenia, gdy wszystkie dostępne zasoby są w pełni efektywnie wykorzystane.

Przejście z punktu A do B, z B co C itd. oznacza przemieszczanie zasobów produkcyjnych (np. maszyn, siły roboczej) z produkcji dobra Y do produkcji dobra X.

Kształt krzywej wynika z prawa malejących przychodów. Przemieszczając się po krzywej z punktu A do B, z B do C, z C do D, etc. uzyskujemy malejące przyrosty produkcji dobra X, poświęcając w zamian rosnące ilości dobra Y.

1. I prawo Gossena.

I PRAWO GOSSENA: PRAWO MALEJĄCEJ UŻYTECZNOŚCI KRAŃCOWEJ- w miarę konsumpcji kolejnych, jednakowych jednostek danego dobra, maleje użyteczność krańcowa.

1. Rząd nałożył dodatkowy podatek na deweloperów. Jak zmieni się punkt równowagi rynkowej? Czy w tym wypadku działa prawo popytu Ceteris Paribus?

2. Jakie czynniki będziesz brał pod uwagę rozważając wejście w nową branżę?

3. Porównaj konkurencję doskonałą z konkurencją monopolistyczną.

Konkurencja doskonała (nazywana także wolną konkurencją) cechą charakterystyczną konkurencji doskonałej w odróżnieniu od innych jej form jest przekonanie zarówno kupujących jak i sprzedających, że ich indywidualne decyzje nie mają wpływu na cenę rynkową.

Konkurencja monopolistyczna - posiada cechy zarówno monopolu jak i konkurencji. Konkurencja monopolistyczna charakteryzuje się tym, że na rynku współzawodniczy wiele przedsiębiorstw, istnieją bariery wejścia i bariery wyjścia, jednak są one niewielkie. Z drugiej strony produkty wytwarzane przez firmy są niejednorodne, dzięki czemu krzywa popytu na produkt każdej z firm jest malejąca. Jest to cecha charakterystyczna dla monopolu i różni się od konkurencji doskonałej, gdzie krzywa popytu jest pozioma. Mimo że firmy produkują zróżnicowane produkty, zakłada się, że struktura ich kosztów jest jednakowa.

1. Jak zmieni się optymalna ilość produkcji przedsiębiorstwa w krótkim okresie, po zwiększeniu kosztów stałych?

Grupa B

1. Opisz mikro i makro ekonomię. Podaj po jednym przykładzie zdania mikro i makro ekonomicznego.

Mikroekonomia – dziedzina ekonomii zajmująca się badaniem wyborów ludzkich w warunkach rzadkości dóbr, w tym w szczególności badaniem zachowań indywidualnych konsumentów i przedsiębiorstw oraz interakcji między tymi zachowaniami na poszczególnych rynkach. Jest to nauka zajmująca się szczegółową analizą podejmowanych przez jednostki decyzji dotyczących produkcji oraz wymiany (zakupu i sprzedaży) dóbr.

W badaniach mikroekonomicznych gospodarkę danego kraju bądź regionu traktuje się jako zbiór podmiotów i interakcji między nimi, nie zaś jako jednolity organizm. Dla współczesnej mikroekonomii typowe jest modelowanie matematyczne, które prowadzi do formułowania hipotez dotyczących zachowań podmiotów ekonomicznych (np. konsumentów czy przedsiębiorstw). Hipotezy te są następnie testowane przy pomocy metod statystycznych (ekonometrycznych).

Przykład:

Makroekonomia - dziedzina ekonomii posługująca się wielkościami agregatowymi (zbiorczymi, dotyczącymi całej gospodarki) do badania prawidłowości występujących w gospodarce jako całości.

Przedmiotem zainteresowania makroekonomii jest przede wszystkim tworzenie i podział dochodu narodowego, a także zagadnienia związane między innymi z inflacją, bezrobociem, inwestycjami i bilansem płatniczym, z uwzględnieniem polityki pieniężnej banku centralnego oraz polityki gospodarczej państwa.

Makroekonomia bada gospodarkę, zarówno narodową jak i światową, jako ogół zależności, występujących między najważniejszymi agregatami gospodarczymi, takimi jak: łączny (globalny) popyt i podaż produktów i usług, średni poziom cen, poziom zatrudnienia, wielkość konsumpcji i inwestycji, czy dochody i wydatki budżetu państwa.

Poprzez taką analizę makroekonomia określa związki przyczynowo-skutkowe między zjawiskami gospodarczymi, a także prognozuje tendencje rozwojowe całego systemu gospodarczego. Dzięki temu makroekonomia tworzy podstawy teoretyczne i formułuje przesłanki dla polityki państwa przede wszystkim w zakresie skutecznego osiągania celów gospodarczych takich jak wzrost gospodarczy, stabilny poziom cen czy równowaga bilansów zagranicznych. Ze względu jednak na szerokie zainteresowania makroekonomii i globalne uwarunkowania zależności gospodarczych, teorie makroekonomiczne muszą uwzględniać także inne dziedziny polityki państwa, jak polityka zagraniczna, obronna czy wewnętrzna kraju.

Porównanie mikro i makroekonomii:

Podstawową różnicą pomiędzy mikro- i makroekonomią jest podejście metodologiczne, natomiast przedmiot zainteresowania obydwu dziedzin ekonomii ma znaczenie drugorzędne. Zarówno mikro- jak i makroekonomia zajmują się wyjaśnianiem zjawisk o charakterze gospodarczym, lecz ujmują te zjawiska w odmiennej perspektywie.

Mikroekonomia zajmuje się badaniem zachowań indywidualnych podmiotów gospodarczych, analizą poszczególnych dóbr i rynków, w przekonaniu, że zachowanie gospodarki wynika z sumy zachowań poszczególnych, indywidualnych podmiotów gospodarczych. Wychodzi więc z założenia, że chcąc zbadać prawidłowości dotyczące całości gospodarki, należy przede wszystkim zbadać w jaki sposób zachowuje się jednostka gospodarująca.

Makroekonomia prezentuje odmienne podejście. U jej podstaw znajduje się przekonanie, że w gospodarce występują prawidłowości, które nie dają się wyjaśnić prostą sumą zachowań indywidualnych podmiotów gospodarczych. Pomiędzy poszczególnymi podmiotami zachodzą złożone relacje, które mają realny wpływ na kształt zjawisk gospodarczych. Aby wyjaśnić zatem prawidłowości rządzące gospodarką, makroekonomia bada zależności pomiędzy wielkościami agregatowymi, a nie poszczególnymi jej indywidualnymi elementami.

Zarówno w oparciu o podejście mikro- jak i makroekonomiczne można formułować warunki równowagi gospodarczej, czy przesłanki dla polityki państwa. Oba podejścia opisują podobne zjawiska, ale co innego stawiają w centrum swoich rozważań. Mikroekonomia jest spojrzeniem na gospodarkę z "perspektywy żaby", podczas gdy makroekonomia patrzy na tę samą gospodarkę z "perspektywy żyrafy".

1. Wzrost intensywny i ekstensywny na krzywej możliwości produkcji. Zilustruj.

ekstensywny wzrost gospodarczy- osiągany przez zwiększanie zasobów, np. wzięcie pod uprawę nowych areałów ziemi - typ wzrostu, którego podstawą są rosnące nakłady i stosunkowo wolne zmiany w wydajności czynników produkcji

intensywny wzrost gospodarczy- osiągany przez zwiększenie efektywności wykorzystania zasobów, np. przez zwiększenie wydajności z hektara gruntów ornych. (zwiększająca się wydajność pracy, malejące wskaźniki materiałochłonności, energochłonności, kapitałochłonności).

1. II prawo Gossena.

II PRAWO GOSSENA-konsument osiągnie maksymalną użyteczność, wybierając spośród dostępnych koszyków dóbr taką kombinację, dla której zachodzi równość:

MU_x/P_x=MU_y/P_y, MU_x/MU_y=P_x/P_y, gdzie: Px,Py-ceny dóbr, MUx,My-użyteczność marginalna dobra x i y.

1. Materiały budownicze podrożały. Jak zmieni się punkt równowagi rynkowej? Czy działa prawo popytu Ceteris Paribus?

2. Porównaj rachunek księgowy i ekonomiczny.

3. Porównaj monopol i konkurencję monopolistyczną

Grupa C

1. Opisz różnicę między strumieniem a zasobem.

2. Porównaj monopol i oligopol

3. Opisz prawo Webera – Fechnera

4. Opisz prawo malejącego produktu krańcowego

Prawo malejącego produktu (krańcowego)-„ prawo malejących przychodów”

Zmniejszenie się produktu marginalnego w wyniku powiększenia nakładu jednego

z czynnika produkcji przy stałej ilości innych czynników i niezmienionej technice produkcji.

1. Na przykładzie krzywej możliwości produkcyjnych wyjaśnij zasadę „coś za coś”

2. Co to jest próg rentowności. Narysuj wykres. Jak zmieni się próg rentowności gdy cena produktu zmaleje

Grupa D

1. Porównaj merkantylizm i fizjokratyzm

Merkantylizm:

• Źródłem bogactwa jest posiadanie kruszcu (wojny, najazdy, kolonializm),

• Państwa są w nieustannej konkurencji,

• Dodatni bilans handlowy zapewnia bogactwo kraju (ekspert wyrobów gotowych),

• Wprowadzono cła wewnętrzne, zniesienie ograniczeń w handlu wewnętrznym (myto i cła w każdym mieście),

• Specjalizacja:

– Europa Zachodnia: produkcja przemysłowa,

– Europa Wschodnia: produkcja rolno-spożywcza.

Fizjokratyzm:

• Physiocratie – panowanie przyrody,

• Odkrywanie zasad porządku przyrodniczego i społecznego, wynikających z konieczności fizycznej i siły doświadczenia ludzkiego.

Teza: „Ziemia jest jedynym źródłem bogactwa, a rolnictwo - jako jedyna

działalność produkcyjna, jedyne źródło narodowego bogactwa - jest zdolna do

pomnażania tego bogactwa. Ziemia i gospodarowanie na niej dają produkt czysty -

nowe dobra, nadwyżkę ponad koszty produkcji".

Funkcjonowanie gospodarki:

1.Prawa natury

2.Konieczność budowy modeli teoretycznych

3.Rolnictwo

4.Obieg okrężny w gospodarce

5.Zakaz interwencji państwa w gospodarkę

1. Opisz prawo malejącej użyteczności krańcowej

2. Narysuj i opisz wykresy nietypowych krzywych obojętności

3. Porównaj konkurencję monopolistyczną i oligopol

4. Na przykładzie izokwanty wyjaśnij ekonomiczną zasadę „coś za coś”

5. Co to jest próg rentowności. Narysuj wykres. Jak zmieni się próg rentowności gdy cena produktu wzrośnie

Rok 2011/2012

Grupa C

1. Czym zajmuje się ekonomia

Adama Smitha: ekonomia związana jest z badaniem „natury i przyczyn

bogactwa narodów”.

Davida Ricardo: zadaniem ekonomii jest poszukiwanie „praw, które rządzą

podziałem produktu ziemi”.

Karola Marksa: zadaniem ekonomii było określenie „praw ruchu kapitalizmu”

Lionela Robbinsa (1932): ekonomia jest nauką, której przedmiotem

zainteresowania jest ludzkie zachowanie jako stosunek między danymi

celami i ograniczonymi środkami o alternatywnych zastosowaniach.

Encyklopedii Popularnej PWN (1992) – Ekonomia – o społecznych prawach

gospodarczych w warunkach ograniczonych zasobów i wielkości celów.

1. Co to jest renta ekonomiczna. Zilustruj

2. Co mierzy mieszana elastyczność cenowa popytu? Na liniowej funkcji popytu zaznacz jak na popyt na pomarańcze wpłynie wzrost ceny mandarynek. Powiemy, że zmieni się popyt czy wielkość popytu?

3. Na podstawie teorii wyboru konsumenta wyjaśnij dlaczego wolimy przypływy pieniężne niż rzeczowe.

4. Co to jest długookresowy koszt przeciętny. Co to jest optimum techniczne i jaki jest związek między optimum technicznym a funkcją popytu i naturalnymi barierami wejścia.

Optimum techniczne to wielkość produkcji zapewniająca przedsiębiorstwu minimalizację kosztu przeciętnego: Koszt przeciętny jest minimalny, gdy: AC = Min.

1. Zilustruj jak wyznaczana jest optymalna wielkość produkcji w krótkim okresie w przedsiębiorstwie działającym na rynku konkurencji doskonałej zakładając, że wypracowuje ono zysk