ABSINTHII HERBA – ziele piołunu, ARTEMISIA ABSINTHIUM	ADONIS VERNALIS HERBA – ziele miłka wiosennego, ADONIS VERNALIS	CENTAURII HERBA – ziele centaurii (tysiącznik), ERYTHREA CENTAURIUM
	wskaźnik goryczy nie mniej niż 10.000	aktywność 8 jednostek gołębich wg FP 6,5-9,5
ZW. CZYNNE	laktony seskwiterpenowe (absentyna, anapsyntyna podczas destylacji w hamazulen, który warunkuje niebieskozieloną i ciemnoniebieską barwę olejku), olejek eteryczny (azulan, tujon, bisabolen), flawonoidy, garbniki	glikozydy nasercowe (cynaryna, kastrofantyna, adonitoksyna), flawonoidy	sekoirydoidy (sferozyt, gencjopikrozyt, centapikryna wskaźnik goryczy 4 mln), fitosterole, kw. fenolowe
DZIAŁANIE	amaraaromaticae – gorzkie aromatyczne, pobudza wydzielanie soków trawiennych, olejek wzmacnia to działanie, olejek – antyseptyczne, spazmolityczne w przewodzie pokarmowym ułatwia przepływ żółci do dwunastnicy, d. wzmacniające i regulujące przemianę materii wyciągi d. trująco na pasożyty skóry i owsiki tujon – zwiększa agresywność	zwiększa siłę skurczu mięśnia sercowego, przedłuża fazę spoczynku, diuretyczne, glikozydy po podaniu ulegają hydrolizie w żołądku, zw.wtórne wykazują d.słabsze niż zw.pierwotne, nie wiążą się z albuminami, nie ulegają kumulacji, nieznacznie uspokajające,	amarapura – sur. szczerogorzki, wzmaga wydzielanie soków trawiennych, żółciopędne, żółciotwórcze, przyspiesza wchłaniane zw. odżywczych, d.p/robacze
WYGLĄD	liście i pędy srebrzystoszaro owłosione, liście całobrzegie lancetowate lub łopatkowate, łodyga żeberkowana, koszyczki kuliste lekko zwisłe, skł. się z żółtych kwiatów rurkowych żeńskich brzeżnych i środkowe obupłciowe, zapach swoisty, aromatyczny, smak długotrwale gorzki	liście szarozielone wielokrotnie pierzasto sieczne o równowąskich ostro zakończonych odcinkach, łodyga słabo bruzdowana, kwiaty żółte 10-20 płatków, liczne pręciki i słupki, brak zapachu, smak gorzki	łodyga kanciasta żeberkowana, naga i pusta, liście krótko ogonkowe, nagie, całobrzegie, kwiaty różowofioletowe zbudowane z 5 płatków, w dolnej części rurkowate, zapach słaby, smak gorzki
CEHY ANAT.	gruzły szczawianu wapnia, swerokryształy inuliny, włoski teowate	aparaty szparkowe w skórce dolnej w podłużnych rzędach, jednokomórkowe włoski wstęgowate	kom. skórki i płatki korony mają czerwony barwnik, aparaty szparkowe bez kom. przyszparkowych, szczawian wapnia
LEKI	pobudz.wydz.soków traw. : ABDOMILON, GUT.STOMACHICAE/T, HERBOSAN 1, TINC. ABSINTHII, TINC.AMARA, TINCT.RHEI COM., SP.DIGESTIVAE FPVI żółciopędne: ZIOŁA SZWEDZKIE przeczyszczające: ABDOMILON, TINCT. RHEI COM. p/świerzbom: ARTEMISOL	nasercowe: TINCT.ADONIS VERNALIS TRITRATUS	żółciopędne: ZIOŁA SZWEDZKIE

	CHELIDONII HERBA – ziele glistnika, CHELIDONIUM MAJUS	CONVALLARIAE HERBA – ziele konwalii, CONVALLARIA MAJALIS	EQUISETI HERBA – ziele skrzypu, EQUISETUM ARVENSE
	nie mniej niż 0,6% alkaloidów obliczonych jako chelidonina	sur. mianowany, 12,5 jednostki gołębiej wg FP 10-14	nie mniej niż 0,25% flawonoidów w przeliczeniu na kwercetynę
ZW. CZYNNE	alkaloidy izochinolinowe (chelidonina, cheletryna, sangwinaryna), flawonoidy, olejek eteryczny, kw.organiczne (chelidonowy, jabłkowy, cytrynowy)	glikozydy nasercowe (konwalatoksyna, konwalozyt), saponiny, flawonoidy, olejek eteryczny	flawonoidy (kwercetyna, kempferol), zw. mineralne (66% kw.krzemowego – 10% w postaci rozpuszczalnej, sole glinu, potasu i magnezu), kw.organiczne, kw. fenolowe, alkaloidy w ilościach śladowych np. nikotyna, węglowodany
DZIAŁANIE	spazmolityczne na m. gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, oskrzeli, wyciągi mają d. cytostatyczne, bakteriostatyczne, fungiostyczne, nieznaczne d. uspokajające	nasercowe, szybkie i krótkotrwałe, dlatego podaje się kilkakrotnie w ciągu dnia, nie powoduje przedawkowania, nie kumulują się, d. moczopędne, uspokajające	moczopędne, zwiększa wydzielanie wody bez zaburzeń równowagi elektrolitowej, d. spazmolityczne, w terapii płuczącej w zakażeniach bakteryjnych i kamicy nerkowej, rozpuszczalna krzemionka wpływa korzystnie na przemianę materii, stan naczyń krwionośnych, kości i skóry, zew. przyspiesza gojenie ran, w chorobach płuc (gruźlica), jako środek p/krwotoczny w nadmiernych krwawieniach menstruacyjnych, niewielkich krwawieniach płuc, przewodu pokarmowego, nosa, wzmacnia włosy i paznokcie
WYGLĄD	ciemnozielone liście, spodem jaśniejsze, dolne długoogonkowe, górne siedzące, brzeg nierównomiernie karbowany, kwiaty złożone z 4 żółtych płatków, kielich ma 2 działki, liczne pręciki, łodygi obłe bruzdowane, wewnątrz czcze (puste), smak gorzki, drapiący, zapach narkotyczny	liście eliptycznojajowate, całobrzegie o ostrym szczycie, unerwienie równoległe, kwatów jest 5-13, zwisłe, kulistodzwonkowate, białe, zapach slaby, smak gorzkawy	łodygi żeberkowane puste podzielone na węzły i międzywęźla, w węzłach pochwa liściowa z ząbkami odpowiadającymi ilości żeber na pędzie, żebra 9-13, pędy boczne wyrastają okółkowo, brak smaku i zapachu
CECHY ANAT.	wyst. rury mleczne, wypełnione brunatną treścią, aparaty szparkowe okrągłe otoczone licznymi kom przyszparkowymi p/wskazania: stosować nie dłużej niż 4 tyg., bo może wystąpić wzrost enzymów wątrobowych, ostre zatrucie wątroby, rozwój żółtaczki lekozależnej	szparki typu liliacae, kom. szparkowe otoczone 4 wydłużonymi kom. przyszparkowymi nie wolno stosować przy niedoborach potasu i przy stosowaniu innych glikozydów nasercowych	w przekroju kształt równoramiennego krzyża, aparaty szparkowe ułożone w rzędach, kom. szparkowe ze skamieniałymi listewkami
LEKI	żółciopędne/żółciotwórcze: ARTECHOLIN, CHOLAGOGA II i III, FITO-MIX XII, GASTROCHOL, SYLIGRAN, TINCT.CHELIDONI, CYNAREIN, CHELICUR, CHOLAVISOL, PANCREAFLOS p/zapalne: AZARINA, SIR. PINI COMP., TUSSIPINI p/biegunkowe: ENTEROSAL zewnętrznie na brodawki	nasercowe: CARDIOL C, CARDIOSAN, CONVAFORT, GUT.CARDIACAE FPVI, KELIKARDINA, NEOCARDINA, GUT.CARDICAE CUM COLAE EX. FLUIDUM, TINCT. CONVALLARIAE TITR.	moczopędne: UROPATINA, NEFROBONISOL, UROSAN, UROVIT, DIUROFLOS, NEOFITOLIZYNA p/reumatyczne: REUMOSAN, REUMOGRAN, REUMOSOL, REUMOVIT, metaboliczne: BETAGRAN, BETASOL, ACNEVULTEN, TONICOTEN, SLIM, REDUCTOSAN p/cukrzycowe: HERBOSAN 3 żółciopędne: CHOLESOL obniżające ciśnienie: VISCOTEN nasercowe: CARDIOSAN, CIRCULOSAN, CORDAFLOS w chorobach płuc: PULMOSAN p/zapalne: BOBO-BALNEOSAN, SANOFIL, GASTROSAN p/prostacie: PROSTASEN, PROSTABONIN witaminowe: DERMOBON, H-PANTOTEN, HUMAVIT, SILICA, SLRZYPOVITA, RADICAL

	HERNIARIAE HERBA – ziele połonicznika, HERNIARIAE GLABA	HYPERICI HERBA – ziele dziurawca, HYPERICUM PERFORATUM	LOBELIAE HERBA – ziele lobelii, LOBELIA INFLATA
		nie mniej niż 1,8% flawonoidów w przeliczeniu na hyperozyt	nie mniej niż 0,3% alkaloidów w przeliczeniu na lobelinę
ZW. CZYNNE	saponiny triterpenowe (glabrolidy A,B,C), flawonoidy, kumaryny, alkaloidy, olejek	flawonoidy (kwercetyna, hyperozyt, rutozyt), naftalodiantrony o ciemno czerwonej barwie (hyperycyna, pseudohyperycyna, protohyperycyna, pseudoprotohyperycyna), wg FE suma hyperycyn nie może być mniejsza niż 0,08%, kw. fenolowe, garbniki, kw. gammaaminomasłowy (GABA)	alkaloidy pirydynowe (lobelina, lobelanina, lobeladina), kw. chelidonowy, zw. sterydowe,
DZIAŁANIE	spazmolityczne na drogi moczowe, d. moczopędne słabe, wyciągi ułatwiają wydalanie jonów Cl, Na, mocznika, utrudniają tworzenie i ułatwiają rozpad kamieni moczowych	spazmolityczne na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i naczyń krwionośnych, d. p/bakteryjne na G+, wyciągi mają d. ściągające i antyseptyczne, w większych dawkach d. antydepresyjne (hyperycyna) działania uboczne: uczulenie na światło, nie wolno łączyć z antykoagulantami	lobelina – analeptyk, początkowo obniża a następnie podwyższa ciśnienie, zwalnia czynność serca, rozszerza oskrzela, d. pobudzająco na ośrodek oddechowy, prowadzi to do pogłębienia i przyspieszenia oddechów, d.krótkotrwałe bo jest rozkładana w organizmie, podawana pozajelitowo, wąski indeks terapeutyczny, podawana przy porażeniu prądem, zatruciu CO, zmartwicy noworodków
WYGLĄD	łodygi obłe rozgałęzione, liście jajowate, całobrzegie, o krótkim ogonku i dwóch przylistkach, kwiaty drobne, żółtozielone, korona ma 5 płatków, 5 pręcików, smak słonawy, zapach kumarynowy (siana)	brązowożółte kwiaty promieniste zebrane na szczytach w baldachogronach, kwiaty 5-cio krotne, słupek górny, na działkach widać zbiorniki olejkowe przeświecające, liście lancetowate, całobrzegie z prześwitującymi zbiornikami olejkowymi, łodyga walcowata, pusta, zapach charakterystyczny, smak ściągający gorzki	łodygi bruzdowane, kanciaste, puste, szorstko owłosione, liście jajowate, ogonkowe lub siedzące, kwiatów mało, korona sino niebieska dwuwargowa, 5 pręcików, owoc – kulista, rozdęta torebka, żółtobrunatna, smak ostry, nieprzyjemny
CECHY ANAT.	gruzły szczawianu wapnia, aparaty szparkowe bez kom. przyszparkowych	zbiorniki hyperycyny wypełnione czerwonobrunatną treścią, zbiorniki olejkowe z żółtą lub żółtopomatańczową treścią, szczawian wapnia	piasek szczawianu wapnia, rury mleczne
LEKI	moczopędne: UROSAN	żółciopędne: BILIAROTEN, CHOLESOL INTR., SUC.HYPERICI, CHOLAGOGA I, II i III, CHOLAVIT I i III, PANCROSAN, HEPATINA pobudz.trawienie: DIGESTOSAN, GASTRINA, GUT. STOMACHICAE FPVI, HERBOGASTRIN, HIPOKRATES metaboliczne: ACNEVULTEN, NORMOGRAN, REDUCTEN, SLIM, DEGROTEX p/zapalne: GASTROSAN, HEMOSTIN p/wrzodowe: ULVENDUOSAN nasercowe: PERFOCRAT p/cukrzycowe: DIABETEX uspokajające, p/depresyjne: DEPRESANT, APATINAC, DEPS, DEPRIM FORTE, FELIS 425, HYPERCAPS, HYPERPLANT, PSYCHOTIN, REMOTIV, DEPRIBON, NERVOMIX, MELISAL, RELAX, SEDOMIX	p/astmatyczne: FITO-MIX III, ASTMIN, KELASTMIN, TINCT. LOBELIAE w kuracjach odwykowych nikotynowych: UNILOBIN, LOBIDAN

	MELILOTI HERBA – ziele nostrzyka, MELILOTUS OFFICINALIS	MILLEFOLII HERBA – ziele krwawnika, ACHILLAE MILLEFOLIUM	POLYGONI AVICULARIS HERBA – ziele rdestu ptasiego, POLYGONUM AVICULARE
		nie mniej niż 0,20% olejku	nie mniej niż 0,15% flawonoidów w przeliczeniu na kwercetynę
ZW. CZYNNE	kumaryny (kumaryna, melilotyna, kw. orto- i parakumaryna), flawonoidy, garbniki, zw. azotowe (alantoina, kw. moczowy)	olejek (chamazulen, pinen, achillicyna, millefolina), flawonoidy, zw. zawierające azot, garbniki	flawonoidy (kwercetyna, hyperozyt), kw. fenolowe, garbniki, zw. krzemu, śluz, hydroksykumaryny
DZIAŁANIE	d. na krew i ściany naczyń krwionośnych, wyciągi podane doustnie hamują powstawanie zakrzepów, poprawiają przepływ krwi przez naczynia żylne i włosowate, zwiększają odporność naczyń krwionośnych na szkodliwe metabolity, zmniejszają obrzęki, d. p/zapalne i słabo uspokajające, zewnętrznie d. rozmiękczająco na skórę i przyspieszają gojenie ran	p/krwotoczne, hamuje drobne krwawienia z uszkodzonych naczyń przewodu pokarmowego i płuc, pobudza łaknienie, zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, d. spazmolityczne, olejek – d. p/bólowe na skórcze jelit, wyciągi mają d. wiatropędne, chamazulen – d. p/zapalne	moczopędne, zwiększa wydzielanie moczu, ułatwia usuwanie jonów chlorkowych i sodowych, p/zapalne, p/krwotoczne, p/bakteryjne, obecność krzemu prowadzi do zwiększania elastyczności tkanek i przyspiesza rozwój tkanki łącznej – w chorobach skóry, schorzeniach płucnych i gruźlicy, stosowany jako środek sekretolityczny (zwiększenie wydzielania śluzu w oskrzelach), i wykrztuśny, w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła
WYGLĄD	kwiatostany 20-25 drobne, żółte, motylkowate kwiaty, 10 pręcików, 9 zrośniętych nitkami, 1 wolny, łodyga obła, naga, płytko bruzdowana, liście eliptyczne, ogonkowe z 2 przylistkami, zapach kumarynowy, smak gorzki, śluzowaty, słony	łodygi owłosione, podłużnie bruzdowane, liście ciemnozielone, pierzastosieczne, bezogonkowe, kwiatostany złożone z koszyczków, na obwodzie białe kwiaty żeńskie języczkowe, wewnątrz żółte, rurkowate, obupłciowe, smak słono-gorzki	łodygi walcowate, puste, podzielone na międzywęźla, szarozielone, w węzłach występuje tutka, liście krótkoogonkowe, równowąskie lub eliptyczne, całobrzegie, nagie, kwiaty białe lub różowozielone, dzwonkowate, smak ściągający
CECHY ANAT.	szczawian wapnia, liść bifacjalny	włoski biczowate, szczawian wapnia	liść izolateralny, szczawian wapnia, szparki typu solanace
LEKI	w stanach zapalnych skóry: EMPLASTUM MELILOTI nasercowe: TABLETKI TONIZUJĄCE p/hemoroidom: REKTOVIT	p/hemoroidom: HEMOROL, REKTOSAN ułatwiające trawienie: ENTEROSOL, GASTROCHOL, DIGESTOSAN żółciopędne: ARTECHOLIN, CHOLAGOGA II i III, BILIAROTEN, HEPAROSAN, PANCROSAN p/zapalne: SANOFIL, GASTROSAN, BOBO-BALNEOSAN metaboliczne: DEGROSAN, DEGROVIT, METAFLOS przeczyszczające: NORMOGRAN, ENTEROSOL uspokajające: NERVOVIT, NERVOSAN p/miażdżycowe: SKLEROSAN, SKLEROVIT p/wrzodowe: ANTACIDOTEN, ULVENTROTEN w chorobach płuc: PULMOSAN p/gorączkowe: HERBOSAN 4, PYROTEX, GRYPOSON po kuracji antybiotykowej: BIOGRANA	p/reumatyczne: REUMOSAN, REUMOGRAN, REUMOSOL metaboliczne: DERMOVIT p/zapalne: VAGOSAN, VAGOVIT, VAGOLAVIT p/miażdżycowe: SKLEROSAN, SKLEROVIT żółciopędne: BILIAROTEN, CHOLAGOGA II i III, CHOLAVIT I i III, CHOLESOL immunostymulujące: PADMA 28 w chorobach płuc: PULMOSAN nasercowe: CARDIOBONISAN uspokajające przy nerwicy żołądka: GASTRONERVIT

	POLYGONI HYDROPIPERIS HERBA – ziele rdestu ostrogorzkiego, POLYGONUM HYDROPIPER	THYMI HERBA – ziele tymianku pospolitego, THYMUS VULGARIS	VIOLAE TRICOLORIS HERBA – ziele fiołka trójbarwnego, VIOLA TRICOLOR
		nie mniej niż 1% olejku	nie mniej niż 0,35% flawonoidów w przeliczeniu na kwercetynę
ZW. CZYNNE	flawonoidy (kwercetyna, rutozyt, hyperozyt), garbniki, kw. fenolowe, olejek eteryczny, wit.K	olejek (tymol – subs. krystaliczna 50%, pinen, linaol), kw. fenolowe (rozmarynowy-garbnik), alkohole, flawonoidy	flawonoidy (rutozyt, wiolutozyt), antocyjany (delfinidyna, peonidyna), saponiny, sole mineralne, garbniki, śluz, olejek
DZIAŁANIE	hamuje niezbyt silne krwotoki wewnętrzne, nieznacznie podwyższa krzepliwość krwi, obniża ciśnienie krwi, rutozyt – d. uszczelniająco na naczynia krwionośne, d. p/krwotocznie na macicę ale znacznie słabiej niż sporysz, stosowany w hamowaniu długotrwałych i obfitych miesiączek	wyciągi stosowane zew. mają d. p/bakteryjne, p/grzybicze, p/bólowe, wywołują przekrwienie i rozgrzanie skóry, wew. stosowane wyciągi i olejek mają d. spazmolitycznie na oskrzela, wykrztuśne, stosowany w krztuścu, ostrych i przewlekłych stanach zapalnych górnych dróg oddechowych	moczopędne, odtruwające na organizm, rutozyt – uszczelnia naczynia krwionośne, stosowany w plamicy krwotocznej, w łamliwości naczyń, krwawieniach punkcikowych, większe dawki mogą wywołać d. napotne i przeczyszczające, sole mineralne – w schorzeniach skóry (trądzik, wypryski)
WYGLĄD	łodyga walcowata, pusta w środku, podzielona na międzywęźla, czerwona w węzłach kolankowatozgrubiała, liście podłużnie lancetowate, krótkoogonkowe, zielone, brunatnofioletowe, kwiaty zielonoróżowe, drobne zebrane w kwiatostany, kwiaty pojedyncze, smak paląco gorzki, przypomina smak pieprzu ziołowego	łodyga kanciasta, szrozielona, liście okrągłojajowate, całobrzegie o podwiniętych brzegach, skórzaste, kwiaty różowofioletowe, zebrane w grona, kielich i korona dwuwargowe, zapach tymolowy, smak gorzkawopalący p/wskazania: nie stosować u dzieci do 2-go roku życia, nie stosować w ciąży, olejku nie stosować w kąpielach ani do nacierań na duże powierzchnie ciała	łodyga okrągławokanciasta, słaboowłosiona, pusta, żółtozielona, liście długoogonkowe, tępoząbkowane, jajowate, posiada przylistki, kwiaty pojedyncze, grzbieciste, długoszypułkowe, korona 5-o płatkowa, płatki górne fioletowe, boczne i dolne żółte, największy płatek dolny ma zielonofioletową ostrogę, smak śluzowaty, zapach słaby
CECHY ANAT.	liść bifacjalny, w miękiszu są zbiorniki wypełnione żółtą treścią, szparki typu solanace		kom. skórki pokryte prążkowaną kutykulą, szparki typu solanace, szczawian wapnia
LEKI	p/krwotoczne: EXTR. POLYGONI HYDROPIPERIS FLUIDUM p/hemoroidom: REKTOVOL	p/kaszlowe: BRONCHOVIT, EXPEFLOS, TYMIANEK + PODBIAŁ, GRINDEMEL-N, PECTOSOL, SIR. THYMI COMP., TUSSIPECT, NEOAZARINA, TUSSITEN p/zapalne: SEPTOFLOS, GARGAROTEN, SEPTOSAN, MUCOSIT, TYMSAL, BOBODENT, SALVIASEPT, TYMISEPT, DENTOSEPT p/gorączkowe: HERBOSAN 4, INFEKTOTEN, AGRYFLOS, PYROTEX regulujące przemianę materii: REGULAVIT, FLAUTUVIT p/prostacie: PROSTASAN, PROSTAFLOS moczopędne: DIURECOL dermatologiczne: PEDIFLOS immunostymulujące: ECHINASAL	metaboliczne: ACNEVULTEN, DEGROSAN, DEGROVIT, ACNEFLOS, METABOL, SP. METABOLICAE FPVI, REDUCTEN p/hemoroidom: REKTOSAN, HEMOROFLOS p/kaszlowe: BRONCHIAL p/bólowe, p/reumatyczne: FITO-MIX XI obniżające ciśnienie: CIRCULOSAN po terapii antybiotykowej: BIOGRAN B

	SOLIDAGO VIRGAUREA – nawłoć pospolita	CINCI BENEDICTI HERBA – zioło drapacza lekarskiego, CINCUS BENEDICTS	MAJONARAE HERBA – ziele majeranku, MAJORANA HORTENSIS
	nie mniej niż 0,5% flawonoidów w przeliczeniu na kwercetynę	wskaźnik goryczy ok. 20	nie mniej niż 0,5% olejku
ZW. CZYNNE	flawonoidy (kwercetyna, kempferol), garbniki, kw. fenolowe, glukozydy fenolowe (lejokarpozyt, wirgaureozyt A), saponiny, olejek eteryczny, antocyjany, polisacharydy	laktony seskwiterpenowe (knicyna), flawonoidy, triterpeny, olejek eteryczny, zw. mineralne (sole Mg i Ca)	olejek, garbniki, flawonoidy, zw. fenolowe (arbutyna, hydrochinon), kw. fenolowe, triterpeny, zw. mineralne
DZIAŁANIE	moczopędne, zwiększa filtrację w kłębkach nerkowych, zmniejsza resorpcję zwrotną (lejkokarpozyt, flawonoidy, saponiny), obniża ciśnienie krwi, d. spazmolitycznie, p/bólowo, p/zapalnie, polifenole tworzą w wodzie rozpuszczalne komplekszy z toksycznymi produktami przemiany materii, co ułatwia ich wydalanie (d. odtruwające), stosowany w infekcjach bakteryjnych i stanach zapalnych nerek i dróg moczowych, w zapobieganiu tworzenia się kamieni i piasku nerkowego, w chorobie gośćcowej i dermatozach	zwiększa wydzielanie śliny i soku żołądkowego, moczopędne, d. odtruwające, w nieżytach przewodu pokarmowego i schorzenia skórne spowodowane metabolizmem (skaza limfatyczna, czyraczność, trądzik)	p/bakteryjne, p/wirusowe, zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, d. spazmolityczne na przewód pokarmowy, miejscowo stosowany przy zmniejszaniu obrzęku błony śluzowej nosa, do płukania jamy ustnej i gardła, w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych ze wzdęciami, odbijaniem, w stanach zapalnych oskrzeli,
WYGLĄD	łodyga pojedynczo, płytko bruzdowana, naga, fioletowonabiegła, liście jajowate, brzeg piłkowany, owłosione, dolna pow. jaśniejsza, kwiatostan wiechowaty, zbudowany z koszyczków, na brzegu kwiaty języczkowe, wew. rurkowate, żółte, smak gorzkawy, ściągający	łodyga zielona czerononabiegła, podłużnie bruzdowana, pokryta lepkimi, odstającymi włoskami, liście dolne ogonkowe, górne bezogonkowe, jajowate, blaszki zatokowowrębne, na brzegach kolczyście ząbkowane, każdy zakończony ostrym kolcem, obficie owłosione, koszyczki duże, jajowate, żółte	łodyga zielona, czerwononabiegła, szaroowłosiona, liście krótkoogonkowe, zielonoszare, owalne, całobrzegie, szaroowłosione, kwiaty dwuwargowe, drobne, główkowate kwiatostany, korona biała lub różowa, zapach silnie aromatyczny, smak korzenny, gorzkawy
CECHY ANAT.	puch kielichowy, gruzły szczawianu wapnia	przewody wydzielnicze z żółta treścią, puch kielichowy
LEKI	moczopędne: DIURECOL, DIUROFLOS, FITO-MIX XIII, NEFROBONISAN, SP. DIURETICAE FPVI, NEFROSEPT, UROSOLID, UROMIX, NEOFITOLIZYNA, UROGRAN p/prostacie: PROSTABONIN, PROSTAPOL, PROSTAFLOS nasercowe: CARDIOBONISAN p/miażdżycowe: ARTEFLOS uszczelniające naczynia: FITOVEN p/reumatyczne: REUMACOL, PHYTHOPROLON N	pobudzające wydz. soków trawiennych: DIGESTOSAN, ARTECHOLIN, ZIOŁA SZWEDZKIE żółciopędne: ARTECHOLIWEX metaboliczne: TONICOTEN	p/zapalne: MAJORANAE UNGUENTUM FPVI, HERBOLEN/D, SALVIASEPT

	EPHEDRA HERBA – ziele przęśli, EPHEDRA DISTACHYA, EPHEDRA EQUISETINA	LEONURI CARDIACAE HERBA – ziele serdecznika pospolitego, LEONURUS CARDIACA	VISCI HERBA – ziele jemioły, VISCUM ALBUM
ZW. CZYNNE	alkaloidy (efedryna, norefedryna, metyloefedryna, pseudoefedryna), flawonoidy, protoantocyjanidyny	alkaloidy (stachydryna, betonicyna, turycyna), flawonoidy, irydoidy, garbniki, olejek, żywice, triterpeny	aminy (tyramina, histamina, cholina), triterpeny, fitosterole, kw. fenolowe, lignany (oliglukozyt, syringarezynolum – identyczny z elekterozyt E), flawonoidy, ligopeptydy (wiskotoksyny A2, A3, B), lektyny (ML1, ML2, ML3), inozytol, polisacharydy
DZIAŁANIE	efedryna – amina sympatykomimetyczna, działa na receptory adrenergiczne w sposób bezpośredni (pobudza receptory α i β), i poprzez zwiększenie uwalniania endogennej noradrenaliny, efekt przyspieszenie akcji serca, wzrost ciśnienia krwi, zwężenie obwodowych naczyń krwionośnych, rozszerzenie oskrzeli, efedryna przenika do OUN i działa pobudzająco na ten ukł., zwiększa zdolność koncentracji, usuwa objawy zmęczenia, senność i zmniejsza łaknienie, stosowana p.o., i.m. w stanach spastycznych oskrzeli, miejscowo w celu zwężenia naczyń krwionośnych w przewlekłych stanach zapalnych śluzówki nosa	uspokajające, spazmolityczne, hipotensyjne, w osłabionej pracy serca, w nerwicy serca z towarzyszącym nadciśnieniem, w łagodzeniu objawów klimakterium, w nadczynności narczycy	nieznacznie obniża ciśnienie krwi, wpływa depresyjnie na serce, wyciągi z jemioły (4ML1) d. cytotoksycznie, immunostymulująco, hamują przerzuty niektórych nowotworów, wyciągi alkoholowe stosuje się w nadciśnieniu tętniczym, w przyspieszonym rytmie serca, w dolegliwościach okresu przekwitania i postępującej miażdżycy, wyciągi wodne podawane pozajelitowo (ISCADOR QU/M), d. bodźcowo w chorobie nowotworowej i degeneracyjnym zapaleniu stawów
WYGLĄD		łodyga 4-o kanciasta, podłuznie bruzdowana, czerwonofioletowa, pokryta włoskami, wewnątrz pusta, liście ogonkowe, owłosionek lancetowate, kwiaty zebrane w nibyokółkach po 10-20, korona dwuwargowa barwy fioletoworóżowej, górna silnie owłosiona, dolna brunatnoczerwona, prążkowana, 4 mocno owłosione pręciki dłuższe od korony	pędy rozgałęziają się dychotonicznie (na 2), zielone lub żółtozielone zgrubiałe węzły, liście bezogonkowe podłużnie lancetowate, naprzeciwległe, całobrzegie, grube, skórzaste, nagie, zapach słaby, smak gorzkawy
CECHY ANAT.
LEKI	wykrztuśne: RUBITAL COM., SYROP PRAWOŚLAZOWY ZŁOŻONY, TUSSIPECT EFRINOL	nasercowe: CARDIOSAN, CARDIOBONISAN, CARDIONERVIT, CARDAFLOS, CARDIOVEX, CARDIOGRAN uspokajające: GASTRONERVIT, NEUROFLOS, NERWOBONISAN, NEUROSINA, NERVINEX, LUMEWAL p/miażdżycowe: SKLEROVIT żółciopędne: CHOLEGRAN	hipotensyjne: CORDAFLOS, CRAVISOL, VISCOTEN, INTR. VISCI nasercowe: NEOCARDINA p/miażdżycowe: VENOFORTON immunostymulujące: ELEUTEROCOCCUS COMPOSITUM VITALTONICUM, ELEUTEROCOCCUS KAPSELN

	VINCAE MINORIS HERBA – ziele barwinka mniejszego, VINCA MINOR
ZW. CZYNNE	alkaloidy indolowe (winkamina, epiwinkamina, winkadyna, winkadyformina), flawonoidy, leukoenocyjanidyny
DZIAŁANIE	winkamina – poprzez wpływ bezpośredni na mięśnie gładkie naczyń mózgowych powoduje ich rozszerzenie, obniżenie ciśnienia mózgowego krwi, w zaburzeniach krążenia mózgowego, zaburzenia pamięci u osób starszych, nie stosować w nowotworach mózgu winkamina – podaje się i.v., szybko rozkładana jest w przewodzie pokarmowym
WYGLĄD
CECHY ANAT.
LEKI	poprawiające krążenie mózgowe: VINCAMIN, CAVINTON/FORTE, RECERVIN, VICEBROL, VINPOCETINAE, VINPOTON