1. System certyfikacji LEED Leadership in Energy and Enviromental Design

System certyfikacji, który powstał w Stanach Zjednoczonych. Jest obecnie jednym z najbardziej rozpowszechnionych na świecie systemów oceny wielokryterialnej budynków. System ten najbardziej popularny jest w Stanach Zjednoczonych, gdzie powstał i gdzie certyfikowano ponad 1/3 wszystkich certyfikowanych systemem LEED budynków na świecie. Certyfikacja ta prowadzona jest w 120 krajach i obejmuje budynki wszelkiego typu – począwszy od budynków komercyjnych po mieszkalne.

System LEED powstał w roku 1998. Stworzony przez USGBC – U.S. Green Building Council, organizację nonprofit, która zajmuje się utrzymywaniem standardów zielonego budownictwa. Organizacją wchodzącą w skład USGBC jest GBCI – Green Building Certification Institute, która dba o wysoki standard szkolonych konsultantów z zakresu certyfikacji LEED.

Rysunek 1

Kategorie konsultantów LEED

źródło: www.architektura.info

Rysunek 2

Certyfikat LEED

źródło: www.architektura.info

Uzyskanie certyfikatu wymaga zatrudnienia doświadczonego konsultanta, który podpowie w jaki sposób prowadzić inwestycję, aby osiągnąć zadowalający wynik. Ważne jest, aby decyzję o ubieganie się o certyfikat podjąć na etapie projektowania. Zbyt późna decyzja może zamknąć drogę do uzyskania wymaganej liczby punktów, a w niektórych przypadkach uniemożliwić certyfikację z powodu nie spełnienia wymagań krytycznych.

1.1 Istnieją różne rodzaje certyfikacji, w zależności od rodzaju certyfikowanego obiektu:
• LEED for New Construction
• LEED for Homes
• LEED for School
• LEED for Core & Shell
• LEED for Retail
• LEED for Commercial Interiors
• LEED for Existing Buildings
• LEED for Neighborhood Development

Niezależnie od wybranej kategorii, certyfikacja obejmuje 7 grup kategorii, w których łącznie można uzyskać 110 punktów. W 5 podstawowych kategoriach występują tak zwane wymagania krytyczne, których spełnienie warunkuje ubieganie się o certyfikat na każdym z poziomów. Łącznie obowiązkowo do spełnienia mamy 8 punktów w pięciu kategoriach:

1.2 Grupy kategorii systemu certyfikacji LEED:
Zrównoważona lokalizacja ( max. 26 pkt. )
Zmniejszenie wpływu działalności budowlanej na otoczenie poprzez kontrolę erozji gleby i emisji pyłów
Efektywne wykorzystanie zasobów wodnych ( max. 10 pkt. )
Redukcja zużycia wody
Energia i atmosfera ( max. 35 pkt. )
Weryfikacja zainstalowania i skalibrowania systemów związanych z energią zgodnie z wartościami zamieszczonymi w projekcie inwestora budynku
Minimalne wymagania dotyczące charakterystyki energetycznej budynku
Podstawowe wymagania dotyczące zarządzania systemami chłodniczymi
Materiały i zasoby ( max. 14 pkt )
Konieczność zapewnienia łatwo dostępnego obszaru zbierania i przechowywania materiałów do recyklingu
Jakość środowiska wewnętrznego ( max. 15 pkt. )
Minimalny wskaźnik jakości powietrza wewnątrz budynku według szczegółowo określonych norm
Kontrola środowiskowego dymu tytoniowego
Innowacyjność projektu ( max. 6 pkt.,w tym 1 pkt. Za obecność konsultanta LEED)
Priorytety regionalne ( max. 4 pkt. )

1.3 Uzyskanie poszczególnych ilości punktów, pozwala na otrzymanie certyfikatu:

Certyficate – 40-49 pkt.

Silver – 50-59 pkt.

Gold – 60 – 79 pkt.

Platinum – od 80pkt.

Rysunek 3

Wymagana ilość punktów dla certyfikacji LEED

źródło: www.architektura.info

Rysunek 4

Rodzaje certyfikatów LEED

źródło: www.architektura.info

Certyfikacja LEED, obok BREEAM i DGNB to system, który przyjął się w kreowaniu zasad zrównoważonego rozwoju. I choć systemy te wiele różni, łączy je wspólny mianownik: zielone budownictwo.

Rysunek 5.

Porównanie głównych cech systemów LEED, BREEAM i DGNB

źródło: www.architektura.info

2. System certyfikacji BREEAM Jest drugim, co do popularności systemem wielokryterialnej certyfikacji budynków. Stworzony został przez organizację BRE w 1990 r.

Rysunek 6

Certyfikat BREEAM

źródło: www.architektura.info

2.1 System ten pozwala na certyfikację obiektów:

-biurowych

-handlowych

-przemysłowych

Decyzję o certyfikacji obiektu można podjąć nawet 12 miesięcy od rozpoczęcia użytkowania. 

Budynek jest oceniany według 10 kategorii, z których każda posiada określoną ilość podkategorii i przekłada się na procentowy wynik certyfikacji.
W przypadku sześciu z dziesięciu kategorii, występują punkty krytyczne, których spełnienie warunkuje uzyskanie certyfikatu. Inaczej niż w LEED, ilość tych punktów jest zależna od poziomu certyfikacji, na jaki się decydujemy.

2.2 Klasyfikacja certyfiktów BREEAM:

BREEAM Domestic (rodzinny) – ocena certyfikacyjna dla odrestaurowanych budynków inwestorów indywidualnych,

BREEAM EcoHomes (eko-domy) – ocena certyfikacyjna dla remontów generalnych jedno- i wielorodzinnych w Wielkiej Brytanii oraz nowych na terenie Szkocji,

BREEAM EcoHomes XB (eko-domy, bud. spółdzielcze istniejące) – ocena certyfikacyjna ekologiczności budynków i jakości życia mieszkańców,

BREEAM Multi-Residential (różnorodna mieszkaniowa) – nie będąca częścią Ecohomes obejmująca domy studentów – akademiki, domy opieki i domy dla seniora, hotele pracownicze, hotele robotnicze z programem socjalnym powyżej 10%.

2.3 Klasyfikacja certyfikatów BREEAM według funkcji obiektu:

BREEAM Offices (biura) – ocena certyfikacyjna wszystkich nowo projektowanych, remontowanych oraz budynków po znaczącej modernizacji,

BREEAM Education (oświata) – ocena certyfikacyjna nowo zbudowanych, wyremontowanych, jak również rozbudowanych budynków edukacji

BREEAM Courts (sądy) – ocena certyfikacyjna nowo projektowanych i po przeprowadzonym całościowym remoncie dla budynków wymiaru sprawiedliwości,

BREEAM Prisons (zakłady karne) – ocena certyfikacyjna zakładów więziennictwa, poprawczych jak również karnych

2.4 Grupy kryteriów, wraz z punktami krytycznymi:

Zarządzanie (max. 12 %  całkowitej ilości punktów)
Rozruch

Zdrowie i samopoczucie (max. 15 %)
Oprawy oświetleniowe o wysokiej częstotliwości

Energia (max. 19 %)
Wydajność energetyczna
Kontrola zużycia energii przez najemców
Technologie bez lub niskowęglowe

Transport (max 8%)

Woda (max. 6 %)
Zużycie wody

Materiały (max. 12,5 %)

Odpady (max.  7,5 %)
Składowanie odpadów podlegających recyklingowi
Wykorzystanie terenu i ekologia
Ograniczenie wpływu na środowisko

Zanieczyszczenia (max. 10 %)

Innowacja (max. 10 %)

2.5 Poziomy certyfikacji BREEAM:

PASS – 30-44%

GOOD – 45- 54%

VERY GOOD 55-74%

EXCELLENT – 75-84%

OUTSTANDING – od 85%

Rysunek 7

Standardy minimalne i minimalna ilość punktów do uzyskania certyfikatu BREEAM

źródło: www.architektura.info

W przypadku certyfikacji BREEAM, tak jak i w przypadku LEED istnieje możliwość certyfikowania budynków już istniejących. W tym przypadku konieczne jest zatrudnienie asesora posiadającego uprawnienia BREEAM in-Use.

3. System certyfikacji DGNB
Jest to niemiecki certyfikat z wielokryterialnych systemów oceny budynków – młodszy od systemów BREEAM i LEED. Opracowany został przez Niemieckie Stowarzyszenie Budownictwa.

3.1 Doradcy

Wyróżniono dwie kategorie doradców:

DGNB Consultant- posiada podstawową wiedzę z zakresu DGNB

DGNB- bierze on udział w całym procesie powstawania budynku, od etapu projektowania aż do oddania do użytku i uzyskanie certyfikatu.

3.2 Certyfikacja DGNB
W przypadku certyfikacji DGNB, inaczej niż w pozostałych dwóch przypadkach, wymagania krytyczne są tylko dwa i nie są one uzależnione od pozostałych punktów, które warunkują uzyskanie certyfikatu. Wymagań krytycznych jest niewiele, ale są one trudne do spełnienia, a niedopełnienie choć jednego dyskwalifikuje dalszą certyfikację budynku.

3.3 Wymagania krytyczne DGNB:

W powietrzu wybranych pomieszczeń podlegających testowaniu całkowita zawartość LZO ( organicznych związków lotnych ) nie może przekraczać 3000 mikro g/m3, oraz zawartość formaldehydu nie może przekraczać 120 mikro g/m3

Budynki muszą mieć udogodnienia dla osób niepełnosprawnych we wszystkich ogólnodostępnych przestrzeniach

3.4 Certyfikacja DGNB wyróżnia następujące aspekty:
Aspekt ekologiczny – składający się z 15 podkategorii

Aspekt ekonomiczny – 2 podkategorie

Aspekt społeczno-kulturowy  - 17 podkategorii

Aspekt technologiczny – 10 podkategorii
Aspekt jakości procesu – 13 podkategorii

Aspekt lokalizacji  - 8 podkategorii

3.5 Poziomy certyfikacji DGNB:

Bronze – Silver - Gold

[przy czym uzyskanie wyższej kategorii wymaga spełnienia wszystkich warunków kategorii niższej ]

Rysunek 8

Poziomy certyfikacji DGNB

źródło: www.architektura.info

Certyfikacja  DGNB jest możliwa do zastosowania praktycznie w każdym typie budynków, ze względu na swoją unikalność kryteriów. Kryteria te można odnieść zarówno do budynku biurowego jak i mieszkaniowego czy też szkoły lub przedszkola. Daje to praktycznie nieograniczone możliwości stosowania.
Rysunek 9

Wymagania krytyczne i minimalna ilość punktów do uzyskania certyfikatu DGNB

źródło: www.architektura.info

4. Polskie świadectwo energetyczne Przyjęty przez Ministerstwo Infrastruktury wzór świadectwa energetycznego budynku obejmuje niezbędny zakres informacji dla jego użytkowników oraz ewentualnej ewidencji (rejestru) i kontroli jakości wykonywanych świadectw.

4.1 Rozporządzenie określa: -metodę obliczania i oceny charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego przeznaczonego wyłącznie do mieszkania -metodę obliczania i oceny charakterystyki energetycznej dla pozostałych typów budynków -zasady postępowania przy sporządzaniu charakterystyki energetycznej w przypadku budynków o funkcjach mieszanych

4.3 Świadectwo energetyczne
Świadectwo ma pełnić zasadniczą rolę w systemie oceny charakterystyki energetycznej budynku. Jest dokumentem określającym jakość budynku czy mieszkania z punktu widzenia zużycia energii. Dla nowego budynku jest właściwie uzupełnieniem projektu budowlanego.

Sposób sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielna całość techniczno-użytkową określa Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6.11.2008r. W rozporządzeniu tym także podano metodologię obliczania takiej charakterystyki energetycznej oraz wzór świadectwa charakterystyki energetycznej.

Charakterystykę energetyczną określa się na podstawie obliczonego wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną budynku ocenianego EP (ilość energii dostarczanej do budynku na potrzeby ogrzewania, wentylacji, chłodzenia, przygotowania ciepłej wody użytkowej i oświetlenia przeliczana na energię pierwotną i odniesiona do jednostki powierzchni naszego budynku o regulowanej temperaturze powietrza). Wskaźnik EP [kWh/m2rok] obejmuje sumę rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną użytkowanej dla celów ogrzewania i wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej wraz z energia pomocniczą.
Wskaźnik EP wynika z odpowiedniego przemnożenia energii końcowej EK , przez współczynniki nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej wynikające z  każdego wykorzystanego nośnika energii (np. oleju opałowego, gazu, energii elektrycznej, energii odnawialnych itp.). Uzyskane małe wartości EP wskazują przede wszystkim na małe obciążenie środowiska w całym procesie wytwarzania i przesyłania energii w danym obiekcie.

Rozporządzenie wprowadza, oprócz wskaźnika EP również wskaźnik EK. Wskaźnik ten określa roczne zapotrzebowanie energii końcowej na jednostkę powierzchni pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza w budynku albo lokalu mieszkalnym i jest wyrażony podobnie jak wskaźnik EP w kWh/(m2rok) - jest to współczynnik określający obliczeniową ilość energii potrzebnej do zaspokojenia zapotrzebowania danego budynku, z uwzględnieniem sprawności systemów wytwarzających ciepło i ciepła wodę użytkową. 

Jego obliczenie pozwala na określenie obiektywnych własności cieplnych obudowy ( ścian, stropów, okien, drzwi)  danego budynku, a to oznacza korzyści na przykład dla nabywców nieruchomości. Będą oni mogli podjąć decyzję o zakupie, znając faktyczne zapotrzebowanie energetyczne budynku niezależne od rodzaju medium zasilającego i porównywać je z innymi oferowanymi budynkami czy lokalami.

Rysunek 10
Wzór certyfikatu energetycznego budynku
źródło: www.architektura.info

Źródła:

-Przegląd Budowlany nr 5/2011
-www.gbci.org
-www.worldgbc.org

-www.architektura.info
-www.breeam.org
-www.bre.co.uk