WYDARZENIA ZA PANOWANIA RÓŻNYCH KRÓLÓW
Henryk Walezy (1573-1574)
Stefan Batory (1576-1586)
bitwa pod Lubieszowem (1577) – Batory kontra Gdańsk
utworzenie Trybunału Koronnego (1578) – najwyższy sąd apelacyjny Królestwa Polskiego
wojna wyproszona
rozejm w Jamie Zapolskim (1582) – kończy wojnę Polski z Rosją o Inflanty (Rzeczpospolita Inflanty odzyskuje)
utworzenie Akademii Wileńskiej (1579) – rektor Piotr Skarga
oblężenie Pskowa (1781) – decydujące w wojnie z Rosją o Inflanty, choć nie zakończone sukcesem)
aresztowanie Samuela Zborowskiego przez Jana Zamoyskiego (1784)
Zygmunt III Waza (1587-1632)
bitwa pod Kircholmem (1605) – d-ca: Chodkiewicz, zmagania o dominium maris Baltici (wojna polsko-szwedzka)
bitwa pod Byczyną (1588) – bitwa z Habsburgami o uznanie Zygmunta III Wazy królem, na czele wojsk polskich Jan Zamoyski
zjazd w Jędrzejowie (1592) – zwolennicy Zamoyskiego niechętni wobec króla
traktat bytomsko-będziński (1589) – Habsburgowie uznają Zygmunta III królem Polski i Litwy i zrzekają się prawa do tronu polskiego
Zygmunt III Waza królem Szwecji (1794) – spór z Karolem Sudermańskim
przyłączenie Estonii do Polski (1600)
unia brzeska (1596) – włączenie części kościoła prawosławnego do kościoła katolickiego (zachowany obrządek prawosławny, ale pod zwierzchnictwem papieża i z uznaniem dogmatów katolickich)
król przenosi się do Warszawy (1596) – po pożarze Wawelu, Kraków nadal oficjalną stolicą
rokosz Zebrzydowskiego/ rokosz sandomierski (1606-1609) – bunt szlachty przeciwko królowi
bitwa pod Guzowem (1607) – starcie polsko-polskie w ramach rokoszu Zebrzydowskiego
bitwa pod Kłuszynem (1610) – zwycięstwo hetmana Żółkiewskiego w czasie wojny polsko-rosyjskiej (w starciu biorą udział też posiłki szwedzkie po stronie rosyjskiej)
rozejm w Dywilinie (1618 lub 1619) – kończy wojnę polsko-rosyjską będącą następstwem Dymitriad – uzyskanie ziem smoleńskiej, czernichowskiej i siewierskiej
bitwa pod Cecorą (1620) – Polska kontra wojska turecko-tatarskie (przegrana Polski)
bitwa pod Chocimiem (1621) – zwycięstwo Polski nad armią turecko-tatarską, d-ca Chodkiewicz
Polacy opuszczają Kreml (1612)
III dymi triada (1617)
bitwa pod Oliwą (1627) – bitwa morska, zwycięstwo nad bardziej doświadczoną flotą szwedzką
bitwa pod Trzcianą (1629) – zwycięstwo Polski, hetman Koniecpolski (starcie ze Szwecją)
rozejm w Altmarku (1629) – bardzo niekorzystny dla Polski, kończył wojnę ze Szwecją
Władysław IV (1632-1648)
pokój w Polanowie (1634) – kończy wojnę polsko-rosyjską (za opłatę finansową król rezygnuje z pretensji do tytułu cara)
sprawa Rakowska (1638) – uczniowie szkoły ormiańskiej obrzucają kamieniami krzyż; arian skazano na banicję
klęska pod Żółtymi Wodami (1648) – pierwsza bitwa powstania Chmielnickiego
pokój w Sztumskiej Wsi (1635) – ze Szwecją, korzystniejszy niż ten w Altmarku
Jan Kazimierz (1648-1668)
klęska w bitwie pod Piławcami – hańba plugawiecka (1648) – klęska w bitwie w czasie powstania Chmielnickiego
ugoda w Perejasławiu (1654) – ugoda między Chmielnickim i kozakami a Rosją, na mocy której Ukraina została poddana jurysdykcji rosyjskiej
bitwa pod Batohem (1652) – klęska wojsk polskich w starciu z kozakami
pierwsze użycie liberum veto (1652) – poseł Siciński z Upity
bitwa pod Ujściem (1655) – początek wojen polsko-szwedzkich, jej skutkiem jest kapitulacja Wielkopolski
układ w Kiejdanach (1655) – Janusz i Bogusław Radziwiłłowie + przedstawiciel króla Szwecji – oddanie szwedzkiej protekcji Wielkie Księstwo Litewskie
oblężenie Jasnej Góry (1657) – ksiądz Kordecki
konfederacja tyszowiecka (1655) – gł. postanowienie = wypowiedzenie przez polską szlachtę posłuszeństwa Karolowi Gustawowi
śluby lwowskie (1656)
bitwa pod Gołębiem (1656) – klęska Czarnieckiego
bitwa pod Warką (1656) – I zwycięstwo w wojnie w czasie potopu szwedzkiego
traktat wileński (1656) – kończył wojnę polsko-rosyjską (oba kraje mają razem walczyć przeciwko Szwecji, Ukraina pozostaje przy Polsce
traktat w Radnot (1656) – projekt rozbioru Polski
Pokój w Oliwie (1660)
wprowadzenie akcyzy (1657)
wygnanie arian (1658)
bitwa pod Mątwami (1666) – klęska wojsk królewskich próbujących stłumić rokosz Lubomirskiego
porozumienie w Łęgonicach (1666) – kończy rokosz Lubomirskiego
abdykacja (1668)
Michał Korybut Wiśniowiecki (1669-1673)
konfederacja gołąbska (1672) – król, szlachta, wierna królowi magnateria, która ma wspierać króla przeciwko „malkontentom” np. w planach zawarcia pokoju z Turcją
konfederacja szczebrzeszyńska (1672) – konfederacja zawiązana przez Sobieskiego, gromadziła przeciwników króla
oblężenie Kamieńca Podolskiego (1672)
bitwa pod Chocimiem (1673) – zwycięstwo Sobieskiego
Jan III Sobieski (1674-1696)
rozejm w Żurawnie (1676) – między Polską a Turcją
odsiecz Wiedeńska (1683)
bitwa pod Parkanami (1683) – zwycięstwo Sobieskiego nad Turcją (właściwie 2 bitwy w krótkim odstępie czasu)
obrona Trębowli (1675) – Anna Dorota Chrzanowska
August II Mocny
sejm niemy (1717)
August III
Stanisław August Poniatowski (1764-1795)
konfederacja barska (1768)
wojna polska (1768) – Rosja kontra Turcja
porwanie króla przez konfederatów (1771)
I rozbiór (1772)
II rozbiór (1793)
III rozbiór (1795)
powołanie Rady Nieustającej i KEN-u (1795) – na sejmie rozbiorowym (1793-1795)
sejm wielki (1788-1792)
bitwa pod Zieleńcami (1792) – utworzenie Orderu Virtutti Militari
powstanie kościuszkowskie (1794)
uniwersał połaniecki (1794)
czarna procesja (1789)