wentylacja klimatyzacja opracowanie ALL

1.Wentylacja i klimatyzacja: definicje i podział systemów

Wentylacja-zorganizowany proces wymiany powietrza z jednoczesnym usuwaniem na zewnątrz do otoczenia substancji wydzielającej się w powietrzu.

Klimatyzacja-kompleksowa wentylacja, proces wymiany powietrza w pomieszczeniu, mający na celu utrzymywanie zadanych warunków klimatycznych, czyli odpowiedniego zakresu temperatur i wilgotności powietrza, zapewniających dogodne warunki do pracy i funkcjonowania człowieka (warunki komfortu) lub optymalne warunki dla określonego procesu przemysłowego.

Urządzenia klimatyzacyjne mogą działać:

-na powietrzu zewnętrznym

-na mieszaninie powietrza zewnętrznego i usuwanego z pomieszczeni, o zmiennej lub stałej proporcji

WENTYLACJA

OGÓLNA MIEJSCOWA ODCIĄGI MIEJSCOWE POZAROWA

NATURALNA MECHANICZNA

GRAWITACYJNA NAWIEWNA PODCISNIENIOWA

AERACJA WYWIEWNA NADCISNIENIOWA

INFILTRACJA NAWIEW-WYWIEWNA ZRÓWNOWAZONA

PRZEWIETRZANIE

2.Klimat zewnętrzny Polski i jego zmienności-okresy letni i zimowy: parametry obliczeniowe

Klimat zewnętrzny Polski dzielimy na okres letni i zimowy. W Polsce ze względu na parametry obliczeniowe wyróżnia się w okresie:

Letnim - dwie strefy klimatyczne [od kwietnia do września, max. Temp. Przypada na lipiec i sierpień]

Zimowym - pięć stref klimatycznych

Obliczenia projektowe urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych wykonuje się w oparciu o dane zamieszczone w tabelach. Parametry obliczeniowe powietrza zewnętrznego stanowią umowne punkty graniczne, w odniesieniu do których sporządza się bilanse ciepła i wilgotności w danym obiekcie. Obliczenia dotyczące urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych przeprowadza się w dwóch układach parametrów obliczeniowych powietrza zewnętrznego-letnim i zimowym. Zakłada się że zimą wilgotność względna powietrza zewnętrznego φZ =100%.

3. Uporządkowany wykres częstotliwości występowania temperatur powietrza zew. dla Katowic

-20o Temp.zew

2OC tś®=8,10C

100C

240C , Czas ogrzewania

0 1000 4000 5000 8760 h

4.skala jakości powietrza odczuwana przez ludzi-definicje olfa i decybela

Olf- jednostka powonienia - ogólna ilość biozanieczyszczeń wydzielanych przez jedną standardową osobę czyli osobę o powierzchni ciała 1,8m3 w pozycji siedzącej korzystającej z natrysku 0,7 raza dziennie oraz codziennie zmieniającą bieliznę

Decypol – zanieczyszczenie - oznacza zanieczyszczenie spowodowane przez jedna standardowa osobę-1olfa jeżeli strumień objętości przepływającego czystego powietrza wynosi 36m3/h

-Skala jakości powietrz odczuwalna przez ludzi

dpol 100

budynki ze złymi warunkami

10

budynki z dobrymi warunkami

1

powietrze wewnętrzne(miasta)

01

powietrze zewnętrzne (góry)

001

5.wentylacja a sprawność energetyczna człowieka

Dzienne zapotrzebowanie energetyczne człowieka wynosi 9000kJ, sprawność energetyczna człowieka wynosi 20%

Wymiana ciepła odbywa się:

-przewodzenie

-konwekcja

-promieniowanie

-odparowanie potu

Intensywność przepływu ciepła zależy od:

-temp.powietrza

-średniej temp. Promieniowania

-cisnienia pary wodnej

-predkosci ruchu powietrza

6.bilans cieplny i parametry wpływające na samopoczucie

Komfort cieplny - stan, w którym człowiek czuje, że jego organizm znajduje się w stanie zrównoważonego bilansu cieplnego, tzn. nie odczuwa ani uczucia ciepła, ani zimna. Dodatkowo komfort termiczny oznacza, że nie występuje żadne niepożądane nagrzewanie lub chłodzenie poszczególnych części ciała, na przykład chłodzenie karku i szyi przez przeciągi, czy nagrzewanie nóg przez ciepło promieniujące ze zbyt ciepłej podłogi. W przypadku pomieszczeń określenie uczucia komfortu jest problematyczne, gdyż jest ono odczuwane indywidualnie i subiektywnie. Ideałem byłby system gwarantujący jak najmniejszy procent ludzi niezadowolonych z panujących warunków. Decydujący wpływ na odczuwanie komfortu cieplnego ma intensywność wymiany ciepła między organizmem a otoczeniem.

Parametry wpływające na samopoczucie:

-temperatura powietrza według wskazań termometru suchego

-wilgotność względna powietrza

-predkość i kierunek ruchu powietrza

-temperatura powierzchni przegród otaczających

Elementy mikroklimatu:

-temperatura powietrza wewnętrznego

-wilgotność względna powietrza wewnętrznego

-prędkość ruchu powietrza

-stan higieniczny powietrza

-średnia temp.promieniowania powierzchni otaczającej

6. Bilans cieplny i parametry wpływające na samopoczucie człowieka.

Bilans cieplny określa ilość ciepła wymienioną między organizmem człowieka a otoczeniem w różnych warunkach środowiska.

S = (M – W) – E ± R ± C – Res

S - ? ciepła zgromadzonego w org. powyżej ilości niezbędnej do utrzymania stałej temperatury wewnętrznej ciała,

M – ilość ciepła wytworzonego przez org. w drodze przemian metabolicznych,

W – ilość ciepła (energii) wydatkowanej na wykonaną pracę,

E – ilość ciepła oddana do otoczenia w wyniku pocenia (parowanie),

R – ilość ciepła oddana lub zyskana w wyniku promieniowania,

C – ilość ciepła oddana lub uzyskana w wyniku konwekcji,

Res – ilość ciepła oddana w wyniku oddychania.

S = [(M – W) – E ± R ± C – Res] = 0

Organizm człowieka, jako istoty stałocieplnej, w swoim działaniu stara się utrzymać temperaturę ciała na możliwie stałym poziomie. Temperatura skóry człowieka, która w warunkach normalnych wynosi około 33-36 stopni C, jest zazwyczaj wyższa od temperatury powietrza oraz otaczających przegród budowlanych. To właśnie ona decyduje o indywidualnym odczuciu ciepła lub zimna, a także o kierunku wymiany ciepła między człowiekiem i jego najbliższym otoczeniem. Gdy temperatury skóry spadnie poniżej 32 stopni C człowiek zaczyna odczuwać zimno, po przekroczeniu 37 stopni C zaczyna się intensywnie pocić.

Podstawowymi parametrami powietrza wpływającymi na samopoczucie są:

• temperatura powietrza wg wskazań termometru suchego,

• wilgotność względna powietrza,

• prędkość i kierunek ruchu powietrza,

• temperatura powierzchni otaczających przegród.

7. Warunki komfortu cieplnego człowieka (wilgotność względna, temperatura, prędkość przepływu powietrza): maksymalna prędkość powietrza w funkcji temperatury pomieszczenia, krzywa parności – wykresy.

Warunki komfortu cieplnego dla ludzi normalnie ubranych, odpoczywających lub wykonujących lekką pracę panują w pomieszczeniu gdy:

- wilgotność względna powietrza wynosi 30-70%, optymalnie 0-60%, a szybkość zmiany

wilgotności względnej nie przekracza 20% w ciągu godziny

- temperatura powietrza w okresie zimowym wynosi 20-22 stopni C, latem wynosi 23-25

stopni C; dopuszczalna wartość temperatury w pomieszczeniach przemysłowych w lecie

wynosi 28 stopni C

- prędkość powietrza w strefie przebywania ludzi 0,2 – 0,5 m/s.

8. Wskaźniki komfortu cieplnego PMV i PPD – definicje i interpretacja, kategorie jakości powietrza w pomieszczeniach.

PMV (Predicted Mean Vote) i PPD (Predicted Percent of Dissatisfied) to podstawowe i powszechnie stosowane wskaźniki służące do oceny środowiska umiarkowanego (np. w pomieszczeniach biurowych). Wskaźniki te zostały zaproponowane przez Fangera, i stanowią prostą i szybką metodę do oceny komfortu cieplnego.

PMV jest wskaźnikiem służącym do wyznaczania tzw. przewidywanej średniej oceny

środowiska termicznego w danym pomieszczeniu, i ma zastosowanie w przypadku spełnienia

następujących warunków:

-temperatura powietrza w analizowanym pomieszczeniu: 10 – 30 st. C

- średnia temperatura promieniowania przegród (np. ściany zewnętrzne, stropy, okna) w

pomieszczeniu: 10 – 40 st. C

- prędkość powietrza w pomieszczeniu: 0 – 1m/s,

- ciśnienie cząstkowe pary wodnej w pomieszczeniu: 0 – 2700Pa.

- wydatek energetyczny osób przebywających tym pomieszczeniu: 0,8 - 4,0met (46,6 –

232,8W/m2),

- izolacyjność termiczna odzieży ww. osób: 0 – 2clo,

Środowisko komfortowe pod względem mikroklimatu (tzw. umiarkowane) zawiera się w

przedziale 0,5<PMV<+0,5.

Dla danej wartości PMV można ponadto określić wskaźnik PPD, tj. przewidywany odsetek

osób oceniających zdecydowanie negatywnie badane środowisko termiczne.

9. Obszar komfortu cieplnego – funkcja temperatury i wilgotności względnej.

Temperatura odbierana przez człowieka, tzw. temperatura odczuwalna,

jest wypadkową działania na niego temperatury powietrza oraz temperatury

promieniowania otoczenia. Spadek temperatury odbieranej jako komfortowa można

w pewnym zakresie zrekompensować wzrostem izolacyjności cieplnej odzieży lub

zwiększeniem aktywności fizycznej.

Wilgotność względna powietrza wywiera wpływ na odprowadzanie ciepła z organizmu na drodze odparowania potu. Wilgotność powietrza ma stosunkowo mały

wpływ na warunki komfortu cieplnego w środowiskach termicznych umiarkowanych. Człowiek znajdujący się w czystym powietrzu o temperaturze od 15 do 27°C

nie jest w stanie odczuć zmian wilgotności nawet w dość znacznym zakresię, takim

jak przedział o wartościach od 25 do 75% [2]. Dopiero wysoka wilgotność względna

i temperatura powietrza łącznie powodują uczucie dyskomfortu. Wzrost wilgotności

względnej można rekompensować zwykle nieznacznym spadkiem temperatury.

10. Schemat przebiegu wentylacji ciągłej i okresowej – zmiany stanu powietrza w czasie.

Wentylacja ogólna polega na całkowitej wymianie powietrza w

pomieszczeniu poprzez usunięcie zanieczyszczonego powietrza i dostarczenie

świeżego. Proces ten może przebiegać w sposób ciągły lub okresowy.

Rys. Przebieg stężenia lub temperatury powietrza w pomieszczeniu podczas

działania wentylacji okresowej i ciągłej [1]

Powyższy rysunek ilustruje stan powietrza w przykładowym pomieszczeniu,

w którym następuje nieustanne wydzielanie się ciepła lub substancji

zanieczyszczającej. Są tu wyszczególnione trzy przypadki:

− W pomieszczeniu nie ma wentylacji (lub jest, ale niedostateczna) – stan taki

przedstawia krzywa AB. Z powodu słabej wymiany powietrza stężenie

zanieczyszczeń lub temperatura wzrasta po upływie pewnego czasu τ n powyżej

granicy s max (t max )

− W pomieszczeniu działa wentylacja okresowa – stan taki przedstawiają krzywe

AB, BA 1 , A 1 B 1 , B 1 A 2 itd. W momencie, kiedy stężenie substancji

zanieczyszczającej zbliża się do granicy s max , należy uruchomić wentylator (lub

w inny sposób doprowadzić do wymiany powietrza), co spowoduje spadek tego

stężenia po upływie czasu τ w do poziomu s 0 . Po przerwaniu wentylacji stan

powietrza ponownie się pogorszy tak, więc cały proces trzeba będzie powtórzyć

od początku. Ten rodzaj wentylacji nie nadaje się jednak do pomieszczeń,

w których jest wymagany ustabilizowany stan powietrza. Najczęściej stosuje się

go w mieszkaniach, klasach, salach szpitalnych.

− W pomieszczeniu działa wentylacja ciągła – ilustruje to krzywa AC. Parametry

procesu wentylacji zostały tak dobrane, że na skutek odpowiednio dużego

przepływu powietrza przez pomieszczenie (pomimo dość gwałtownego wzrostu

stężenia zanieczyszczeń lub temperatury na początku rozpatrywanego okresu),

po pewnym czasie stężenie (lub temperatura) stabilizuje się poniżej granicy s max .

11. Specyficzne pojęcia termodynamiczne: wielkość właściwa, strumień wielkości, pojemność cieplna właściwa (ciepło właściwe), średnia pojemność cieplna właściwa, przemiana politropowa, indywidualna i uniwersalna stała gazowa, równanie stanu gazu, entalpia właściwa.

Ciepło właściwe to ilość ciepła Q potrzebna do ogrzania1 kg substancji o jeden stopień (1° C = 1K):

Ciepło właściwe substancji– cw
Im większe ciepło właściwe, tym więcej ciepła należy dostarczyć substancji, aby jej temperatura wzrosła o jeden stopień. Ciepło właściwe wody jest duże i wynosi 4200 J/kg K.

STRUMIEŃ WIEKOŚCI- wielkości odniesione do czasu (t) nazywane są strumieniem danej wielkości i oznaczane kropka nad symbolem danej wielkości np. strumieniem masy lub objętości

m = ----

t

V = -----

t

Czynnik termodynamiczny – (gaz, para, mieszanina par) jest to substancja biorąca udział w procesach wymiany masy i ciepła.

Ciepło właściwe:

Q J

Q = ---- ---

M kg

Pojemność cieplna właściwa (ciepło właściwe) – c

c

c = ------ J/Kxkg

m

ŚREDNIA POJEMNOŚĆ CIEPLNA – Cśr dla danej temperatury w zakresie t1 – t2 jest równa:

q

Cśr = ---------

t1-t2

Równanie stanu:

F (p,v,T)

Równanie stanu gazu Clopeyrone’a dla 1 kg : indywidualna stała gazowa:

1 postać równania:

p x V = Ri x T

Równanie stanu gazu dla dowolnej ilości gazu ( m x kg) zajmującego objętość (V x m3)

2 postać równania:

p x V = m x Ri x T

m = n x M – masa

p x V = n x M x R1 x T

iloczyn:

M x Ri – jest uniwersalną stałą gazową

RM = 8314,7 J/kmol x K

3 postać równania:

P x V = n x RM x T

PRZEMIANA POLITROPOWA – c =const

Przemiana podczas której ciepło jest tak doprowadzane lub odprowadzane, że temperatura jest proporcjonalna do ilości ciepła, czyli podczas której pojemność cieplna właściwa nie ulega zmianie, nazywa się przemiana politropową. Krzywa przedstawiająca taką przemianę nazywa się politropą

Dg = c – dT

Równanie politropy

p x vn = const

ENTALPIA WŁAŚCIWA

Entalpia właściwa jest równa sumie energii wewnętrznej właściwej i pracy przetłaczania

Pojemność cieplna właściwa (ciepło właściwe) - ciepło właściwe rozumiemy jako stosunek ilości ciepła pobranego przez jednostkową masę substancji do zmiany temperatury wywołanej pobraniem tego ciepła.

gdzie:

Przemiana politropowa - charakteryzuje się stałym ciepłem właściwym przemiany. Przemiana ta dotyczy gazów doskonałych, nie dotyczy półdoskonałych.

Indywidualna i uniwersalna stała gazowa:

Stała gazowa (uniwersalna stała gazowa) (oznaczana jako R) – stała fizyczna równa pracy wykonanej przez 1 mol gazu doskonałego podgrzewanego o 1 kelwin (stopieńCelsjusza) podczas przemiany izobarycznej.

Uniwersalna stała gazowa jest stałym współczynnikiem w równaniu stanu gazu doskonałego:

gdzie:

Indywidualna stała gazowa (oznaczana jako r) – stała fizyczna równa pracy wykonanej przez 1 kg gazu podgrzewanego o 1 kelwin (stopień Celsjusza) podczas przemiany izobarycznej.

Również indywidualna stała gazowa jest stałym współczynnikiem w równaniu stanu gazu doskonałego:

gdzie:

Równanie stanu gazu - Równanie Clapeyrona, równanie stanu gazu doskonałego to równanie stanu opisujące związek pomiędzy temperaturą, ciśnieniem i objętością gazu doskonałego, a w sposób przybliżony opisujący gazy rzeczywiste. Sformułowane zostało w 1834 roku przez Benoîta Clapeyrona. Prawo to można wyrazić wzorem

gdzie:

Entalpia - to wielkość termodynamiczna określająca stan termodynamiczny układu i równa jest sumie energii wewnętrznej U układu oraz iloczynowi jego objętości i ciśnienia. Zmiana entalpii przy stałym ciśnieniu jest miarą ilości ciepła wymienionego przez układ z otoczeniem. I – entalpia, U – energia wewnętrzna, p – ciśnienie statyczne bezwzgl., V – objętość całkowita ciała. I = U + p V. Entalpia jest funkcją tych samych parametrów stanu co energia wewnętrzna.

12. Powietrze wilgotne – prawo Daltona, wilgotność właściwa – x, zawartość wilgoci w powietrzu w stanie nasycenia – x, wilgotność bezwzględna (gęstość) p, wilgotność względna powietrza – q, entalpia właściwa powietrza wilgotnego – i.

Powietrze wilgotne – prawo Daltona

Powietrze wilgotne jest mieszaniną gazów o właściwościach podobnych do właściwości gazów doskonałych i dlatego można go traktować z dostateczną dokładnością jako gaz doskonały. Podlega tym samym prawom co wszystkie gazy doskonałe.

Powietrze wilgotne może być :

1. nienasycone – para wodna zawarta w powietrzu jest parą przegrzaną

2. nasycone – para wodna zawarta w powietrzu jest parą suchą nasyconą

3. zamglone – woda występuje w postaci pary wilgotnej

Prawo Daltona

Ciśnienie powietrza wilgotnego p składa się z ciśnienia cząstkowego powietrza suchego pp
i ciśnienia cząstkowego pary wodnej pw

p = pp+ pw [Pa]

Ciśnienie cząstkowe pary wodnej jest zawsze mniejsze od całkowitego ciśnienia mieszaniny.

Wilgotność właściwa – x (zawartość wilgoci)

Jest to podstawowa wielkość charakteryzująca stan powietrza wilgotnego i jest zdefiniowana wzorem:

mw

x = ---- [kg/kg]

mp

w którym :

mw – masa wody [kg]

mw – masa powietrza suchego [kg]

Wielkość ta oznacza masę wilgoci przypadającą na 1 kg powietrza suchego, a więc zawartą
w (1+x) kg powietrza wilgotnego.

Zależność między zawartością wilgoci i ciśnieniem cząstkowym, można wyrazić
z dokładnością dostateczną do celów technicznych za pomocą wzoru :

pw

x = 0,622 ----------- [kg/kg]

p-pw

Przy danym ciśnieniu powietrza wilgotnego p, zawartość wilgoci zależy wyłącznie od ciśnienia cząstkowego pary wodnej pw

Zawartość wilgoci w powietrzu w stanie nasycenia – x”

określa się wg zależności :

p”w

x” = 0,622 ----------- [kg/kg]

p-p”w

Zawilżenie powietrza określić można również za pomocą wilgotności bezwzględnej.

Wilgotność bezwzględna - jest to masa wilgoci zawartej w 1m3 powietrza wilgotnego. Wilgotność bezwzględną oznacza się przez ρw i oblicza wg wzoru :

mw

ρw = ------- [kg/m3]

V

w którym :

mw – masa wilgoci zawartej w powietrzu [kg]

V - objętość wilgotnego powietrza [m3]

Z równania tego wynika, że wilgotność bezwzględna powietrza suchego równa jest zero. Jeśli, przy stałej temperaturze, masa wody w powietrzu zwiększa się, to wzrasta również wilgotność bezwzględna powietrza. Dzieje się tak, aż do uzyskania maksymalnej wartości ρ”w, zwanej wilgotnością nasycenia (wówczas ρw = ρ”w)

Wilgotność względna powietrza – φ

Jest to stosunek wilgotności bezwzględnej ρw do wilgotności nasycenia ρ”w , w warunkach tej samej temperatury

ρw

φ = ------ (1)

ρ”w

lub

ρw

φ = ------ 100% [%]

ρ”w

Stosując równanie gazu doskonałego, zależność (1) można przekształcić do postaci stosowanej w praktyce do wyznaczania wilgotności względnej powietrza :

pw

φ = ------

p”w

Entalpia właściwa powietrza wilgotnego – i

Entalpia – jest to wielkość charakteryzująca stan fizyczny powietrza wilgotnego
i definiowana jest jako jego pojemność cieplna

Entalpię właściwą powietrza wilgotnego odnosi się do 1 kg powietrza suchego, czyli do
(1+x) kg powietrza wilgotnego.

Entalpia właściwa powietrza wilgotnego o wilgotności właściwej x i temperaturze t jest równa:

i = ip + x . iw [kJ/kg]

Po rozwinięciu składników tego równania, można zapisać, że :

i = cpp . t + x(ro + cpw . t) [kJ/kg]

gdzie :

ip – entalpia powietrza suchego [kJ/kg]

iw – entalpia pary wodnej [kJ/kg]

cpp = 1 kJ/(kg.K) – średnia wartość ciepła właściwego powietrza przy stałym ciśnieniu
w zakresie temperatury 0÷t°C

t – temperatura wilgotnego powietrza [°C]

x - zawartość wilgoci – wilgotność właściwa [kJ/kg]

ro – 2500kJ/kg – ciepło parowania wody w temperaturze 0°C i ciśnieniu 0,1 MPa

cpw = 1,96 kJ/( kg.K) – średnie ciepło właściwe pary wodnej w przedziale temperatury 0÷t°C

Po podstawieniu wartości liczbowych, wzór na entalpię właściwą przyjmuje postać :

i = t + x(2500 + 1,96 t) [kJ/kg]

  1. Wykres Moliera i-x powietrza wilgotnego – najważniejsze elementy wykresu.

Powietrze jest mieszaniną różnych gazów przy czym głównie tlenu, azotu i pary wodnej. Ilości pary wodnej, która może być w powietrzu, jest ograniczona.

Zawartość pary wodnej w powietrzu atmosferycznym zmienia się, a zachowanie jej jest odmienne od pozostałych gazów (możliwość zmiany stanu skupienia) - można więc do celów praktycznych traktować powietrze atmosferyczne jako mieszaninę powietrza suchego (składającego się wyłącznie z gazów) oraz pary wodnej. Ilość pary wodnej znajdującej się w jednostce objętości powietrza nie może przekraczać pewnej wielkości maksymalnej, która jest zależna od temperatury. Czym cieplejsze powietrze, tym więcej pary wodnej może być w nim zawarte. Wykres Molliera przedstawia relacje między temperaturą powietrza, wilgotnością i entalpią. Jest podstawowym narzędziem dla inżynierów budownictwa i projektantów wentylacji.

SKALA TEMPERATUR
Temperatura "t" jest standardową zmienną dla diagramu Molliera odznaczoną na osi pionowej "y". Dla systemów wentylacji i klimatyzacji przyjmuję się zakres od -15 do +40 °C
Linie proste od strony lewej do prawej są to izotermy - tzn. linie o stałej temperaturze powietrza
Izoterma dla 0 °C jest równoległa do osi "x" - horyzontalnej. Izotermy dla wyższych temperatur mają ze wzrostem temperatury coraz większe nachylenie. Poniżej odznaczone izotermy na wykresie Molliera.

SKALA WILGOTNOŚCI BEZWZGKĘDNEJ
Drugą ważną zmienna jest zawartość wody w powietrzu "x" (wilgotność bezwzględna powietrza) Odznaczona jest na osi poziomej (x). Linie biegnące pionowo są paramerami stałej zawartości wody. Znajomość zawartości wody i temperatury, pozwala jednoznacznie określić "punkt" na psychometrycznym wykresie. Z tego powodu wykres psychometryczny często nazywany jest wykresem t, x. Jednostką dla wilgoci bezwzględnej lub zawartości wody x jest gram "wody" na kilogram suchego powietrze [g/kg].

Diagram II poniżej prezentacja punktu P1 o parametrach t=18 °C i x = 6 g/kg

CIŚNIENIE CZĄSTECZKOWE PARY WODNEJ (prężność pary wodnej)
Ciśnienie powietrza wilgotnego pb jest sumą ciśnienia powietrza suchego pl i ciśnienia pary wodnej pD [ pb= pl + pD ]. Ciśnienie pary wodnej jest to cząstkowe ciśnienie, jakie wywiera para wodna znajdująca się w powietrzu. Jednostką miary są paskalale [Pa]. [1 Pa = 1 N / m2 ] . Najwyższa możliwai maksymalna zawartość pary wodnej bardzo szybko wzrasta ze wzrostem temperatury. Przegrzana para wodna ma pewne ciśnienie pD (cisnienie pary). Cisnienie pary jest częścią całkowitego ciśnienia powietrza. Większa porcja pary wodnej, powoduję większe ciśnienie pD. Ciśnienie pary wodnej możemy reprezentować jako linię horizontalną równoległą do osi wilgotności bezwzględnej "zawartości wody w powietrzu" x. Łatwo wówczas określić z wykresu jakiemu ciśnieniu pD odpowiada jaka zawatrość wody - xz. Przykładowo dla x= 6 g/kg → pD=9,42 mbar
Uwaga ! 1 Pa =1 N/m2 = 10-5 bar czyli 9,42 mbar = 9,42 hPa = 942 Pa = 7,07 mmHg
Cząsteczkowe ciśnienie pary wodnej tzn koncentracja pary wodnej w powietrzu może zwiększać się do poziomu nasycenia. W tym punkcie powietrze już nie "przyjmuję" większej ilości wilgoci. Dalsze zwiększanie ponad ciśnienie nasycenia spowoduję kondenscję pary wodnej (woda wykrapla się tworząc mgłe). Ciśnienie nasycvenia ps zależy od temperatury i ciśnienia atmosferycznego powietrza. Jako, że wykresy psyhometryczne tworzy się dla sciśle określonego ciśnienia atmosferycznego to ta zmienna nie dotyczy wykresów psyhometrycznych. Wprowadzając na wykres psyhometryczny pary danych - temperatura i odowiadające jej ciśnienie nasycenia tworzymy linię nasycenia. Wzdłóż tej linii powietrze jest nasycone parą wodną w 100%. Każde zwiększenie pary wodnej w powietrzu spowoduję kondensację.

Diagram poniżej przedstawia sposób wyznaczania maksymalnej zawartości pary wodnej - przykładowo dla t=18 oC maksymalna zawartość pary wodnej wynosi 12,78 (obliczenia dla 1013 hPa )

LINIE O STAŁEJ WILGOTNOŚCI WZGLĘDNEJ
Powietrze jest nasyconę w 100 % parą wodną (wilgotność względna równa 100 %) wzdłóż linii nasycenia (krzywa punktu rosy). Jeśli powietrze zawiera połowę maksymalnej zawartości pary wodnej to jest współczynnik nasycenia wynosi 50% - wówczas określamy wilgotność względną powietrza jako 50% (r.h.). Jaśli naniesiemy na wykres psychometryczny dla temperatur punkty z zawartością 50% zawartości pary wodnej - wówczas otrzymamy krzywą dla wilgotności względnej 50% (r.h.).
Przykładowo dla ciśnienia 1013 hPa:

Temperatura Zawartość pary wodnej
dla 100%
oC g/kg
10 3,79
20 7,25
30 13,24

W ten sam sposób możemy nanieść na diagram pozostałe linie dla wilgotności względnej od 5 do 95% (r.h.).

TEMPERATURA, WILGOTNOŚĆ, CIŚNIENIE, PUNKT ROSY
Korzxystając z wykresu Molliera możęmy zauważć, że linię nasycenia (punkt rosy) możemy osiągnąć nie tylko przez zwiększanie zawartości pary wodnej w powietrzu. Schładzając powietrze - przykładowo z puktu o temperaturze t=18 oC i wilgotności względnej x=6 g/kg do temperatury t= 5 oC osiągamy punkt P2 - na linii nasycenia - o temperaturze 6.58 oC - dalsze schładzanie spowoduję kondensację pary wodnej. Temperatuta ta nazywana jest punktem rosy lub temperaturą nasycenia. Para wodna kondensuje na powierzchniach obiektów, których temperatura jest poniżej punktu rosy w postaci kropel wody. Aby osuszyć powietrze (usunięć wodę z powietrza) należy osiągnąć punkt rosy w celu wykroplenia wody.
Kożystając z wykresu Molliera możemy na wykresie psychometrycznym w tym momencie zdefiniować conajmniej siedem punktów.

Numer punktu Nazwa Oznaczenie Wartość J.m.
1 Temperatura t 18 oC
2 Punkt rosy ts 6,58 oC
3 Wilgotność bezwzględna x 6 g/kg
4 Wilgotność względna φ 47,1 %
5 Ciśnienie cystecykowe pary wodnej pD 9,74 mbar
6 Ciśnienie nasycenia pary wodnej ps 20,67 mbar
7 Zawartość pary wodnej dla nasycenia xs 12,78 g/kg

  1. Podstawowe przemiany stanu powietrza wilgotnego – przykład obliczeniowy.

  2. Zasada wyporu naturalnego.

Wentylacja grawitacyjna to naturalny ruch powietrza spowodowany tzw. wyporem termicznym powietrza, a ten z kolei spowodowany jest różnicami temperatur tegoż powietrza, ciepłe powietrze wewnątrz budynku ma mniejszą gęstość niż zimne powietrze na zewnątrz. Gaz lżejszy unosi się ponad gaz cięższy, co powoduje "uciekanie" ciepłego powietrza przez wentylacyjny przewód kominowy na zewnątrz budynku. W przypadku, gdy na zewnątrz jest zimniej, niż w środku budynku, nie powinno być więc problemu. Najtrudniejsza sytuacja dla skutecznej wentylacji grawitacyjnej ma miejsce w okresach przejściowych (wiosna, jesień), gdy różnica ciśnień spowodowana wyporem termicznym może okazać się niewystarczająca. Dodatkowo, częstą przyczyną problemów z właściwym ciągiem kominowym jest zbyt krótki przewód kominowy (lub o zbyt małej powierzchni przekroju poprzecznego) oraz wymiana stolarki zewnętrznej na szczelną.

W skrócie, od tego czy mamy poprawny ciąg kominowy, zależy jak sprawnie dymy powstające na skutek spalania lub zużyte powietrze zostaną usunięte z budynku do atmosfery. W dalszym ciągu zarówno wentylacja, jak i odprowadzanie spalin z kominków i urządzeń grzewczych dokonywane jest w zdecydowanej większości metodą grawitacyjną, czyli poprzez wykorzystanie naturalnego ruchu ciepłego powietrza ku górze (wyporu termicznego), dlatego też niezbędne jest dopilnowanie, by czynniki kreujące ciąg kominowy były w możliwie największym stopniu zapewnione.

Naturalny ciąg kominowy zależy od kilku czynników, między innymi:

-różnicy temperatur spalin i powietrza na zewnątrz budynku (naturalny wypór termiczny);

-wysokości komina i pola jego poprzecznego przekroju (wartość podciśnienia w przewodzie kominowym jest wprost proporcjonalna do obu tych zmiennych - im wyższy i szerszy komin - tym większa wartość ciągu kominowego);

-wiatru, który może powodować wytwarzanie dodatkowego podciśnienia w kominie lub, gdy jest opadający, cofać przepływ spalin z powrotem do budynku;

-konstrukcji komina (porowatość, przewężenia, uskoki, ocieplenie) oraz jego szczytu (położenie względem kalenicy;

-konstrukcji budynku (dachu) i usytuowania budynku względem drzew;

-ukształtowania terenu.

  1. Równanie ciągłości strugi.

Przyjmuje się, że ilość przepływającego płynu (gaz, ciecz) – strumień masy przez dany przekrój kanału A przy średniej prędkości wśr jest taka sama (const), jak przy prędkości rzeczywiście panującej:

  1. Równanie energetyczne ruchu gazu.

Równanie energetyczne ruchu gazu- opiera się na bilansie energii czynnika (płynu). Rozpatruje się przepływ płynu w rurociągu(kanale) o zmiennym przekroju i zmiennej wysokości nad poziomem umownym – h1 w przekroju wlotowym A1 I h2 w przekroju końcowym( wylotowym) A2

d ( w²/2 )= dq - di – gdh

Jeżeli kanał jest poziomy to wówczas: h1 w przekroju wlotowym A1 jest równe h2 w przekroju końcowym A2. Wtedy pomija się zmianę energii potencjalnej g*dh wówczas zgodnie z drugą postacią I zasady termodynamiki otrzymuje się

dq = dq1 = di – vdp

d (w²/2) = vdp – dq

Równanie Bernoulli` ego: jeżeli pominie się tarcia czynnika( płynu) o ścianki kanału d=0 oraz założy się………………….przepływu to wówczas uzyskuje się różniczkowe równanie ciągłości strugi

W – dw= -v-dp

Ponieważ znaki różniczkowe dw i dp są przeciwne to oznacza to że wzrost prędkości przepływu płynu następuje kosztem spadku ciśnienia. Ilościowym wyrazem tego równania jest równanie Bernoulli` ego . Dla objętości właściwej v=1/p równanie ma postać:

P1+ W² *P2/2= P2+ W²*P2/2= Pe= const

  1. Równanie Bernoulli'ego.

Prawo Bernoulliego jest podstawowym prawem hydrodynamiki, sformułowanym w 1738 roku przez szwajcarskiego matematyka - Daniela Bernoulliego. Dotyczy ono prawidłowości rządzącej przepływem stacjonarnym wyidealizowanej cieczy (nielepkiej, nieściśliwej). Przepływ stacjonarny to taki, podczas którego w każdym miejscu w cieczy prędkość ruchu pozostaje stała.
Treść prawa Bernoulliego jest następująca: w czasie przepływu cieczy, suma ciśnienia statycznego i dynamicznego jest stała wzdłuż każdej linii przepływu.

Prawo Bernoulliego ma matematyczną postać równania:

p + ρgh + ½ρv2 = const

gdzie: p - ciśnienie cieczy, ρ - gęstość cieczy, v - prędkość przepływu cieczy, g - przyspieszenie ziemskie, h - wysokość rurki z cieczą nad powierzchnią ziemi.

  1. Ruch gazu pod wpływem siły ciążenia – stratyfikacja.

W procesach wentylacji pomieszczeń czynnikiem deformującym strumień powietrza jest oddziaływanie sił wyporu i ciążenia (grawitacji) , które jest spowodowane różnicą temperatur i w konsekwencji - gęstości strumienia powietrza nawiewanego i wewnętrznego. Praktycznie w pomieszczeniach nie występuje strumień izotermiczny ze względu na zróżnicowanie temperatur w pomieszczeniu. Zróżnicowanie temperatur może być także spowodowane pionowym i poziomym gradientem temperatury. Różnica gęstości powietrza powoduje powstanie pionowo skierowanych sił wyporu lub sił ciążenia oddziałujących na strumień powietrza nawiewanego, przy czym decydująca jest wypadkowa tych sił i siły bezwładności. Zależnośc pomiędzy siłami bezwładności a siłami wyporu lub ciążenia jest określona przez liczbę Archimedesa.

  1. Sposoby zmniejszania uciążliwości ekologicznej procesów konwersji energii – redukcja emisji zanieczyszczeń.

Jeszcze do niedawna rozwój chłodnictwa i klimatyzacji w Polsce opierał się zgodnie z tendencjami gospodarczymi na zwiększeniu wydajności systemów chłodniczych przy obniżaniu kosztów inwestycyjnych. Skutkiem ubocznym takiego podejścia było wykorzystywanie w Polsce rozwiązań wycofywanych z Europy. Wraz z przemianami gospodarczymi oraz rosnącym znaczeniem ochrony środowiska zaczęło zmieniać się chłodnictwo a z nim klimatyzacja. Zwrócono uwagę, że stosowane technologie są energochłonne, a stosowane i emitowane substancje negatywnie oddziałują na warstwę ozonową.

Polska zgodnie ze zobowiązaniami międzynarodowymi  (Protokół Montrealski, Protokół z Kioto) i legislacją europejską, przekształca stopniowo chłodnictwo w sektor bezpieczny i przyjazny środowisku. Ze względów ekologicznych od nadchodzącego roku w Europie ma być znaczne ograniczenie  (a po 2015 roku) całkowite zakazane) stosowanie czynników chłodniczych z grupy HCFC w chłodnictwie i klimatyzacji. Najpopularniejszy z nich to R22. W Polsce najpierw pojawił się zakaz budowy nowych instalacji i rozbudowy starych (2004), od roku 2010 zakazana będzie produkcja tego czynnika, a od roku 2015 zostanie całkowicie wprowadzony zakaz jego stosowania. Klimatyzatory dostosowuje się do wymogów ochrony środowiska ograniczając ich wpływ pośredni i bezpośredni na środowisko. Wpływ bezpośredni przez zmniejszanie potencjału tworzenia efektu cieplarnianego przez sam  czynnik chłodniczy. Wpływ pośredni   poprzez zmniejszenie zużycia energii elektrycznej niezbędnej do napędu urządzenia. Zmniejsza to efekt cieplarniany ograniczając emisję CO2 w procesie produkcji energii.

Potrzeba poprawy efektywności energetycznej istnieje nie tylko dla dużych i średnich jednostek i instalacji, ale właśnie dla urządzeń o najmniejszych mocach napędowych, gdyż z racji wielkiej ilości jednostek- ich udział w globalnej konsumpcji energii uznaje się za bardzo znaczący.

  1. Charakterystyka metod pierwotnych ograniczania emisji ze źródeł, np. NOx.

Głównymi źródłami emisji zanieczyszczeń są procesy spalania – w tym spalania paliw (np. w energetyce i komunikacji) i odpadów.

Metody ograniczania emisji z procesów technologicznych można podzielić na dwie grupy – metody pierwotne i metody wtórne.

Metody pierwotne, to ingerencja w proces technologiczny i stworzenie takich warunków jego przebiegu, by ilość powstających emisji była możliwie najmniejsza.

Metody pierwotne to:

- zwiększenie sprawności urządzeń

- uzdatnianie paliwa – usuwanie zanieczyszczeń z paliwa przed spalaniem, stosowanie stałych

paliw niskoemisyjnych, paliw gazowych, ciekłych.

- technologie czystego spalania – modyfikacja komór spalania, palników, wprowadzanie

dodatków do spalanego paliwa, (zgazowanie, odgazowanie, upłynnianie, itp.)

Wśród metod pierwotnych ograniczania emisji dioksyn na pierwszym miejscu stawia się unikanie obecności chloru w procesach termicznych. Na drugim miejscu stawiana jest temperatura, zaś na dalszych dopalanie gazów spalinowych (w celu zminimalizowania obecności tlenku węgla i sadzy), odpylanie gazów gorących, bądź też takie dobranie szybkości przepływu przez systemy odzysku ciepła by zawarty w gazach pył nie osiadał na nich. A także poprowadzenie procesu spalania, tak aby było ono jak najbardziej zbliżone do spalania całkowitego i zupełnego. Badania procesu spalania i powstawania mikrozanieczyszczeń organicznych (np. produktów niepełnego rozkładu) w tym procesie wykazały jednoznacznie, że jednym z najważniejszych parametrów decydujących o emisji tych zanieczyszczeń, w tym również i dioksyn, ma stężenie tlenku węgla w spalinach, a więc jakość procesu spalania.

Dobre wyniku w zakresie ograniczania ilości powstających dioksyn daje również zastosowanie inhibitorów. Są to najczęściej związki azotu (a także siarki), które powodują blokadę metalicznych centrów aktywnych w cząsteczkach pyłu lotnego, na powierzchni których przebiega ich synteza.

Ze względu na skomplikowane procesy oczyszczania gazów odlotowych z NOx i związane z tym wysokie koszty często stosuje się redukcję emisji NOx u źródła (met. pierwotne).

Metody te oparte są na:

- odpowiednim doborze paliwa (mniejsze znaczenie niż przy ograniczaniu em. SO2)

- obniżaniu temperatury spalania

- obniżaniu stężenia tlenu w strefie spalania

- skracania czasu przebywania gazów w strefie wysokich temperatur

Zadania te można zrealizować na kilka sposobów:

1. właściwe zaprojektowanie komory paleniskowej

2. stosowanie palników niskoemisyjnych

3. wielostrefowe spalanie paliwa

4. recyrkulacja spalin do komory paleniskowej

5. zmniejszanie współczynnika nadmiaru powietrza (tylko kotły gazowe i olejowe)

6. zastosowanie wiru niskotemperaturowego.

  1. Charakterystyka metod wtórnych ograniczania emisji ze źródeł, np. NOx lub SOx.

1.Absorpcja polega na pochłanianiu zanieczyszczeń gazowych przez ciecz (absorbent). W trakcie procesu zachodzi wymiana masy (przy udziale mechanizmów dyfuzji i konwekcji) polegająca na przenikaniu gazu przez warstwę graniczną rozdzielającą fazę gazową i ciekłą. Warunkiem koniecznym absorpcji jest rozpuszczalność składników gazu w absorbującej cieczy. W zależności od sposobu rozpuszczania gazów w cieczy wyróżniamy absorpcję fizyczną, polegającą na rozpuszczaniu absorbowanego składnika w cieczy oraz absorpcję chemiczną, w której składnik mieszaniny gazowej reaguje z fazą ciekłą tworząc nowe związki podczas odwracalnej i nieodwracalnej przemiany chemicznej.

Przy oczyszczaniu gazów odlotowych absorpcja z reakcją chemiczną jest jedną z zasadniczych metod usuwania zanieczyszczeń kwaśnych, takich jak SO2, SO3, H2S, NOx, HF, C12, HCl i in.

Zastosowanie metod absorpcyjnych:

  1. Odsiarczanie spalin (usuwanie tlenków siarki SOx)

  2. Usuwanie tlenków azotu ze spalin oraz z przemysłowych gazów odlotowych (np. z produkcji HNO3)

  3. Jednoczesne usuwanie NOx i SOx z gazów spalinowych

  4. Absorpcja gazów przemysłowych (np. HF, HCl, Cl2, NH3)

2.Adsorpcja polega na wydzielaniu i zatrzymywaniu składników gazu na powierzchni zewnętrznej i wewnętrznej (w porach) ciała stałego zwanego adsorbentem. Zatrzymywanie cząsteczek na powierzchni zachodzi w wyniku działania sił fizycznych i chemicznych bliskiego zasięgu.

Adsorpcja fizyczna - związanie siłami oddziaływań międzycząsteczkowych typu Van der Waalsa. Zjawisko pokrewne do skraplania gazów i par. Energia wiązania adsorbowanych cząsteczek z powierzchnią jest porównywalna z ciepłem kondensacji. Proces adsorpcji jest egzotermiczny.

Adsorpcja chemiczna - dla której energia wiązania cząsteczek na powierzchni jest tu tak duża, że zaadsorbowana substancja może być zdesorbowana tylko w postaci związku chemicznego lub usunięta jak substancja stała.

Zastosowanie metod adsorpcyjnych:

1. Ochrona dróg oddechowych (maski p-gaz)

2. Oczyszczanie powietrza napływającego z zewnątrz do wewnątrz pomieszczeń, pojazdów itp.

3. Odzyskiwanie składników (np. rozpuszczalników organicznych z lakierni)

4. Rozdzielanie mieszanin gazowych

5. Oczyszczanie gazów odlotowych (mniejsze znaczenie, w porównaniu z metodami absorpcyjnymi)

  1. Przegląd urządzeń odpylających i służących do usuwania zanieczyszczeń gazowych; zasada działania i skuteczność na wybranych dwóch przykładach, np. cyklon (multicyklon), odpylacz filtracyjny, elektrofiltr, skruber.

Zasada działania odpylaczy mokrych polega na tym iż ziarna są wychwytywane na kroplach cieczy opadających w przeciwprądzie do zapylonego gazu. Dołem odprowadzany jest szlam.

Cyklony

Stanowią najbardziej rozpowszechniony rodzaj odpylaczy. Wykorzystana jest w nich zasada działania siły odśrodkowej do oddzielania ziaren ze strugi zawirowanego gazu. Podczas ruchu spiralnego na ziarna pyłu oddziałują siła odśrodkowa powodując ich przemieszczanie się ku ściankom. Ziarna pyłu po zetknięciu ze ściankami wytracają szybkość i pod działaniem sił ciężkości opadają w dół. Wielkość minimalnego ziarna jakie można oddzielić w cyklonie zależy od jego parametrów konstrukcyjnych oraz od własności oczyszczanego gazu.

Odpylacze filtracyjne (tkaninowe)

Należą do najbardziej skutecznych – oddzielają płyn przy przepływie zapylonego gazu przez materiały porowate (kształtki ceramiczne: rury porolitowe – przepuszczalne dla gazów a nie dla cząstek stałych)

Stosuje się różnego rodzaju tkaniny, filce, bibuły. Filtry tkaninowe należą do najdroższych metod odpylania gazów – wymagają dużych powierzchni. Stosowane są małe prędkości przepływu 0,8-8 m3/s. Obciążenia od 30-300 Nm3/m2h

Charakteryzują się bardzo wysoką skutecznością odpylania do 99,9 % dla ziaren wielkości 1µm. Opory przepływu zawierają się w zakresie od 200-1500 Pa.

Stosowane są w przemyśle ceramicznym przy odpylaniu gazów z wapienników, w przemyśle metalurgicznym i innych. Przykładem odpylania filtracyjnego jest odkurzacz i filtr powietrza w samochodzie.

  1. Ciepło nadmiarowe (zyski) wydzielane przez: ludzi, maszyny, urządzenia i piece, oświetlenie – metodyka obliczania strumienia powietrza wentylacyjnego.

  2. Przenikanie ciepła: straty ciepła przez ściany budynków oraz otwory okienne i drzwi.

Współczynnik przenikania ciepła mówi o tym, jaka ilość ciepła przenika przez przegrodę

Wartość współczynnika przenikania ciepła zależy od rodzaju i grubości materiału, z którego wykonane są ściany, ale także od charakteru przegrody. Aby wyznaczyć współczynnik przenikania ciepła, trzeba znać współczynniki przewodności cieplnej dla materiałów tworzących ścianę oraz dla warstw ocieplających, a także grubości poszczególnych warstw. Współczynnik przewodności cieplnej jest oznaczony jako λ , a jego jednostką jest W/(m²·K). (PN-EN ISO 6946:1999- w tej normie można znaleźć wartości współczynników.)

Przykładowe wartości dla najbardziej popularnych materiałów:

materiał λ
[W/(m²·K)]		 materiał λ
[W/(m²·K)]
Żelbet 1,70 Styropian 0.040-0.045
Mur z cegły
ceramicznej pełnej		 0,77 Wełna mineralna
granulowana		 0,050
Płyty i bloki z gipsu 0,35 Tynk lub gładź
cementowa		 1,00
Drewno sosnowe
lub świerkowe wzdłuż włókien		 0,30 Płyty gipsowo-
-kartonowe		 0,23
papa asfaltowa 0,18 stal budowlana 58,00
szkło okienne 0,80 żeliwo 50,00
pleksiglas 0,19 miedź 370,00

Współczynnik przenikania ciepła charakteryzuje konkretną przegrodę, np. ścianę. Dla przegrody jednorodnej zależność między tymi współczynnikami wyraża jest wzorem ,

gdzie λ – przewodność cieplna, d – grubość przegrody.

Okna i drzwi są elementami budynku, charakteryzującymi się znacznymi jednostkowymi stratami ciepła przez przenikanie (wielokrotnie większymi niż przez przegrody), a w przypadku znacznej ich nieszczelności dodatkowo powodują nadmierną infiltrację zimnego powietrza z zewnątrz i dodatkowe straty ciepła konieczne na jego podgrzanie.

Jeśli chodzi o okna, to współczynnik przenikania ciepła nie jest taki sam jak dla samych szyb. Wpływ na to maja same ramy jak również połączenie oszklenia z ramą. W przypadku ram na wartość współczynnika przenikania ciepła wpływa zarówno materiał, jak i powierzchnia. Z kolei połączenie okno-szyba stanowi mostek termiczny (miejsce, gdzie przenikanie ciepła jest większe niż w pozostałej części konstrukcji) i może dodatkowo podwyższać współczynnik dla całego okna. W celu zmniejszenia współczynnika w oknach jedno i dwukomorowych stosuje się jako wypełnienie komór suche powietrze lub gazy szlachetne takie jak argon (Ar), krypton (Kr), sześciofluorosiarczek (SF6). W oknie największe straty ciepła występują w miejscach połączeń - w opasce zespalającej szyby oraz w połączeniu oszklenie - rama.

W wypadku drzwi również na wartość współczynnika ma wpływ rodzaj materiału z jakiego zostały one wykonane. Żeby były one ciepłe, muszą zawierać termoizolację z pianki poliuretanowej, styropianu lub wełny mineralnej. Zastosowanie przeszklenia w drzwiach również wpływa na zwiększenie starty ciepła, obniżają one izolacyjność cieplną.

  1. Odprowadzanie wilgoci przez wentylację – wilgoć wydzielana przez ludzi, parowanie cieczy w zbiornikach, wilgoć produktów spalania – metodyka obliczania strumienia powietrza wentylacyjnego.

Znaczenie wilgoci z punktu widzenia osiągnięcia komfortu cieplnego.

Wnioski z przeprowadzonych przez lekarzy i higienistów licznych badań i obserwacji pozwalają na stwierdzenie, że samopoczucie człowieka może być również dobre w dużych zakresach zmienności wilgotności względnej powietrza. Wywiera on o wpływ na samopoczucie ludzi dopiero wówczas, gdy jest to związane z koniecznością odparowania wody z powierzchni skóry. W temperaturze oddawanie ciepła przez odparowanie potu odgrywa niewielką rolę. W tej temperaturze wilgotność powietrza także nie ma dużego wpływu na warunki komfortu cieplnego. Jeżeli w pomieszczeniu jednocześnie występują wysoka temperatura i wilgotność względna powietrza, wówczas utrudnione jest odparowanie wody z powierzchni skóry. Człowiek zaczyna się pocić i odczuwać duszność. Wilgotność względna powietrza ma w granicach od 30 do 60% niewielki wpływ na odczucie cieplne człowieka. Wilgotność względna niższa od 35%, występująca często zimą w pomieszczeniach ogrzewanych, sprzyja unoszeniu się pyłu, który osiada na elementach grzejnych i powoduje emisję substancji drażniących drogi oddechowe. Tworzywa sztuczne w suchym powietrzu ładują się elektrostatycznie i gromadzą cząstki pyłu. U ludzi dochodzi do wysuszenia błon śluzowych górnych dróg oddechowych. Wysoka temperatura powietrza powoduje, że jego wilgotność względna w pomieszczeniu nabiera decydującego znaczenia, ponieważ silnie wzrasta wpływ odparowywania wody ze skóry na bilans organizmu człowieka. W przypadku określania górnej granicy warunków komfortu powinno się przyjmować wilgotność względną tym niższą, im wyższa jest temperatura powietrza.

Wilgoć wydzielana przez ludzi.

Zależy ona głównie od aktywności człowieka i parametrów mikroklimatu otoczenia, w którym przebywa człowiek. Objętość wydychanego powietrza wynosi 0,5 m3/h ≈ 0,139 dm3/s. Zakładając, że wydychane powietrze ma temperaturę wnętrza ciała ludzkiego (), a jego wilgotność względna wynosi 100%, można wykazać, że masa wydychanego powietrza wynosi około 0,155 g/s, zaś masa pary wodnej w wydychanym powietrzu jest równa około 6 mg/s. Do tej masy trzeba jeszcze dodać strumień wilgoci, jaki jest odprowadzany z organizmu ludzkiego w wyniku jego aktywności zawodowej. Ten strumień jest o rząd wielkości wyższy. Najprostszym sposobem zmniejszenia nadmiernego zawilgocenia powietrza w pomieszczeniu jest odprowadzenie wilgoci przez wentylację.

Parowanie cieczy w zbiornikach.

Podczas projektowania urządzeń wentylacyjnych w zakładach przemysłowych często spotykamy się z procesami związanymi z parowaniem. Źródła wydzielania się pary mogą być następujące:

- swobodne powierzchnie wszelkiego rodzaju zbiorników, wanien itp.,

- mokre powierzchnie podłóg, urządzeń itp.,

- mokre materiały, które oddają wilgoć do powietrza w trakcie procesów technologicznych, np. taśmy papieru, tkaniny w wykańczalniach itp.

Ilość odparowanej wody z niewzburzonej swobodnej powierzchni można obliczyć z dostateczną dla praktyki dokładnością ze wzoru Daltona:

gdzie:

α – współczynnik uwzględniający ruch grawitacyjny otaczającego powietrza w zależności od temperatury powierzchni cieczy i temperatury powietrza w pomieszczeniu;

v – prędkość poruszania się powietrza nad powierzchnią parującą, m/s;

pwn – ciśnienie pary wodnej w warstwie granicznej przy stanie nasycenia i temperaturze powierzchni wody, Pa;

pn – ciśnienie cząstkowe pary wodnej w powietrzu, w którym zachodzi parowanie, Pa;

F – pole powierzchni wody w zbiorniku, m2;

p – ciśnienie barometryczne, Pa.

Wilgoć produktów spalania.

Głównymi składnikami paliw stałych są: węgiel, wodór i tlen, niewielkie ilości siarki, azotu raz woda i popiół. Jeśli chodzi o zawartość wody, rozróżnia się wodę w postaci domieszki objętościowej lub powierzchniowej oraz wilgotność higroskopijną, która utrzymuje się zawsze, nawet w paliwie wysuszonym w powietrzu i którą można usunąć tylko przez ogrzewanie w temperaturze powyżej . Zawartość pary wodnej w węglu kamiennym wynosi 0,5÷0,6 m3/kg, a dla węgla brunatnego, torfu suszonego i drewna suszonego w powietrzu 0,7 m3/kg. Natomiast zawartość wilgoci w oleju opałowym wynosi od 0,3 do 0,5 %. Biorąc pod uwagę masę spalanego paliwa w procesie technologicznym lub w celach ogrzewania, ilość wydzielającej się wilgoci może być znaczna. Jest ona wchłaniana przez powietrze. Najpewniejszym i najskuteczniejszym sposobem odprowadzenia tej wilgoci jest przewietrzanie.

Metodyka obliczania strumienia powietrza wentylacyjnego.

  1. Odprowadzanie zanieczyszczeń gazowych i substancji radioaktywnych – określenie unosu zanieczyszczeń z różnych technologii, radon w pomieszczeniach.

Pierwiastki promieniotwórcze w powietrzu.

W powietrzu znajdują się cząstki radioaktywne, których źródłem jest znajdujący się w ziemi, wodzie i materiałach budowlanych radon i toron. Radon i produkty jego rozpadu wdychamy z powietrzem do płuc. Rozpadające się jądra emitują cząstki α i β oraz kwanty γ. Wiemy, że promieniowanie α, β i γ przechodząc przez materię powoduje jonizację. W przypadku wdychania radonu i produktów jego rozpadu jonizacja może spowodować uszkodzenie komórek płuc, co może prowadzić do zmian w komórkach i zwiększenia prawdopodobieństwa choroby nowotworowej. Koncentracja radonu w zamkniętych pomieszczeniach jest na ogół większa od koncentracji na otwartej przestrzeni. Aktywność radonu w naszym otoczeniu w zależności od miejsca jest następująca:

- powietrze przy gruncie 10 Bq/m3

- wietrzony pokój 40 Bq/m3

- zamknięty pokój 80 Bq/m3

- piwnica 400 Bq/m3 ; przy czym 1 Bq = 1 rozpad/s.

Do pomieszczeń radon przenika z gleby poprzez nieszczelności w fundamentach. Stąd szczególnie duże stężenie Rn możemy spotkać w piwnicach. Drugim źródłem Rn w pomieszczeniach mogą być materiały budowlane, z których dyfunduje radon (np. granit lub bloki produkowane w oparciu o żużle i popioły powstałe ze spalania węgla kamiennego).

Unos Uzg zanieczyszczenia (w kg/h) można obliczyć ze wzoru, w którym strumień spalin Vss suchych ( w m3/h) jest pomnożony przez stężenie zanieczyszczenia gazowego szg (w mg/m3) w spalinach suchych.

Uzg = Vss szg (kg/h)

  1. Metodyka obliczania strumienia powietrza wentylacyjnego dla zanieczyszczeń wydzielających się w pomieszczeniu.

W większości przypadków do obliczenia ilości powietrza nawiewanego, niezbędnego do usunięcia z pomieszczenia zanieczyszczeń można stosować wzór

qv = m*106 / C – Cin (I/s)

gdzie

qv – ilośc powietrza nawiewanego, I/s

m – ilośc wydzielanych zanieczyszczeń

C – dopuszczalna zawartość zanieczyszczenia w pomieszczeniu, ppm

Cin – zawartość zanieczyszczenia w powietrzu nawiewnym, ppm

Kryterium doboru właściwego wzoru do obliczeń strumieni objętości powietrza wentylacyjnego jest określenie zakresu informacji o rozpatrywanym pomieszczeniu:

Krotność wymian powietrza w pomieszczeniu (k) jest określana na podstawie wartości podanych w literaturze technicznej. Często korzysta się także z wartości podanych dla pomieszczenia zbliżonego funkcją do przewidzianego w projekcie.
Jeżeli strumień objetości powietrza dla pomieszczenia można okreslić za pomocą innych wzorów, to wtedy na podstawie wzoru (1) można wyznaczyć krotność wymian powietrza w celu porównania jej z wartościami literaturowymi.

 

Jednostkowe strumienie objętości powietrza wentylacyjnego określają rozporządzenia [2, 3]: dla misek ustępowych Vu = 50 m3/h, dla pisuarów Vp = 25 m3/h.

 

Minimalne jednostkowe strumienie objętości powietrza przypadające na jedną osobę są określone w normie PN-83/B-03430/Az3; 2000 [1] i wynoszą:

  1. 20 m3/h powietrza zewnętrznego dla każdej, przebywającej w pomieszczeniu osoby;

  2. 30 m3/h na osobę, gdy w pomieszczeniu dozwolone jest palenie tytoniu.

W przypadku gdy w pomieszczeniu wydzielają się dodatkowe zanieczyszczenia (ciepło i para wodna z posiłków) podany wzór może służyć do wyznaczenia rzeczywistych wskaźników strumieni objętości powietrza, odniesionych do osoby, użytkownika pomieszczenia.

lub

 

Strumień objętości powietrza wentylacyjnego na podstawie zysków ciepła utajonego nie są określane w zakładach żywienia zbiorowego.

Należy pamiętać, że wyżej wymienione wzory nie dają całkowitej poprawności w wyznaczaniu strumienia objętości powietrza wentylacyjnego ze względu na:

  1. brak informacji o zyskach ciepła i wilgoci z urządzeń technologicznych, obecnie produkowanych;

  2. konieczność wyznaczenia współczynnika równoczesności dziania urządzeń w momencie występowania większej liczby zainstalowanych urządzeń.

Oznaczenia:
cp – ciepło właściwe powietrza wilgotnego, cp =1 kJ /(kg·K)
k – krotność wymian powietrza w pomieszczeniu [wym./h],
n – liczba osób przebywająca w pomieszczeniu,
np – liczba pisuarów w ustępie [szt.],
nu – liczba misek ustępowych w ustępie [szt.],
s1 – stężenie zanieczyszczeń w powietrzu nawiewanym [g/m3],
s2 – stężenie zanieczyszczeń w powietrzu wywiewanym [g/m3],
t1 – temperatura powietrza nawiewanego do pomieszczenia [ 0°C],
t2 – temperatura powietrza wywiewanego z pomieszczenia [ 0°C],
x1 – wilgotność bezwzględna powietrza nawiewanego do pomieszczenia [g/m3],
x2 – wilgotność bezwzględna powietrza wywiewanego z pomieszczenia [g/m3],
Ks – masa substancji zanieczyszczającej powietrze w pomieszczeniu [g/h],
Vj – jednostkowy strumień objętości powietrza, przypadający na 1 osobę [m3/h],
Vk – kubatura wentylowanego pomieszczenia [m3],
Vp – strumień objętości powietrza wentylacyjnego, przypadający na 1 pisuar [m3/h],
Vu – strumień objętości powietrza wentylacyjnego, przypadający na 1 miskę ustępową [m3/h],
Vw – strumień objętości powietrza wentylacyjnego (zewnętrznego) dla wentylowanego pomieszczenia [m3/h],
Wz – masa wody wydzielana do pomieszczenia [g/h],
ρ – gęstość powietrza wentylacyjnego [kg/m3],
Qzj – moc zbędna ciepła jawnego wydzielanego do pomieszczenia w czasie jednej godziny [kW].
 

Dobierając strumienie objętości powietrza należy zwrócić uwagę na następujące warunki:

  1. Schemat instalacji wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej.

Wentylacja nawiewno-wywiewna ma zastosowanie do wentylowania prawie wszystkich pomieszczeń, a w szczególności pomieszczeń o dużej kubaturze, takich jak np. wszelkiego rodzaju sale, teatry, kina, restauracje, hale fabryczne itp.

Wentylacja nawiewno - wywiewna

Wentylacja nadciśnieniowa (nawiewno-wywiewna) polega na wytwarzaniu nadciśnienia przez to, że strumień odpowiednio przygotowanego powietrza nawiewanego do pomieszczenia jest większy od strumienia zanieczyszczonego powietrza wywiewanego. Nadciśnienie powietrza w pomieszczeniu utrzymywane jest na poziomie, który niema znaczącego wpływu na mechanizm wentylacji wewnętrznej ludzi i wartość ciśnienia śródpiersiowego, a przez to na zdrowie i komfort ich pracy. W przypadku tym można uniknąć przenikania odorów oraz czynników szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia do pomieszczenia wentylowanego oraz wpływu ich na zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach, w których względy technologiczne wymagają utrzymania szczególnej czystości powietrza.

Wentylacja nadciśnieniowa

Wentylacja podciśnieniowa (nawiewno-wywiewna) polega na wytwarzaniu podciśnienia przez to, że strumień powietrza nawiewanego do pomieszczenia jest mniejszy od strumienia zanieczyszczonego powietrza wywiewanego. Poziom utrzymywanego w pomieszczeniu podciśnienia musi spełniać warunki takie jak w wentylacji nadciśnieniowej. Wywołane w pomieszczeniu wentylowanym podciśnienie zapobiega rozprzestrzenianiu się odorów oraz czynników szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia do pomieszczeń sąsiednich.

Wentylacja podciśnieniowa

  1. Charakterystyka wybranych dwóch elementów instalacji wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej.

Elementy instalacji wentylacji mechanicznej nawiewno wywiewnej

Centrala wentylacyjna

Głównym elementem omawianego systemu jest centrala wentylacyjna. Jest to urządzenie wyposażone w dwa wentylatory. Pierwszy z nich nawiewny, który zasysa świeże powietrze z zewnątrz wtłacza je do sieci przewodów wentylacyjnych. Drugim, jest wentylator wyciągowy, którego zadaniem jest usunięcie zużytego powietrza na zewnątrz. W centrali z reguły znajduje się rekuperator, który jest odpowiedzialny za odzysk ciepła. Jest to z reguły wymiennik ciepła, w którym ogrzane powietrze z pomieszczenia podgrzewa powietrze zasysane z zewnątrz. W ten sposób można odzyskać nawet do 90% ciepła na ogrzanie pomieszczeń zimą.

Czerpnia i wyrzutnia powietrza

Są to elementy odpowiedzialne za bezpośredni wlot i wylot świeżego oraz zużytego powietrza. Czerpnie powietrza, z reguły w postaci kratek w ścianie lub też kominków, należy umieszczać w miejscach osłoniętych od wiatru, najlepiej zacienionych. Zapewni to mały wpływ wędrówki słońca na parametry powietrza czerpanego, oraz zminimalizuje wpływ wiatru. Czerpnia również nie powinna znajdować się przy możliwym źródle zanieczyszczeń, różnych intensywnych zapachów lub ulicy. Wyrzutnie powietrza w postaci kominka wentylacyjnego umieszcza się zazwyczaj na dachu. Jeśli planujemy ścienną wyrzutnię powietrza należy ją zlokalizować możliwie najdalej od okien oraz ciągów komunikacyjnych.

Sieć kanałów wentylacyjnych

Świeże powietrze dostarczane jest do pomieszczeń za pomocą sieci kanałów wentylacyjnych. Do ich wykonania używa się elastycznych rur z aluminium oraz kanałów blaszanych. Kanały ukrywa się w ścianach i stropach, a także w nieużytkowych poddaszach.

Nawiewniki i wywiewniki

Zakończeniem kanałów wentylacyjnych są nawiewniki i wywiewniki. Najlepsze efekty dają anemostaty, które można ustawić w taki sposób, aby leciała przez nie odpowiednia ilość powietrza. Nawiewniki oraz wywiewniki montowane są w suficie oraz w ścianach.

  1. Rozdział powietrza w pomieszczeniach – schematy najczęściej stosowanych trzech sposobów rozwiązań przepływu powietrza.

W technice klimatyzacyjnej można wyróżnić kilka podstawowych sposobów wprowadzania powietrza nawiewanego do pomieszczenia takich jak: mieszający, wyporowy i laminarny. Uzasadniony jest też podział nawiewu zgodny z dotychczasowymi tendencjami prezentowanymi w literaturze na systemy: „góra-góra”, „góra-dół” i dół-góra”. Nie uwzględnia on jednak, w sposób wystarczający, zjawisk fizycznych dominujących przy nawiewie powietrza do pomieszczenia

Przepływ mieszający, zwany często indukcyjnym, jest to przepływ, którego stopień turbulencji Tu jest większy od 20%. Na pobocznicy strumienia powietrza nawiewanego zachodzi zjawisko indukcji: pomiędzy strugą powietrza nawiewanego a powietrzem otaczającym powstaje lokalnie strefa niskiego ciśnienia powodująca zasysanie powietrza z pomieszczenia. Zatem w miarę wzrostu odległości od nawiewnika wzrasta ilość powietrza w strudze. Zjawisko to nasila się wraz ze wzrostem prędkości nawiewanego powietrza oraz wzrostem turbulencji wytwarzanej konstrukcją nawiewnika.

Przepływ wyporowy jest to przepływ niskoburzliwy (Tu = 10 ÷ 20%). Polega on na nawiewie chłodniejszego powietrza bezpośrednio do strefy przebywania ludzi. Powietrze to następnie unoszone jest przez ruchy konwekcyjne ponad tą strefę.

Przepływ laminarny: powietrze w całym pomieszczeniu przepływa w jednym kierunku z niewielką prędkością (Tu < 10%). Ten rodzaj wentylacji stosuje się zwłaszcza w pomieszczeniach o wysokich wymogach czystości powietrza. Aby zapewnić stabilny przepływ laminarny musi być utrzymywana, w całym przekroju pomieszczenia, stała prędkość powietrza wynosząca ok. 0,35 ÷ 0,4 m/s

  1. Kierunki przepływu powietrza w pomieszczeniach użyteczności publicznej dla wybranego przykładu – sala wykładowa, hala sportowa, względnie kino i teatr.

W hali sportowej przewidziano wentylację mechaniczną nawiewno-wywiewną. Przewiduje się odrębne układy sekcyjne dla widowni oraz odrębny układ wentylacyjny dla strefy boiska.  Kierunek przepływu powietrza założono od strony widowni i boiska do sufitu. Nawiew powietrza będzie znajdował się pod siedzeniami i w poziomie boiska. Powietrze wywiewane będzie za pomocą krat wywiewnych zlokalizowanych w górnej części hali. Zaproponowany rozdział powietrza jest korzystny również ze względu na usuwanie zysków ciepła. Minimalna ilość powietrza świeżego przy założeniu 50m3/os/h wynosi 266 500 m3/h. W chwili wystąpienia maksymalnych zysków ciepła tj. w trakcie zawodów sportowych temperatura w hali wzrośnie o ok. 7oC. W celu zapewnienia wymaganej temperatury t.j. max +25oC zakłada się chłodzenie powietrza wentylacyjnego w oparciu o agregaty wody lodowej. Dystrybucja powietrza wentylacyjnego zapewniać będzie możliwość sekcyjnego podawania powietrza wentylacyjnego w zależności od rodzaju odbywającej się imprezy oraz od ilości widzów.

  1. Urządzenia nawiewające (nawiewniki): konstrukcja, zasada działania.

Nawiewnik to urządzenie montowane w oknie A lub w ścianie B , które umożliwia doprowadzenie powietrza do pomieszczeń w których zastosowana jest wentylacja grawitacyjna, mechaniczna wywiewna lub hybrydowa. Nawet przy szczelnie zamkniętych oknach nawiewniki pozwalają doprowadzać świeże powietrze w sposób ciągły, w ilości zgodnej z obowiązującymi przepisami.

Zasada działania.

Nawiewniki ciśnieniowe - samoregulujące. Ilość dostarczanego powietrza zależy od różnicy ciśnienia na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia. Dzieje się tak do poziomu różnicy ciśnień, przy którym wydajność nawiewnika osiąga wartość maksymalną. Przy dalszym wzroście skrzydełka odchylają się ograniczając ilość doprowadzanego powietrza. Taka sytuacja może być spowodowana, np. podmuchem wiatru. Użytkownik ma możliwość zamknięcia przysłony ograniczając przepływ pow

Budowa nawiewnika:

Nawiewnik okienny składa się z min. 2 części: zewnętrznej - okapu 1 , który chroni przed deszczem i owadami oraz części wewnętrznej - nawiewnika 2 , która odpowiada za sterowanie ilością nawiewanego powietrza. W przypadku nawiewnika EMM występuje dodatkowy element - podkładka montażowa 3 , niezbędna do zamontowania wewnętrznej części - nawiewnika. Nawiewnik EHA po zastosowaniu dodatkowego łącznika akustycznego, montowanego między profilem okiennym a częścią odpowiedzialną za nawiew, pozwala osiągnąć tłumienie akustyczne do 42 dB. powietrza do minimum

  1. Urządzenia odciągowe (wywiewniki): konstrukcja, zasada działania.

  2. Wentylacja naturalna – zasada działania, wpływ wiatru i nasłonecznienia na rozkład ciśnień i przepływ powietrza w pomieszczeniu.

Zadaniem systemu wentylacji naturalnej jest wymiana powietrza w budynku, następującej na skutek oddziaływania na budynek czynników atmosferycznych, różnicy temperatury i siły wiatru bez konieczności stosowania urządzeń mechanicznych z napędem elektrycznym.

Rozkład ciśnienia wywołany działaniem wiatru

Wartość ciśnienia działającego na przegrody budowlane zależy od prędkości jego kierunku oraz geometrii zewnętrznej budynku.

W sytuacji gdy budynek jest wolnostojący i wiatr ma poziomy ruch po stronie napływu wiatru występuje nadciśnienie , a po stronie przeciwnej podciśnienie. Podciśnienie powstaje również na ścianach bocznych oraz nad dachem płaskim lub niewielkim nachyleniu.

Wpływ wiatru na rozkład ciśnienia przy ścianach budynku

Przy powierzchni ściany nawietrznej, po stronie napływu wiatru powstaje nadciśnienie, Następuje tam zmiana energii kinetycznej wiatru na energię ciśnienia statycznego, co powoduje ruch powietrza do wnętrza budynku. Wytworzone przy innych ścianach budynku podciśnienie sprzyja wyssaniu powietrza z jego wnętrza.

Rozkład ciśnienia wywołany różnica temperatur

Gdy na pomieszczenie nie działa wiatr, a temperatura powietrza wewnętrznego jest wyższa od temperatury powietrza zewnętrznego oraz jeżeli ciśnienie wewnątrz i na zewnątrz zmienia się liniowo to różnica ciśnienia działająca na ściany pomieszczenia również zmienia się liniowo. W dolnej części pomieszczenia tworzy się podciśnienie(powietrze będzie napływało do pomieszczenia z zewnątrz)a w górnej nadciśnienie( powietrze będzie uchodziło z pomieszczenia).

Wymiana powietrza powstająca w wyniku nasłonecznienia jednej ze ścian zewnętrznych pomieszczenia jest przyczyną różnicy ciśnienia przy tych ścianach. Powoduje to poziom ruchu powietrza poprzez pomieszczenie od ściany chłodnej do ogrzanej.

  1. Charakterystyka aeracji w aspekcie zastosowania w przemyśle do zapewnienia ustalonego strumienia objętości powietrza wentylacyjnego – zasada działania, sposoby zwiększenia skuteczności.

Aeracja (napowietrzanie)

Aeracja naturalna: napowietrzanie zbiorników wodnych wskutek działania wiatru, cieków wodnych dodatkowo wskutek ruchu wody. Naturalna wentylacja występująca na skutek działania wiatru oraz ciśnienia grawitacyjnego. Wykorzystywana jest przez odpowiednie zestawienie i ukształtowanie regulowanych otworów i kanałów w przegrodach budowlanych (np. w wyciągach kominowych).

Wentylacja: napowietrzanie wykorzystujące działanie wiatru i grawitacji, uzyskiwane poprzez wykonywanie kanałów w budowlach (np. kanał kominowy)

Aeracja mechaniczna: napowietrzanie za pomocą aeratorów: narzędzi lub maszyn

Zastosowanie mechanicznego środka pobudzania ruchu powietrza pozwala wytworzyć odpowiednio dużą różnicę ciśnienia w sieci przewodów, rozprowadzających powietrze niezależnie od czynników meteorologicznych, dzięki czemu powietrze może być poddane uzdatnieniu(odpylenie, ogrzanie, schłodzenie, nawilżenie , osuszenie) i może być przeprowadzone przewodami na znaczne odległości. W budownictwie przemysłowym lepsze efekty można uzyskać stosując odciągi miejscowe których zadaniem jest usuwanie zanieczyszczeń zanim one zdołają się zmieszać lub rozprze szczenić w otaczającym powietrzu. W przypadkach gdy w duzych pomieszczeniach przemysłowych o niesprzyjających warunkach pracuje mało ludzi stosuje się nawiewy miejscowe stwarzające w określonych miejscach korzystne warunki dla pracy człowieka.

Podstawowe zabiegi zapewniające racjonalną wymianę powietrza za pomocą aeracji polegają na celowej kompozycji urządzeń produkcyjnych będących źródłem ciepła i odpowiedniego ukształtowania konstrukcji budynku (liczba naw, forma i profil dachu, prawidłowe rozmieszczenie otworów w ścianach i świetlikach itp.) projektowanie aeracji powinno być poprzedzone badaniem budynku w tunelu aerodynamicznym w celu ustalenia charakterystyki aerodynamicznej.

  1. Metodyka obliczania aeracji w budynkach przemysłowych.

Istnieje w zasadzie jedna niezawodna metoda obliczania i modelowania przepływu powietrza w halach - Metoda CFD (Computational Fluid Dynamics).

Punktem wyjścia w obliczaniu aeracji są obciążenia cieplne rozpatrywanego pomieszczenia. Obciążenia te składają się zazwyczaj z zysków ciepła od różnego rodzaju źródeł ciepła znajdujących się wewnątrz pomieszczenia i zysków ciepła od nasłonecznienia. Podczas obliczania aeracji jako siłę napędową wywołującą ruch powietrza w pomieszczeniu, należy uwzględnić tylko wypór cieplny. Wpływ wiatru można pominąć gdyż jest to czynnik który w końcowym efekcie może tylko wzmóc wymianę powietrza. Obliczenia polegają na ustaleniu: temperatury powietrza w strefie pracy, wydatku powietrza, dyspozycyjnego ciśnienia, strat ciśnienia przy przepływie powietrza przez otwory nawiewne i wywiewne oraz powierzchni otworów.

  1. Wentylacja mechaniczna lokalna (nawiewy, odciągi miejscowe, zasłony powietrzne) – systemy wychwytywania zanieczyszczeń na stanowiskach pracy – zasada działania: hermetyzacja, obudowy częściowe, ekrany, itp.

Wymiana powietrza na skutek działania wentylatorów nazywana jest wentylacją mechaniczną. Możliwe jest dzięki temu wytworzenie dużej różnicy ciśnienia w przewodach rozprowadzających powietrze, niezależne od wszelkich wpływów atmosferycznych. Różnica ta jest potrzebna do pokonania oporów (strat ciśnienia) podczas procesu uzdatniania powietrza (odpylanie, ogrzanie, chłodzenie, nawilżanie, osuszanie) i do transportu go siecią przewodów na znaczne odległości. Opory w wentylacji mechanicznej znacznie przekraczają wartości ciśnienia dyspozycyjnego wentylacji naturalnej. Dzięki wentylacji mechanicznej można skutecznie oddziaływać na temperaturę w pomieszczeniu osiągać założony rozkład ciśnienia i prędkości ruchu powietrza, usuwać większe ilości zanieczyszczeń, itp. Biorąc pod uwagę sposób organizowania wymiany powietrza, wentylację mechaniczną dzieli się na ogólną i miejscową.

W instalacji mechanicznej występują następujące elementy: elementy prowadzące powietrze: przewody wentylacyjne, kształtki; kończące układy wentylacyjne: czerpnie powietrza, wyrzutnie powietrza, kratki wentylacyjne: nawiewniki i wywiewniki; urządzenia do oczyszczania powietrza: komory kurzowe, filtry powietrza; urządzenia do podgrzewania lub chłodzenia powietrza: nagrzewnice, chłodnice; urządzenia regulacyjne: przepustnice, zasuwy, żaluzje; urządzenia pomocnicze: otwory rewizyjne i wzierniki, tłumiki akustyczne. wentylatory, silniki napędowe.

Nawiew należy kierować do górnej strefy pomieszczenia, jeżeli: zanieczyszczenia w postaci gazów i pyłów usuwane są za pomocą odciągu miejscowego, a w pomieszczeniu występują znaczne zyski ciepła, w pomieszczeniu występują zanieczyszczenia w postaci par cięższych od powietrza oraz jeśli zastosowano wywiew w dolnej strefie pomieszczenia, w pomieszczeniu występują zyski ciepła i wilgoci albo tylko zyski wilgoci. Ilość powietrza zewnętrznego nie powinna być mniejsza niż 10% ogólnej ilości powietrza nawiewanego. Stężenia czynników w powietrzu nawiewanym nie powinny przekraczać 30% wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS). Nawiew powietrza powinien być tak zaprojektowany, aby strumień powietrza z kratek lub otworów wentylacyjnych nie napotykał przeszkód w postaci stałych urządzeń lub elementów konstrukcji.

  1. Schemat typowego urządzenia odciągu miejscowego z: okapem górnym, odciągiem dolnym, przyściennym i bocznym – do wyboru.

Do chwytania i usuwania zanieczyszczeń stosuje się odciągi miejscowe, z którym powinien współpracować mechaniczny nawiew powietrza( powietrza kompensującego). Urządzenie odciągu miejscowego składa się z następujących części: urządzenie do pochłaniania zanieczyszczeń, sieci przewodów ssawnych i tłocznych, urządzenie do przetłaczania strumienia powietrza, urządzenie oczyszczające powietrze przed usunięciem wylot odprowadzający powietrze na zewnątrz.

Urządzenie do chwytania zanieczyszczeń jest głównym elementem instalacji i decyduje w głównej mierze o jej skuteczności, ponieważ jest miejscem gdzie zanieczyszczenia są zasysane. Urządzenia do wychwytywania zanieczyszczeń mają budowę dostosowaną do rodzaju maszyny i sposobu ich pracy. Podział urządzeń do chwytania zanieczyszczeń: obudowy okapy, odciągi brzegowe, ssawki różnego typu

Schemat urządzenia odciągu miejscowego z okapem górnym

  1. miejsce powstawania zanieczyszczeń

  2. urządzenie do chwytania zanieczyszczeń

  3. przewód ssawny

  4. urządzenie oczyszczające (może być zainstalowane po stronie tłocznej wentylatora lub może go nie być)

  5. wentylator

  6. przewód tłoczny

  7. wyrzutnia

  1. Metodyka obliczania strumienia powietrza wentylacyjnego na podstawie minimalnych wymagań polskich przepisów lub przyjmowanych szacunkowo (krotność wymiany powietrza w pomieszczeniu w ciągu jednej godziny – inna nazwa: liczba wymian) dla dwóch wybranych pomieszczeń.

  1. Metodyka obliczania strumienia powietrza wentylacyjnego na podstawie minimalnych wymagań higienicznych dla człowieka wg PN-83/B-03430 wraz z poprawką Az3:2000 (liczby osób i jednostkowego strumienia powietrza nawiewanego na osobę).

  1. Metodyka obliczania strumienia powietrza wentylacyjnego na podstawie jednostkowego strumienia objętości powietrza nawiewanego w odniesieniu do pola powierzchni użytkowej w zależności od przeznaczenia pomieszczeń – mieszkalne, biurowe, usługowe – jedno wybrane.

Wzory do obliczeń strumieni objętości powietrza wentylacyjnego

Kryterium doboru właściwego wzoru do obliczeń strumieni objętości powietrza wentylacyjnego jest określenie zakresu informacji o rozpatrywanym pomieszczeniu:

Pomieszczenia, dla których nie można określić ilości zanieczyszczeń wydzielanych do powietrza (ciepło, wilgoć, dwutlenek węgla, itp.) - strumień objętości powietrza wentylacyjnego opisać może wzorem:

Krotność wymian powietrza w pomieszczeniu (k) jest określana na podstawie wartości podanych w literaturze technicznej. Często korzysta się także z wartości podanych dla pomieszczenia zbliżonego funkcją do przewidzianego w projekcie.

Określony strumień objętości powietrza wentylacyjnego nie jest zbyt dokładny, ponieważ ilości wymian powietrza w pomieszczeniu były ustalane dla innych, niż obecnie obowiązują, wskaźników technicznych pomieszczenia (powierzchni, kubatury, wysokości).

Jeżeli strumień objętości powietrza dla pomieszczenia można określić za pomocą innych wzorów, to wtedy na podstawie wzoru (1) można wyznaczyć krotność wymian powietrza w celu porównania jej z wartościami literaturowymi.

Pomieszczenia ustępów - strumień objętości powietrza wentylacyjnego określa się z zależności:

Jednostkowe strumienie objętości powietrza wentylacyjnego określają rozporządzenia [2, 3]: dla misek ustępowych Vu = 50 m3/h, dla pisuarów Vp = 25 m3/h.

Pomieszczenia, w których głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza jest człowiek, użytkownik lokalu - strumień objętości powietrza wentylacyjnego wjest wyznaczany z zależności:

Minimalne jednostkowe strumienie objętości powietrza przypadające na jedną osobę są określone w normie PN-83/B-03430/Az3; 2000 [1] i wynoszą:

20 m3/h powietrza zewnętrznego dla każdej, przebywającej w pomieszczeniu osoby;

30 m3/h na osobę, gdy w pomieszczeniu dozwolone jest palenie tytoniu.

W przypadku gdy w pomieszczeniu wydzielają się dodatkowe zanieczyszczenia (ciepło i para wodna z posiłków) podany wzór może służyć do wyznaczenia rzeczywistych wskaźników strumieni objętości powietrza, odniesionych do osoby, użytkownika pomieszczenia.

Pomieszczenia, w których głównym źródłem zanieczyszczeń powietrza jest ciepło i para wodna - strumień objętości powietrza wentylacyjnego określany jest ze wzorów:

lub

Strumień objętości powietrza wentylacyjnego na podstawie zysków ciepła utajonego nie są określane w zakładach żywienia zbiorowego.

Należy pamiętać, że wyżej wymienione wzory nie dają całkowitej poprawności w wyznaczaniu strumienia objętości powietrza wentylacyjnego ze względu na:

brak informacji o zyskach ciepła i wilgoci z urządzeń technologicznych, obecnie produkowanych;

konieczność wyznaczenia współczynnika równoczesności działania urządzeń w momencie występowania większej liczby zainstalowanych urządzeń.

Pomieszczenia, w których korzysta się z urządzeń ogrzewczych gazowych, lub w których przebywają ludzie - do pomieszczenia wydzielany jest dwutlenek węgla oraz śladowe ilości innych gazów. W przypadku możliwości określenia ilość wydzielanego CO2, można wyznaczyć strumień objętości powietrza wentylacyjnego za pomocą zależności:

Oznaczenia:

cp – ciepło właściwe powietrza wilgotnego, cp =1 kJ /(kg·K)

k – krotność wymian powietrza w pomieszczeniu [wym./h],

n – liczba osób przebywająca w pomieszczeniu,

np – liczba pisuarów w ustępie [szt.],

nu – liczba misek ustępowych w ustępie [szt.],

s1 – stężenie zanieczyszczeń w powietrzu nawiewanym [g/m3],

s2 – stężenie zanieczyszczeń w powietrzu wywiewanym [g/m3],

t1 – temperatura powietrza nawiewanego do pomieszczenia [ 0°C],

t2 – temperatura powietrza wywiewanego z pomieszczenia [ 0°C],

x1 – wilgotność bezwzględna powietrza nawiewanego do pomieszczenia [g/m3],

x2 – wilgotność bezwzględna powietrza wywiewanego z pomieszczenia [g/m3],

Ks – masa substancji zanieczyszczającej powietrze w pomieszczeniu [g/h],

Vj – jednostkowy strumień objętości powietrza, przypadający na 1 osobę [m3/h],

Vk – kubatura wentylowanego pomieszczenia [m3],

Vp – strumień objętości powietrza wentylacyjnego, przypadający na 1 pisuar [m3/h],

Vu – strumień objętości powietrza wentylacyjnego, przypadający na 1 miskę ustępową [m3/h],

Vw – strumień objętości powietrza wentylacyjnego (zewnętrznego) dla wentylowanego pomieszczenia [m3/h],

Wz – masa wody wydzielana do pomieszczenia [g/h],

ρ – gęstość powietrza wentylacyjnego [kg/m3],

Qzj – moc zbędna ciepła jawnego wydzielanego do pomieszczenia w czasie jednej godziny [kW].

Dobierając strumienie objętości powietrza należy zwrócić uwagę na następujące warunki:

przy obliczaniu minimalnego strumienia powietrza dla pomieszczeń, w których występują zyski ciepła, należy przyjmować różnicę temperatury między powietrzem nawiewanym a temperaturą w pomieszczeniu równą 3-5 K,

przy obliczaniu minimalnego strumienia powietrza dla pomieszczeń klimatyzowanych różnica temperatury między powietrzem nawiewanym a temperaturą w pomieszczeniu nie może być wyższa niż 8 K,

dla krotności wymian n = 15 nawiewy wentylacyjne należy rozmieścić tak, aby nie powodowały przeciągów. Krotność wymian większa od 15 świadczy o tym, że kubatura pomieszczenia jest za mała. Jeżeli nie można powiększyć kubatury to należy zastosować klimatyzację. W pomieszczeniach pod stropodachem, należy zaprojektować i wykonać stropy wentylowane odprowadzające bezpośrednio na zewnątrz ciepło od nasłonecznienia,

należy obliczyć zasięg strumienia powietrza nawiewanego (strumień powietrza powinien eliminować tzw. przestrzenie martwe), maksymalna prędkość powietrza nawiewanego musi być taka, aby strumień powietrza zanikał na powierzchni ściany.

wielkość strumienia powietrza obliczoną na podstawie krotności wymian lub bilansu ciepła i wilgoci dla sal konsumentów należy sprawdzić z ustaleniami PN-83/B-03430 i PN-83/B-03430/A3 dotyczącymi wielkości strumienia powietrza potrzebnego dla jednej osoby; pomieszczenia o różnym poziomie wymagań sanitarnych nie mogą być łączone we wspólny układ wentylacji mechanicznej;

w celu uniemożliwienia przedostawania się zapachów z zaplecza do pomieszczeń konsumpcyjnych, należy zapewnić podciśnienie w pomieszczeniach produkcyjnych w stosunku do pomieszczeń konsumpcyjnych. W Unii Europejskie kierunek przepływu jest odwrotny, tak aby ewentualne zarazki i bakterie pochodzące od konsumentów nie przenikały do pomieszczeń przygotowywania potraw.

  1. Równanie zaniku zanieczyszczenia – interpretacja.

  2. Wentylatory – definicja, rodzaje i budowa: kryteria podziału, charakterystyka wentylatora.

Wentylator – sprężarka, w której przyrost ciśnienia statycznego ze strony ssawnej jest wiekszy ze strony tłocznej (nie przekracza 13 kPa), a cała energia gazu jest zawarta w jej składowej kinetycznej.

Kryteria podziału wentylatorów:

1) niskoprężne – przyrost ciśnienia całkowitego nie przekracza 720 Pa, praca właściwa nie przekracza 600 J/kg
2) wysokoprężne – przyrost ciśnienia całkowitego przekracza 3600 Pa, praca właściwa przekracza 3000 J/kg
3) średnioprężne – przyrost ciśnienia całkowitego mieści się w przedziale 720 Pa-K3600 Pa, a praca właściwa mieści się w przedziale 600 J/kg-3000 J/kg.

Rodzaje wentylatorów

- wentylatory promieniowe

- wentylatory osiowe

  1. Zasady doboru wentylatorów do wymagań sieci: charakterystyka wentylatora i sieci –punkt pracy.

W wentylatorach przetłaczanie oraz przyrost ciśnienia całkowitego czynnika następuje dzięki pracy zewnętrznej doprowadzonej do wirnika. Po nadaniu mu ruchu obrotowego, porcje gazu znajdujące się w obrębie kanałów międzyłopatkowych przemieszczają się pod wpływem sił wywołanych przez obracający się wieniec. Kierunek przepływu zależny jest od konstrukcji wentylatora. W przestrzeni międzyłopatkowej wytwarza się podciśnienie umożliwiające napływanie nowych porcji gazu. Podczas przepływu przez obracający się wieniec łopatkowy czynnik doznaje przyrostu energii kinetycznej i ciśnienia statycznego. Przekazana w wirniku energia musi być wystarczająca na pokonanie oporów przepływu przez rurociąg, uzyskanie wymaganego, ze względu na warunki pracy wentylatora, użytecznego ciśnienia statycznego oraz musi zapewnić czynnikowi odpowiednią prędkość.

Zależność przyrostu ciśnienia całkowitego od wydajności, przy stałej prędkości obrotowej nosi nazwę charakterystyki wentylatora i przedstawiana jest w sposób graficzny, na wykresie (rys. 1).
Rys. 1. Charakterystyka przykładowego wentylatora

Charakterystyki wentylatorów przedstawiane są zawsze dla ustalonej umownej gęstości powietrza ρ=1,2 kg/m3 (tzw. warunki normalne: ciśnienie 101,3 kPa, temperatura 293,15 K). Jeżeli zachodzi konieczność przeliczenia charakterystyki na inne warunki, można korzystać ze wzorów przybliżonych wynikających z teorii podobieństwa:

V=V

We wzorach tych wielkości z indeksem „0” odnoszą się do umownej gęstości i obrotów znamionowych.

W celu wyznaczenia obliczeniowego punktu pracy wentylatora należy wykonać charakterystykę sieci (oporów rurociągu), czyli zapis graficzny zależności pomiędzy całkowitym spadkiem ciśnienia (na skutek pokonywania oporów rurociągu) a natężeniem przepływu czynnika przez ten rurociąg.
Zadaniem wentylatora będzie wytworzenie ciśnienie, które będzie zużytkowane na:
pokonanie oporu hydrostatycznego, a więc różnicy ciśnień między przestrzenią, do której gaz jest tłoczony a tą, z której jest zasysany;pokonanie oporów przepływu – w uproszczeniu można przyjąć, że opory te zmieniają się wprost proporcjonalnie do kwadratu prędkości średniej gazu.
Jeżeli na charakterystykę wentylatora zostanie naniesiona charakterystyka sieci, przecięcie się tych krzywych wyznaczy punkt pracy wentylatora. Określa on ilość przepływającego czynnika i ciśnienie całkowite wytworzone przez wentylator.

  1. Połączenia szeregowe i równoległe wentylatorów – charakterystyki.

Przy szeregowej współpracy wentylatorów wydatki powietrza wentylatorów są sobie równe. Ta sama ilość powietrza przepływa przez jeden i drugi wentylator , a sumaryczna praca, jaką dają wentylatory, zużywana jest na pokonanie oporów ruchu. Połączenie szeregowe jest stosowane, gdy należy uzyskać większy przyrost ciśnienia, niż są w stanie wytworzyć pojedyncze dysponowane przez nas wentylatory. Wskazane jest, aby łączone szeregowo wentylatory posiadały zbliżone wartości wydajności nominalnej.

Rys. Charakterystyka przy szeregowej współpracy wentylatorów.

Równoległa praca wentylatorów.

W przypadku połączenia równoległego przyrosty ciśnienia wytwarzane przez poszczególne wentylatory są sobie równe a wydatek zespołu sumuje się. Wypadkową charakterystykę zespołu otrzymamy sumując wydatki przy tym samym przyroście ciśnienia. Połączenie równoległe umożliwia uzyskanie większej wydajności w tych przypadkach, gdy w katalogu wentylatorów nie występuje wentylator o odpowiednio dużej wydajności, a zwiększenie wydajności wentylatora nie może być osiągnięte przez podwyższenie prędkości obrotowej.

Rys. Charakterystyka przy równoległej współpracy wentylatorów.

  1. Zasady klimatyzacji pomieszczeń: wentylacja komfortowa i technologiczna (przemysłowa) – parametry mikroklimatu.

Wentylacja komfortowa - potrzebna do wytworzenia oraz utrzymania stanu powietrza warunkującego dobre samopoczucie ludzi.

Wentylacja przemysłowa - zapewnia najlepsze warunki niezbędne w procesie technologicznym. Ruch powietrza nie powinien przekraczać 0,25-0,30 m/s.

Parametry mikroklimatu można podzielić na dwie grupy:

- warunki cieplno-wilgotnościowe, wywierające wpływ na bilans cieplny i odczucie wrażeń termicznych, który powoduje dobre samopoczucie człowieka. Określany za pomocą wskaźników PMV i PPD
- warunki higieniczno-zdrowotne, obejmujące jakość powietrza wewnątrz pomieszczeń.

Najistotniejsze parametry mikroklimatu są od siebie wzajemnie zależne i ściśle powiązane z bilansem energetycznym pomieszczenia czy budynku. Utrzymanie odpowiednich warunków mikroklimatu w pomieszczeniach wpływa bezpośrednio lub pośrednio na koszty eksploatacyjne obiektu. Optymalne warunki dla ludzi wykonujących lekką pracę

– temperatura: lato 23 – 26 °C; zima 20 – 24 °C
– wilgotność względna: 40 – 60% (max 35 – 65%)
– prędkość powietrza w strefie przebywania ludzi: 0,2 – 0,5 m/s

  1. Wymagania klimatyzacji pomieszczeń: zakres temperaturowy i wilgotnościowy – do wyboru dwa pomieszczenia: lecznictwa, magazyn żywności, hodowlane, użytku publicznego.

Głównym celem jaki stawiany jest urządzeniom klimatyzacyjnym jest utrzymywanie w ustalonych granicach parametrów powietrza takich jak: temperatura, wilgotność, ciśnienie, czystość i stan fizyko-chemiczny. Zadaniem tych urządzeń jest więc realizowanie łącznie kilku procesów uzdatniania powietrza w celu zapewnienia określonych parametrów powietrza w pomieszczeniu. Tak więc w skład urządzeń klimatyzacyjnych, w zależności od wymagań, wchodzą na przykład urządzenia do ochładzania, ogrzewania, nawilżania, osuszania powietrza, a także urządzenia do automatycznej regulacji parametrów powietrza. Najkorzystniej byłoby, aby powietrze wypełniające pomieszczenie charakteryzowało się: – wilgotnością w granicach 30% - 70%, – temperaturą dostosowaną do przeznaczenia pomieszczenia i przebywających w nim ludzi wykonujących określone działania, – ciśnieniem zapewniającym nieprzedostawanie się zanieczyszczeń z zewnątrz, bądź szybkie usuwanie zużytego powietrza na zewnątrz.

Biorąc pod uwagę wymagania odnośnie klimatyzacji, jak i wielkość budynków czy warunki zewnętrzne stosuje się klimatyzację złożona z pojedynczych klimatyzatorów, bądź złożoną ze skomplikowanych układów w większości przypadków połączonych z centralami wentylacyjnymi.
Obecnie w przypadku budynków użyteczności publicznej jakimi są widownie kin i wszelakiego typu sale widowiskowe stosuje się prawie wyłącznie ogrzewanie i klimatyzowanie powietrzne, w którym instalacje służą także do celów wentylacyjnych. W salach widowiskowych można stosować częściową lub pełną klimatyzację.

Ze względu na fakt, iż w salach widowiskowych wpływ akumulacyjności cieplnej oraz promieniowania otaczających ścian nie może być dokładnie obliczony powstają problemy z dokładnym obliczeniem cieplnych warunków w tych salach, jednakże przyjmując, że w najbardziej niekorzystnym przypadku temperatura nawiewanego powietrza powinna wynosić tpn=10-19 oC, można uzyskać dość zadowalające wyniki. Temperatura powietrza w pomieszczeniu sali widowiskowej zawierać się będzie wówczas w granicach temperatur komfortu cieplnego.

A) Kino

Kina są miejscami, w których niezależnie od pory roku czy pory dnia, ciągle przebywają ludzie. Ważne jest, więc, aby zapewnić im jak najbardziej komfortowe warunki, w których mogliby spędzać swój czas. Temperatura w sali kinowej latem, powinna wynosić 24 stopnie Celsjusza, zimą natomiast – 22. Klimatyzatory muszą dbać jednak, nie tylko o odpowiedni stopień ogrzania i chłodzenia, ale i o wilgotność, (która wynosić musi 50%) oraz o regulację poziomu dwutlenku węgla w powietrzu.

B)Apteka

Udokumentowane monitorowanie tych parametrów polega na dwukrotnym w ciągu dnia odczycie wartości podawanych przez termometr i higrometr przynajmniej w czterech pomieszczeniach apteki (ekspedycja, magazyny) oraz sprawdzanie warunków przechowywania leków w szafach chłodniczych i lodówkach aptecznych. Temperatura określona jako „pokojowa” nie może przekroczyć 25 stopni Celsjusza; temperatura „chłodna” – 15 stopni; temperatura „zimna” to zakres 0-5 stopni. Wilgotność w pomieszczeniach, gdzie przechowywane są produkty lecznicze nie może przekroczyć 70 %.
Każda apteka powinna mieć założony „zeszyt kontrolny”, w którym będą odnotowywane powyższe dane według schematu:

  1. data,

  2. pomieszczenie,

  3. godzina 8-9 ; godzina 16-17,

  4. podpis osoby dokonującej odczytu.

Dokumentacja ta powinna być przechowywana w miejscu dostępnym i znanym każdemu pracownikowi ponieważ jest to jeden z dokumentów będących przedmiotem kontroli, tak planowej jak i doraźnej, inspektorów farmaceutycznych.

  1. Schemat instalacji klimatyzacyjnej bez i z recyrkulacją powietrza wewnętrznego.

Elementy instalacji wentylacji i klimatyzacji:

•przewody wentylacji grawitacyjnej;

•nawiewniki i wywiewniki;

•urządzenia do przepływu powietrza montowane w przegrodach

zewnętrznych (nawiewniki powietrza zewnętrznego) i wewnętrznych

(urządzenia wyrównawcze);

•urządzenia do regulacji, w tym do regulacji automatycznej;

•przewody;

•wentylatory;

•filtry;

•urządzenia do odzyskiwania ciepła;

•urządzenia do ogrzewania/chłodzenia powietrza nawiewanego;

•urządzenia do recyrkulacji powietrza (np. uzdatnianie);

•urządzenia specjalne np. okapy kuchenne;

•nasady kominowe;

•przepustnice;

•urządzenia do tłumienia hałasu.

Powietrze recyrkulacyjne – powietrze wywiewane, które jest kierowane ponownie do centrali wentylacyjnej/klimatyzacyjnej (części powietrza wywiewanego, które jest do pomieszczenia

ponownie doprowadzane)

1.Schemat instalacji klimatyzacyjnej z recyrkulacją powietrza

2.Ogólny schemat instalacji klimatyzacyjnej

Recyrkulację powietrza można stosować wówczas, gdy przeznaczenie

wentylowanych pomieszczeń nie wiąże się z występowaniem bakterii

chorobotwórczych, z emisją substancji szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych

zapachów, przy zachowaniu wymagań dotyczących ochrony przeciwpożarowej

  1. Zasady oddawania do eksploatacji pomieszczeń z instalacją klimatyzacyjną: badania i regulacja parametrów wentylacyjnych i klimatyzacyjnych.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
wentylacja coś jest ale słabe, IŚ Tokarzewski 27.06.2016, V semestr COWiG, WiK (Wentylacja i Klimaty
WENTYLACJA wymiana powietrza w pomieszczeniu, IŚ Tokarzewski 27.06.2016, V semestr COWiG, WiK (Wenty
wentylacja egzam-mini, IŚ Tokarzewski 27.06.2016, V semestr COWiG, WiK (Wentylacja i Klimatyzacja),
OPRACOWANE PYTNIA WENTYLACJA I KLIMATYZACJA (1)
Zalecane predkosci powietrza w przewodach, Pomoce naukowe, Wentylacja i klimatyzacja
Zagadnienia 2016, Energetyka AGH, SMiUE, II semestr, Ciepłownictwo, wentylacja i klimatyzacja
Predkosci przeplywu powietrza w przewodach wentylacynych niskiego i wysokiego cisnienia, Pomoce nauk
Producenci i dystrybutorzy nawiewnikow i innych elementow wentylacyjnych, Pomoce naukowe, Wentylacja
Wymiary przewodow wentylacyjnych wg PN-EN 1505-6, Pomoce naukowe, Wentylacja i klimatyzacja
przydróżny,wentylacja i klimatyzacja,strugi
przydróżny,wentylacja i klimatyzacja,ORGANIZACJA WYMIANY CIEPŁA W POMIESZCZENIACH
wentylacja klimatyzacja
Chwilowe temperatury powietrza zewnetrznego w okresie letnim, Pomoce naukowe, Wentylacja i klimatyza
przydróżny,wentylacja i klimatyzacja,PARAMETRY POWIETRZA W POMIESZCZENIACH
Kotły z zamkniętą komorą spalania, Wentylacja i klimatyzacja, OCHRONA PPOŻ
43 06 US Wentylacja i klimatyzacja
Wentylacje i Klimatyzacje
Egzamin WiK - zasady, Wentylacja i klimatyzacja - forma egzaminu dla ZZZIP - 14 BHP
Egzamin WiK - zasady, Wentylacja i klimatyzacja - forma egzaminu dla ZZZIP - 14 BHP

więcej podobnych podstron