Miłość jest opowieścią.
Miłość, czym jest, co to za uczucie? Każdy z nas zna to słowo ale nie oznacza ono tego samego dla wszystkich. Wiele osób definiuje miłość jako związek ludzi , oparty na zaufaniu i zrozumieniu. W miłości ważna jest dla ludzi bliskość przyjaźń oraz niezwykle ważnym elementem miłości jest jej seksualny charakter. Robert Sternberg sławny psycholog współtwórca trójczynnikowej koncepcji miłości, przedstawia ciekawą teorię na postrzeganie miłości. Wg. autora miłość można opisać przy pomocy trzech składników, namiętności, intymności i zobowiązania lub zaangażowania. Te trzy składniki ulegają ciągłym przemianom w trakcie trwania związku. Co kryje się za tymi pojęciami?
Intymnośc to według autora uczucia pozytywne które wpływają na przywiązanie partnerów, może to być: pragnienie dbania o dobro drugiej osoby, partnera, to przeżywanie szczęścia w obecności partnera jak również z jego powodu, to ogromny szacunek do drugiej osoby do partnera, to wzajemne zrozumienie i dzielenie sie się wszelkimi dobrymi przeżyciami, to wymiana intymnych informacji oraz dawanie i otrzymywanie uczuciowego wsparcia oraz uważanie kochanej osoby za niezwykle ważny element własnego życia. Emocje które wynikają z wzajemnych relacji są dla związku niezwykle ważne. Na początkowych etapach kreowania się związku intymnośc jest raczej na niskim poziomie, która wzrasta z czasem jego trwania.
Kolejnym składnikiem miłości jest namiętność. Namiętność to bardzo silnie przeżywane emocje zarówno pozytywne i negatywne jak: pożądanie, radość, podniecenie, tęsknota oraz stan zazdrości i niepokoju. Tak silnym emocjom zawsze towarzyszy silna chęć do przeżyć fizycznych i seksualnych. Na początkowym etapie tworzenia się związku, zakochiwania się powstaje bardzo silna, niepodatna na żadne świadome kierowanie namiętność. To właśnie jest ten moment gdy mówimy że miłość bywa ślepa. Namiętność w związku może dość szybko opadać co nie jest jednoznaczne z zakończeniem miłości.
Ostatni składnik to zaangażowanie, to zobowiązanie w utrzymanie związku i działanie przekształcające obecną znajomość w trwałe uczucie – związek. Na tym etapie podejmujemy świadome, odpowiedzialne decyzje czy chcemy być w tym związku, co on nam daje, czy jesteśmy w tym związku szczęśliwi, czy jesteśmy tym związkiem usatysfakcjonowani. Jesteśmy teraz w stanie kontrolować nasailenie tego składnika miłości. Zadowolone pary małżeńskie, które są silnie zaangażowane w związek posiadają bardzo silny składnik podtrzymujący ten związek.
Robert Sternberg autor książki „Miłość jest opowieścią”, podjął się bardzo trudnego zadania, sprawdził jak o miłości opowiadają pary w związkach i po zakończeniu związków, czym dla nich jest miłość, dlaczego jedne związki trwają latami, czasmi całe życie a inne rozpadają się.
Miłość może więc być przedstawiana jako opowieść, może przebiegac jak opowiadanie czyli w zależnośći od fabuły może być bajką, romansem, opowieścią biznesową lub nawet horrorem. Miłość postrzegana jako opowieść zniechęca nas do koncentracji na zachowaniu a zachęca do koncentracji na opowieściach i dopiero na jej podstawie starać się interpretować zachowanie. Jak to z opowieścią bywa, każdy może opowiadać tą samą historię na swój własny indywidualny sposób. W naszej opowieści podkreślamy i zawieramy rzeczy ważne dla nas. Ale czy te rzeczy są dla innych a w szczególności dla osoby z którą jesteśmy w związku tak samo ważne? Dlaczego więc związki udane, o których mówiło się że tworzyli trwałe relacje, które same mówiły o swojej miłości, opowiadali o wielkim uczuciu, rozpadały się? Sternberg wykorzystując składniki miłości strał się przedstawić jak miłóść widzą pary w związkach. Nawet ukazał że nasza własna miłosna opowieść nie jest przez całe życie taka sama, ulega pewnym zmianom, modyfikacjom. Jak wydarzenia codzienne wpływają na nasz sposób odbierania miłości. Dlatego przez całe nasze życie, nawet będąc z jednym partnerm tworzymy więcej niż jedną opowieść miłosną. Jak więc stworzyć opowieśc o miłości taką aby osoba nam bliska, chciała z nami pisać jej ciąg dalszy. Sternberg w swojej książce ukazał jak wiele jest opowieśc, liczba ich jest nieskończona oraz że ludzie posiadają wewnętrzna hierarchię opowieści, co z kolei prowadzi do tego że może nas pociągać wiele różnych opowieści oraz że opowieści ulegają zmianom na przełomiw lat.
Osiąganiu szczęścia i zadowolenia w miłości można jednak pomóc, trzeba nauczyć się nowego sposobu formuowania pojęcia miłość i jak czerpać z niej satysfakcję. Oprócz odpowiedniego nastawienia naszego bliskiego otoczenia wazna jest przyjaźń, sytuacja finansowa, zadowolenie duchowe oraz zgodność wartości i zainteresowań. W miłości jest niezwykle ważne zrozumienie i docenienie roli opowieści. Często nieświadomie popełniamy wciąż te same błędy, kopiujemy nasze zachowania, myśli i uczucia. Podczas gdy opowieść o poprzednich złych związkach mogłaby nam pomóc znaleźć wyjście. W każdej opowieści pojawiają się elementy pozytywne i negatywne ale to dobra znajomość pozytywnych elementów uczy nas jak złagodzić, zniwelować skutki negatywnch elementów.
Niezwykle ważne jest odkrycie własnej hierarchii opowieści, co wpłynie na lepsze poznanie siebie. Powinniśmy nauczyć się tworzyć pytania i stwierdzenia potrzebne do przemyśleń, zanim zaczniemy kreować naszą opowieść powinniśmy również określić własną hierarchię i zastanowić się jakie typy ludzi nas pociągają. Przemyśleć powinniśmy jakiego typu zdarzenia przytrafiają się nam w związkach, może ciągle trafiamy na partnerów tego samego typu, te zdarzenia są warte analizy i określenia tego czym one dla nas są, co oznaczają i jak na nas wpływają. Powinniśmy jasno uświadomić sobie też jakie opowieści o miłości nas pociągają, jakie powoduja że czujemy się tak jakbyśmy mogli być bohaterami tej historii, po jakie opowieści o miłości sięgamy czytając powieści, jakie relacje bohaterów filmów powodują u nas intensywne emocje jak: podniecenie, wzruszenie, napięcie. Te emocje są zaprzeczalnym dowodem na uczucia, które opowieśc w nas wzbudziła. Te opowieści najczęściej odzwierciedlają to czego nam w życiu brakuje, czego podświadomie pragniemy a może boimy sie spróbować lub nie uświadamiamy sobie istoty tych pragnień. Pozostaje jeszcze jeden sposób na poznanie jakie opowieści nas pociągają, dla wielu z nas ten sposób bedzie ostatni po który sięgniemy gdyż niewielu ludzi jest gotowych usłyszeć opinie o nas z ust innych ludzi. Na tym on bowiem polega, to osoby nas znające powinny opisać jak nas postrzegaja. Większość z nas uważa żę wie jak odbierają nas inni, nic bardziej mylnego. Nasze wyobrażenie o sobie, znacznie jeśli nie diametralnie rózni się od obrazu nas samych w oczach innych.
Gdy znamy już naszą osobista hierarchię opowieści powinniśmy postarać się poznać i oczywiście zrozumieć hierarchię naszego partnera. Do poznania ważnej dla naszego partnera opowieści możemy zastosować te same sposoby, które stosowaliżmy w swoim przypadku. Często można zaobserwować że pary w udanych związkach nie potrafią znaleźć filmu na który mogły by wspólnie pójść, nie oznacza to oczywiście że ich związek jest na skraju rozpadu, jest to jednak bardzo czytelny znak na ich różne, rozbierzne upodobania co do historii, opowieści którą są zainteresowani.
Ważnym elementem kreowania opowieści jest dopasowanie swoich idealnych opowieści do aktualnej opowieści. Nasza bieżąca opowieść cały czas jest budowana i tą właśnie opowieśc powinniśmy porównać z naszą idealną hierarchią opowieści. Porównanie tych opowieści daje nam przybliżony obraz jak one do siebie pasują lub jak bardzo od siebie odbiegają. Może się okazać że nasza obecna i idealna opowieść są diametralnie różne, warto wtedy przeanalizować czy obecny związek lub potencjalny opiera sie na właściwej opowieści. Takie zderzenie rzeczywistości z wyobrażniem pozwala naświetlić jasny obraz jaką opowieśc chcemy teraz tworzyć.
Tworząc opowieść powinniśmy dokonać prób powiększenia adaptacyjnych cech opowieści i pomniejszenia cech nieadaptacyjnych. Jeśli jesteśmy świadomi zalet i wad, powinniśmy wykorzystywać ta znajomość w naszej snutej opowieści.
Na sposób wyboru partnera i podtrzymanie trwałości naszego związku opowieści mają duży wpływ ale nie kontrolują naszych związków ani naszych partnerów. Jako osoby dorosłe i odpowiedzialne powinniśmy sami decydować o wyborze partnera. Sami decydujemy o tym w jakim związku i z jakim partnerem chcemy być. Opowieści mogą tylko wywierać pewnien sposób postrzegania związku. Dzięki o rodzpowieści jesteśmy świadomi jakiego rodzaju opowieści nas pociągają i wtedy świadomie podjąć decyzję jakiej opowieści chcemy być częścią, możemy nie decydować się na pozostawanie w związku którego opowieść nas nie pociąga lub uległa diametralnej zmianie.
Opowieści mają też wpływ na zdarzenia, które mają miejsce w naszych związkach oraz wpływają na naszą analizę tych zdarzeń. Musimy sobie zdawać sprawę że odbiór pewnych zdarzeń w naszym związku na charakter subiektywny i często nie pokrywa się z odbiorem tego zdarzenia przez naszego partnera. Daltego jest niezwykle ważne aby starać się dostrzegać też sposób w jaki zdarzenia postrzega nasz partner.
Opowieści wciąż są pisane oraz ciągle na nowo przetwarzane, nasza opowieśc nie ma swojego finału w określonym momencie życia. Nie możemy przyjąć ze mając lat 20 się skończy. Opowieść naszego związku jest ciągle pisana, w miarę jego trwania dopisywane są nowe zdarzenia. Natomiast po zakończeniu związku opowieść też się nie kończy, po latach gdy przypominamy sobie związek i opowiadamy o nim nie jest on już tą samą opowieścią którą był przed laty. Pamiętajmy więc interpretacja opowieści nigdy nie jest jej ostateczną wersją, ulega zmianie, zostają zatarte pewne ważne z czasu trwania związku zdarzenia, po latach już nie są ważne więc ich rola w opowieści jest też inna.
Nie ma jednego sposobu, rodzaju jak dana opowieść powinna zostać napisana, w ramach jednej opowieści jest miejsce na ogromną róznorodność. Każda z opowieści może być opowiadana na wiele róznych sposobów, nawet gdy preferujesz jeden rodzaj historii masz do wyboru jej rózne wersje. Poniewaz nasza opowieść w trakcie związku jest stale pisana można sięgać po jej różne wersje.
Opowieśc trudno jest zmieniac ale nie jest niemożliwe, udaje sie nam zmieniać opowieść. Skupiamy się na pozytywnych aspektach opowieści i się na tych do których przejawiamy skłonność a najlepiej się sprawdzają w naszym związku. Oczywiście również psychoterapia może nam pomóc znaleźć opowieść, która jest bardziej dla nas adaptacyjna niż ta która jest obecnie opowiadana.
Miłość ujęta w ramach opowieści otwiera przed nami nieskończone możliwości jej opowiadnaia.