Temat: Makroskopowe rozpoznawanie głównych skał magmowych.

Skały magmowe tworzą się w dwóch procesach:

Plutonicznych i Wulkanicznych

1. Proces plutoniczny – polega on na krzepnięciu i krystalizacji magmy wewnątrz skorupy ziemskiej. Jest to proces długotrwały ze względu na podwyższoną temperaturę wewnątrz ziemi, w którym jest odpowiednie miejsce i czas na prawidłowe wykrystalizowanie się określonych minerałów. Występują w nich struktury jawnokrystaliczne

2. Proces wulkaniczny – polega na wylewaniu się magmy na powierzchni ziemie i szybkie krzepnięcie materii skalnej, w skałach magmowo wulkanicznych występują struktury skrytokrystaliczne lub szkliste.

Można wyróżnić następujące cechy:

1. Struktura- rozumiemy sposób wykrystalizowania się materii skalnej i wielkość kryształu, rozróżniamy następujące struktury:

1. Jawnokrystaliczna – w tym przypadku w badanej skale widać wszystkie kryształy, ze względu na ich wielkość rozróżnia się:

- grubokrystaliczne > 5mm

-średniokrystaliczne 5 – 2mm

-drobnokrystaliczne < 2mm

1. Skrytokrystaliczne – gdy cechy krystaliczne są widoczne dopiero pod mikroskopem

2. Porfirowe – w tle ciasta skalnego występują pojedyncze kryształy

3. Szkliste – w badanych skałach nie ma kryształów, występuje bezpostaciowa maska szklana, zwana szkliwemkrystalicznym

1. Tekstura –rozróżniamy:

• sposób uporządkowania składu mineralnego:

1. Bezładne – chaotycznie ułożone składniki

2. Kierunkowe – obrazują sposób krzepnięcia lawy na powierzchni ziemi

3. Ziarnista – występują określone ziarna mineralne, ściśle do siebie przylegające

• sposób wypełnienia przestrzeni skalnej:

1. Masywne – w przestrzeni skalnej brakuje pustek (zbita masa)

2. Pęcherzykowate – w masie skalnej występują pustki pogazowe

3. Szczelinowate – w masie skalnej występują szczeliny

1. Skład mineralny– wyróżniamy następujące składniki:

1. Kwarc

2. Ortoklaz

3. Muskowit

4. Biotyt – barwa czarna, rysa szarozielona, połysk perłowy, pokrój blaszkowy, łupliwość doskonała, twardość 2-3,forma ziarnista

5. Skalnie – barwa jasnoszara, rysa biała, połysk szklisty, pokrój tabliczkowy, łupliwość doskonała, twardość 6, forma ziarnista

6. Plagioklaz kwaśny – barwa żółto szara, rysa biała, połysk szklisty, pokrój tabliczkowy, łupliwość doskonałą, twardość 6, forma ziarnista

7. Plagioklaz zasadowy – barwa czarna, rysa biała, połysk szklisty, pokrój tabliczkowy, łupliwość doskonała, twardość 6 , forma ziarnista

8. Pirokseny – barwa czarna, rysa zielona, połysk szklisty, pokrój słupkowy (słupki grubsze i krótsze), twardość 5-6, łupliwość doskonałą, forma ziarnista

9. Amfibole – to sama co Pirokseny tylko słupki chudsze i dłuższe

10. Oliwiny – barwa oliwkowa, rysa biała, połysk szklisty, pokrój tabliczkowy lub słupkowy, przełam nieforemny, twardość 7, forma ziarnista

1. Klasyfikacja skał magmowych:

Skały Głębinowe	Granit	Sjenit	Dioryt	Gabro	Perydotyt	Podział biotyczny
Skały Wylewne (Wulkaniczne)	Ryolit (Porfir Kwarcowy)	Trachit (Porfir Bezkwarcowy)	Andezyt	Bazalt Diabaz Melafir	-
Ze względu na zawartość krzemionki (SiO2)	Skały kwaśne powyżej 65%	Skały kwaśne 65 – 50%	Skały obojętne 50%	Skały zasadowe 50-40%	Skały ultrazasadowe poniżej 40%	Podział chemiczny

Skały magmowe kwaśne mają zabarwienie jaśniejsze (przewaga minerałów jasnych), natomiast skały magmowe zasadowe mają zabarwienie ciemne (przewaga minerałów ciemnych).