1. Porównaj nieniszczące metody badań ultradźwiękowych pod względem zasady działania, zalet i wad oraz zastosowania.
Metoda echa:
stosujemy jedną głowicę nadawczo – odbiorczą
dostęp wymagany tylko z jednej strony
możemy określić odległość od wady oraz jej szerokość
jest najdokładniejsza
nie możemy wykryć wad powierzchniowych
nie można stosować do długich elementów
Metoda przepuszczania:
stosujemy dwie głowice
głowice muszą być idealnie w osi
dostęp wymagany z dwóch stron
na podstawie wysokości amplitudy określamy położenie wady
nie można określić jakiej wielkości jest wada
skuteczna gdy materiał ma dużą skłonność do tłumienia fal ultradźwiękowych
Metoda rezonansu:
ścianki elementu badanego muszą być równoległe
jest stosowana do pomiaru grubości, wykrywania korozji, badania połączeń
zachodzi gdy grubość elementu jest wielokrotnością połowy długości fali
gdy materiał zawiera defekty: rezonans pojawiają się przy innych długościach fali
jest najmniej dokładna
2. Scharakteryzuj kompleksowo najlepszą metodę badań ultradźwiękowych i uzasadnij wybór.
3. Scharakteryzuj najgorszą metodę badań ultradźwiękowych i uzasadnij wybór.
4. Przedstaw ogólny podział materiałów, krótko scharakteryzuj poszczególne grupy oraz podaj podstawowe kryterium tego podziału.
Materiały dzielimy na:
materiały naturalne (wymagają jedynie nadania kształtu, do technicznego zastosowania) np. kamienie, drewno
materiały inżynierskie (nie występują w naturze, wytwarzane w różnych procesach z wykorzystaniem surowców dostępnych w naturze) np. metale i ich stopy, polimery, materiały ceramiczne
Podstawą klasyfikacji są wiązania między atomami tworzącymi dany materiał:
półprzewodniki – wiązania kowalencyjne
metale – wiązania metaliczne
ceramika, szkło – wiązania kowalencyjne, jonowe
polimery – wiązania kowalencyjne, wtórne
5. Scharakteryzuj szczegółowo metale: sposób otrzymywania, klasyfikację, podstawowe właściwości.
Sposoby otrzymywania metali:
Metoda hutnicza - żelazo powstaje z rudy żelaza. Otrzymywanie metalu z rud, zachodzi tu metalurgia. Metalurgia jest to przemysł który zajmuje się wydobywaniem metali z rud. Otrzymywanie z surowców naturalnych
Hydrometalurgia która zajmuje się otrzymywaniem metali z roztworu ich soli
Elektrometalurgia otrzymywanie metali za pomocą prądu elektrycznego (otrzymywanie metali lekkich)
Aluminotermia to metoda otrzymywania metali oparta na procesach utleniania - redukcji zachodzących w wysokiej temperaturze
Klasyfikacja:
Metale lekkie – to potoczna nazwa metali z I i II grupy układu okresowego pierwiastków, czyli łączna nazwa dla metali alkalicznych i metali ziem alkalicznych. W porównaniu z innymi metalami jego gęstość jest mała. Jest metalem dość plastycznym.
Metale ciężkie – definiowany zbiór metali i półmetali charakteryzujących się dużą gęstością, często także właściwościami toksycznymi. Do metali ciężkich zaliczane są np. rtęć, ołów, kadm, chrom, nikiel, miedź.
Metale szlachetne – zazwyczaj zalicza się np. iryd, pallad, platynę, srebro, złoto. Metale szlachetne bardzo słabo reagują z innymi pierwiastkami, przez co prawie nie ulegają korozji, nie roztwarzają się też w większości kwasów, nie reagują z wodą; ulegać mogą jedynie działaniu kwasów utleniających.
6. Porównaj zalety i wady podstawowych materiałów inżynierskich.
Materiały ceramiczne:
zalety | wady |
---|---|
dobra odporność na korozję | duża kruchość |
lepsza żaroodporność i żarowytrzymałość od metali | niska wytrzymałość na rozciąganie |
wysoka twardość | |
wysoka wytrzymałość na ściskanie |
Metale i ich stopy:
zalety | wady |
---|---|
wysoka twardość | niska odporność na korozję |
wysoka wytrzymałość na ściskanie i rozciąganie | wysoka przepuszczalność cieplna |
niska kruchość |
Kompozyty:
zalety | wady: |
---|---|
w zależności od rodzaju faz przyjmuje odmienne właściwości | w zależności od rodzaju faz przyjmuje odmienne właściwości |
Polimery:
zalety | wady |
---|---|
dobre właściwości izolacyjne (cieplne i elektryczne) | nie nadają się do pracy w podwyższonej temperaturze |
duża giętkość i odkształcalność |
7. Wymień rodzaje zarodkowania i zasadnicze różnice pomiędzy nimi.
Rodzaje zarodkowania:
homogeniczne
jest zarodkowaniem występującym rzadko
wymagającym wielkich wartości przechłodzenia
krytyczny promień zarodka i praca zarodkowania maleją wraz ze wzrostem przechłodzenia
w homo -otrzymywana jest struktura drobnoziarnista
heterogeniczne
zachodzi dużo łatwiej i zarazem częściej niż zarodkowanie homogeniczne
zarodek tworzy się na podłożu
potrzebuje specjalne podłoże
kształt zarodka przy zarodkowaniu heterogenicznym przyjmuje formę czaszy kuli
8. Zdefiniuj pojęcia: stopień przechłodzenia, krytyczny promień zarodka.
Stopień przechłodzenia - różnica między temperaturą przemiany a najniższą temperaturą wskazywaną przez wewnętrzny czujnik w początkowej fazie chłodzenia. Wielkość przechłodzenia zależy oczywiście o warunków procesu - od szybkości zmian temperatury, wielkości próbki itp.
Krytyczny promień zarodka - znajduje się na samym szczycie krzywej wykresu. W tym miejscu wpływ energii swobodnej powierzchni międzyfazowej objętościowej jest taki sam i szansa rozpadu lub dalszego wzrostu zarodka jest taka sama. W przypadku dalszego wzrostu embrionu, energia swobodna układu maleje. W celu wyznaczenia krytycznego promienia zarodka należy znaleźć położenie maksimum funkcji ΔG(r).
9. Przedstaw regułę faz Gibbsa.
Reguła faz Gibbsa to zależność obowiązująca dla każdego układu w równowadze termodynamicznej łącząca liczbę faz w układzie, liczbę składników niezależnych oraz liczbę stopni swobody.
P + F = C + 2 P = ilość faz
C = ilość składników
F = ilość stopni swobody
F = C – P + 2
Dla układu nieściśliwego:
P + F = C + 1
F = C – P + 1 ciśnienie jest wartością stałą
10. Opisz na czym polega reguła dźwigni.
Reguła dźwigni – służy do określania procentowego lub wagowego udziału faz w stopie przy danej temperaturze w stanie równowagi.
W procesie krystalizacji zarówno pierwotnej jak i wtórnej (w stanie stałym) zmienia się nie tylko skład poszczególnych faz , ale i ilość każdej fazy. W dowolnym punkcie wykresu równowagi można w obszarze jednoczesnego występowania dwóch faz określić ich ilość oraz ich skład chemiczny za pomocą reguły dźwigni.
Ilościowy stosunek poszczególnych faz określa się za pomocą wzorów (stosunek odpowiednich odcinków), które obrazują zawartość poszczególnych faz.
W tym celu zakładamy że odległość mierzona według prostej poziomej między poszczególnymi fazami wynosi wagowo 1 (100%). Wówczas poszczególne odcinki poziome mierzone w tej samej skali mają się do siebie w stosunku odwrotnym do zawartości procentowej poszczególnych faz lub składników.
11. Przedstaw jak można wyznaczyć układ równowagi przez rejestrację krzywych chłodzenia.