Analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa z branży budowlanej
Zadanie 1. Sprawozdania finansowa przedsiębiorstwa (RZIS i Bilans)
Rachunek zysków i strat przedstawia sposób, w jaki przedsiębiorstwo wypracowało wynik finansowy w danym okresie. W skrócie można powiedzieć, że zysk przedsiębiorstwa są to jego przychody pomniejszone o koszty, które przedsiębiorstwo musiało ponieść.
Istniejąca firma – sprawozdanie finansowe z działalności.
Biznesplan dot. inwestycji (ale również modernizacji).
Przychody generowane są głównie dzięki sprzedaży produktów i usług. Są to tzw. przychody operacyjne, a więc ściśle związane z przedmiotem działalności firmy. W rachunku wyników pozycja przychodów obejmuje także wpływy z tytułu sprzedaży części majątku firmy oraz pozostałe wpływy, np. przychody finansowe w postaci odsetek od rachunku bankowego.
Uproszczony schemat rachunku zysków i strat |
---|
Przychody ze sprzedaży |
- Koszty działalności operacyjnej |
= Zysk (strata) ze sprzedaży |
+ Pozostałe przychody operacyjne |
- Pozostałe koszty operacyjne |
= Zysk (strata) z działalności operacyjnej |
+ Przychody finansowe |
- Koszty finansowe |
= Zysk (strata) z działalności gospodarczej |
+zyski nadzwyczajne |
- straty nadzwyczajne |
= Zysk (strata) brutto |
- Podatek dochodowy |
= Zysk (strata) netto |
Rozpoczęcie i prowadzenie działalności wymaga ponoszenia wydatków. Wydatki można podzielić na te, które związane są z startem biznesu (etap inwestycji) oraz te, które dotyczą bieżącej działalności. Nakładami początkowymi mogą być np. zakup maszyny, pojazdu, sprzętu komputerowego. Koszty w działalności gospodarczej (związane z bieżącą działalnością) można natomiast podzielić na koszty stałe i zmienne. Do kosztów stałych zalicza się koszty, które firma ponosi niezależnie od tego, czy zmienia się wartość jej produkcji lub sprzedaży. Innymi słowy koszty stałe są ponoszone nawet przy zatrzymaniu produkcji czy zerowej sprzedaży. [A.Rozłucka, MamBiznes.pl]
Schemat RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT do ćwiczenia projektowego
A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi (SPRZEDAŻ NETTO)
W tym Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
B. Koszty działalności operacyjnej
I. Amortyzacja
II. Zużycie materiałów i energii (surowców, półfabrykatów, materiałów biurowych, reklamowych, paliwa, gazu, wody, energii elektrycznej).
III. Usługi obce (podzlecenia, usługi wykonawcze budowlane, transportowe, łączności, najmu, komunalne, ubezpieczenia, dozoru mienia itp.).
IV. Podatki i opłaty, w tym: - (od nieruchomości, od środków transportu, opłata za wieczyste użytkowanie gruntu, skarbowe, notarialne, opłaty koncesyjne itp.).
V. Wynagrodzenia
VI. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 13,71%
VII. Pozostałe koszty rodzajowe
VIII. Wartość sprzedanych towarów i materiałów (jeśli sprzedawano gotowe towary)
C. Zysk (strata) ze sprzedaży (A - B)
D. Pozostałe przychody operacyjne (można pominąć)
E. Pozostałe koszty operacyjne
F=C +(D-E) Zysk (strata) z działalności operacyjnej
G. Przychody finansowe
H. Koszty finansowe (koszty kredytów)
I=F +(G-H) = Zysk (strata) z działalności gospodarczej
J. zyski nadzwyczajne
K. straty nadzwyczajne
L=I +(J-K) = Zysk (strata) brutto
M Podatek dochodowy CIT 19%; PIT 18% i 32%
N=L-M Zysk (strata) netto
Wyznaczenie kosztów amortyzacji
Wybierz min. 7 środków trwałych i/lub wartości niematerialnych i prawnych jakie firma posiada.
Wyznacz roczne raty amortyzacyjnej dla poszczególnych rodzajów środków trwałych przedsiębiorstwa (podaj stawki amortyzacji z załącznika 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych)
Stawkę amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych zwykle ustala podatnik indywidualnie. Podatnik podlega jednak ograniczeniom, co do minimalnego okresu amortyzacji. Okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych i prawnych nie może być krótszy niż:
od licencji na programy komputerowe oraz od praw autorskich - 24 miesiące (stawka nie większa niż 50%),
od poniesionych kosztów zakończonych prac rozwojowych - 12 miesięcy (stawka nie większa niż 50%),
od pozostałych wartości niematerialnych i prawnych - 60 miesięcy.
Roczna rata amortyzacji = wartość środka trwałego (lub wartości niemat i prawnych) x stawka amortyzacji
Okres amortyzacji = 1/roczna stawka amortyzacji
wyszczególnienie pozycji rzeczowego majątku trwałego | wartość majątku [zl] |
Symbol KŚT | stawka amortyzacji | okres amortyzacji [%] |
roczna rata amortyzacji [zł] |
---|---|---|---|---|---|
grunt | 300 000 | nie podlega amortyzacji | |||
budynki niemieszkalne (siedziba firmy, garaże i magazyny) | 900 000 | 10 | 2,50% | 40,0 | 22 500 |
zespoły komputerowe | 50 000 | 30% | 3,3 | 15 000 | |
maszyny do robót ziemnych | 500 000 | ............. | .............. | 10,0 | 50 000 |
.............. | 400 000 | .......... | .............. | 5,0 | 80 000 |
.............. | 500 000 | ............ | .................. | 7,1 | 70 000 |
.................. | 300 000 | ......... | ................. | 5,0 | 60 000 |
................. | 50 000 | .................. | 2,0 | 25 000 | |
Razem | 3 000 000 | 322 500 |
Bilans – podstawowe sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa, przedstawiające stan majątku i źródła jego finansowania. Bilans jest sprawozdaniem sporządzanym na określony tzw. dzień bilansowy.
Bilans jest dwustronnym zestawieniem aktywów i pasywów.
Zasada równowagi bilansowej – suma aktywów musi być równa sumie pasywów
Bilans przedsiębiorstwa na koniec dwóch kolejnych lat
wartości aktywów w końcu 2011 roku zgodnie z wyliczonymi ratami amortyzacji, np.:
Bilans (zł) | Stan na 31.12.2010 | Stan na 31.12.2011 |
---|---|---|
Aktywa trwałe | 3 000 000 | |
grunt | 300 000 | 300 000 |
budynki niemieszkalne | 1 000 000 | 1 000 000 – 25 000 = 975 000 |
masz. i urządz. do prod. mat. bud. | 500 000 | .............. |
zespoły komputerowe | 50 000 | 50 000 – 15 000 = 35 000 |
.............. |
Kosztem finansowym w rachunku zysków i strat są koszty kredytu – prowizja i rata odsetkowa (w zadaniu projektowym – trzy koszty: odsetki od kredytu krótkoterminowego, dla kredytu długoterminowego prowizja oraz odsetki)
Finansowanie inwestycji poprzez kredyt pociąga za sobą spłatę zaciągniętego zobowiązania – kapitału pożyczonego oraz naliczonych odsetek.
Metody spłat kredytu: metoda równych rat ORAZ metoda malejących rat.
METODA MALEJĄCYCH RAT
$$\mathbf{R}_{\mathbf{t}}\mathbf{= k +}\mathbf{o}_{\mathbf{t}}\mathbf{=}\frac{\mathbf{\text{PV}}}{\mathbf{n}}\mathbf{+ r}\mathbf{\bullet}\left( \mathbf{\text{PV}}\mathbf{-}\mathbf{(t}\mathbf{-}\mathbf{1)}\mathbf{\bullet}\mathbf{k} \right)$$
Gdzie:
Rt – rata kredytu w roku t
k – rata kapitałowa
ot – odsetki od zadłużenia w roku t
PV– wartość bieżąca kredytu
n – liczba okresów oprocentowania (okres spłaty kredytu)
r – stopa oprocentowania
t – bieżący rok spłaty
przebieg obliczeń
określ ratę kapitałową $\mathbf{k =}\frac{\mathbf{\text{PV}}}{\mathbf{n}}$
określ zadłużenie Zt=(PV−(t−1)•k)
określ ratę odsetkową ot=r•Zt
określ ratę całkowitą Rt=k+ot
Przykład. Harmonogram spłaty kredytu w wysokości 1 400 000 zł zaciągniętego na 5 lat, oprocentowanego 10% metodą rat malejących
lata | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | suma |
---|---|---|---|---|---|---|
rata kapitałowa | 280 000 | 280 000 | 280 000 | 280 000 | 280 000 | 1 400 000 |
zadłużenie | 1 400 000 | 1 120 000 | 840 000 | 560 000 | 280 000 | |
odsetki | 140 000 | 112 000 | 84 000 | 56 000 | 28 000 | 420 000 |
rata całkowita | 420 000 | 392 000 | 364 000 | 336 000 | 308 000 | 1 820 000 |
METODA RAT RÓWNYCH
$$\mathbf{R}\mathbf{=}\mathbf{\text{PV}}\frac{\left( \mathbf{1}\mathbf{+}\mathbf{r} \right)^{\mathbf{n}}\mathbf{\bullet r}}{\left( \mathbf{1}\mathbf{+}\mathbf{r} \right)^{\mathbf{n}}\mathbf{- 1}}$$
R=kt+ot
Gdzie:
R – rata kredytu
kt – rata kapitałowa
ot – odsetki od zadłużenia w roku t
PV– wartość bieżąca kredytu
n – liczba okresów oprocentowania (okres spłaty kredytu)
r – stopa oprocentowania
t – bieżący rok spłaty
przebieg obliczeń
określ ratę całkowitą wg wzoru powyżej R
$$\mathbf{dla\ t = 2,..,.n}\mathbf{\text{\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ Z}}_{\mathbf{t}}\mathbf{= PV}\mathbf{-}\sum_{\mathbf{t = 2}}^{\mathbf{n}}\mathbf{k}_{\mathbf{t}}$$
określ ratę odsetkową ot = r • Zt
określ ratę kapitałową kt=R−ot
Przykład. Harmonogram spłaty kredytu w wysokości 1 400 000 zł zaciągniętego na 5 lat, oprocentowanego 10% metodą równych rat
lata | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | suma |
---|---|---|---|---|---|---|
rata całkowita | 369 316 | 369 316 | 369 316 | 369 316 | 369 316 | 1 846 582 |
zadłużenie | 1 400 000 | 1 170 684 | 918 435 | 640 962 | 335 742 | |
odsetki | 140 000 | 117 068 | 91 844 | 64 096 | 33 574 | 446 582 |
rata kapitałowa | 229 316 | 252 248 | 277 473 | 305 220 | 335 742 | 1 400 000 |